Τα σενάρια για την κατανομή των βουλευτικών εδρών στα Δωδεκάνησα
Ιούνιος 22, 2019
Γράφει ο Καραγιάννης Ιωάννης π. Σχολικός Σύμβουλος, Συντονιστής Εκπαιδευτικού Έργου Μαθηματικών Ν. Δωδεκανήσου
Το εκλογικό σύστημα με το οποίο θα διεξαχθούν οι εκλογές της 7ης Ιουλίου 2019 είναι αυτό που καθορίζεται από τον Νόμο 3636/2008 (τροποποίηση του Ν. 3231/2004). Στον Νόμο αυτό τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά είναι δύο:
Α) Η κατανομή των εδρών γίνεται με αναλογικό σύστημα στις 250 από τις 300 έδρες του Κοινοβουλίου. Με τις υπόλοιπες 50 έδρες πριμοδοτείται το 1ο σε ψήφους κόμμα. Η πριμοδότηση των 50 επιπλέον εδρών γίνεται ανεξάρτητα από το ποσοστό που έλαβε το 1ο κόμμα και ανεξάρτητα από την διαφορά του 1ου με το 2ο κόμμα.
Β) Η αυτοδυναμία (δηλαδή η απόλυτη πλειοψηφία της Βουλής) εξασφαλίζεται με τουλάχιστον 151 έδρες. Στην πραγματικότητα το 1ο κόμμα σε ψήφους αναζητά τουλάχιστον 101 έδρες από την κατανομή των 250 (αφού τις υπόλοιπες 50 θα τις πάρει ως bonus). Έτσι η αυτοδυναμία του 1ου κόμματος ΔΕΝ εξαρτάται από τη διαφορά του με το 2ο κόμμα αλλά μόνο από το ποσοστό του σε σχέση με το ποσοστό των κομμάτων που μπαίνουν στη Βουλή (δηλαδή αυτών των κομμάτων που συγκεντρώνουν ποσοστό τουλάχιστον 3%).
Στην πραγματικότητα η αυτοδυναμία του 1ου κόμματος είναι συνάρτηση του ποσοστού του και του αθροιστικού ποσοστού των κομμάτων που δεν μπαίνουν στη Βουλή. Όσο πιο μεγάλο είναι το ποσοστό των κομμάτων εκτός Βουλής (δηλαδή αυτών που θα λάβουν ποσοστό πανελλαδικά <3%) τόσο πιο εύκολα σχηματίζεται η αυτοδυναμία.
Θεωρητικά το 1ο κόμμα σχηματίζει αυτοδύναμη κυβέρνηση (151 Βουλευτές) αν λάβει Πανελλαδικό ποσοστό ψήφων τουλάχιστον 40,4% ανεξάρτητα από το ποσοστό των κομμάτων που θα εισέλθουν στη Βουλή ή από τον αριθμό των κομμάτων που θα εισέλθουν στη Βουλή.
Παρακάτω δίνεται ένας πίνακας με το ελάχιστο ποσοστό επί τοις εκατό του 1ου κόμματος, ώστε να επιτευχθεί αυτοδυναμία σε σχέση με το αθροιστικό ποσοστό των κομμάτων που είναι εκτός Βουλής. Ακολουθεί ένας άλλος πίνακας κατανομής των Βουλευτικών εδρών αν οι ευρωεκλογές της 26ης Μαΐου ήταν εθνικές εκλογές (αυτό δεν είναι και τόσο δόκιμο να γίνεται). Ακολουθεί άλλος πίνακας με την κατανομή των εδρών στις Ευρωεκλογές αν ήταν Εθνικές εκλογές με την οριακή είσοδο στη Βουλή του ΜέΡΑ25.
Τέλος, ακολουθούν 2 πίνακες με υποθετικά σενάρια.
Η κατανομή των εδρών στον Νομό Δωδεκανήσου Πώς θα κατανέμονταν οι έδρες στον Νομό Δωδεκανήσου αν στις Ευρωεκλογές της 26ης Μαΐου είχαμε Εθνικές εκλογές;
Οι έδρες στον Νομό Δωδεκανήσου ορίζονται συνολικά σε 5. Σήμερα οι έδρες αυτές κατανέμονται σε: ΣΥΡΙΖΑ 3, Ν.Δ. 1, ΚΙΝΑΛ (ΠΑΣΟΚ) 1.
Στο βαθμό που θα αντιστραφούν πλήρως τα ποσοστά των Ν.Δ., ΣΥΡΙΖΑ και με σταθερό το ΚΙΝΑΛ σε σχέση με τις Εθνικές εκλογές του 2015 θα έχουμε αντιστροφή των εδρών δηλαδή Ν.Δ. 3 , ΣΥΡΙΖΑ 1, ΚΙΝΑΛ 1.
Ωστόσο, δεν είναι βέβαιο ότι απλώς θα αντιστραφούν τα ποσοστά Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ στον Νομό Δωδεκανήσου ούτε ότι το ΚΙΝΑΛ θα διατηρήσεις τις δυνάμεις του σε σχέση με τις Εθνικές εκλογές του 2015.
Πρέπει όμως να επισημάνουμε εμφατικά ότι η κατανομή των εδρών στον Νομό Δωδεκανήσου είναι συνάρτηση των συνολικών εδρών του κάθε κόμματος (μαζί με το bonus του 1ου κόμματος) και των υπολοίπων σε ψήφους του κάθε κόμματος (αφού αφαιρεθούν τα εκλογικά μέτρα των εδρών επί τον αριθμό των εδρών) σε σχέση με τα υπόλοιπα του ίδιου κόμματος σε άλλους Νομούς της Ελλάδας.
Επομένως, μπορεί και μέχρι το πρωί της Δευτέρας 8 Ιουλίου 2019 να βλέπουμε την 1 «ορφανή» έδρα των «υπολοίπων» να κάνει «βόλτες» στην Ελλάδα και να αλλάζει Νομούς. Ας δούμε όμως πώς θα κατανέμονταν οι έδρες αν οι Ευρωεκλογές της 26ης Μαΐου 2019 ήταν Εθνικές εκλογές.
Ας δούμε πρώτα αναλυτικά με ποιο τρόπο κατανέμονται οι έδρες στους Νομούς:
• Οι έδρες αρχίζουν να διανέμονται από το μικρότερο προς το μεγαλύτερο κόμμα. Και όταν η κατανομή γίνεται με βάση τα υπόλοιπα, δεν υπολογίζονται τα κατά τόπους υψηλότερα ποσοστά, αλλά ο μεγαλύτερος αριθμός ψήφων σε απόλυτους αριθμούς. Αυτό εξηγεί και γιατί τα μικρά κόμματα εκλέγουν τους περισσότερους από τους βουλευτές τους στις μεγάλες εκλογικές περιφέρειες, εκεί δηλαδή όπου κατοικεί το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού.
• Στην αρχή εκλέγονται οι βουλευτές των μονοεδρικών με πλειοψηφικό τρόπο. Όποιο κόμμα έρθει πρώτο παίρνει την έδρα. Οι επτά μονοεδρικές περιφέρειες είναι: Γρεβενών, Ευρυτανίας, Ζακύνθου, Κεφαλληνίας, Λευκάδας, Σάμου και Φωκίδας.
• Στις διεδρικές παίρνουν από μία έδρα τα δύο πρώτα κόμματα . Οι περιφέρειες αυτές είναι επίσης επτά.
• Στις τριεδρικές η κατανομή γίνεται ουσιαστικά με αναλογικό τρόπο. Τις έδρες μοιράζονται τα τρία πρώτα κόμματα εντός του Νομού. Σε πολύ ακραίες περιπτώσεις (που δεν έχουν προκύψει έως σήμερα) μπορεί να χάσει την έδρα το τρίτο κόμμα για λόγους εξομάλυνσης σε πανελλαδικό επίπεδο.
• Στις τετραεδρικές και πάνω εφαρμόζεται η διαδικασία εξομάλυνσης για το μπόνους των 50 εδρών. Εξ αυτού του λόγου, μάλιστα, ειδικά σε αρκετές από τις τετραεδρικές -όπως και στις πενταεδρικές- παρατηρείται το φαινόμενο να παίρνει τουλάχιστον τις τρεις έδρες το πρώτο κόμμα.
Επομένως, το 1ο κόμμα στον Νομό Δωδεκανήσου θα εκλέξει με απόλυτη βεβαιότητα τουλάχιστον 2 έδρες. Το 2ο κόμμα θα εκλέξει 1 τουλάχιστον έδρα. Οι άλλες 2 έδρες που θα απομείνουν θα διατεθεί η 1 από το bonus των 50 εδρών (άρα το πιθανότερο είναι να την κατακτήσει το 1ο κόμμα) και η άλλη «ορφανή» έδρα θα διατεθεί με βάση τα υπόλοιπα των κομμάτων που θα εκπροσωπηθούν στη Βουλή (σε απόλυτους αριθμούς ψήφων ανά την επικράτεια).
Με βάση το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών αν αυτές ήταν Εθνικές Εκλογές τη μία «ορφανή» έδρα θα την διεκδικούσαν το ΚΙΝΑΛ και οριακά η Χρυσή Αυγή, με τις μεγαλύτερες πιθανότητες (λόγω υψηλού υπολοίπου ψήφων) να έχει το ΚΙΝΑΛ.
RSS