Τερματίστηκε χτες η διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης για το επιχειρησιακό σχέδιο δράσης που αφορά την ένταξη των Ρομά στην περιφέρεια νοτίου Αιγαίου.

Η δημόσια διαβούλευση ξεκίνησε στις 10 του μήνα, και διήρκεσε μόλις δέκα μέρες καθώς ο χρόνος πιέζει ώστε να δοθούν λύσεις στο ζήτημα των καταυλισμών, πριν την έναρξη της τουριστικής περιόδου. Η περιφερειακή αρχή είναι αποφασισμένη όπως δήλωσε μάλιστα ο περιφερειάρχης Γιώργος Χατζημάρκος, να έχει λύσει το πρόβλημα σε συνεργασία με το δήμο μέχρι το τέλος Μαρτίου.

Το Επιχειρησιακό Σχέδιο εκπονήθηκε από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου με τη συνδρομή στελεχών της ΜΟΔ ΑΕ και τη συνεργασία των υπηρεσιών της Περιφέρειας και των Δήμων Κω και Ρόδου, καθώς και με τη διασταύρωση στοιχείων για τους οικισμούς με επιτόπιες επισκέψεις από την ομάδα εκπόνησης, σύμφωνα με τους Κανονισμούς της νέας προγραμματικής περιόδου 2014-2020 και τις προϋποθέσεις που θέτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι οποίες θα πρέπει να πληρούνται σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο. Ειδικότερα, ως προς το στεγαστικό πρόβλημα των Ρομά σε Ρόδο και Κω, το Επιχειρησιακό Σχέδιο υποδεικνύει την πολιτική επιδότησης ενοικίου ως τη η πλέον ενδεδειγμένη παρέμβαση για τη στεγαστική αποκατάσταση.

Ελλείψει υποδομών ικανών και επαρκών για την άμεση φιλοξενία του πληθυσμού των Ρομά (τόσο οι Δήμοι αναφοράς όσο και Περιφέρεια δεν διαθέτουν ανάλογες στεγαστικές υποδομές), η άμεση λύση πρέπει να αναζητηθεί στη στήριξη των οικογενειών Ρομά, προκειμένου με τη βούλησή τους και τη συναίνεσή τους να στεγαστούν σε μισθωμένες κατοικίες, λαμβάνοντας μηνιαία επιχορήγηση για το μίσθωμα για χρονικό διάστημα maximum 5 ετών κυρίως με τη συνδρομή των χρηματοδοτικών εργαλείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ειδικότερα, προτείνεται η κάλυψη του ενοικίου των 70 κατοικιών μέχρι το 2020, σε ποσό που θα προσδιορίζεται ανάλογα με το μέγεθος κάθε νοικοκυριού.

Σε όσους από τους ωφελούμενους του σχεδίου δεν θεωρείται ως δόκιμη η επιλογή της κάλυψης των στεγαστικών αναγκών μέσω της επιδότησης ενοικίου, θα προταθεί, με τη συνδρομή της αρμόδιας Δημοτικής Αρχής (Ρόδου και Κω), η λύση της μετεγκατάστασης τους σε ασφαλέστερη περιοχή, με την διαμόρφωση οικισμού που θα πληροί τις προϋποθέσεις της αξιοπρεπούς διαβίωσης, με την δημιουργία των απαραίτητων υποδομών στους χώρους που θα υποδειχθούν από τις αντίστοιχες Δημοτικές Αρχές.

Η θέση του ΣΥΠΝΑΠΕΔ
Στη διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης (κατά την οποία μέχρι και χτες το απόγευμα καταγράφηκαν 155 επισκέπτες) πήρε μέρος και ο Σύλλογος Υπαλλήλων Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου Περ. Ενοτήτων Δωδεκανήσου, ο οποίος για το θέμα κατέθεσε τις δικές του επισημάνσεις αναφέροντας τα εξής:

«Το σχέδιο που έχει τεθεί σε διαβούλευση βασίζεται στην παραδοχή ότι η κοινωνία της Ρόδου αντιμετωπίζει τους Ρομά με τρόπο ώστε να πέφτουν πολύ συχνά θύματα ρατσισμού, διακρίσεων και κοινωνικού αποκλεισμού, ζουν σε απόλυτη φτώχεια και δεν έχουν πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη και σε αξιοπρεπείς συνθήκες στέγασης και ότι αυτό τους οδηγεί σε έναν φαύλο κύκλο κοινωνικού αποκλεισμού.

Οι ισχυρισμοί αυτοί δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτοί. Δεν είναι δυνατό μια κοινωνία στην οποία τα τελευταία 20 χρόνια έχουν έρθει μετανάστες από όλη την Ευρώπη από την Αφρική και την Ασία, έχουν εγκατασταθεί, έχουν βρει εργασία και κατοικία και γενικότερα έχουν ενσωματωθεί χωρίς προβλήματα, να είναι υπεύθυνη για τα προβλήματα των Ρομά. Ειδικά όταν σχεδόν όλοι οι μετανάστες από την Αφρική και την Ασία έχουν φτάσει στην Ρόδο μόνο με τα ρούχα που φορούσαν.

Το πρόβλημα που δημιουργεί ο τρόπος διαβίωσης των Ρομά τόσο στους ιδίους όσο και στους υπολοίπους κατοίκους του νησιού της Ρόδου έχει διαφορετικές ρίζες. Οι Ρομά δεν μπορούν να ενσωματωθούν στην κοινωνία της Ρόδου, όπου ζουν δεκάδες χρόνια, όχι εξαιτίας της αντιμετώπισης της κοινωνίας αλλά εξαιτίας της ιδιαίτερης κουλτούρας τους που αντιστοιχεί περισσότερο σε νομαδική φυλή κυνηγών-τροφοσυλλεκτών παρά σε αποκλεισμένη κοινωνική ομάδα.

Απλά το κυνήγι, που γίνεται από τους άνδρες δεν είναι κυνήγι ζωών αλλά π.χ. μετάλλων και παλαιών υλικών (που συγκεντρώνουν γύρω από τις κατοικίες τους) ενώ η εργασία στα φανάρια και η επαιτεία είναι κάποιοι από τους τρόπους συλλογής τροφής από τα γυναικόπαιδα. Αυτός ο τρόπος ζωής είναι υποχρεωτικά νομαδικός, καθώς όταν εξαντληθούν οι πόροι μιας περιοχής πρέπει να μετακινηθούν σε άλλη.

Έτσι εξηγείται και η μαζική προσέλευση περισσοτέρων νομάδων κατά την τουριστική περίοδο. Η κουλτούρα αυτή ασκεί ταυτόχρονα μεγάλες πιέσεις στα μέλη της φυλής καθώς σε ημερήσια βάση συγκρίνουν την «σοδειά» τους και τις επιδόσεις τους καθώς ζουν σε μια κλειστή κοινωνία με πολύ κοντινές επαφές μεταξύ τους. Αυτό κάνει πολύ δύσκολο για οποιονδήποτε από αυτούς να ασχοληθεί με κάτι άλλο π.χ. εργασία εργάτη διότι αυτό θα κριθεί υποτιμητικά από τους υπολοίπους.

Έτσι όσο συνεχίζει να υπάρχει η έννοια του καταυλισμού είναι αδύνατο για κάποιον από την φυλή να ασχοληθεί με εργασία που να τον ενσωματώσει σταδιακά στην κοινωνία. Επιπρόσθετα η φυλή προσπαθεί να «προστατεύει» τα μέλη της ακόμα και όταν εγκληματούν καθώς προφανώς δεν θεωρούν ότι τα εγκλήματα κατά της υπόλοιπης κοινωνίας είναι κάτι το σημαντικό.

Εκτός όμως από την παραβατικότητα των Ρομά (που έχει κι αυτή τις ρίζες της στην φιλοσοφία των κυνηγών-τροφοσυλλεκτών) υπάρχει και το πρόβλημα της μόλυνσης του περιβάλλοντος που υφίσταται σε όλους τους καταυλισμούς πανελλαδικά. Δυστυχώς η εργασία των κυνηγών μετάλλων έχει και τοξικά κατάλοιπα. Για να διαχωρίσουν τα μέταλλα από τα άχρηστα για αυτούς υλικά (πλαστικά, ξύλο, λάστιχο κτλ) καταφεύγουν στην λύση της φωτιάς έχοντας μετατρέψει τον καταυλισμό σε πραγματικό εργοστάσιο ανακύκλωσης μετάλλων.

Καίγοντας τα καλώδια και τα υπόλοιπα αντικείμενα που μαζεύουν, παράγονται μεγάλες ποσότητες διοξίνης και φουρανίων τα οποία μολύνουν εκτός από τους χώρους καύσης (τους καταυλισμούς δηλαδή) και όλες τις γύρω περιοχές. Αυτό αποδεικνύεται και από τις μετρήσεις του Δημοκρίτου που έγιναν στην περιοχή του καταυλισμού Καναμάτ Ρόδου .

Άλλωστε για το θέμα αυτό, των καύσεων πλαστικών δηλαδή έχει ενημερωθεί και η δικαιοσύνη αλλά και η Περιφέρεια στο παρελθόν . Άλλωστε η πρακτική των καύσεων είναι συνεχής τα τελευταία χρόνια και αυτό είναι κάτι που εύκολα αποδεικνύεται και από τα δημοσιεύματα των εφημερίδων . Η συνέχιση αυτής της πρακτικής θα έχει κάποια στιγμή αρνητικά αποτελέσματα και για τον τουρισμό καθώς είναι θέμα χρόνου να γίνει ευρύτερα γνωστό ότι το νησί μας έχει μολυνθεί με διοξίνες.

Εδώ πρέπει να επισημάνουμε ότι θα πρέπει οπωσδήποτε να προβλεφθεί υποέργο, στο υπό συζήτηση σχέδιο δράσης, για τον καθαρισμό του εδάφους του υπάρχοντος καταυλισμού στο Καναμάτ από τις διοξίνες, με επιστημονικά εγκεκριμένη μέθοδο, ώστε να εξασφαλιστεί η εξάλειψη των τοξικών προϊόντων των καύσεων που γίνονται επί χρόνια στον καταυλισμό.

Από όλα τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό ότι το σχέδιο της δημιουργίας οργανωμένου καταυλισμού για τους Ρομά με προκατ κατοικίες σε τίποτα δεν πρόκειται να βοηθήσει, πέρα από την μετακίνηση του προβλήματος σε άλλη περιοχή καθώς η κατάσταση θα συνεχίσει ως έχει.

Αλλά ακόμα και εάν προχωρούσε η λύση του καταυλισμού θα έπρεπε να εκπονηθεί περιβαλλοντολογική μελέτη που να λύνει το πρόβλημα της μόλυνσης του περιβάλλοντος από τα τοξικά προϊόντα των καύσεων, τόσο εντός του καταυλισμού όσο και των γύρω περιοχών αλλά και των υδάτων και του υδροφόρου ορίζοντα, διότι οι Ρομά δεν υπάρχει περίπτωση να διακόψουν αυτή την βιοποριστική τους δραστηριότητα σε περίπτωση μετακίνησης του καταυλισμού.

Σε περίπτωση που δεν υπάρχει τέτοια περιβαλλοντική μελέτη είναι προφανές ότι το όλο σχέδιο θα είναι ιδιαίτερα ευάλωτο σε προσβολή με δικαστικά μέσα καθώς θα είναι προφανής ο κίνδυνος για το περιβάλλον αλλά και ο κίνδυνος της υγείας των κατοίκων των γύρω περιοχών. Ένα από τα σημαντικότερα καθήκοντα της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, πρέπει να είναι η διαφύλαξη την υγείας όλων των κατοίκων της Ρόδου και όχι μόνο των Ρομά.

Ακόμα δηλαδή κι αν επιλέξει την λύση του καταυλισμού θα φέρει από εκεί και πέρα ακέραια την ευθύνη για όσα προβλήματα υγείας δημιουργηθούν είτε σε Ρομά είτε σε άλλους κατοίκους από τις επικίνδυνες για την υγεία δραστηριότητες των Ρομά αλλά και για όσες παρανομίες διαπραχτούν με κέντρο τον καταυλισμό.

Ο μόνος τρόπος να δοθεί οριστικά λύση , ώστε και οι Ρομά να ζουν αξιοπρεπώς και να μην δημιουργούν προβλήματα στην υπόλοιπη κοινωνία και έτσι να γίνουν κοινωνικά αποδεκτοί είναι ο εξής : Να αγοραστούν διάσπαρτες κατοικίες σε διαφορές περιοχές της Ρόδου ( διαμερίσματα είτε μονοκατοικίες με μικρή αυλή) Οι κατοικίες να παραχωρηθούν για δωρεάν χρήση σε οικογένειες Ρομά για 10 χρόνια με όρους και προϋποθέσεις.

Όταν συμπληρωθούν τα δέκα χρόνια χρήσης από την ίδια οικογένεια το σπίτι θα παραχωρείται με πλήρη κυριότητα στην οικογένεια των Ρομά. Οι όροι και οι προϋποθέσεις για την κατοίκηση σε ένα τέτοιο σπίτι από μια οικογένεια Ρομά θα μπορούσαν να είναι :Να μην καταδικαστούν για ποινικά αδικήματα που θα γίνουν από την στιγμή της παραχώρησης της οικίας και κατά το διάστημα αυτό, Τα παιδιά τους να φοιτούν κανονικά στο σχολείο της περιοχής, Να συντηρούν σωστά το σπίτι και να μην του προκαλούν ζημιές (ετήσιος έλεγχος),

Να πληρώνουν τους λογαριασμούς του σπιτιού, Να κατοικεί στο σπίτι μόνο η οικογένεια στην οποία έχει παραχωρηθεί, Εφόσον παραβιαστούν οι όροι της συμφωνίας τότε το σπίτι θα παραχωρείται σε άλλη οικογένεια Ρομά. Εναλλακτικά θα μπορούσε η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου να αναλάβει το κόστος του ενοικίου κατοικιών για τους Ρομά με το ίδιο σκεπτικό.

Με τον τρόπο αυτό δεν θα υπάρχουν έντονες αντιδράσεις από ομάδες κατοίκων καθώς δεν θα δημιουργηθούν καταυλισμοί, οι οποίοι είναι δεδομένο ότι θα κάνουν αφόρητη την ζωή των περιοίκων όπου κι αν δημιουργηθεί ο καταυλισμός. Επίσης οι Ρομά σταδιακά θα ενσωματωθούν στην τοπική κοινωνία εφόσον θα αποκοπούν από τον καταυλισμό και τις αρνητικές επιρροές και ευκαιρίες που αυτός δημιουργεί».

rodiaki.gr