Ολοκληρώθηκε λίγο μετά τις 11:30 η συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με τη Γερμανίδα καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Η συνάντηση με τη Γερμανίδα καγκελάριο ξεκίνησε στις 10.30 το πρωί και σύμφωνα με πληροφορίες το βασικό θέμα της συζήτησης ανάμεσα στις δύο πλευρές ήταν το προσφυγικό, με έμφαση στα hotspots, τα κέντρα υποδοχής μεταναστών, αλλά και στον τρόπο επέμβασης της Frontex.

Μάλιστα, η κα Μέρκελ ρώτησε για τη δέσμευση που έχει αναλάβει η Ελλάδα για τη δημιουργία κέντρου υποδοχής μεταναστών στην ηπειρωτική χώρα. Από την ελληνική πλευρά ανέφεραν πως έχει γίνει η επιλογή των τοποθεσιών και έχουν ήδη ξεκινήσει οι εργασίες.

Υπενθυμίζεται, πάντως, πως χθες η κυβέρνηση αποφάσισε να παραχωρήσει δύο στρατόπεδα που θα έχουν τη δυνατότητα να φιλοξενήσουν συνολικά 4.000 μετανάστες (από 2.000 το καθένα), ένα στην Αττική και ένα στη Βόρεια Ελλάδα.

Στη συνάντηση συμμετείχαν, επίσης, ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Νίκος Ξυδάκης και ο αναπληρωτής υπουργός για θέματα Μετανάστευσης Γιάννης Μουζάλας. 

Αργότερα μέσα στην ημέρα ο πρωθυπουργός θα συναντηθεί και με τον Γάλλο Πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ.

Χθες ο πρωθυπουργός, αναφερόμενος στα αποτελέσματα των διαβουλεύσεων κατά την πρώτη ημέρα της Συνόδου, εμφανίστηκε ικανοποιημένος, τονίζοντας πως αναγνωρίστηκε, πρώτον, ο ρόλος-κλειδί της Τουρκίας στη μείωση των προσφυγικών ροών και, δεύτερον, η ανάγκη να εφαρμοστεί η διμερής συμφωνία επανεισδοχής Ελλάδας-Τουρκίας, ούτως ώστε να υπάρχει η δυνατότητα άμεσης επιστροφής στην Τουρκία όλων όσοι δεν αναγνωρίζονται ως πρόσφυγες.

Σχετικά με τη δημιουργία της ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής και ακτοφυλακής, ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι «είναι μια απόφαση την οποία καλωσορίζουμε» και επεσήμανε ότι «είναι απολύτως σαφές ότι η δράση αυτών των σωμάτων εναπόκειται στην ευθύνη της διαφύλαξης των συνόρων που παραμένει εθνική ευθύνη». Ο Αλέξης Τσίπρας πρόσθεσε ότι οι τελικές αποφάσεις γι’ αυτό το θέμα θα ληφθούν έως τον Ιούνιο.

Μέχρι τον Ιούνιο θα δημιουργηθεί η νέα υπηρεσία που θα αντικαταστήσει τη Frontex, όπως συμφώνησαν κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής οι Ευρωπαίοι ηγέτες. Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, ο Ντόναλντ Τουσκ ανακοίνωσε συμφωνία της Ελλάδας με τη Frontex για την ανάπτυξη ομάδας ταχείας επέμβασης τον Δεκέμβριο.

Στο συμπερασματικό κείμενο που δόθηκε στη δημοσιότητα μετά την ολοκλήρωση των συζητήσεων για το προσφυγικό, υπογραμμίζονται και οι καθυστερήσεις στην εφαρμογή των μέτρων που έχει αποφασίσει η ΕΕ για τον περιορισμό των μεταναστευτικών ροών. Μεταξύ των «αγκαθιών» που εντοπίζονται είναι η λειτουργία των hotspots, η μετεγκατάσταση των προσφύγων σε άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ αλλά και η διαδικασία των απελάσεων. Την ίδια ώρα, η Επιτροπή καλείται να παρουσιάσει γρήγορα την αναθεώρηση του Δουβλίνου καθώς και μια αναθεωρημένη πρόταση για «έξυπνα» σύνορα.

Το επόμενο «ραντεβού» των Ευρωπαίων ορίστηκε για τον Φεβρουάριο, όταν η Προεδρία, η Επιτροπή και η Ύπατη Εκπρόσωπος θα πρέπει να καταθέσουν έκθεση που θα παρουσιάζει τη γενικότερη πρόοδο σε όλα τα επιμέρους ζητήματα.

«Το Συμβούλιο θα πρέπει να συνεχίσει να εργάζεται για τη δημιουργία ενός μηχανισμού μετεγκατάστασης, λαμβάνοντας υπόψη την εμπειρία που αποκτήθηκε, και να αποφασίσει ταχύτατα ποιες χώρες προέλευσης θεωρεί ασφαλείας» αναφέρει το κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου.

Την ίδια ώρα, τονίζει ότι το Συμβούλιο καλείται να εξετάσει ταχύτατα την κατάσταση στο Αφγανιστάν αλλά και τις προτάσεις της Κομισιόν για τη δημιουργία ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής.

Υπογραμμίζεται δε, ότι τα κράτη-μέλη θα πρέπει να επανεξετάσουν και τη Συνθήκη Σένγκεν, «ένα εθελοντικό σχέδιο ανθρωπιστικής εισόδου» και τα ταξιδιωτικά έγγραφα απέλασης.

«Το Συμβούλιο θα πρέπει να υιοθετήσει τη θέση του για την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή κατά τη διάρκεια της Ολλανδικής Προεδρίας. Η Κομισιόν θα παρουσιάσει σύντομα έκθεση για το σύστημα του Δουβλίνου. Εν τω μεταξύ, οι υπάρχοντες κανόνες θα πρέπει να εφαρμόζονται. Η Κομισιόν θα παρουσιάσει σύντομα και μια αναθεωρημένη πρόταση για “έξυπνα” σύνορα» τονίζει το εν λόγω κείμενο.

Η Ολλανδική προεδρία ξεκινάει τον Ιανουάριο του 2016 και ολοκληρώνεται τον Ιούνιο.

«Τους τελευταίους μήνες, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει δημιουργήσει μια στρατηγική που στοχεύει στην αναχαίτιση των πρωτοφανών εισροών μεταναστών που αντιμετωπίζει η Ευρώπη» τονίζει το κείμενο, και συμπληρώνει: «Παρόλα αυτά, η εφαρμογή είναι ανεπαρκής και πρέπει να επιταχυνθεί. Για να διαφυλαχτεί η ακεραιότητα της Σένγκεν είναι απαραίτητο να ανακτηθεί ο έλεγχος των εξωτερικών συνόρων. Οι ανεπάρκειες, κυρίως όσον αφορά στα hotspots, την μετεγκατάσταση και τις απελάσεις θα πρέπει να αντιμετωπιστούν ταχύτατα».

Συγκεκριμένα οι Ευρωπαϊκοί θεσμοί και τα κράτη-μέλη θα πρέπει ταχύτατα να:

1.Να αντιμετωπίσουν οι ελλείψεις των εξωτερικών συνόρων της Σένγκεν, ιδίως με την εξασφάλιση συστηματικών ελέγχων ασφαλείας σε σχετικές βάσεις δεδομένων και την πρόληψη χρήσης πλαστών εγγράφων.

2. Να αντιμετωπιστούν οι δυσλειτουργίες στη λειτουργία των hotspots και να συμφωνηθεί ένα ακριβές χρονοδιάγραμμα όταν και θα αρχίσουν να λειτουργούν και νέα hotspots. Ταυτόχρονα θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι η Frontex και η EASO θα έχουν την απαραίτητη τεχνογνωσία και τον εξοπλισμό.

3. Να διασφαλίσουν τη συστηματική και ολοκληρωμένη ταυτοποίηση [των μεταναστών], την καταχώρησή τους και τη λήψης δακτυλικών αποτυπωμάτων. Επίσης, θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπιση περιστατικών άρνησης καταχώρησης στοιχείων καθώς και τον περιορισμό δευτερογενών ροών.

4. Να υλοποιηθούν ο αποφάσεις μετεγκατάστασης. Την ίδια ώρα θα πρέπει να συμπεριληφθούν ανάμεσα στους δικαιούχους και άλλα κράτη-μέλη που πιέζονται και έχουν καταθέσει σχετικά αιτήματα.

5. Να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα για να διασφαλιστεί την επιστροφή και ο επαναπατρισμός των ανθρώπων που δεν λαμβάνουν έγκριση να παραμείνουν, καθώς και να στηρίξει τα κράτη μέλη στις επιχειρήσεις επαναπατρισμού.

6. Να βελτιωσούν τα μέτρα για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης ανθρώπων.

7. Να διασφαλίσουν την εφαρμογή και την υπηρεσιακή συνέχεια στα κάτωθι:

α) Μια διάσκεψη υψηλού επιπέδου στην Ανατολική Μεσόγειο και τα Δυτικά Βαλκάνια. Είναι σημαντικό η ΕΕ να βοηθήσει τα μη κράτη μέλη της Ευρώπης να καταχωρούν σύμφωνα με τα πρότυπα της Ένωσης.
β) Τη Σύνοδο Κορυφής της Βαλέτα, ιδιαίτερα όσον αφορά στην επιστροφή και τον επαναπατρισμό
γ) Την κοινή δήλωση ΕΕ-Τουρκίας της 29ης Νοεμβρίου 2015 και του Σχεδίου Δράσης ΕΕ-Τουρκίας. Σε αυτό το πλαίσιο, ζητάμε από την Επιτροπή των Μόνιμων Αντιπροσώπων (COREPER) να ολοκληρώσει τα εργασίες της για την αποδέσμευση των τριών δισεκατομμυρίων ευρώ για την Τουρκία.
8. Να συνεχίσουν να εφαρμόζουν το συμφωνηθέν σχέδιο μετεγκατάστασης

9. Να παρακολούθουν στενά την εισροή μεταναστών ώστε να είναι σε θέση να αντιδράσουν γρήγορα

Τουσκ: Το Δεκέμβριο στην Ελλάδα οι άντρες της Frontex
Τη συμφωνία της Ελλάδας με τη Frontex για την ανάπτυξη ομάδας ταχείας επέμβασης τον Δεκέμβριο ανακοίνωσε μετά τη λήξη της Συνόδου Κορυφής, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ. «Αυτή είναι άλλη μια ένδειξη ότι έχουμε αρχίσει να κινούμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση όσον αφορά την προστασία των εξωτερικών συνόρων» ανέφερε κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.

«Πάνω από όλα αποτυγχάνουμε στην προστασία των εξωτερικών μας συνόρων. Αυτός είναι και ο λόγος που αποφασίσαμε να επιταχύνουμε σε όλα αυτά τα ζητήματα» ανέφερε ο κ. Τουσκ, και συμπλήρωσε: «Κατά τη γνώμη μου, οι πιο σημαντική συζήτηση σήμερα ήταν η προστασία των εξωτερικών συνόρων της Ευρώπης. Όχι μόνο επειδή υποστηρίζω την έλεγχο των εξωτερικών συνόρων από την αρχή αυτής της κρίσης αλλά και επειδή χωρίς αυτήν θα αποτύχουμε ως πολιτική κοινωνία. Και με αυτό μιλάω για κάτι που θα έχει πιο σοβαρές συνέπειες από την κατάργηση της Σένγκεν. Σήμερα μπορούμε να είμαστε λίγο πιο αισιόδοξοι, καθώς όλοι οι ηγέτες συμφώνησαν να προστατεύσουν την Σένγκεν».

Η παρατήρηση της Μέρκελ στον Τσίπρα

Σύμφωνα με δύο διπλωματικές πηγές η Γερμανίδα Καγκελάριος αναφέρθηκε στο γεγονός ότι παρά την πρόοδο στο θέμα των hotspots , η δέσμευση της Ελλάδας ήταν να είναι έτοιμα μέχρι το τέλος του χρόνου κάτι το οποίο δεν έχει γίνει. Η Άνγκελα Μέρκελ είπε ότι “ακόμα και σήμερα μπορεί κάποιος από την Ελλάδα να φτάσει στην Γερμανία μέσα σε μία εβδομάδα, οπότε δεν μπορώ να ‘πουλήσω κάποιο success story’ στην χώρα μου.” Επίσης προειδοποίησε για τον κίνδυνο κατάργησης της Σένγκεν καθώς τόνισε ότι άμα κλείσει τα γερμανικά σύνορα “τότε όλοι θα κλείσουν τα σύνορα τους”.

Η ίδια τόνισε ότι πρέπει να βελτιωθούν οι τρόποι επιστροφής των ανθρώπων που δεν προκρίνονται για άσυλο πίσω στις χώρες προέλευσής τους. Στο σημείο αυτό ο Έλληνας πρωθυπουργός ανέφερε ότι η Ελλάδα προσπάθησε να στείλει ανθρώπους στο Πακιστάν αλλά αυτό δεν έγινε με επιτυχία. Συγχρόνως αναφέρθηκε και στο γεγονός ότι εκτός από το Πακιστάν, άνθρωποι και από το Μαρόκο φτάνουν στα ελληνικά σύνορα μέσω Τουρκίας καθώς οι περισσότεροι από αυτούς ταξιδεύουν αεροπορικώς στην Κωνσταντινούπολη με φθηνές πτήσεις και στην συνέχεια εισέρχονται στην Ελλάδα παρανόμως. Με το Μαρόκο δεν υπάρχει συμφωνία επανεισδοχής με την ΕΕ.

Για αυτό και ο Έλληνας πρωθυπουργός απερχόμενος δήλωσε ότι υπήρξε δέσμευση να ασκηθούν σημαντικές πιέσεις από την πλευρά της ΕΕ προς τρίτες χώρες, προκειμένου είτε να ενεργοποιηθούν παλιότερες συμφωνίες επανεισδοχής, είτε να γίνουν επιστροφές. Ο ίδιος δήλωσε “ότι πρέπει να υπάρχει ένας νόμιμος και ασφαλής δίαυλος μεταφοράς των προσφύγων προς τον προορισμό τους, αλλά και μια συγκροτημένη πολιτική επιστροφών για όσους δεν έχουν δικαίωμα ασύλου.”

Με πληροφορίες από ΕΘΝΟΣ και Καθημερινή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκδίδει σήμερα μια σημαντική δέσμη μέτρων για τη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και την προστασία του χώρου Σένγκεν χωρίς εσωτερικά σύνορα, υποστηρίζει η Κομισιόν σε ανακοίνωσή της.

Πρόκειται για ένα σχέδιο επί του οποίου εκδηλώνονται αντιδράσεις από χώρες που δεν επιθυμούν να υπάρχει παρέμβαση της νέας δύναμης συνοριοφυλακής χωρίς την έγκρισή τους.

Η Κομισιόν υποστηρίζει ότι οι σημερινές προτάσεις θα συμβάλουν στην αποτελεσματικότερη διαχείριση της μετανάστευσης, στη βελτίωση της εσωτερικής ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στη διασφάλιση της αρχής της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων.

Η Επιτροπή προτείνει τη δημιουργία Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, ώστε να εξασφαλιστεί η ισχυρή και από κοινού διαχείριση των εξωτερικών συνόρων, αναφέρεται στην ανακοίνωση.

Προκειμένου να αυξηθεί περαιτέρω η ασφάλεια των πολιτών της Ευρώπης, η Επιτροπή προτείνει επίσης να καθιερωθούν συστηματικοί έλεγχοι όλων των ατόμων που εισέρχονται ή εξέρχονται από τον χώρο του Σένγκεν με τη χρήση κατάλληλων βάσεων δεδομένων.

Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή

Στην Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή θα συμμετέχουν ένας ευρωπαϊκός οργανισμός φύλαξης των συνόρων και των ακτών, που θα σχηματιστεί με βάση τον Frontex, και οι αρμόδιες για τη διαχείριση των συνόρων αρχές των κρατών μελών, που θα εξακολουθήσουν να ασκούν την καθημερινή διαχείριση των εξωτερικών συνόρων.

Η νέα Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή θα χαρακτηρίζεται από τα ακόλουθα:

· Εφεδρείες συνοριοφυλάκων ταχείας κινητοποίησης και τεχνικού εξοπλισμού: ο οργανισμός θα είναι σε θέση να βασίζεται σε τουλάχιστον 1.500 εμπειρογνώμονες, οι οποίοι θα μπορούν να αναπτυχθούν σε λιγότερο από 3 ημέρες. Για πρώτη φορά, ο οργανισμός θα έχει τη δυνατότητα να προμηθεύεται ο ίδιος εξοπλισμό και να χρησιμοποιεί ένα απόθεμα τεχνικού εξοπλισμού που θα παρέχεται από τα κράτη μέλη. Δεν θα υπάρχει πλέον έλλειψη προσωπικού ή εξοπλισμού για τις ευρωπαϊκές συνοριακές επιχειρήσεις. Οι ανθρώπινοι πόροι του νέου οργανισμού θα υπερδιπλασιαστούν σε σχέση με εκείνους του Frontex, ανερχόμενοι σε μόνιμο προσωπικό 1.000 ατόμων, συμπεριλαμβανομένου του επιτόπιου προσωπικού, έως το 2020.

· Ρόλο παρακολούθησης και εποπτείας: θα συσταθεί ένα κέντρο παρακολούθησης και ανάλυσης κινδύνου, το οποίο θα παρακολουθεί τις μεταναστευτικές ροές προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και εντός αυτής και θα διενεργεί αναλύσεις κινδύνου και υποχρεωτικές εκτιμήσεις τρωτότητας, προκειμένου να εντοπίζονται και να θωρακίζονται τα αδύνατα σημεία. Αξιωματικοί-σύνδεσμοι θα αποσπώνται στα κράτη μέλη για να εξασφαλίζεται η επιτόπια παρουσία στα σημεία όπου υπάρχει κίνδυνος για τα σύνορα. Ο οργανισμός θα είναι σε θέση να εκτιμά την επιχειρησιακή ικανότητα, τον τεχνικό εξοπλισμό και τους πόρους που διαθέτουν τα κράτη μέλη ώστε να αντιμετωπίζουν προκλήσεις στα εξωτερικά τους σύνορα και να απαιτεί από τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα ώστε να επιληφθούν του ζητήματος εντός καθορισμένης προθεσμίας σε περίπτωση που υπάρχουν τρωτά σημεία.

· Δικαίωμα παρέμβασης: τα κράτη μέλη μπορούν να ζητήσουν την εκτέλεση κοινών επιχειρήσεων και ταχείες συνοριακές επεμβάσεις, καθώς και την αποστολή ευρωπαϊκών ομάδων συνοριοφυλάκων και ακτοφυλάκων προς υποστήριξή τους.Σε περίπτωση που εξακολουθούν να υπάρχουν ελλείψεις ή που κράτος μέλος υφίσταται σημαντική μεταναστευτική πίεση που θέτει σε κίνδυνο τον χώρο Σένγκεν και εφόσον δεν επίκειται η λήψη μέτρων σε εθνικό επίπεδο ή εάν αυτά είναι ανεπαρκή, η Επιτροπή θα έχει τη δυνατότητα να εκδίδει εκτελεστική απόφαση με την οποία θα ορίζεται ότι η κατάσταση σε συγκεκριμένο τμήμα των εξωτερικών συνόρων απαιτεί την ανάληψη επείγουσας δράσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτό θα επιτρέπει στον οργανισμό να παρεμβαίνει και να αποστέλλει ευρωπαϊκές ομάδες συνοριοφυλάκων και ακτοφυλάκων, ώστε να εξασφαλίζεται ότι αναλαμβάνεται επιτόπια δράση, ακόμη και όταν ένα κράτος μέλος δεν είναι σε θέση ή δεν επιθυμεί να λάβει τα αναγκαία μέτρα.

· Επιτήρηση από την Ακτοφυλακή: οι εθνικές ακτοφυλακές θα αποτελούν μέρος της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, στον βαθμό που εκτελούν καθήκοντα συνοριακών ελέγχων. Οι εντολές της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Ελέγχου της Αλιείας και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια στη Θάλασσα θα ευθυγραμμιστούν με την εντολή της νέας Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής. Οι τρεις οργανισμοί θα είναι σε θέση να αναλαμβάνουν κοινές επιχειρήσεις επιτήρησης, για παράδειγμα, μέσω της από κοινού λειτουργίας των τηλεκατευθυνόμενων αεροπορικών συστημάτων (μη επανδρωμένων αεροσκαφών) στη Μεσόγειο Θάλασσα.

· Εντολή για δραστηριοποίηση σε τρίτες χώρες: ο οργανισμός θα λάβει νέα εντολή για αποστολή αξιωματικών-συνδέσμων σε γειτονικές τρίτες χώρες και έναρξη κοινών επιχειρήσεων με αυτές, μεταξύ άλλων και στο έδαφός τους.

· Ενίσχυση του ρόλου σε θέματα επιστροφής: στο πλαίσιο του οργανισμού θα συσταθεί Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Επιστροφών, ώστε να επιτραπεί η τοποθέτηση ευρωπαϊκών ομάδων επέμβασης για επιστροφές, οι οποίες θα στελεχώνονται από συνοδούς, παρατηρητές και ειδικούς σε θέματα επιστροφής και θα εργάζονται για την αποτελεσματική επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών. Ένα ενιαίο ευρωπαϊκό ταξιδιωτικό έγγραφο για την επιστροφή θα εξασφαλίσει την ευρύτερη αποδοχή των επαναπατριζομένων από τις τρίτες χώρες.

· Διαφύλαξη της εσωτερικής ασφάλειας: ο οργανισμός θα λαμβάνει υπόψη του στην ανάλυση κινδύνου το διασυνοριακό έγκλημα και την τρομοκρατία και θα συνεργάζεται με άλλους οργανισμούς της Ένωσης και διεθνείς οργανώσεις για την πρόληψη της τρομοκρατίας, με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Συστηματικοί έλεγχοι των πολιτών της ΕΕ στα εξωτερικά σύνορα

Προκειμένου να αυξηθεί η ασφάλεια εντός του χώρου Σένγκεν, η Επιτροπή προτείνει μια στοχευμένη τροποποίηση του κώδικα συνόρων του Σένγκεν, με τη θέσπιση υποχρεωτικών συστηματικών ελέγχων των πολιτών της ΕΕ στα εξωτερικά χερσαία, θαλάσσια και εναέρια σύνορα. Θα καθιερωθούν υποχρεωτικοί έλεγχοι των πολιτών της ΕΕ με τη χρήση βάσεων δεδομένων, όπως το σύστημα πληροφοριών Σένγκεν (SIS), η βάση δεδομένων της Ιντερπόλ για κλαπέντα και απολεσθέντα ταξιδιωτικά έγγραφα και συναφή εθνικά συστήματα, για να εξακριβώνεται ότι τα πρόσωπα που αφικνούνται δεν συνιστούν απειλή για τη δημόσια τάξη και την εσωτερική ασφάλεια. Επίσης, η πρόταση ενισχύει την ανάγκη να εξακριβώνονται τα βιομετρικά αναγνωριστικά στοιχεία στα διαβατήρια των πολιτών της ΕΕ σε περίπτωση αμφιβολιών σχετικά με τη γνησιότητα του διαβατηρίου ή τη νομιμότητα του κατόχου. Οι έλεγχοι θα είναι πλέον υποχρεωτικοί και κατά την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Κατ’ αρχήν, δεδομένου ότι οι έλεγχοι εγγράφων και προσώπων είναι δυνατόν να διεξάγονται παράλληλα, οι αρχές αναμένεται ότι θα είναι σε θέση να συμβουλεύονται τις σχετικές βάσεις δεδομένων χωρίς να καθυστερεί η διέλευση των συνόρων. Προβλέπεται ευελιξία από τους κανόνες για τις περιπτώσεις στις οποίες οι συστηματικοί έλεγχοι ενδέχεται να έχουν δυσανάλογες επιπτώσεις στη ροή της κυκλοφορίας στα σύνορα. Στις περιπτώσεις αυτές, τα κράτη μέλη μπορούν, βάσει αξιολόγησης κινδύνου, να αποφασίσουν να διενεργήσουν στοχευμένους ελέγχους σε ορισμένα σημεία διέλευσης των χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων. Η αξιολόγηση κινδύνου θα γνωστοποιείται στον οργανισμό, ο οποίος μπορεί να αξιολογεί τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζεται η εξαίρεση στη δική του εκτίμηση τρωτότητας.

Οι συστηματικοί έλεγχοι στις βάσεις δεδομένων πραγματοποιούνται βάσει συστήματος «αντιστοιχίας/μη αντιστοιχίας» (hit/no hit). Αυτό σημαίνει ότι εάν το άτομο δεν παρουσιάζει κίνδυνο, ο έλεγχος δεν καταγράφεται και δεν γίνεται περαιτέρω επεξεργασία των δεδομένων που το αφορούν. Η χρήση των βάσεων δεδομένων με τον τρόπο αυτό συνεπάγεται πολύ περιορισμένο αντίκτυπο στα δικαιώματα που αφορούν προσωπικά δεδομένα και δικαιολογείται από τους στόχους ασφάλειας.

Ο Πρώτος Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Frans Timmermans δήλωσε σχετικά: «Σε έναν χώρο ελεύθερης κυκλοφορίας χωρίς εσωτερικά σύνορα, η διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της Ευρώπης πρέπει να αποτελεί επιμερισμένη ευθύνη. Η κρίση έχει αποκαλύψει σαφείς αδυναμίες και κενά στους υφιστάμενους μηχανισμούς που αποσκοπούν στη διασφάλιση της τήρησης των προτύπων της ΕΕ. Επομένως, ήρθε η ώρα να προχωρήσουμε σε ένα πραγματικά ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης των συνόρων. Στην Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή θα συμμετέχουν ένας ενισχυμένος οργανισμός, που θα έχει τη δυνατότητα να βασίζεται σε εφεδρεία προσώπων και εξοπλισμού, και οι αρχές των κρατών μελών, που θα εξακολουθήσουν να ασκούν την καθημερινή διαχείριση των εξωτερικών συνόρων. Το σύστημα που προτείνουμε θα επιτρέψει τον εντοπισμό ενδεχόμενων αδυναμιών σε πραγματικό χρόνο, ώστε να μπορούν να αντιμετωπιστούν γρήγορα, καθώς και τη βελτίωση της συλλογικής μας ικανότητας να αντιμετωπίζουμε αποτελεσματικά τις καταστάσεις κρίσης σε περίπτωση που τμήμα των εξωτερικών συνόρων υφίσταται ισχυρή πίεση.»

Ο Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας Δημήτρης Αβραμόπουλος πρόσθεσε: «Οι σημερινές προκλήσεις στον τομέα της ασφάλειας και της μετανάστευσης δεν γνωρίζουν σύνορα και απαιτούν μια πραγματικά ευρωπαϊκή προσέγγιση. Ενώ ο Frontex περιοριζόταν γενικά στην υποστήριξη των κρατών μελών στη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων τους, ο νέος οργανισμός για τα σύνορα θα προχωρήσει πολύ περισσότερο. Αυτό που δημιουργούμε σήμερα είναι περισσότερη Ευρώπη: με τη διαχείριση των εξωτερικών μας συνόρων, την ταχύτερη επιστροφή των παράτυπων μεταναστών, τη δυνατότητα εύρυθμης λειτουργίας του συστήματος ασύλου για όσους έχουν ανάγκη και την ενίσχυση των ελέγχων στα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με τη δέσμη μέτρων για τα σύνορα που παρουσιάζουμε σήμερα θα αυξηθεί η ασφάλεια για τους πολίτες μας και θα εξασφαλιστούν υψηλά πρότυπα διαχείρισης των συνόρων.»