Ανεξέλεγκτη βαίνει η κατάσταση στο μεταναστευτικό και ειδικότερα στα θαλάσσια σύνορα της χώρας όπου και οι αφίξεις μεταναστών είναι καθημερινές και μάλιστα πολύ αυξημένες σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Χαρακτηριστικό είναι ότι το Λιμενικό Σώμα και η Ελληνική Αστυνομία συνέλαβαν συνολικά 5.700 παράνομους μετανάστες στα νησιά του Αιγαίου. Αντίστοιχα όπως πληροφορείται το «ΘΕΜΑ» οι αποτροπές μεταναστών στη θάλασσα μόνο τον Αύγουστο αφορούσαν 4.500 άτομα!
Ως αποτέλεσμα, το Μεταναστευτικό έχει μετατραπεί ξανά σε κεντρικό θέμα συζήτησης σε παρέες και καφετέριες στα νησιά του Αιγαίου και τον Εβρο, αφού η ραγδαία αύξηση στις ροές τους τελευταίους μήνες έχει επιφέρει αλλαγές στην καθημερινότητα των πολιτών στις συγκεκριμένες περιοχές. Την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί περιγράφουν με δραματικό τόνο όσοι βρίσκονται στο πεδίο. Από τη μία το Λιμενικό Σώμα, στην κυριολεξία, δεν προλαβαίνει να διασώζει κόσμο σε Βόρειο και Ανατολικό Αιγαίο, ενώ στον Εβρο, αποτέλεσμα της αύξησης των παράνομων μεταναστών που περνούν σε ελληνικό έδαφος, αλωνίζουν οι αυτόκλητοι σερίφηδες, οι οποίοι επιχειρούν να υποκαταστήσουν την Ελληνική Αστυνομία, «συλλαμβάνοντας» οι ίδιοι όποιον βρίσκουν να περιπλανιέται στην ύπαιθρο.
Τέσσερα περιστατικά με καταδιώξεις και διασώσεις μόνο σε λίγες ώρες
Η ροή των ειδήσεων που φθάνουν από το Λιμενικό Σώμα είναι χαρακτηριστική της κατάστασης.
Σε νέα διάσωση μεταναστών προχώρησε το Λιμενικό τις πρώτες πρωινές ώρες της Τρίτης σε θαλάσσια περιοχή της Χίου. Πιο συγκεκριμένα το Λιμενικό εντόπισε και διέσωσε μετά από καταδίωξη 33 μετανάστες που επέβαιναν σε φουσκωτό σκάφος, στην θαλάσσια περιοχή της Αγίας Ερμιόνης, ανατολικά της Χίου. Οι χειριστές του φουσκωτού όταν αντιλήφθηκαν την παρουσία των σκαφών του Λιμενικού στην περιοχή άρχισαν να κάνουν επικίνδυνους ελιγμούς προκειμένου να ξεφύγουν. ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ
Στον εντοπισμό και τη διάσωση 29 αλλοδαπών προέβησαν, πρωινές ώρες σήμερα, στελέχη του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής, στην θαλάσσια περιοχή Λάμνας Μήθυμνας της Λέσβου.
Πρωινές ώρες σήμερα επίσης, περιπολικό σκάφος του Λιμενικού εντόπισε στη θαλάσσια περιοχή βόρεια της Σάμου, πλησίον της νήσου Πρασονησίου ακινητοποιημένη λέμβο. Το περιπολικό σκάφος του Λιμενικού προέβη στην περισυλλογή 25 αλλοδαπών (17 άνδρες, 4 γυναίκες, 3 αγόρια, 1 κορίτσι), όλους καλά στην υγεία τους και τους μετέφερε με ασφάλεια στον λιμένα Μαλαγαρίου στη Σάμο. ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ
Το πρωί της Τρίτης, επίσης, περιπολικό σκάφος του Λιμενικού, το οποίο βρισκόταν σε προγραμματισμένη περιπολία, εντόπισε στη θαλάσσια περιοχή Αγριελιάς της Λέσβου, ακυβέρνητη πνευστή λέμβο. Άμεσα το πλήρωμα του περιπολικού προέβη στην περισυλλογή 48 αλλοδαπών και τους μετέφερε με ασφάλεια στον λιμένα Μυτιλήνης.
Ημερομηνία-καμπή το ναυάγιο στην Πύλο
Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας προεκλογικά μπορεί να πορεύτηκε με κορωνίδα στη ρητορική της την ευταξία στο Μεταναστευτικό, ωστόσο η κομβική ημερομηνία που τα άλλαξε όλα ήταν η 14η Ιουνίου, όταν και συνέβη το τραγικό ναυάγιο της Πύλου, επί υπηρεσιακής κυβέρνησης, όπου χάθηκαν εκατοντάδες ζωές. Από τότε κάτι έχει αλλάξει στη διαχείριση του Μεταναστευτικού από την Ελλάδα.
Η διεθνής κατακραυγή και οι κατηγορίες από συνήθη ύποπτα διεθνή ΜΜΕ για κακοδιαχείριση από πλευράς του Λιμενικού φαίνεται ότι οδήγησαν στο να χαλαρώσει η φύλαξη των συνόρων σε ξηρά και θάλασσα προκειμένου να αποφευχθούν τυχόν ατυχήματα/δυστυχήματα.
Το ενδιαφέρον ωστόσο έγκειται στο ότι μέχρι και τις εκλογές η ίδια κυβέρνηση τόνιζε εντός και εκτός Ελλάδος ότι η φύλαξη των συνόρων ήταν αυτή που είχε μειώσει ραγδαία τις απώλειες ζωών στις ελληνικές θάλασσες και αντιπαρέθετε τους πάνω από 1.500 θανάτους κατά τα πρώτα δύο χρόνια διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Πλέον όμως οι νόμιμες αποτροπές σε ξηρά και θάλασσα φαίνεται να έδωσαν τη θέση τους σε διασώσεις και συλλήψεις, κάτι που άλλαξε ραγδαία τον αριθμό των αφίξεων και επηρέασε ολόκληρη την αλυσίδα διαχείρισης του ζητήματος, από την ώρα του εντοπισμού έως τη φιλοξενία και εν τέλει τη χορήγηση ή όχι ασύλου.
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους
Με τον Αύγουστο να μας έχει αφήσει και τους καλοκαιρινούς μήνες να αποτελούν πλέον παρελθόν, στο σύνολο του καλοκαιρού φέτος, οι συλλήψεις και διασώσεις έχουν αυξηθεί σε ποσοστό 150% σε σχέση με πέρσι. Συνολικά από 1η Ιουνίου έως 25 Αυγούστου συνελήφθησαν πάνω από 3.200 παράνομοι μετανάστες, ενώ πέρσι ο αριθμός αυτός ήταν μόλις 1.364!
Στους αριθμούς αυτούς μάλιστα δεν συμπεριλαμβάνονται τα περιστατικά που αφορούν παράνομους μετανάστες οι οποίοι φτάνουν μόνοι τους με βάρκες στις ελληνικές ακτές, αφού αυτά εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Ελληνικής Αστυνομίας.
Εκεί, κατά πληροφορίες, σε Βόρειο και Νότιο Αιγαίο μόνο τον Ιούλιο συνελήφθησαν πάνω από 2.600 παράνομοι μετανάστες, όταν τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι ήταν μόλις 833. Δηλαδή ποσοστιαία ο αριθμός αυξήθηκε στο Βόρειο Αιγαίο 240% και στο Νότιο Αιγαίο 180%.
Και οι αριθμοί των συλλήψεων στα σύνορα του Εβρου είναι ενδεικτικοί: από τις 157 του Απριλίου αυξάνονται στις 381 τον Μάιο, με τον Ιούνιο να καταγράφεται έκρηξη με 1.099 συλλήψεις. Αντίστοιχη είναι η εικόνα και τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, αφού, χωρίς να έχουν οριστικοποιηθεί οι μετρήσεις, οι συλλήψεις ξεπερνούν τις 600 και τις 800 αντίστοιχα.
Ωστόσο, τα όσα διαδραματίζονται στο πεδίο και αφορούν τα υπουργεία Προστασίας του Πολίτη καθώς και Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής προκαλούν αμηχανία στο Μετανάστευσης και Ασύλου, το οποίο βλέπει τις δομές φιλοξενίας, που είναι υπό την ευθύνη του, να δέχονται ολοένα αυξανόμενη πίεση το τελευταίο διάστημα.
Μέχρι στιγμής μία από τις δομές που δέχονται μεγάλο όγκο αφίξεων είναι το Μαυροβούνι, το οποίο μόνο σε ελάχιστες εβδομάδες είδε να αυξάνεται ο αριθμός των φιλοξενουμένων τουλάχιστον κατά 150%. Η αύξηση των αφίξεων επιφέρει, όμως, πίεση και στο σύστημα φιλοξενίας, η πληρότητα του οποίου υπήρξε για τη Νέα Δημοκρατία κορυφαίο επιχείρημα στην αντιπαράθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ, αφού, όπως έλεγαν τα αρμόδια κυβερνητικά στελέχη, έως τη φετινή άνοιξη σε 33 δομές διέμεναν 14.000 άτομα όταν επί ΣΥΡΙΖΑ ο αριθμός ξεπερνούσε τις 92.000 σε 121 δομές.
Οι αριθμοί όμως πλέον είναι αμείλικτοι και ήδη έχουν αρχίσει να προκαλούν ανησυχία. Μπορεί, όπως μεταφέρουν αρμόδιες πηγές στο «ΘΕΜΑ», η κατάσταση να είναι καθ’ όλα διαχειρίσιμη, όμως προς το παρόν οι διαμένοντες στις δομές έχουν αυξηθεί κατά 50%. Το ποσοστό πληρότητας αυτή τη στιγμή είναι 58% όταν πέρυσι τον Αύγουστο ήταν 41%.
Πώς έρχονται στη χώρα μας
Αποτελεί κοινή παραδοχή ότι το Μεταναστευτικό είναι ένα πολυπαραγοντικό ζήτημα και δεν εξαρτάται ούτε από τις επιδόσεις ούτε από τις διαθέσεις μόνο μιας χώρας. Εν προκειμένω, στο… τάνγκο του Αιγαίου οι παράνομοι μετανάστες ξεκινούν από τα μικρασιατικά παράλια όπου η Τουρκία έχει ευθύνη βάσει της κοινής δήλωσης με την Ε.Ε. του 2016 να φυλάσσει τα σύνορά της και να αποτρέπει τις αναχωρήσεις.
Με δεδομένο ότι οι διμερείς σχέσεις βρίσκονται σε σχετικά καλή περίοδο, χωρίς εντάσεις, προς το παρόν στο κυβερνητικό στρατόπεδο δεν βλέπουν εργαλειοποίηση από την Αγκυρα παρά μόνο μια ανεξέλεγκτη δράση των λαθροδιακινητών, οι οποίοι, όπως έχει επανειλημμένα γράψει το «ΘΕΜΑ», υπόσχονται λαγούς με πετραχήλια για να προσελκύσουν μετανάστες από την Ανατολική Ασία έως και την Υποσαχάρια Αφρική και να τους μεταφέρουν στην Ευρώπη. Στην παρούσα φάση έχουν αλλάξει και τα μέσα με τα οποία έρχονται στη χώρα μας, αφού τα ψαροκάικα έχουν δώσει τη θέση τους σε ιστιοπλοϊκά και μεγάλα σκάφη.
Για όσους όμως δεν έρχονται σε συνεργασία με «οικονομικά ανεπτυγμένους» λαθροδιακινητές, η μοίρα τούς στέλνει στα ελληνικά χωρικά ύδατα με φουσκωτές βάρκες. Εκεί κατά τη διάρκεια του ταξιδιού έχουν την οδηγία μόλις κοντεύουν να φτάσουν στη Λέσβο να καταστρέψουν τη βάρκα με μαχαίρι/ψαλίδι που τους έχουν προμηθεύσει και να πετάξουν τη μηχανή στη θάλασσα στη θέα του σκάφους του Ελληνικού Λιμενικού Σώματος. Με τον τρόπο αυτό εξαναγκάζουν την Ελληνική Ακτοφυλακή να ενεργήσει επιχείρηση έρευνας και διάσωσης (Search and Rescue Operation) θέτοντας τον εαυτό τους αλλά και όλους τους επιβαίνοντες που πολλές φορές ξεπερνούν τους 40, συμπεριλαμβανομένων και μικρών παιδιών, σε κίνδυνο αφού η βάρκα γεμίζει με νερό. Στις βάρκες αυτές, όπως μαρτυρούν οι μετανάστες στις ελληνικές αρχές, δεν υπάρχουν ναυαγοσωστικά μέσα, ο χειριστής της λέμβου δεν έχει πρότερη εμπειρία και εξοικείωση με τη θάλασσα, ενώ είναι σπάνιες οι περιπτώσεις μεταναστών που φορούν σωσίβια/γιλέκα. Αυτός ο τρόπος δράσης των διακινητών και η εκτέλεση του σχεδίου τους από τους ίδιους τους παράνομους μετανάστες είναί το διαβατήριο των τελευταίων για τον θάνατο και όχι για μια καλύτερη ζωή στην Ευρώπη.
Στην προσέγγιση γύρω από την αύξηση των ροών πρέπει να συνυπολογιστεί και ο καιρός, αφού παραδοσιακά το καλοκαίρι υπάρχει μεγαλύτερη κινητικότητα. Από τη μία στον Εβρο η στάθμη του ποταμού πέφτει με αποτέλεσμα οι μετανάστες να έρχονται στη χώρα μας με τα πόδια και από την άλλη το θαλάσσιο ταξίδι είναι πιο προσβάσιμο τους καλοκαιρινούς μήνες σε σχέση με τον χειμώνα.
Οι ευθύνες της Ευρώπης
Ολα τα παραπάνω δεδομένα δημιουργούν την εντύπωση πως αν δεν αλλάξει κάτι άμεσα από την πλευρά της Ελλάδας, οι επιπτώσεις στη διαχείριση του Μεταναστευτικού θα προκαλέσουν όχι μόνο κοινωνικά προβλήματα, αλλά και πολιτικά, φέρνοντάς το ψηλά στην ατζέντα. Οσον αφορά τις δομές, άμεση ανησυχία δεν υπάρχει, αφού το σύστημα ασύλου προχωρά με γοργούς ρυθμούς, ωστόσο, αν συνεχιστεί η παρούσα κατάσταση για περίπου έξι μήνες, τότε θα χρειαστούν δραστικά μέτρα για τη βελτίωση της κατάστασης.
Την ίδια ώρα, οι σχέσεις με την Ευρώπη αποτελούν ένα σημαντικό γρανάζι στο συγκεκριμένο ζήτημα, αφού, όπως έχει ήδη γράψει το «ΘΕΜΑ», η ελληνική κυβέρνηση καταβάλλει προσπάθειες περαιτέρω προσέγγισης με τις Βρυξέλλες προκειμένου τόσο να υπάρξει μεγαλύτερη βοήθεια όσο και να διαλυθούν οι οποιεσδήποτε εντυπώσεις πως η χώρα μας δεν πράττει αυτά που οφείλει στον ανθρωπιστικό τομέα.
Παράλληλα, όμως, ο σκεπτικισμός παραμένει, αφού οι Βρυξέλλες, όσον αφορά το Μεταναστευτικό σε σχέση με τη χώρα μας, συμπεριφέρονται όπως ο διπρόσωπος Ιανός: αφενός την προηγούμενη τετραετία άφηναν να πλανώνται στον αέρα κατηγορίες περί pushbacks δίχως η Ελλάδα να έχει έστω μία καταδικαστική απόφαση, ενώ όταν οι ροές αυξάνονται, όπως τώρα, η κινητικότητα όσον αφορά την παροχή βοήθειας περιγράφεται στο «σπεύδε βραδέως».