Οι ενστάσεις έχουν να κάνουν με το ότι ο νόμος παρακάμφθηκε και αλλοιώθηκε με απλή εγκύκλιο που ευνοεί μερίδα ασφαλισμένων ενώ θα έπρεπε οι όποιες αλλαγές να γίνουν με νέα -τροποποιητική- διάταξη νόμου που να ισχύει για όλους
Υψηλότερα εφάπαξ σε σύγκριση με τα ποσά που θα έπαιρναν με βάση το νόμο 4387/2016 πληρώθηκαν σε συγκεκριμένες κατηγορίες ασφαλισμένων του ΤΣΜΕΔΕ, με εγκύκλιο της προηγούμενης ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας, την οποία ανακαλεί με απόφαση που υπέγραψε στις 2 Αυγούστου ο νέος υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Νότης Μηταράκης, την οποία αποκαλύπτει σήμερα ο Ελεύθερος Τύπος.
Το σχετικό έγγραφο του υφυπουργού ήρθε μετά τις παρατηρήσεις του Συνηγόρου του Πολίτη (20/4/2019) και τις ενστάσεις του Σώματος Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης (25/6/2019), τις οποίες γνώριζε και η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου, αλλά τις αγνόησε.
Οι ενστάσεις έχουν να κάνουν με το ότι ο νόμος παρακάμφθηκε και αλλοιώθηκε με απλή εγκύκλιο που ευνοεί μερίδα ασφαλισμένων ενώ θα έπρεπε οι όποιες αλλαγές να γίνουν με νέα -τροποποιητική- διάταξη νόμου που να ισχύει για όλους.
Αρνητική, μάλιστα, στην αλλαγή νόμου με εγκύκλιο ήταν και η εισήγηση που είχε κάνει η αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου, η οποία δεν εισακούστηκε.
Η εγκύκλιος (με ΑΔΑ ΩΙΙ0465Θ1Ω-6ΦΣ και ημερομηνία 13.3.2018), την οποία είχε υπογράψει ο πρώην υφυπουργός Τάσος Πετρόπουλος, μετέβαλε τον κανόνα του άρθρου 35 παρ. 4 του νόμου 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου) και εισήγαγε ειδικά για τους πριν από το 1993 ασφαλισμένους του πρώην ΤΣΜΕΔΕ έναν διαφορετικό τρόπο υπολογισμού του εφάπαξ, που οδηγούσε σε ποσά κατά πολύ υψηλότερα έναντι των μετά το 1993 ασφαλισμένων του ίδιου φορέα.
Το αποτέλεσμα ήταν να πληρωθούν υψηλά εφάπαξ σε συγκεκριμένη κατηγορία ασφαλισμένων (με εισφορές πριν από το 1993 στον κλάδο Πρόνοιας του ΤΣΜΕΔΕ) ενώ την ίδια στιγμή για τους μετά το 1993 ισχύουν οι περιορισμοί του νόμου που «κουρεύει» σημαντικά το εφάπαξ.
Η εγκύκλιος προκάλεσε αντιδράσεις από θιγόμενους ασφαλισμένους του κλάδου Πρόνοιας του ΤΣΜΕΔΕ, που βρέθηκαν να δικαιούνται μικρότερο εφάπαξ έναντι συναδέλφων τους, καθώς ο νόμος εφαρμόστηκε με δυο μέτρα και δυο σταθμά.
Στην πράξη, οι πριν από το 1993 έχουν διαφορετικό υπολογισμό από τους μετά το 1993 ασφαλισμένους στον ίδιο φορέα! Η αλλαγή αυτή έγινε γιατί οι μηχανικοί είχαν διαφορετικά καθεστώτα εισφορών από το 1979 ως το 2006 και από το 2007 και μετά. Όμως, τελικά, όπως αποδείχθηκε, η εφαρμογή της εγκυκλίου δημιούργησε και νέες στρεβλώσεις καθώς προέκυψαν μικρότερα εφάπαξ για ορισμένους ασφαλισμένους σε σύγκριση με αυτά που θα είχαν αν τελικώς εφαρμοζόταν ο νόμος, παρά τους περιορισμούς του!
Το αρ. 35 παρ. 4 του ν. 4387/2016 καθορίζει τον τρόπο υπολογισμού της εφάπαξ παροχής των ασφαλισμένων του ΕΤΕΑΕΠ και προβλέπει ότι αυτό θα ισούται με το άθροισμα του τμήματος εφάπαξ, παροχής που αντιστοιχεί στα έτη ασφάλισης μέχρι 31.12.2013 και του τμήματος εφάπαξ παροχής που αντιστοιχεί στα έτη ασφάλισης από 1.1.2014 και εφεξής. Για το χρόνο ασφάλισης μέχρι 31.12.2013 γίνεται διάκριση μεταξύ μισθωτών και αυτοτελώς απασχολουμένων, καθώς και διαχωρισμός σε όσους πλήρωναν εισφορά 4% και σε όσους κατέβαλλαν διαφορετικό ασφάλιστρο. Το δε εφάπαξ για το διάστημα ως το 2013 υπολογίζεται βάσει του νόμου με το μέσο όρο των αποδοχών της τελευταίας 5ετίας (2009-2013) ενώ για τους αυτοτελώς απασχολούμενους (σ.σ.: όπως του ΤΣΜΕΔΕ) υπολογίζονται οι μέσες εισφορές της ίδιας πενταετίας βάσει των ασφαλιστικών τους κατηγοριών.
Παρότι, λοιπόν, ο νόμος και η μετέπειτα υπουργική απόφαση προέβλεψαν ότι ο υπολογισμός του εφάπαξ για τα έτη ασφάλισης ως το 2013 είναι ενιαίος, εντούτοις, με την εγκύκλιο που εξέδωσε στις 13/3/2018 ο πρώην υφυπουργός Τ. Πετρόπουλος, βάσει αιτημάτων και υπομνημάτων που είχε λάβει από συνταξιούχους που περίμεναν το εφάπαξ, μετέβαλε το νόμο και όρισε ότι το εφάπαξ για τους πριν από το 1993 ασφαλισμένους του Τομέα Πρόνοιας Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Εργων υπολογίζεται με όλες τις εισφορές που είχαν καταβάλει από την έναρξη της ασφάλισής τους και με την ετήσια αναπροσαρμογή τους.
Οι βασικές ενστάσεις που διατυπώθηκαν μάλιστα και από τον Συνήγορο του Πολίτη, αλλά και από το Σώμα Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης, όπου έφτασε το θέμα από θιγόμενους ασφαλισμένους, ήταν ότι με την εγκύκλιο: α) παύει η διάκριση μεταξύ μισθωτών και αυτοτελώς απασχολουμένων, β) παύει η διάκριση μεταξύ μισθωτών που είχαν εισφορά 4% και αυτών που είχαν ποσοστό διάφορο του 4% και γ) εισάγεται διαφορετική βάση υπολογισμού των αποδοχών, καθώς δεν λαμβάνονται πλέον υπόψη αυτές της τελευταίας πενταετίας.
Για τους λόγους αυτούς και κυρίως για λόγους ισονομίας, ο υπουργός Κοινωνικών Υποθέσεων με έγγραφό του προς τη Διεύθυνση Πρόσθετης Ασφάλισης του υπουργείου αποφάσισε να αναστείλει την εγκύκλιο Πετρόπουλου και να ζητήσει την πλήρη εφαρμογή του νόμου για τον ενιαίο τρόπο υπολογισμού του εφάπαξ όλων των ασφαλισμένων.
Από την έντυπη έκδοση
Η προκαταβολή του βοηθήματος θα ισχύσει και σε όλους τους ασφαλισμένους που πληρώνουν εισφορές σε κλάδους Πρόνοιας από τη στιγμή που εκδίδεται η οριστική τους σύνταξη.
Προκαταβολή του 80% του εφάπαξ για τους περίπου 25.000 συνταξιούχους που είναι σε λίστα αναμονής από τα μέσα του 2016 και μετά προβλέπει διάταξη του υπουργείου Εργασίας.
Το μέτρο θα έχει καθολική εφαρμογή σε όλα τα Ταμεία Πρόνοιας, είτε του Δημοσίου είτε του ιδιωτικού τομέα είτε των Ταμείων Πρόνοιας των αυτοαπασχολουμένων (γιατρών, μηχανικών και δικηγόρων).
Η προκαταβολή του βοηθήματος θα ισχύσει και σε όλους τους ασφαλισμένους που πληρώνουν εισφορές σε κλάδους Πρόνοιας από τη στιγμή που εκδίδεται η οριστική τους σύνταξη.
Τι προβλέπεται
Σύμφωνα με το περιεχόμενο της διάταξης που αποκαλύπτει ο Ελεύθερος Τύπος, οι συνταξιούχοι που είναι σε λίστα αναμονής έχοντας πάρει ήδη την οριστική τους σύνταξη, θα μπορούν να ζητήσουν προκαταβολικά το 80% του εφάπαξ που αναλογεί στα χρόνια ασφάλισης και εισφορών που έχουν καταβάλει για τον κλάδο Πρόνοιας και το υπόλοιπο 20% του ποσού θα μπαίνει σε νέα λίστα και θα πληρώνεται με σειρά προτεραιότητας βάσει της ημερομηνίας κατάθεσης της συνταξιοδοτικής τους απόφασης στο ΕΤΕΑΕΠ.
Το μέτρο εξετάζεται να περιληφθεί είτε σε διάταξη στο νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας για τη ρύθμιση των 120 δόσεων στα Ταμεία είτε, όπως είναι πιθανότερο, να εφαρμοστεί με υπουργική απόφαση.
Οι προκαταβολές θα ξεκινήσουν άμεσα μόλις τεθεί σε ισχύ το μέτρο (από την υπογραφή της απόφασης που αναμένεται σύντομα). Η πρώτη πληρωμή της προκαταβολής του 80% του εφάπαξ, αφορά σε περίπου 1.900 συνταξιούχους των δήμων που δικαιούνται εφάπαξ από το Ταμείο Πρόνοιας Δημοτικών Υπαλλήλων (ΤΑΔΚΥ-ΕΤΕΑΕΠ).
Στη λίστα των δικαιούχων προκαταβολής είναι περίπου 25.000 συνταξιούχοι του Δημοσίου και άλλων Ταμείων.
Με την προκαταβολή, υπάλληλος του Δημοσίου που βγήκε στη σύνταξη το 2018, με 35ετία (Π.Ε. κατηγορία), δικαιούται πλήρες εφάπαξ 30.670 ευρώ, αλλά θα πάρει 24.536 ευρώ (80% του αρχικού ποσού) και τα υπόλοιπα 6.134 ευρώ (το υπόλοιπο 20%) θα το πάρει αργότερα.
Υπάλληλος Π.Ε. κατηγορίας με 30 έτη στο Δημόσιο που αποχώρησε το 2018, δικαιούται πλήρες ποσό εφάπαξ 24.732 ευρώ, αλλά αν ζητήσει την προκαταβολή 80% θα πάρει «μπροστά» 19.786 ευρώ και θα περιμένει για αργότερα τα υπόλοιπα 4.946 ευρώ (το 20%).
Ενα από τα επίμαχα ζητήματα που προκύπτουν από τη διάταξη αυτή που ετοιμάζει το υπουργείο, σε συνεννόηση με τη διοίκηση του ΕΤΕΑΕΠ, έχει να κάνει με το αν οι συνταξιούχοι θα έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν την εξόφληση του 20% του εφάπαξ, με τόκο 3% (αντί 6% που προβλεπόταν μέχρι πρότινος).
«Κόβονται»
Εκτός προκαταβολής του 80% του εφάπαξ μένουν σε πρώτη φάση πάνω από 50.000 συνταξιούχοι που έχουν αποχωρήσει, αλλά παίρνουν μόνον προσωρινή και όχι οριστική σύνταξη επειδή ο ΕΦΚΑ καθυστερεί να βγάλει οριστικές συντάξεις, ενώ χιλιάδες αιτήσεις δεν εμφανίζονται καν στο σύστημά του, για να μη φανεί ο όγκος των εκκρεμοτήτων.
Αυτή τη στιγμή και σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του ΕΦΚΑ που δημοσίευσε ο «Ε.Τ.» οι εκκρεμείς κύριες συντάξεις για τις οποίες δεν έχει εκδοθεί οριστική πράξη συνταξιοδότησης ανέρχονταν σε 94.911 μέχρι τέλος Φεβρουαρίου 2019. Από αυτές τις 94.911 συντάξεις, οι 45.000 έχουν λαμβάνειν και εφάπαξ. Στο δε Δημόσιο, είναι σε αναμονή πάνω από 15.000 αιτήσεις για σύνταξη και όλες έχουν και εφάπαξ. Ο αριθμός δηλαδή όσων περιμένουν σύνταξη και εφάπαξ ξεπερνά τους 50.000.
Με το που θα αρχίσουν οι προκαταβολές του 80% του εφάπαξ, θα πληρωθούν πρώτα οι περίπου 25.000 συνταξιούχοι που έχουν οριστική σύνταξη αλλά είναι ήδη σε αναμονή ως και τρία χρόνια για το εφάπαξ και μετά θα πάρουν σειρά οι περίπου 50.000 συνταξιούχοι που πρέπει να πάρουν πρώτα την οριστική σύνταξη του ΕΦΚΑ για να φτάσουν στο 80% του εφάπαξ.
Ο λόγος που προωθείται το μέτρο της προκαταβολής εφάπαξ είναι διότι οι κλάδοι Πρόνοιας του ΕΤΕΑΕΠ μαζεύουν περισσότερες εισφορές και πληρώνουν πολύ λιγότερα εφάπαξ, επειδή καθυστερούν να βγουν οι συντάξεις που είναι βασική προϋπόθεση για την πληρωμή του βοηθήματος. Οσο πιο πίσω πηγαίνουν λοιπόν οι συντάξεις τόσο λιγότερα χρήματα εκταμιεύονται για εφάπαξ, ενώ οι εισφορές καταβάλλονται κανονικά από τους ασφαλισμένους.
Διαβάστε ολόκληρο το ρεπορτάζ στην έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου
Τη χορήγηση εφάπαξ οικονομικής ενίσχυσης ύψους 1.000 ευρώ ανά άνεργο πρώην εργαζόμενο της «Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Πιερίας» προβλέπει Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) του υπουργού Εσωτερικών, Αλέξη Χαρίτση, της υπουργού Εργασίας, Έφης Αχτσιόγλου, του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, Γεωργίου Χουλιαράκη, και του υφυπουργού Εργασίας, Νάσου Ηλιόπουλου.
Σύμφωνα με την ΚΥΑ, η καταβολή της οικονομικής ενίσχυσης στους εγγεγραμμένους στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ γίνεται μετά:
α) Την προσκόμιση καταλόγου από τους εκπροσώπους των εργαζομένων που είναι δικαιούχοι, στον οποίο αναγράφονται τα εξής στοιχεία:
i. Το ονοματεπώνυμο, το πατρώνυμο και το μητρώνυμο κάθε δικαιούχου.
ii. Ο αριθμός της αστυνομικής ταυτότητάς του ή ο αριθμός διαβατηρίου, προκειμένου περί αλλοδαπών.
iii. Ο αριθμός του μητρώου κοινωνικής ασφάλισής του (ΑΜΚΑ).
iv. Ο αριθμός του φορολογικού μητρώου του (ΑΦΜ).
v. Ο αριθμός του ατομικού ή κοινού τραπεζικού λογαριασμού του (με πρώτο όνομα του δικαιούχου της ως άνω οικονομικής ενίσχυσης), καθώς και του Διεθνούς Αριθμού Τραπεζικού Λογαριασμού του (IBAN), και
β) το σχετικό έλεγχο από τις υπηρεσίες του ΟΑΕΔ, βάσει του οποίου προκύπτει η εργασιακή σχέση με την «Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Πιερίας» και η ανεργία.
Οποιαδήποτε διαφορά προκύπτει μεταξύ των δικαιούχων της οικονομικής ενίσχυσης και του ΟΑΕΔ επιλύεται με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου του ΟΑΕΔ. Παράλληλα, με ξεχωριστή ΚΥΑ, εγκρίθηκε η χορήγηση από τον ΟΑΕΔ εφάπαξ οικονομικής ενίσχυσης, ύψους 1.000 ευρώ, σε κάθε άνεργο πρώην εργαζόμενο της εταιρείας, με την επωνυμία «Ελληνική Εταιρεία Προς Προστασίαν της Πνευματικής Ιδιοκτησίας ΑΕ», με διακριτικό τίτλο: Α.Ε.Π.Ι. ΑΕ », που, κατά τη δημοσίευση της απόφασης, είναι εγγεγραμμένος στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ, καθώς και σε κάθε εργαζόμενο της ανωτέρω εταιρείας που, κατά τη δημοσίευση της παρούσας, έχει ασκήσει το δικαίωμα επίσχεσης εργασίας και πληροί τις προϋποθέσεις, για να λάβει επιδότηση ανεργίας, λόγω επίσχεσης.
Επίσης, εγκρίθηκε η χορήγηση από τον ΟΑΕΔ εφάπαξ οικονομικής ενίσχυσης, ύψους 1.000 ευρώ, σε κάθε άνεργο πρώην εργαζόμενο της εταιρείας «Κέρδος Εκδοτική ΑΕ», που, κατά τη δημοσίευση της παρούσας απόφασης, είναι εγγεγραμμένος στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ ή άλλου ασφαλιστικού φορέα, καθώς και σε κάθε εργαζόμενο της εταιρείας «Κέρδος Εκδοτική ΑΕ», που, κατά τη δημοσίευση της απόφασης, έχει ασκήσει το δικαίωμα επίσχεσης εργασίας και πληροί τις προϋποθέσεις για επιδότηση ανεργίας, λόγω επίσχεσης, εφόσον δεν έχει λάβει την οικονομική ενίσχυση, ύψους 1.000 ευρώ, του άρθρου 74 παρ. 1β του ν. 3746/2009.
Τέλος, εγκρίθηκε η χορήγηση από τον ΟΑΕΔ εφάπαξ οικονομικής ενίσχυσης, ύψους 1.000 ευρώ, σε κάθε άνεργο πρώην εργαζόμενο της εταιρείας «ΑΔΑΜΟΣ ΠΡΑΠΠΑΣ ΚΑΙ ΣΙΑ ΟΕ» που, κατά τη δημοσίευση της απόφασης, είναι εγγεγραμμένος στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ, καθώς και σε κάθε εργαζόμενο της εν λόγω εταιρείας που, κατά τη δημοσίευση της συγκεκριμένης απόφασης, έχει ασκήσει το δικαίωμα επίσχεσης εργασίας (άρθρο 325 ΑΚ) και πληροί τις προϋποθέσεις, για να λάβει επιδότηση ανεργίας, λόγω επίσχεσης, από τον ΟΑΕΔ.
Πηγή: enikonomia.gr