Συγκρατημένα αισιόδοξοι για την πορεία της αγοράς ακινήτων, εμφανίζονται οι ειδικοί του κλάδου οι οποίοι συναρτούν τις εξελίξεις με την πολιτική σταθερότητα, την αβεβαιότητα στην οικονομία, την υπέρμετρη φορολόγηση και την αδυναμία εξεύρεσης λύσης για τα κόκκινα δάνεια.
Τα στοιχεία που παρέθεσαν οι ομιλητές στο συνέδριο του Ελληνικού Ινστιτούτου Εκτιμητικής είναι ενδεικτικά του προβληματισμού που υπάρχει για το μέλλον των ακινήτων. Σύμφωνα με τον Μπ. Χαραλαμπόπουλο, επίτιμο πρόεδρο του ΕΛΙΕ, «το 2017 φαίνεται να χαρακτηρίζεται από δυσκολίες για την αγορά ακινήτων, η οποία δεν είναι ανεξάρτητη από την πορεία της οικονομίας της χώρας.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών, αυτή τη στιγμή στα... αζήτητα βρίσκονται 180 με 200 χιλιάδες κατοικίες ενώ, αν προστεθούν και τα προς ενοικίαση ακίνητα που είναι άδεια, ο αριθμός μπορεί να φτάσει στα 500 χιλιάδες διαμερίσματα. Πολλοί ξένοι που δούλευαν στην Ελλάδα έφυγαν, πολλοί Ελληνες μετανάστευσαν (450 χιλ.), άλλοι νέοι επιστρέφουν στο πατρικό σπίτι, ενώ και το δημογραφικό πρόβλημα είναι οι αιτίες που περισσεύουν πολλές εκατοντάδες χιλιάδες κατοικίες. Το ίδιο συμβαίνει στα γραφεία και καταστήματα, όπου έχουν κλείσει ή συρρικνωθεί χιλιάδες επιχειρήσεις. Υπό προϋποθέσεις μπορεί να αποτελέσει σημείο σταθεροποίησης - φρεναρίσματος στην πτώση τιμών - αλλά τούτο είναι πάρα πολύ δύσκολο (κόκκινα δάνεια, κεφαλαιακοί έλεγχοι, διαδικασίες με Ε.Ε. και ΔΝΤ κ.λπ.). Αν όμως δε ρυθμιστούν αυτά τα ζητήματα, ο δρόμος θα είναι... μακρύς, από το 2020 και μετά.
Από τα ενδιαφέροντα στοιχεία που παρουσίασαν εκπρόσωποι της Εθνικής Τράπεζας και της Alpha Αστικά Ακίνητα για την κτηματαγορά το 2016 προκύπτουν τα εξής:Αν δεν αρχίσει η χώρα να παράγει, σιγά σιγά, προϊόντα που να υποκαθιστούν εισαγωγές και να μπορούν να εξάγονται, πολύ δύσκολα θα ανατραπεί η κατάσταση αυτή. Τούτο σημαίνει ότι πρέπει να επικρατήσει ένα κατάλληλο μείγμ απολιτικής που θα βοηθά τον Έλληνα να «επιχειρήσει», πράγμα που όπως βλέπουμε δεν συμβαίνει, διότι έχουμε υπέρμετρη επιβάρυνση με φόρους και εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών.
• Με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το 2016 (Δεκ. 15 - Νοέμ. 16) οι άδειες που εκδόθηκαν έχουν συνολικό εμβαδόν 2.443.300 τ.μ. σε επίπεδο χώρας, μειωμένες σε σχέση με το 2015 κατά 9,9% και 424.700 τ,μ, στην Αττική, αυξημένες σε σχέση με το 2015 κατά 17,7% (2.400 άδειες).
• Αντίστοιχα το 2005 που υπήρξε η μέγιστη οικοδομική δραστηριότητα ήταν συνολικού εμβαδού 29.516.800 τ.μ. σε επίπεδο χώρας και 8.586.100 τ.μ. στην Αττική (29.766 άδειες). Η οικοδομική δραστηριότητα του 2016 αντιστοιχεί στο 8,28% στο σύνολο της χώρας και στο 4,95% στην Αττική.
• Οι αγοραπωλησίες το 2016 κινήθηκαν σε χαμηλά επίπεδα. Με βάση έμμεσα στοιχεία και εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς οι αγοραπωλησίες εκτιμάται ότι κυμαίνονται μεταξύ 15.000 - 20.000, σχετικά αυξημένες σε σχέση με το 2015. Να σημειωθεί ότι προ κρίσης οι αγοραπωλησίες ξεπερνούσαν τις 150 χιλιάδες.
• Η καταγραφείσα πτώση της αγοραίας αξίας των οικιστικών ακινήτων από την Τράπεζα της Ελλάδος για το 2016 ανέρχεται στο 2,2% και αναλύεται σε 2,9% για τις κατοικίες πενταετίας και σε 1,8% για παλαιότερες της πενταετίας κατοικίες. Συνολικά, από την αρχή της κρίσης οι τιμές έχουν υποχωρήσει 41,3%, ωστόσο σε πολλές περιοχές το ποσοστό είναι πολύ μεγαλύτερο.
• Εχει αυξηθεί σημαντικά το πλήθος των ακινήτων που περιέρχονται στο Δημόσιο, είτε λόγω κατασχέσεων είτε λόγω αποποιήσεων κληρονομιών. Από 6.079 το 2013, το 2016 υπολογίζεται ότι εκτινάχθηκαν σε 10.500.
• Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ κατά 60% μειώθηκαν οι πράξεις των υποθηκοφυλακείων από το 2004 έως το 2014. Οι πράξεις (μεταβιβάσεις ακινήτων, υποθήκες, διεκδικήσεις, κατασχέσεις κ.ά.) κυμαίνονταν σε σχετικώς σταθερά επίπεδα μέχρι το 2008 (947.610 πράξεις το 2004, 1,2 εκατ. το 2006, 1 εκατ. το 2008). Από το 2009 ξεκινά μικρή μείωση, η οποία στη συνέχεια εξελίσσεται απότομα: από 951.000 το 2010, οι πράξεις «πέφτουν» στις 535.000 το 2012 και στις 384.000 το 2014.
• Οι επενδύσεις σε νέες κατοικίες έχουν υποχωρήσει έως 95% από το 2007 μέχρι το 2016, ενώ η πτώση της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας κατά την περίοδο από το 2005 έως το τέλος του πρώτου φετινού εξαμήνου αγγίζει το 93% (με βάση την επιφάνεια).
• Οι επενδύσεις σε κατοικίες, ως ποσοστό του ΑΕΠ, μειώθηκαν από το 10,8% το 2007 σε μόλις 0,8% το 2015.
• Μέχρι το Αύγουστο του 2016 ανεγέρθηκαν μόλις 4.853 νέες κατοικίες, όταν κατά το αντίστοιχο διάστημα του 2007 είχαν κατασκευαστεί 71.936 κατοικίες. Η χρονιά έκλεισε λίγο κάτω από τις 8.000 νέες κατοικίες και κάτι τέτοιο αναμένεται να συμβεί και φέτος, αν δεν αλλάξει κάτι δραματικά.
Ένα σημείο που πρέπει επίσης να προσεχθεί είναι ότι πολλές κατοικίες παραμένουν κενές διότι:
• Πολλοί ξένοι που δούλευαν στην Ελλάδα έχουν φύγει.
• Πολλά Ελληνόπουλα (~ 450.000) μετανάστευσαν σε αναζήτηση εργασίας.
• Πολλοί νέοι επιστρέφουν στο σπίτι των γονέων, λόγω οικονομικής αδυναμίας.
• Τα δημογραφικά της χώρας είναι αρνητικά επί σειράν ετών (μείωση γεννήσεων) και τούτο έχει πολλαπλές αρνητικές επιπτώσεις σε όλη την πορεία της χώρας μας.
Οι αιτίες της κρίσης
Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες ακινήτων είναι εν δυνάμει πωλητές, αλλά υπάρχει πλήρης σχεδόν ανυπαρξία αγοραστών και αυτό οφείλεται:
• Στη συνεχιζόμενη υπέρμετρη φορολογία της ακίνητης περιουσίας, η οποία θα πρέπει σταδιακά να προσαρμοστεί σε πιο ρεαλιστικά επίπεδα που να τα αντέχουν οι φορολογούμενοι.
• Στην ανεργία που παραμένει υψηλή παρότι εμφανίζεται ελαφρά μειωμένη (~23%), αλλά τούτο κυρίως οφείλεται στη μερική απασχόληση.
• Στη συνεχιζόμενη συρρίκνωση των εισοδημάτων των νοικοκυριών. Στην ανυπαρξία δανείων από τράπεζες.
• Στην κακή ψυχολογία και στην απώλεια φωτός στο βάθος του... τούνελ.
• Στα capital controls που παραμένουν και προβληματίζουν.
imerisia.gr
Σχέδιο - ανάσα για χιλιάδες οικογένειες με το μέτρο της δωρεάν αποδοχής όλων των παιδιών 2.5 - 3 ετών και πάνω στους Δημόσιους παιδικούς σταθμούς..
Το σενάριο που διαρρέεται λέει μάλιστα ότι το παραπάνω μέτρο εντάσσεται στα λεγόμενα αντίμετρα της κυβέρνησης για την ελάφρυνση των κοινωνικών ομάδων που πλήττονται από την κρίση.
Σύμφωνα με την εφημερίδα το Έθνος το πρόγραμμα έχει πάρει ήδη την έγκριση των τροϊκανών και έχει υπολογιστεί πως έχει ένα κόστος της τάξης των 500 εκατομμυρίων.
Με βάση το πρόγραμμα αυτό θα ενισχυθούν οι εγκαταστάσεις και θα γίνει η πρόσληψη του απαραίτητου προσωπικού ώστε να γίνουν δεκτά όλα τα παιδιά, άσχετα από το εάν οι γονείς τους είναι εργαζόμενοι ή όχι.
Το πρόγραμμα θα αρχίσει να αναπτύσσεται στην αρχή της σχολικής χρονιάς τον Σεπτέμβριο του 2018 και θα ολοκληρωθεί για να καλύψει όλες τις ανάγκες στις αρχές του 2019.
imerisia.gr
Σε 120 δόσεις, λένε οι πληροφορίες - Προβλέπεται κούρεμα ΦΠΑ, προσαυξήσεων και προστίμων
«Κούρεμα» έως 95% των οφειλόμενων προσαυξήσεων, προστίμων και ΦΠΑ, αλλά και ευνοϊκές ρυθμίσεις για χρέη προς το Δημόσιο θα προβλέπει ο εξωδικαστικός μηχανισμός για τις επιχειρήσεις που βρίσκονται «στο κόκκινο», εφόσον αυτό κριθεί από την έκθεση βιωσιμότητας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ελληνική πλευρά στην διαπραγμάτευση για την αξιολόγηση συμφώνησε να κουρευτούν οι προσαυξήσεις, τα πρόστιμα και οι παρακρατούμενοι φόροι, δηλαδή ΦΠΑ και ΦΜΥ, που αποτελούσε πεδίο διαμάχης με τους δανειστές, ενώ οι δόσεις μπορεί να ανέλθουν έως τις 120.
Έγκυρες πηγές αναφέρουν στο protothema.gr ότι οι θεσμοί και η ελληνική κυβέρνηση συμφώνησαν σε διαγραφή χρεών προς το δημόσιο για τις υπερχρεωμένες επιχειρήσεις που έχουν οφειλές άνω των 20.000 ευρώ, οι οποίες οφειλές έχουν δημιουργηθεί έως τις 31/12/2016.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, μέσω του επανυπολογισμού των προστίμων και των προσαυξήσεων των ληξιπρόθεσμων οφειλών των επιχειρήσεων προς το Δημόσιο και τα Ασφαλιστικά Ταμεία θα γίνεται "κούρεμα" των παρακρατούμενων φόρων στο πλαίσιο του εξωδικαστικού μηχανισμού.
Ειδικότερα η συμφωνία περιλαμβάνει:
- κούρεμα έως 95% στα πρόστιμα
- κούρεμα έως 85% στις προσαυξήσεις, συμπεριλαμβανομένων οφειλών για ΦΠΑ.
Να διευκρινιστεί ότι θα υπάρχουν εξαιρέσεις σε ασφαλιστικά και πρόστιμα που δεν έχουν να κάνουν με φορολογικά ζητήματα, ενώ εκκρεμούν να συμφωνηθούν οι προϋποθέσεις και τα συγκεκριμένα κριτήρια για το ύψος της ελάφρυνσης, τα οποία θα βασίζονται στην έκθεση βιωσιμότητας.
Κεντρικό ρόλο θα έχει η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ), στην οποία, μέχρι στιγμής έχουν πιστοποιηθεί 1.600 διαμεσολαβητές σε όλη τη χώρα. Ο επιχειρηματίας θα καταθέτει αίτηση ρύθμισης των χρεών στην Ειδική Γραμματεία με καταγεγραμμένα τα οικονομικά και περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας του. Η αίτηση θα πρέπει να συνοδεύεται από το ιστορικό της εταιρείας, το business plan, τις βεβαιώσεις οφειλών, τις φορολογικές δηλώσεις κ.λπ. Ο πιστοποιημένος διαμεσολαβητής θα ελέγχει την πληρότητα και την αξιοπιστία των στοιχείων, θα εγγυάται την ορθότητά τους και θα προωθεί την αίτηση στους πιστωτές ώστε να ξεκινήσει η διαπραγμάτευση για συμφωνία του 60% των πιστωτών και για το είδος της ρύθμισης.
Protothema.gr
Εμμεσο «κούρεμα» ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τo Δημόσιο επέλεξαν κυβέρνηση και δανειστές, και έτσι έκλεισαν όλα τα εκκρεμή θέματα του εξωδικαστικού συμβιβασμού.
Βρέθηκε η χρυσή τομή για τα μέχρι πρότινος εμπόδια και αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά οι διαφωνίες που μπλόκαραν τη συμφωνία. Η συμφωνία προβλέπει τον υπολογισμό με βάση τις καινούργιες και όχι τις παλαιές κλίμακες προστίμων των οφειλών προς το Δημόσιο και με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται ένα μείγμα ισορροπίας που επιτρέπει την αποτελεσματική λειτουργία του νέου υπό διαμόρφωση θεσμικού πλαισίου.
Οπως προέκυψε μέσα από τη διαπραγμάτευση και με δεδομένο πως το «αγκάθι» αυτής αποτελούν οι οφειλές προς το Δημόσιο, τα καινούργια πρόστιμα θα είναι κατά πολύ μικρότερα από τα παλαιά.
Σε αυτήν την ομπρέλα ρυθμίσεων θα «στεγαστούν» όλοι οι φόροι και οι οφειλές προς το Δημόσιο συμπεριλαμβανομένου και του Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών αλλά και ο Φόρου Προστιθέμενης Αξίας. Οχι όμως και οι εισφορές προς τα ασφαλιστικά ταμεία.
Στην ουσία φεύγει η λογική του άμεσου κουρέματος αυτής καθεαυτής της οφειλής (του αρχικού κεφαλαίου δηλαδή) και το haircut επιτυγχάνεται μέσα από την αποτελεσματική μείωση των προστίμων και τις πολυάριθμες δόσεις που θα συνοδεύσουν την εξόφληση των οφειλών.
Πάνω σε αυτό το νέο πλαίσιο θα δομηθεί η αρχιτεκτονική βιωσιμότητας των επιχειρήσεων, οι οποίες αδυνατούν να εξυπηρετήσουν -μέσα από το υπάρχον πλαίσιο ρυθμίσεων- τα χρέη τους προς το ελληνικό δημόσιο μολονότι διαθέτουν δυνατότητες επιβίωσης.
Τόσο ο ΦΠΑ όσο και ο ΦΜΥ αποτέλεσαν αντικείμενο «έριδος» μεταξύ Δημοσίου και Θεσμών, με τη μεν κυβέρνηση να μην επιθυμεί να συμπεριληφθούν στον νόμο, τους δε Θεσμούς να θεωρούν κάτι τέτοιο ως απαραίτητη προϋπόθεση. Οι δύο αυτοί φόροι θεωρούνται ανακυκλούμενοι κάτι που σημαίνει πως ή έχουν παρακρατηθεί όπως στην περίπτωση του ΦΜΥ ή έχουν εισπραχθεί όπως στην περίπτωση του ΦΠΑ και άρα θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο το κύριο σώμα της οφειλής να υποστεί απομείωση
Χρέη άνω των 95 δισ.
Να σημειωθεί ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των ιδιωτών προς την εφορία έχουν πλέον ξεπεράσει τα 95 δισ. ευρώ, πολλά εκ των οποίων είναι πρόστιμα που ποτέ δεν πρόκειται να εισπραχθούν. Επίσης, τα «ανοίγματα» των επιχειρήσεων είναι συνολικά περί τα 148 δισ. και από αυτά έχει «κοκκινίσει» το 44% του συνόλου. Με βάση τη λύση αυτήν θα γίνει τώρα περαιτέρω επεξεργασία του θεσμικού πλαισίου.
Οι δανειστές θεωρούσαν απαραίτητη προϋπόθεση πάντως την ένταξη όλων των οφειλών των επιχειρήσεων σε ρύθμιση, καθώς εκτιμούν πως η εξαίρεση από τη ρύθμιση οφειλών υπονομεύει το εγχείρημα διάσωσης μιας επιχείρησης.
Οι τράπεζες με τη σειρά τους ετοιμάζουν τα μοντέλα τους με βάση τις ρυθμίσεις που έχουν ήδη διεκπεραιώσει στο παρελθόν και οι οποίες θα αποτελέσουν έναν καλό «μπούσουλα» για το ποιες επιχειρήσεις θα εντάξουν μέσα στο συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο.
Ας σημειωθεί πως από την προηγούμενη εμπειρία τους οι τράπεζες ξέρουν τους κλάδους αλλά και τους μεμονωμένους πελάτες και το πώς αυτοί ανταποκρίνονται στο πλαίσιο των ρυθμίσεων που έχουν διμερώς συμφωνηθεί.
Παράλληλα, τα πιστωτικά ιδρύματα έχουν τρόπους και μεθόδους προκειμένου να εντοπίσουν τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, κάτι άλλωστε που προάγει και το γράμμα του νομοσχεδίου, το οποίο διενεργεί σαφέστατο έλεγχο στους υποψήφιους να ενταχθούν στο νέο θεσμικό πλαίσιο. Οι τράπεζες αναμένουν τόσο την ολοκλήρωση του συγκεκριμένου νομοθετήματος όσο και τη νομική προστασία που θα αποτελέσει κεφάλαιο σε διαφορετικό νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης, προκειμένου να προλάβουν τον χρόνο και να επιτύχουν τους στόχους τους οποίους έχουν θέσει για το 2017. Και ενώ οι στόχοι αυτοί σε ό,τι αφορά το 2016 έχουν επιτευχθεί, το πρώτο τρίμηνο του 2017 και το γεγονός πως δεν έχει ακόμη επιτευχθεί η αξιολόγηση διαμορφώνει νέα δεδομένα για τα πιστωτικά ιδρύματα. Εάν σε όλο αυτό προστεθεί και το γεγονός πως τα στοιχεία στο τέλος του 2017 θα είναι αυτά τα οποία θα αποτελέσουν τη βάση για τα stress tests των τραπεζών το 2018, οι αποφάσεις γύρω από τον εξωδικαστικό συμβιβασμό θα πρέπει να θεωρούνται ιδιαιτέρως κρίσιμες
imerisia.gr
Αύξηση κατά 292 εκατ. ευρώ σημείωσαν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα τον Ιανουάριο του 2017 και διαμορφώθηκαν στα 3,602 δισ. ευρώ έναντι 3,310 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2016.
Αυτό προκύπτει από τα στοιχεία για την πορεία των μεγεθών της γενικής κυβέρνησης, σύμφωνα με τα οποία οι εκκρεμείς επιστροφές φόρων παρουσίασαν τον Ιανουάριο οριακή μείωση στα 1,206 δισ. ευρώ έναντι 1,226 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2016.
Σημειώνεται ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης που είναι και οι υψηλότερες στο σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου διαμορφώθηκαν τον Ιανουάριο στα 2,238 δισ. ευρώ έναντι 2,024 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ