Την Τρίτη το πρωί, 22 Δεκεμβρίου, στις 06:48 ώρα Ελλάδος, ξεκινά και τυπικά (αστρονομικά) ο φετινός χειμώνας στο βόρειο ημισφαίριο, όπου ανήκει και η Ελλάδα, καθώς ο Ήλιος θα φθάσει στο σημείο της ετήσιας τροχιάς του, που ονομάζεται χειμερινό ηλιοστάσιο.

Η πρώτη «επίσημη» νύχτα του χειμώνα θα είναι και η μεγαλύτερη του έτους. Αντίστροφα, στο νότιο ημισφαίριο θα αρχίσει το καλοκαίρι, με τη διάρκεια της μέρας στο αποκορύφωμά της.

Λίγες ημέρες μετά, την Παρασκευή, η νύχτα των Χριστουγέννων θα είναι πραγματικά φωτισμένη, αφού θα υπάρχει και πανσέληνος στον ουρανό. Η πανσέληνος θα συμβεί, συγκεκριμένα, στις 13:11 ώρα Ελλάδος, στις 25 Δεκεμβρίου. Είναι η πρώτη φορά που θα συμβεί αυτό μετά από σχεδόν 40 χρόνια (η τελευταία φορά ήταν το 1977). Στο μέλλον, τα Χριστούγεννα θα ξανασυμπίπτουν με πανσέληνο κάθε 19 χρόνια, δηλαδή το 2034, το 2053 και το 2072.

Στις 22 ή 23 Σεπτεμβρίου, όταν ο Ήλιος φτάνει στο φθινοπωρινό ισημερινό σημείο του, υπάρχουν περίπου ίση ημέρα και νύχτα, αλλά στη συνέχεια σταδιακά αυξάνεται η νύχτα σε βάρος της ημέρας. Όταν ο Ήλιος φθάνει στο νοτιότερο σημείο της τροχιάς του, στο χειμερινό ηλιοστάσιο, αρχίζει και πάλι να σκαρφαλώνει κάθε ημέρα όλο και πιο ψηλά στον ουρανό, με αποτέλεσμα η ημέρα να κερδίζει ξανά το χαμένο «έδαφος», εως ότου στην εαρινή ισημερία το φως και το σκοτάδι έχουν πάλι σχεδόν ίση διάρκεια.

Ο Ήλιος λατρεύτηκε από τους αρχαίους σαν θεός και σχεδόν όλοι οι αρχαίοι λαοί καθιέρωσαν προς τιμή του διάφορες γιορτές, από τους Σκανδιναβούς και Ιρανούς έως τους Μάγια και τους Ίνκας. Σχεδόν παντού, οι μεγαλύτερες γιορτές γίνονταν κατά την εποχή του χειμερινού ηλιοστασίου, που θεωρείτο η γιορτή της γέννησης του Ήλιου, η οποία σηματοδοτούσε και την έναρξη του νέου έτους. Προϊστορικά μνημεία, όπως το Στόουνχετζ στη Βρετανία, πιστεύεται ότι σχετίζονταν με την καταγραφή των κινήσεων του Ήλιου στον ουρανό.

Για τους Ρωμαίους, μεγάλη σημασία είχε η γιορτή του «αήττητου Ηλίου» στις 25 Δεκεμβρίου, όταν εορταζόταν ότι ο Ήλιος άρχιζε και πάλι να ανεβαίνει στον ουρανό και έτσι να μεγαλώνουν οι ημέρες. Οι πρώτοι χριστιανοί στη Ρώμη, που κατέφευγαν κρυφά στις κατακόμβες τους, αποφάσισαν να γιορτάζουν τη γέννηση του Χριστού την ίδια ημερομηνία, στις 25 Δεκεμβρίου, όταν οι Ρωμαίοι ασχολούνταν με τις δικές τους γιορτές των Σατουρναλίων.

Το χειμερινό ηλιοστάσιο δεν «πέφτει» πάντα την ίδια ημερομηνία από ημερολογιακής πλευράς, αλλά κυμαίνεται μεταξύ της 20ής και της 23ης Δεκεμβρίου, με πιο πιθανές ημερομηνίες την 21η και την 22η.Την τελευταία φορά που το χειμερινό ηλιοστάσιο έπεσε στις 23 Δεκεμβρίου ήταν το 1903 και δεν θα ξανασυμβεί πριν το 2303. Αυτές οι ημερολογιακές διακυμάνσεις οφείλονται στο Γρηγοριανό Ημερολόγιο.

Συγκεκριμένα, το χειμερινό ηλιοστάσιο δεν συμβαίνει πια στις 25 Δεκεμβρίου, όπως στην εποχή του Χριστού, αλλά λίγο νωρίτερα, επειδή αντικαταστάθηκε το παλαιότερο Ιουλιανό Ημερολόγιο, που είχε εισάγει ο Ιούλιος Καίσαρ από το 44 πΧ και το οποίο είχε θεσπίσει το χειμερινό ηλιοστάσιο στις 25 Δεκεμβρίου, αλλά έχανε μία ημέρα κάθε 128 χρόνια. Το 1582, ο πάπας Γρηγόριος ΙΓ' εισήγαγε ένα νέο ημερολόγιο, που πήρε το όνομά του (Γρηγοριανό) και το οποίο χάνει μόνο μία ημέρα στα 4.000 χρόνια.

thetoc.gr

Τον λένε Οσμάν. Ή κάπως έτσι μας συστήθηκε. Είναι ένας από τους κορυφαίους της τουρκικής μαφίας που διαχειρίζεται μετανάστες και πρόσφυγες στη γειτονική χώρα. Δεν κρύβεται…

“Αν η τουρκική κυβέρνηση δεν ήθελε να κάνουμε τη δουλειά που κάνουμε εμείς δεν θα μπορούσαμε να περάσουμε στην Ελλάδα ούτε μύγα” λέει αφοπλιστικά.

Διατηρεί ένα μαγαζί στη Σμύρνη που πουλάει τρόφιμα. Ένα μεγάλο μπακάλικο στο Μπασμανέ, τη συνοικία των Ρωμιών και των Εβραίων πριν το 1922 που σώθηκε από τη φωτιά. Οι Τούρκοι τη συνοικία την αποκαλούν “Δαμασκό”. Όπως λένε “εδώ έχει πιο πολλούς Σύρους απ’ ότι στη Συρία”. Δεν είναι όμως η εικόνα της περιοχής όπως ήταν το περασμένο καλοκαίρι. Στους δρόμους δεν έχει κανέναν Σύρο. Η δημοτική αρχή ξαναφύτεψε το γκαζόν στα πάρκα και στις νησίδες, Σύρος δεν υπάρχει πια ούτε για δείγμα.

Κι όμως… υπάρχουν!
Ο Οσμάν μας εξηγεί ότι πλέον “μένουν σε σπίτια που έχουν νοικιαστεί ειδικά για αυτό το σκοπό. Δεν κυκλοφορούν ελεύθερα, η μετακίνηση τους γίνεται με ΙΧ αυτοκίνητα που τους παραλαμβάνουν από τα σπίτια και τους μεταφέρουν σε σημεία εκκίνησης. Από εκεί μεταφέρονται στα σημεία αναχώρησης”.
Πώς μεταφέρονται τώρα. Με πολλούς τρόπους. Πολλοί από αυτούς προκαλούν γέλιο. Όλοι δείχνουν το μέγεθος του κυκλώματος και το αδίστακτο του τρόπου που αυτό λειτουργεί.

Μετανάστες και πρόσφυγες έχουν μεταφερθεί λοιπόν από τον Οσμάν στις περιοχές απέναντι από τη Λέσβο και τη Χίο με λεωφορεία φορτωμένα σε αυτοκίνητα οδικής βοήθειας. Με σχολικά λεωφορεία από την ώρα που τα παιδιά σχολάνε μέχρι την επομένη το πρωί που τα λεωφορεία θα ξαναχρησιμοποιηθούν για τη μεταφορά μαθητών. Με ένα κονβόι ΙΧ, πράγμα που επιτρέπει ακόμα κι όταν ένα αυτοκίνητο το σταματήσει η αστυνομία όλα τα άλλα να κατευθυνθούν στον προορισμό τους. Υπάρχουν όμως και… VIP μεταφορές όπως ανδρών ως πλούσιων αράβων με βιτρίνα Ρωσίδες συνοδούς ακόμα και… με νεκροφόρες! Οι τελευταίες λέει ο Οσμάν είναι ακριβές υπηρεσίες και πληρώνονται εξτρά σχεδόν όσο και το πέρασμα στο νησί.

Ας επιστρέψουμε όμως στη Σμύρνη. Εκεί όπου είναι η βάση του κυκλώματος. Το κύκλωμα που πλέον και υπό τον φόβο των μέτρων που εικάζεται ότι θα ληφθούν από τις τουρκικές αρχές μετά από την πίεση των Ευρωπαίων έχει το παρακάτω οργανόγραμμα.

Στην κορυφή είναι τα μέλη της μαφίας. Οι περισσότεροι είναι στη δουλειά πάνω από 20 χρόνια. Παλιότερα το κάνανε για κανένα καλό μεροκάματο. Πλέον και ιδιαίτερα τον τελευταίο χρόνο τα λεφτά είναι πολλά και αξίζει τον κόπο κανείς ακόμα και να ρισκάρει.

Στην άλλη άκρη του δικτύου είναι οι τοπικοί παράγοντες. Αυτοί που διαθέτουν χώρους – ασφαλή περάσματα απ’ όπου και ξεκινούν οι βάρκες. Αυτοί έχουν την ευθύνη να διατηρούν το πέρασμα καθαρό και ασφαλές και να εξασφαλίζουν, είτε την εκπαίδευση κάποιου από τους μεταφερόμενους στο χειρισμό της βάρκας, είτε την εξασφάλιση ενός φτωχοδιάβολου που έναντι καλού μεροκάματου της τάξης των 100 ευρώ τη φορά, θα μεταφέρει τη βάρκα στο νησί και θα επιστρέψει στη συνέχεια στη βάση.

Στο ενδιάμεσο των κορυφαίων και των τοπικών παραγόντων υπάρχουν κυρίως δυο κατηγορίες εμπλεκομένων. Οι “ντίλερς” δηλαδή αυτοί που μαζεύουν πελατεία και την προωθούν στους κορυφαίους της μαφίας. Πώς το κάνουν αυτό; Μέσω σελίδων στο Facebook. Αλλά και με τηλέφωνα που δίνονται από πελάτη σε πελάτη. Σε αυτούς απευθύνονται οι κορυφαίοι της οργάνωσης όταν έχουν βάρκα έτοιμη προς αναχώρηση και απλά τη γεμίζουν.

Κοντά σε αυτούς οι “μπάνκερς”. Απίστευτο πλην όμως αληθινό. Πρόκειται για τους “τραπεζίτες” του κυκλώματος, οι οποίοι εισπράττουν τα κόμιστρα. Ο υποψήφιος προς μετακίνηση πληρώνει σε αυτόν με όποιον τρόπο μπορεί. Με χρήματα ή και σε είδος. Κοσμήματα ή πολύτιμες πέτρες ακόμα και με αρχαιότητες! Από τη στιγμή που θα πληρώσει έχει χρόνο τριών ημερών να περάσει στην Ευρώπη. Μόλις η μεταφορά ολοκληρωθεί ο κάθε μετανάστης και πρόσφυγας τηλεφωνεί σε έναν αριθμό που του έχουν δώσει και δίνει έναν κωδικό αριθμό που έλαβε όταν πλήρωσε. Τότε τα κόμιστρα “απελευθερώνονται” και ο τραπεζίτης πληρώνει όσους έχουν λαμβάνειν. Περίπου το 15 με 20% πληρώνεται σε όλους τους άλλους συμμετέχοντες στη μεταφορά ενώ το υπόλοιπο ποσό το παραλαμβάνει ο κορυφαίος του κυκλώματος. Στην περίπτωση μας ο Οσμάν.

“Γιατί παίρνετε τα περισσότερα εσείς;” τον ρωτάμε. Μας εξηγεί πως έχει πολλά έξοδα. Πληρώνει τα σκάφη. Τις πλαστικές βάρκες που ανάλογα με το μέγεθος τους και την ποιότητα της μηχανής κοστίζουν από 800 έως 20.000 ευρώ! Αυτές αγοράζονται νόμιμα “Με φατούρα” δηλαδή με τιμολόγιο ούτως ώστε κατά τη μεταφορά ακόμα και αν η αστυνομία σταματήσει κάποιον που μεταφέρει βάρκες και μηχανές να μην μπορεί να του κάνει τίποτα.

Αυτός πληρώνει και τους τραπεζίτες. Αυτοί πληρώνονται από 20 μέχρι 100 ευρώ για κάθε είσπραξη ενώ κρατάνε και όλα τα χρήματα όσων δεν τηλεφωνούν για να δηλώσουν την άφιξη στον προορισμό τους. Γιατί; Γιατί για παράδειγμα πνίγηκαν ή τους συνέλαβε η ακτοφυλακή και τους επέστρεψε στην Τουρκία κι από εκεί στα στρατόπεδα που διατηρεί στη νοτιοανατολική Τουρκία.

“Δεν θέλει ματωμένα λεφτά” λέει ο Οσμάν. Με θράσος θα έλεγε κανείς… Αλλά συχνά επικαλείται τους “κανόνες ηθικής” που διακρίνουν τη δική του δουλειά. Γιατί όπως λέει όλοι αυτοί οι κορυφαίοι “είναι ηθικοί”! Δεν αφήνουν κόσμο να περάσει με θάλασσα. Δε βάζουν περισσότερους από 50 σε κάθε μεγάλη βάρκα και περισσότερους από 20 σε μικρή. Αυτοί μεταφέρουν κόσμο μόνο με πλαστικές βάρκες. Οι ξύλινες είναι δουλειά ντόπιων ή κάποιων Αράβων “που τους είχαμε σαν ενδιάμεσους να μαζεύουν λόγω της γλώσσας κόσμο και άνοιξαν δικά τους μαγαζάκια και πνίγουν τον κόσμο. Αυτούς πιάνουν συνήθως οι λιμενικές αρχές της Τουρκίας ή ρισκάρουν περνώντας κόσμο με μεγάλα σκάφη προκαλώντας ατυχήματα όπως αυτό στη Λέσβο στις 28 Οκτωβρίου”.

Ο Οσμάν είναι απόλυτα ενημερωμένος για την κατάσταση που επικρατεί στη Λέσβο. Για το τι συμβαίνει στην Τουρκία δε το συζητάμε.
Ξέρει για τα ατυχήματα και τους νεκρούς, για τα hot spot και για τα προβλήματα που υπάρχουν στα νησιά. Ξέρει φυσικά και για το τι συμβαίνει στην Τουρκία. Για παράδειγμα μας λέει πως το ότι το Σαββατοκύριακο πριν ένα μήνα περίπου δεν πέρασε κανένας στη Λέσβο έχει να κάνει με το ότι στην περιοχή του Μοσχονησιού στον Αδραμυτινό κόλπο ήταν ο Ερντογάν για τη γιορτή της ελαιοσυλλογής. “Να μην προκαλούμε κιόλας” λέει γελώντας.
Μας αποχαιρετά “γιατί έχει δουλειά”. Τον ρωτάμε αν φοβάται που μας μίλησε. Δε φοβάται. “Σου το ξαναείπα” λέει. “Αν η τουρκική κυβέρνηση δεν ήθελε να κάνουμε τη δουλειά που κάνουμε εμείς δεν θα μπορούσαμε να περάσουμε στην Ελλάδα ούτε μύγα”! Εξάλλου έχει βγάλει πολλά λεφτά. “Να κάθομαι εγώ. Και τα παιδιά μου και τα εγγόνια μου. Σήμερα αν μου πει κάποιος πως πρέπει να σταματήσω θα το κάνω. Αλλά δε μου το λέει και κανένας…” λέει καθώς φεύγουμε!

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ