Οι ευρωπαϊκές χώρες αγοράζουν φυσικό αέριο σε υψηλές τιμές και προσπαθούν να περιορίσουν τη χρήση ενέργειας για να αποφύγουν τις ελλείψεις καυσίμων αυτόν τον χειμώνα, αλλά οι πρώτες μετεωρολογικές προβλέψεις δείχνουν τον κίνδυνο μιας ψυχρής εισβολής που θα μπορούσε να αυξήσει προσωρινά τη ζήτηση.

Η άνοδος τωντιμών φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας ως αποτέλεσμα των μειωμένων ρωσικών προμηθειών πυροδοτεί τον πληθωρισμό, παρεμποδίζει τη βιομηχανική δραστηριότητα και επιφέρει λογαριασμούς ρεκόρ στους καταναλωτές ενόψει του χειμώνα του βόρειου ημισφαιρίου.

Παρά τα υψηλά επίπεδα αποθήκευσης φυσικού αερίου και τη σταθερή ροή υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), η ήπειρος εξακολουθεί να αντιμετωπίζει κινδύνους ελλείψεων ηλεκτρικής ενέργειας, διακοπής ρεύματος και συρρίκνωσης ενέργειας που θα μπορούσαν να επιδεινώσουν τον οικονομικό πόνο.

Οι πρόωρες χειμερινές προβλέψεις που δημοσιεύθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προγνώσεων (ECMWF) την Πέμπτη ανέφεραν ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να αντιμετωπίσει έναν κρύο Δεκέμβριο.

"Υπάρχει ακόμη ένας πολύ σημαντικός κίνδυνος ψυχρής εισβολής. Και αν μη τι άλλο, ο κίνδυνος είναι ελαφρώς υψηλότερος από το συνηθισμένο", δήλωσε στο Reuters ο Carlo Buontempo, Διευθυντής της Υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής Copernicus στο ECMWF.

Για τις επόμενες εβδομάδες, ο καιρός στη Δυτική Ευρώπη φαίνεται ήπιος, χάρη στους θερμούς δυτικούς ανέμους από τον Βόρειο Ατλαντικό. Όμως τα μοντέλα της ECMWF δείχνουν μεγαλύτερη από τη συνηθισμένη πιθανότητα ανάπτυξης συστήματος υψηλής πίεσης στην Ευρώπη τον Δεκέμβριο, φέρνοντας κρύο αέρα από τη Σιβηρία και την Κεντρική Ασία και προκαλώντας πτώση της θερμοκρασίας δυνητικά αρκετούς βαθμούς.

"Εάν έχουμε πτώση της θερμοκρασίας, θα μπορούσαμε να περιμένουμε αύξηση της ζήτησης ενέργειας για θέρμανση", δήλωσε ο Buontempo.

Οι μεσοπρόθεσμες προβλέψεις δεν μπορούν να προβλέψουν με βεβαιότητα ένα φαινόμενο ή τη διάρκειά του - τα "μοτίβα αποκλεισμού" της υψηλής πίεσης μπορεί να διαρκέσουν μόλις μία εβδομάδα ή περισσότερο. Ωστόσο, η πρόβλεψη προσφέρει μια πρώιμη ένδειξη σε εταιρείες και κυβερνήσεις που προσπαθούν να εκτιμήσουν πόσο φυσικό αέριο θα χρειαστεί για τη θέρμανση των σπιτιών.

Ένα κρύο διαρκείας θα μπορούσε να αυξήσει αυτή τη ζήτηση. Μια περίοδος ψύχους στα τέλη Σεπτεμβρίου είχε ως αποτέλεσμα η κατανάλωση φυσικού αερίου μεταξύ των γερμανικών νοικοκυριών και της μικρής βιομηχανίας να εκτοξευτεί στο 14,5% πάνω από τον μέσο όρο για την ίδια εβδομάδα τα τελευταία τέσσερα χρόνια.

"Η ζήτηση από τα νοικοκυριά θα είναι ένα τεράστιο ερωτηματικό", δήλωσε ο Cuneyt Kazokoglu, διευθυντής ενεργειακών οικονομικών στην εταιρεία συμβούλων FGE.

Με τις «πλάτες» της Γερμανίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέρριψε την πρόταση των 15 κρατών-μελών, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, για επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου.
Στον αντίποδα, προτείνει κοινή αγορά φυσικού αερίου από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Έντονο, όμως, είναι το παρασκήνιο της απόφασης αυτής, στο οποίο φαίνεται να εμπλέκεται άμεσα το Βερολίνο.

Είναι γνωστό ότι υπάρχουν 15 χώρες, μέσα σε αυτές και η Ελλάδα, που έχουν στείλει μία επιστολή και ζητούν από την Κομισιόν να επιβληθεί γενικό πλαφόν, δηλαδή στην τιμή όλων των εισαγωγών σε φυσικό αέριο και όχι μόνο της Ρωσίας.

Σε αυτή την θέση φέρνουν ισχυρές αντιδράσεις η Γερμανία, η Ολλανδία και η Δανία, αλλά και η Κομισιόν και πάει ένα βήμα παρακάτω το συλλογισμό ισχυριζόμενη ότι στην περίπτωση που τεθεί πλαφόν ανώτατου ορίου τιμών υπάρχει ο κίνδυνος οι τρίτες χώρες να αρνηθούν την πώληση και συνεπώς να αναδυθεί ζήτημα επάρκειας.

Αυτό που θέτει η Κομισιόν «στο τραπέζι» είναι να τεθεί πλαφόν στην τιμή εισαγωγών του ρωσικού φυσικού αερίου μόνο. Επίσης η Κομισιόν πιστεύει ότι με απευθείας συζητήσεις με αξιόπιστους προμηθευτές, όπως είναι η Αλγερία, θεωρεί ότι μπορεί να επιτύχει καλύτερη τιμή.

Αύριο αναμένεται η κρίσιμη σύνοδος των υπουργών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες με «μήλον της έριδος» να είναι το πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου. Δύσκολο να υπάρξει συμφωνία στην αυριανή σύνοδό, δήλωσε στο Reuters ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ.

Ο διπλωμάτης πρόσθεσε ότι είναι «δύσκολο» να προβλεφθεί εάν θα μπορούσε να επιτευχθεί συναίνεση μεταξύ των χωρών για την επιβολή ανώτατου ορίου τιμής μόνο στο ρωσικό φυσικό αέριο.

Ελληνογαλλική συμφωνία για προμήθεια LNG
Μια καθοριστικής σημασίας συμφωνία για την ενεργειακή τροφοδοσία της χώρας, στην περίπτωση μείωσης ή και διακοπής της ροής φυσικού αερίου από τη Ρωσία, είναι αυτή που επετεύχθη μεταξύ της ΔΕΠΑ Εμπορίας και του γαλλικού ενεργειακού κολοσσού της TotalEnergies για την προμήθεια υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).

Με την στρατηγική αυτή συμφωνία επιτυγχάνεται ο εθνικός στόχος που έθεσε η Κυβέρνηση για την ενεργειακή επάρκεια της χώρας και την σταδιακή απεξάρτησή της από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Η συμφωνία υλοποιείται ενόψει ενός δύσκολου ενεργειακά χειμώνα για ολόκληρη την Ευρώπη, όχι μόνο εξαιτίας του διεθνούς ράλι των τιμών αλλά και υπό τον φόβο διακοπών ηλεκτροδότησης και θέρμανσης σε όλη, σχεδόν, την ήπειρο.

Η επιστολή του Μητσοτάκη στην Κομισιόν
Μήνυμα στο Twitter για την επιστολή 15 κρατών μελών της ΕΕ προς την Κομισιόν σχετικά με την επιβολή πλαφόν στην χονδρική τιμή του φυσικού αερίου στέλνει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

«Σπουδαία νέα στον αγώνα κατά των υψηλών τιμών της ενέργειας! Η πλειοψηφία των 15 κρατών μελών υποστηρίζει τώρα το αίτημα προς την Επιτροπή να εφαρμόσει ανώτατο όριο τιμών για το φυσικό αέριο!» έγραψε ο πρωθυπουργός.

 https://www.dikaiologitika.gr/eidhseis/kosmos/402849/se-energeiako-adieksodo-i-evropi-dixasmena-ta-krati-meli-meta-to-oxi-tis-komision-stin-protasi-gia-plafon-sto-fysiko-aerio

Οι τιμές για τα μαγειρικά έλαια και τα λίπη έχουν αυξηθεί ιδιαίτερα απότομα στην Ευρώπη, αλλά σημαντικά βασικά τρόφιμα, όπως το ψωμί, έχουν επίσης γίνει ακριβότερα.

Αυτό οφείλεται ιδιαίτερα στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η οποία έχει διαταράξει σημαντικά τις παγκόσμιες αγορές, δεδομένου ότι η Ρωσία και η Ουκρανία ήταν σημαντικοί εξαγωγείς σιτηρών, σιταριού, αραβοσίτου, ελαιούχων σπόρων (ιδίως ηλίανθου) και λιπασμάτων.

Η τιμή του σταριού αυξάνεται από τον Φεβρουάριο, όταν λόγω του πολέμου διακόπηκαν οι εξαγωγές μέσω της Μαύρης Θάλασσας επί μήνες ενώ περιορίστηκαν και οι εξαγωγές λιπασμάτων επειδή οι Ρώσοι παραγωγοί έχασαν την πρόσβαση στα λιμάνια της Βαλτικής Θάλασσας, τα οποία χρησιμοποιούσαν για να στέλνουν αμμωνία σε όλον τον κόσμο.

Η μέση τιμή του ψωμιού στην ΕΕ ήταν κατά 18% υψηλότερη τον Αύγουστο, σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά, με βάση στοιχεία της Eurostat. Αυτή είναι η μεγαλύτερη αύξηση από τον Δεκέμβριο του 2017, όταν η Eurostat ξεκίνησε να κρατά στατιστικά στοιχεία. Τον Αύγουστο του 2021 η μέση τιμή του ψωμιού αυξήθηκε κατά 3% σε ετήσια βάση.

Οι μεγαλύτερες αυξήσεις σε ετήσια βάση καταγράφονται στην Ουγγαρία και τη Λιθουανία, με 66% και 33% αντίστοιχα.

Σύμφωνα με την Eurostat, η Ελλάδα βρίσκεται στην 11 θέση, με την αύξηση να ξεπερνά το 20%.

Οι χαμηλότερες καταγράφονται στη Γαλλία (8%), την Ολλανδία και το Λουξεμβούργο (10%).

Δείτε τον πίνακα:

Την Παρασκευή η Eurostat επιβεβαίωσε ότι ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη έφτασε σε υψηλό όλων των εποχών, στο 9,1% τον Αύγουστο, λόγω των υψηλών τιμών στην ενέργεια και τα τρόφιμα.

https://www.thetoc.gr/oikonomia/article/to-psomi-pio-akribo-apo-pote-stin-europi-mesi-auxisi-18-ton-augousto---se-poia-thesi-brisketai-i-ellada/

Πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα κινήθηκαν οι θερμοκρασίες το καλοκαίρι του 2022 στην Ευρώπη. Σύμφωνα με το meteo, τα στοιχεία που προέκυψαν για το τρίμηνο Ιουνίου-Αυγούστου 2022 δείχνουν ότι κυρίως στα δυτικά, κεντρικά και βορειοανατολικά τμήματα της Γηραιάς Ηπείρου, ο υδράργυρος έφτασε στα ύψη.

Ιδιαίτερα αξιοσημείωτο αποτελεί το γεγονός ότι οι θετικές θερμοκρασιακές αποκλίσεις σε τμήματα της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Ελβετίας και της Ιταλίας ξεπέρασαν τους 3 βαθμούς Κελσίου, γεγονός που συνδέεται με τα έντονα και μεγάλης διαρκείας επεισόδια καύσωνα που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού 2022. Ενδεικτικά το καλοκαίρι του 2022 αποτελεί το θερμότερο καλοκαίρι στην Ευρώπη των τελευταίων τουλάχιστον 140 ετών ξεπερνώντας κατα πολύ τα αντίστοιχα θερμά καλοκαίρια του 2010, του 2018 και του 2003.

Στην χώρα μας η θερμοκρασία κινήθηκε πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα στα δυτικά και βόρεια τμήματα με την θερμοκρασιακή απόκλιση να ξεπερνάει τον 1 βαθμό Κελσίου (κόκκινα χρώματα), ενώ στα υπόλοιπα τμήματα δεν σημειώθηκαν αξιόλογες θερμοκρασιακές αποκλίσεις.

Εξαίρεση η Ελλάδα

Στη συνέχεια, το meteo επικεντρώνεται στην Ελλάδα και κατατάσσει τα τελευταία 72 καλοκαίρια (1950-2022) υπολογίζοντας το άθροισμα των ωρών όπου η θερμοκρασία στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια) υπερβαίνει το 99% των τιμών κατανομής της θερμοκρασίας που έχουν παρατηρηθεί μεταξύ 1981-2010 και τις οποίες ορίζουμε ως ακραία θερμές ώρες.

Η ανάλυση δείχνει ότι το καλοκαίρι του 2022 ήταν το 8ο λιγότερο ακραία θερμό τα τελευταία 72 χρόνια ακολουθώντας αυτά του 2020, του 2013, του 1991, του 1976, του 1967, του 1959 και του 1953, με μόλις 6 θερμές ώρες. Τα συγκεκριμένα αποτελέσματα όπως είναι φυσικό συσχετίζονται με την σημαντική απουσία ακραίων επεισοδίων καύσωνα κατά τη διάρκεια αυτών των καλοκαιριών. Αντιθέτως το καλοκαίρι του 2021, ήταν το καλοκαίρι με το μεγαλύτερο αριθμό ακραία θερμών ωρών.

https://www.thetoc.gr/koinwnia/article/i-zesti-pnigei-tin-europi-to-thermotero-kalokairi-ton-teleutaion-140-xronon-toulaxiston/

Δυσοίωνες είναι οι προβλέψεις του αμερικανικού περιοδικού TIME για τον χειμώνα που θα διανύσουμε, ενώ σε σχετικό άρθρο χρησιμοποιεί τον τίτλο: «Θα βαθύνει η ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη».

Όπως σχολιάζει ο ειδικός σε θέματα ενέργειας, Λέβελιν Κινγκ, το τέλος του τρέχοντος έτους για την Ευρώπη είναι πιθανό να είναι «ο χειρότερος χειμώνας της από εκείνον στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, από το 1944 έως το 1945».

Δεκάδες εμπειρογνώμονες, ανάμεσά τους και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, θεωρούν πλέον την πλήρη παύση των ρωσικών εξαγωγών φυσικού αερίου προς την Ευρώπη ένα πιθανό σενάριο. Έτσι δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα το σενάριο κάποιοι πολίτες να μην έχουν καθόλου θέρμανση, ενώ κάποιοι άλλοι θα πρέπει να επιλέξουν μεταξύ ζεστασιάς και φαγητού.

«Οι τιμές του φυσικού αερίου ξεπέρασαν τα 3.100 δολάρια ανά 1.000 κυβικά μέτρα στα μέσα Αυγούστου, μια αύξηση 610% σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι, όπως μετρήθηκε από την ολλανδική αγορά TTF. Σε αυτή την τιμή, πολλοί σταθμοί παραγωγής ενέργειας δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά να λειτουργήσουν για μεγάλο χρονικό διάστημα» επισημαίνεται στο εν λόγω άρθρο. «Ως συνέπεια της αύξησης του κόστους των καυσίμων εισροών, οι τιμές αναφοράς της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη έχουν εκτιναχθεί σχεδόν 300% το 2022, σπάζοντας ρεκόρ. Συνολικά, οι τιμές της ενέργειας είναι δέκα φορές υψηλότερες από τον μέσο όρο της πενταετίας» προστίθεται.

Τα χειρότερα δεν έχουν έρθει ακόμα, γράφει η αρθρογράφος. Η ευρωπαϊκή ήπειρος απέχει πολύ από το να είναι έτοιμη. Με ζεστό καιρό, ο εξοπλισμός ψύξης καταναλώνει ηλεκτρική ενέργεια, η οποία μπορεί να παράγεται από φυσικό αέριο, αιολική ή ηλιακή ενέργεια, άνθρακα, γεωθερμία, βιομάζα ή πυρηνική ενέργεια. Αντίθετα, σε κρύο καιρό – την «περίοδο θέρμανσης» – η ενέργεια αντλείται κυρίως από ορυκτά καύσιμα, ιδίως φυσικό αέριο και πετρέλαιο, επειδή τα περισσότερα συστήματα θέρμανσης εξακολουθούν να λειτουργούν με πετρέλαιο. Οπως κάθε χρόνο, η ζήτηση για φυσικό αέριο θα αυξηθεί επομένως δραματικά τον ερχόμενο χειμώνα, αναφέρεται στην κατακλείδα του άρθρου του περιοδικού TIME.

https://www.ethnos.gr/World/article/222728/timeerxetaiopiodyskolosxeimonasmetatonbpagkosmiopolemoheyrophdenexeideitaxeiroteraakoma