Στις 31/3/2015 πενήντα βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, μεταξύ των οποίων και ο βουλευτής Δωδεκανήσου Νεκτάριος Σαντορινιός, σχετικά με αίτημα για παραχώρηση των χώρων και των κτιριακών εγκαταστάσεων ανενεργών στρατοπέδων στις τοπικές κοινωνίες.
Σε πολλά μέρη της Ελλάδας βρίσκονται ανενεργοί και εγκαταλελειμμένοι αρκετοί χώροι και κτήρια πρώην στρατοπέδων, τα οποία συνήθως είναι μεγάλης έκτασης, βρίσκονται στα όρια οικισμών και πόλεων και τις πιο πολλές φορές είναι σε περιοχές με υποβαθμισμένο αστικό περιβάλλον.
Αυτές οι πρώην στρατιωτικές μονάδες έχουν γίνει αντικείμενο διεκδίκησης τόσο από Δήμους και Περιφέρειες, όσο και από κινήματα πόλης με συγκεκριμένο αίτημα την παραχώρησή τους στην τοπική κοινωνία για να αξιοποιηθούν ως Δημόσιοι, Ελεύθεροι και Κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου, πολιτισμού, αθλητισμού και αναψυχής. Αυτή η πρόταση έρχεται σε αντίθεση με την όλη λογική της προηγούμενης κυβέρνησης, όπου είχε ήδη, μέσω ΤΑΙΠΕΔ, δρομολογήσει διαδικασίες αποκρατικοποιήσεων των εκτάσεων πρώην στρατοπέδων σε μια σειρά πόλεις σε όλη την Ελλάδα.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να επιστρέψουν, επί της ουσίας, στη χρήση της τοπικής κοινωνίας αυτοί οι χώροι έτσι ώστε να αποκατασταθούν τα χρόνια αιτήματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των πολιτών αλλά και για να υπάρξει, μέσω της με κοινόχρηστο χαρακτήρα εκμετάλλευσής τους, η δυνατότητα για μια βιώσιμη ανάπτυξη, γενικότερα, του αστικού τοπίου.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
31/3/2015
Ερώτηση
Προς τους κ.κ. Υπουργούς:
Εθνικής Άμυνας
Οικονομικών
Θέμα: Σχετικά με τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για την απόδοση των χώρων των πρώην στρατοπέδων στις τοπικές κοινωνίες
Τα τελευταία χρόνια αναπτύσσονται και εξαπλώνονται πρωτοβουλίες από κατοίκους, φορείς και κινήματα προς υπεράσπιση του δημόσιου χαρακτήρα των πρώην στρατοπέδων (Θεσσαλονίκη, Πρέβεζα, Γιαννιτσά, Χανιά, Καβάλα, Πειραιάς, Σέρρες, Κοζάνη, Κατερίνη, Δωδεκάνησα κ.α.).
Η απομάκρυνση των στρατιωτικών εγκαταστάσεων και υποδομών από τα στρατόπεδα και η αξιοποίηση των χώρων προς όφελος των τοπικών κοινωνιών και του περιβάλλοντος αποτελεί ευκαιρία για τη βιώσιμη ανάπτυξη γενικότερα των αστικών κέντρων αλλά και των μικρότερων οικισμών και τη βελτίωση του ισοζυγίου πρασίνου και δημόσιων χώρων, με την προϋπόθεση να αξιοποιηθούν ως Δημόσιοι και Ελεύθεροι χώροι, π.χ. κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου, πολιτισμού, αθλητισμού και αναψυχής. Μάλιστα η σημασία των εκτάσεων αυτών καθίσταται ακόμη μεγαλύτερη από το γεγονός ότι συχνά βρίσκονται εντός των ορίων των πιο υποβαθμισμένων συνοικιών των αστικών κέντρων, αποτελώντας την τελευταία δυνατότητα για το σταμάτημα της περαιτέρω υποβάθμισης της ποιότητας ζωής χιλιάδων πολιτών και για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής και περιβάλλοντος. Αντίθετα, η εμπορευματοποίηση και τσιμεντοποίηση των χώρων αυτών θα συντελέσει στην οριστική υποβάθμιση ολόκληρων περιοχών.
Στα πλαίσια της μνημονιακής πολιτικής των προηγούμενων κυβερνήσεων είχαν δρομολογηθεί διαδικασίες αποκρατικοποιήσεων των εκτάσεων πρώην στρατοπέδων σε μια σειρά πόλεις σε όλη την Ελλάδα.
Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι η περίπτωση της Θεσσαλονίκης, με την ύπαρξη αρκετών μεγάλων στρατοπέδων (Παύλου Μελά, Παπακυριαζή, Μεγ. Αλεξάνδρου, Καρατάσιου, Κόδρα, Σέδες κ.α.) εκ των οποίων τα δύο έχουν ήδη μεταβιβαστεί στο ΤΑΙΠΕΔ.
Οι συγκεκριμένες εκτάσεις είναι από τα ελάχιστα αποθεματικά για την ενίσχυση των χώρων αστικού πρασίνου, ιδιαίτερα στην περιοχή της Δυτικής Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για την πόλη που παρουσιάζει την μικρότερη αναλογία εκτάσεων πρασίνου ανά κάτοικο μεταξύ όλων των ευρωπαϊκών πόλεων (μόλις 2,4 τ.μ. πρασίνου ανά κάτοικο, την στιγμή όπου υπάρχουν ευρωπαϊκές πόλεις με την δεκαπλάσια αντιστοιχία), καθώς και μια πόλη όπου τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης αποτελούν αρνητικό ρεκόρ και μάλιστα πολύ συχνά η ημερήσια τιμή των αιωρουμένων σωματιδίων υπερβαίνει ακόμη και το όριο επιφυλακής.
Άλλο παράδειγμα το στρατόπεδο Ασημακόπουλου στην Καβάλα έκτασης 90 περίπου στρεμμάτων που ενισχύει τα αποθεματικά χώρων κοινόχρηστων και κοινωφελών εκτάσεων στη πόλη της Καβάλας, ιδιαίτερα μετά την ολοκλήρωση της πράξης εφαρμογής γύρωθεν του χώρου.
Οι χώροι των στρατοπέδων που βρίσκονται εντός κατοικημένων περιοχών είναι επιτακτικό, λαμβάνοντας υπόψη την εκπεφρασμένη θέληση των τοπικών κοινωνιών, να μετατραπούν σε κοινόχρηστους χώρους, προσβάσιμους σε όλους, με δημόσιο χαρακτήρα.
Σε αυτήν την κατεύθυνση κινούνταν, άλλωστε, και οι προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης.
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
1. Σε ποια κατεύθυνση σκοπεύουν να κινηθούν τα αρμόδια υπουργεία σχετικά με το ζήτημα του καθεστώτος και της χρήσης των εκτάσεων των πρώην στρατοπέδων, εκτάσεων που διεκδικούν οι τοπικές κοινότητες και φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης για την αξιοποίηση τους ως δημόσιους και κοινόχρηστους χώρους;