Επιμέλεια Μαίρη Φώτη
Το άγνωστο παρασκήνιο μιας παρ΄ολίγον επένδυσης που θα ανεδείκνυε τη Ρόδο και τα Δωδεκάνησα και θα αξιοποιούσε στο έπακρο τις δυνατότητες της περιοχής, μετατρέποντάς την σε σημείο αναφοράς όχι μόνο στην Ελλάδα και στην Ευρώπη αλλά παγκοσμίως, αποκαλύπτει σήμερα η «δημοκρατική», με πρωταγωνιστές επιτυχημένους ομογενείς επιχειρηματίες, που ήταν διατεθειμένοι να διαθέσουν χρήματα στον τόπο καταγωγής τους.
Η τεράστια αυτή προσπάθεια ξεκίνησε από περίπου τέσσερα χρόνια, όταν η χώρα είχε ήδη βρεθεί στην δίνη της οικονομικής κρίσης, κι όταν Δωδεκανήσιοι της Αμερικής με πρωταγωνιστές τους εφοπλιστές Γιώργο και Βάσο Παπαγαπητού (της οικογένειας Παπαγαπητού από τη Λίνδο) προσφέρθηκαν μαζί με άλλους διαπρεπείς επιχειρηματίες της ομογένειας (από Αμερική, Αυστραλία και Αφρική), να χρηματοδοτήσουν έργα πνοής στην περιοχή μας.
Τότε, με πρωτοβουλία του ξεναγού κ. Φάνη Χατζή, ο οποίος διατηρεί στενούς φιλικούς δεσμούς με τον εφοπλιστή κ. Γιώργο Παπαγαπητό, ήρθε σε επαφή με Ροδίτες, που αγαπούν τον τόπο τους και γνώριζαν τις ανάγκες, μεταξύ των οποίων και με τον κ. Κώστα Σαρρή (πρώην πρόεδρο του σωματείου των εστιατόρων) ο οποίος γνώριζε και γνωρίζει πολύ καλά τις ανάγκες του τόπου. Σε επικοινωνία που είχε ο κ. Κ. Σαρρής με τον εφοπλιστή, του ζητήθηκε να τους υποδείξει ποιες επενδύσεις θα μπορούσαν να γίνουν στη Ρόδο και στα Δωδεκάνησα, καθώς υπήρχαν πολλοί Δωδεκανήσιοι επιχειρηματίες που εξεδήλωσαν ενδιαφέρον και ήταν διατεθειμένοι να διαθέσουν χρήματα, με σκοπό όχι τόσο το κέρδος όσο την προσφορά στον τόπο και την υστεροφημία τους.
Όπως εξομολογήθηκε στη «δ» ο κ. Κώστας Σαρρής, ο ίδιος εξήγησε ότι δεν έχει γνώσεις επιστήμονα, ωστόσο αγαπά πολύ τον τόπο του, κι ενδιαφέρεται για τα κοινά. «Εξήγησα στον κ. Γ. Παπαγαπητό ότι δεν είμαι ούτε οικονομολόγος ούτε τουριστικός επιστήμονας. Αγαπώ όμως πολύ τον τόπο μου και έτυχε να είμαι γαμπρός του Θεοχάρη Αργύρη που επί 25 χρόνια ήταν πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου, τις καλές εποχές, με δήμαρχο τον αείμνηστο Πετρίδη. Είχα λοιπόν υπ΄όψιν μου κάποιες αποφάσεις που ελήφθησαν από τότε και δεν υλοποιήθηκαν ποτέ. Επιφυλάχθηκα όμως ότι θα του απαντήσω σύντομα. Τότε σκιαγράφησα στο μυαλό μου την τουριστική ανάπτυξη που θα μπορούσε να έχει κάθε νησί ξεχωριστά και επικοινώνησα με τους δημάρχους όλων των νησιών, κατέθεσα τις προτάσεις που είχα στο μυαλό μου και ήταν απολύτως σύμφωνοι. Στη συνέχεια, έπειτα από περίπου πέντε μήνες μετά το τηλεφώνημα, απέστειλα στον κ. Γ. Παπαγαπητό τις προτάσεις μου, με τις οποίες οφείλω να ομολογήσω ότι ενθουσιάστηκε γι αυτό και σε συνεννόηση με επιφανείς Δωδεκανήσιους επιχειρηματίες από την Αμερική και όχι μόνο, ξεκίνησαν την προσπάθεια υλοποίησής τους», λέει ο κ. Κ. Σαρρής, αλλά δυστυχώς, όπως αποκαλύπτει στη «δ», τα εμπόδια που συνάντησαν στην Ελλάδα ήταν ισχυρότερα από την θέληση των ομογενών για επενδύσεις.
«Τα γραφειοκρατικά προβλήματα ήταν πάρα πολλά και παρά τις προσπάθειες και τις πολλές απόπειρες, δεν βρέθηκε ποτέ άκρη σε κεντρικό επίπεδο για να ξεκινήσει η υλοποίηση της επένδυσης! Κεφάλαια υπήρχαν, αλλά δυστυχώς το κράτος αυτό όχι μόνο δεν τα αξιοποίησε αλλά τέσσερα χρόνια μετά, οι άνθρωποι αυτοί δηλώνουν πλήρως απογοητευμένοι και τολμώ να πω ότι η προσπάθεια πια έχει ναυαγήσει αφού μέχρι σήμερα που μιλάμε δεν έχουν καταφέρει να βρουν άκρη για να ξεκινήσουν οι επενδύσεις», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Κ. Σαρρής σημειώνοντας ότι χάθηκε μια τεράστια ευκαιρία ανάπτυξης για τα νησιά μας.
Ο κ. Γ. Παπαγαπητός που έρχεται τακτικά στη Ρόδο, είχε συνάντηση με τον κ. Κ. Σαρρή με τον οποίον συζήτησαν για τα έργα που θα μπορούσαν να είχαν υλοποιηθεί και πόσο διαφορετική θα ήταν σήμερα η Ρόδος, όμως, όπως δήλωσε στην «δ» ο κ. Κώστας Σαρρής, ο εφοπλιστής του εξομολογήθηκε πως όσες πόρτες της κεντρικής διοίκησης κι αν χτύπησε στην Ελλάδα, καμία δεν άνοιξε για να αξιοποιηθούν τα διαθέσιμα κεφάλαια.
«Τα περισσότερα σημεία της πρότασής μου τα παραθέτω στον κάθε σκεπτόμενο Δωδεκανήσιο χωρίς να διεκδικώ το αλάθητο, και χωρίς να αποποιούμαι τον τίτλο του ονειροπόλου! Εχω όμως υπ’ όψιν μου δυο πράγματα! Ότι στην Ελλάδα είναι ονειροπόλος όποιος καταθέτει ιδέες έστω και άμεσα υλοποιήσιμες, που τις κρίνουν όμως άνθρωποι που μόλις αντικατέστησαν με παπούτσια τα γουρουνοτσάρουχα, κι ότι αν διατίθεντο κονδύλια για την πραγμάτωση οιουδήποτε έργου εδώ στον τόπο μας θα τα εστερείτο το οποιοδήποτε έργο βιτρίνας και αμφίβολης απόδοσης των υπανάπτυκτων περιοχών της Ελλάδας», λέει ο κ. Σαρρής.
ΟΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
1.Κάστρα της Δωδ/σου: Μια συνεννόηση-συμφωνία του υπουργείου Πολιτισμού με ιδιώτες, για τα κάστρα και τα μεσαιωνικά κτήρια, ώστε σύμφωνα με τον σχεδιασμό της Αρχαιολογίας, να γίνει δυνατή η αναστήλωση πολλών χώρων, που προϋπήρχαν και σήμερα, είτε δεν υπάρχουν καθόλου, είτε είναι σωροί ερειπίων! Είναι δυνατή η αξιοποίηση ως επισκέψιμων χώρων, με αντίτιμο, όλων των χώρων (επάλξεων πύργων, αιθουσών κ.λ.π), αλλά και η δημιουργία δράσεων σε όλους τους χώρους. Ο ιδιώτης που θα αναλάβει, θα είναι επιφορτισμένος με την διατήρηση της αρχιτεκτονικής και της στατικής επάρκειας των κάστρων, των κτηρίων και των χώρων, υποχρεωμένος απο τον σχεδιασμό την καθοδήγηση και την επίβλεψη της Αρχαιολογίας. Το αντίτιμο που θα καταβάλλεται από τους επισκέπτες θα προσυμφωνείται με το ΥΠ.ΠΟΛ.
2.Άρτιες αθλητικές εγκαταστάσεις κάθε αγωνίσματος. Δημιουργία PALAIS DE SPORT, ώστε να γίνει δυνατή, όχι μόνον η διοργάνωση αγώνων, αλλά και η προετοιμασία ομάδων από όλο τον κόσμο,(basket, volley, ποδόσφαιρο, ιππόδρομος, τοξοβολία, ξιφασκία, beach volley, beach soccer, ποδηλατοδρόμιο, τέννις, παγκράτιο, γκόλφ) στη Ρόδο και στην Κω.
3. Δημιουργία Τηλεοπτικού σταθμού με δορυφορική εκπομπή σε όλο τον κόσμο, με ντοκιμαντέρ και ρεπορτάζ τουριστικής κατεύθυνσης και περιεχομένου.
4. Ενεργοποίηση της παλιάς απόφασης του Νομαρχιακού Συμβουλίου επί νομαρχίας Σάββα Καραγιάννη, περί ‘ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΙΑΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ’ με τελικό σκοπό λειτουργίας τέσσερις άξονες υλοποιήσιμους σε βάθος χρόνου. 1ον Ενδοδωδεκανησιακών γραμμών, 2ον σύνδεση με Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο, 3ον σύνδεση με ενδιαφέρουσες μεγαλουπόλεις Ευρώπης – Αμερικής, 4ον Τσάρτερς με βάση τα μεγαλύτερα και καταλληλότερα από πλευράς Booking για τα Δωδεκάνησα, αεροδρόμια.
5.Δημιουργία ενός οργανισμού Τουρισμού Δωδεκανήσου, με παράλληλη κατάργηση του ΠΡΟ.ΤΟΥΡ. και του Οργανισμού Προώθησης Τουρισμού Κω. Ο σκοπός του μεταξύ άλλων, θα είναι η χωροταξική μελέτη τουριστικών υποδομών για τα Δωδεκάνησα. Ο συντονισμός κάθε ενέργειας, που θα αφορά τον τουρισμό της Δωδεκανήσου, η μελέτη κατ’ έτος των τρόπων προβολής της Δωδεκανήσου, καθώς και η συμβολή των εν δυνάμει επενδυτών, σχετικά με την ευχέρεια αποδοχής της σχεδιαζόμενης επένδυσης και της (περίπου) απόδοσής της. Ο οργανισμός, θα εποπτεύει τη λειτουργία γραφείων τουρισμού σε σημαντικές πόλεις της Ευρώπης (και όχι μόνον), για συμφωνίες με πολίτες των χωρών, όπου ευρίσκονται για διακοπές στα Δωδεκάνησα. Εγγυάται την επιτυχία η ήδη απο πολλά χρόνια διακίνηση στα Δωδ/σα πάνω από το ένα τρίτο των τουριστών της Ελλάδας, εισπράττοντας πάνω απο το ένα τρίτο των τουριστικών εσόδων, (προώθηση πωλήσεων, προορισμού Δωδ/σου για συνεδριακό τουρισμό, θεματικό τουρισμό, κρουαζιέρα, μαθητικό, γαστρονομικό κ.λ.π)
6.Δημιουργία του ¨Κολοσσού¨ στην Ρόδο. Ο Κολοσσός θα μπορούσε να είναι ένα τεχνητό νησί, συνδεδεμένο με γέφυρα που θα καταλήγει στον χώρο δίπλα στα σφαγεία, που θα φτιαχτεί μπροστά απο τον άνοιγμα της λιμενολεκάνης, ικανού μήκους για να κόψει τον καιρό (Γραίο), που καθιστά το λιμάνι πολλές φορές ακατάλληλο και ικανού πλάτους, ώστε να γίνει δυνατή η δημιουργία πάνω σ’ αυτό επιχειρήσεων και εγκαταστάσεων, στους πέντε ορόφους του ως εξής: α) Ο υπόθαλασσιος χώρος μπορεί να διαμορφωθεί σε γκαράζ πάρκινγκ, με αποζημίωση με την ώρα. Το ύψος του θα είναι έντεκα μέτρα ώστε να είναι δύο επιπέδων. β) Ο άνω όροφος, με ύψος πέντε μέτρα θα εξέχει κατά δύο μέτρα απο την επιφάνεια της θάλασσας (σε ηρεμία). Στο κέντρο αυτής της αίθουσας, θα τοποθετηθούν κατάλοιπα πολέμων ανά τον κόσμο (τμήματα αεροπλάνων, τάνκς, κανόνιων, τείχων κ.λ.π) που θα περικλειστούν απο χοντρό τζάμι ή κρύσταλλο. Στον διάδρομο που σχηματίζεται έξω απο τα κατάλοιπα πολέμων και εφαπτόμενα στην εσωτερική πλευρά του τοιχίου, θα κατασκευαστεί ενυδρείο με δείγματα της θαλάσσιας ζωής. γ) Στον όροφο μπορεί να λειτουργήσει καζίνο-καφετέρια-εστιατόριο-διάφορα καταστήματα. δ) Ο Δ’ όροφος θα είναι επτάστερο ξενοδοχείο το οποίο εκτός των χώρων εξυπηρέτησης των δωματίων και των σουιτών, θα διαθέτει ελικοδρόμιο, πισίνες, γήπεδα. Το όλο οικοδόμημα θα έχει στην ταράτσα του ένα τεράστιο κεφάλι ενός όμορφου νέου (το κεφάλι του θεού Ήλιου) με δεκαέξι ακτίνες περιμετρικά το οποίο θα είναι εσωτερικά επισκέψιμο σε όλα του τα σημεία.
7.Η δημιουργία teleferic απο το Μόντε Σμίθ μέχρι την Φιλέρημο δυο γραμμών. Μιας προς και μιας από την Φιλέρημο. Αυτό το τελεφερίκ αποτελούσε μεταξύ άλλων και όνειρο του αείμνηστου «Αγίου» των δημάρχων Ροδίων Μιχ.Πετρίδη. Ένα δεύτερο τελεφερίκ θα μπορούσε να συνδέσει την «κάτω» Παναγιά Τσαμπίκα με την ψηλή!
8.Εργοστάσιο διαχείρισης στερεών αποβλήτων (σκουπιδιών). Η δυναμικότητά του θα επιτρέπει την διαχείριση αποβλήτων πολλών νησιών. Τα απόβλητα θα διακινούνται με ψυγεία κοντέινερς (αυτοκίνητα ψυγεία ή κοντέινερς ψυγεία φορτωμένα σε αυτοκίνητα ή ειδικά πλοιάρια). Θα παράγει ηλεκτρικό ρεύμα λίπασμα, γυαλί, χαρτί κ.λ.π. Σημειώνεται η δυνατότητα παραγωγής βιοκαύσιμης ύλης αφού ο όγκος των παραγόμενων καμένων λιπών και ελαίων είναι τεράστιος.
9. Οργάνωση των δασών με δρόμους – ζώνες ασφαλείας και χώρους προσωρινής ολιγόωρης παραμονής, μεσκοπό την δημιουργία περιπατητικού φυσιολατρικού τουρισμού. Ο επενδυτής που θα αναλάβει, θα υποχρεωθεί στην αναδάσωση των περίπου 200.000 στρεμμάτων δάσους που κάηκαν στο παρελθόν και τα οποία μπορεί να εκμεταλλευθεί επίσης μετά την αποκατάστασή τους. Προτείνεται η αναδάσωση και η οργάνωση ως αγροτουρισμός.
10.Θαλάσσια προστατευόμενα πάρκα για δημιουργία ή εξέλιξη καταδυτικού τουρισμού σ’ όλα τα Δωδ/σα.
11.Δημιουργία εγκαταστάσεων ναυτικού αθλητισμού σ’ όλα τα Δωδ/σα που θα περιλαμβάνουν χερσαίες και θαλάσσιες εγκαταστάσεις συμπεριλαμβανομένων και αγωνιστικών σκαφών.
12.Ανάδειξη των θρησκευτικών ναών (χριστιανικών και μουσουλμανικών) ώστε με ανάλογες εκδηλώσεις να οργανωθούν γάμοι, βαπτίσεις και οιεσδήποτε εκδηλώσεις (πολιτικού ή θρησκευτικού περιεχομένου). Θα εορτάζονται ιδιαίτερα Πάσχα, Χριστούγεννα, Δεκαπενταύγουστος, Μπαϊράμι, Ραμαζάνι κ.τ.λ.
13.Δημιουργία πάρκων τύπου Ντίσνευ για μικρά και μεγάλα παιδιά σε Ρόδο και Κω.
14.Δημιουργία αναρριχητικών πάρκων σε όλα τα Δωδ/σα, με πίστες διαφόρων δυσκολιών.
15.Δημιουργία σχολής τουριστικών επαγγελμάτων υπό την καθοδήγηση, την επωνυμία και την αιγίδα διεθνούς φήμης σχολής.
16.Ανάληψη της ευθύνης αρτιότητας και λειτουργίας όλων των μόλων των λιμανιών και των μαρίνων της Δωδ/σου. Σημαντική η δημιουργία λιμανιού στο Ψαλίδι της Κω.
17.Πρόσκληση απο το Ιπποκράτειο κέντρο της Κω, των αριστούχων κάθε χρόνο αποφοίτων ιατρικών σχολών των πανεπιστημίων όλου του κόσμου, για να δώσουν τον όρκο του Ιπποκράτη στην Κω. Στα πρώτα χρόνια, η έλευση, παραμονή και διαβίωση θα είναι δωρεάν. Η εξέλιξη των δράσεων, μπορεί να γίνει στο πλαίσιο διεθνούς ιατρικού συνεδρίου. Το Ιπποκράτειο θα παρακολουθεί την εξέλιξη δια βίου, του ορκισθέντος, ώστε να τον επιβραβεύει ή να τον επιπλήττει με διάφορες ποινές μέχρι και την άρση του όρκου.
18.Δημιουργία απο το Ιπποκράτειο δύο κλινικών, ειδικής και συγκεκριμένης πάθησης στην Κω και στη Ρόδο, με παράλληλη λειτουργία ερευνητικού εργαστηρίου για την πάθηση αυτή.
19.Ανάληψη της ευθύνης αρτιότητας και λειτουργίας των αεροδρομίων της Δωδ/σου.
20.Δημιουργία υδατοδρομίων σε όλα τα Δωδ/σα και ανάληψη της ευθύνης λειτουργίας τους,
21.Δημιουργία ενδο-Δωδεκανησιακής κρουαζιέρας, με προσέγγιση σε όλα τα λιμάνια και τους μόλους όλων των νησιών και των λιμανιών της Τουρκίας, στην έκταση της Δωδεκανήσου και ολιγόωρη ή ημερήσια παραμονή με home ports την Ρόδο και την Κω την Κωνσταντινούπολη και την Σμύρνη!
22.Ανάληψη της ευθύνης σύγχρονης συγκρότησης και λειτουργίας των καρνάγιων Ρόδου, Σύμης και Καλύμνου.
23.Δημιουργία πίστας αγώνων αυτοκινήτου και μοτοσυκλέτας σ’ ένα από τα παλιά αεροδρόμια της Ρόδου (Καλάθου-Κατταβιάς-Μαριτσών) καθώς και motocross και mountain bike.
24.Δημιουργία δυο γαστρονομικών κέντρων στη Ρόδο και ενός στην Κω. Τα κέντρα αυτά, θα έχουν στη μέση μιας τεράστιας αίθουσας, μια κουζίνα στρογγυλής διάταξης, ώστε να είναι εμφανής οι λειτουργίες της, απο όλα σχεδόν τα σημεία της αίθουσας στην οποία θα τοποθετηθούν τραπεζοκαθίσματα αμφιθεατρικά γύρω απο την κουζίνα. Οι τουρίστες γαστρονομίας, θα παρακολουθούν, αλλά και θα σερβίρονται α) πρωινό β) δεκατιανό (ούζο) γ)γεύμα δ) δείπνο, διαφορετικά κάθε μέρα, προερχόμενα απο διάφορες περιοχές της Δωδεκανήσου. Στα μεσοδιαστήματα της παρασκευής των συνταγών, θα παρακολουθούν μουσικοχορευτικά δρώμενα και εκθέσεις σκευών-συσκευών, πανίδας και χλωρίδας, που χρησιμοποιούνται στην τοπική Δωδεκανησιακή γαστρονομία. Παράλληλα, με την λειτουργία των γαστρονομικών κέντρων, προτείνεται ο συντονισμός των γαστρονομικών εορτών, που γίνονται σήμερα (γιορτή κρασιού, φράουλας, πατάτας, πορτοκαλιού κ.λ.π) ώστε να γίνονται σε περιόδους θρησκευτικών πανηγυριών, που θα επιτρέψουν γάμους, βαπτίσεις κ.α θρησκευτικά μυστήρια με τοπικό χρώμα της κάθε περιοχής, διανθισμένα με μουσικούς αθλητικούς και άλλους αγώνες.
25.Ανάδειξη και εμπλουτισμός των Μεσαιωνικών εορτών που γίνονται και σήμερα σε όλα τα μέρη της Δωδ/σου που διαθέτουν κάστρο. Μπορούν να διανθιστούν με δρώμενα θρησκευτικού ή πολιτικού χαρακτήρα (γάμοι με άμαξες κ.λ.π)
26. Εορτές προς τιμήν του Ασκληπιού στο Ασκληπειό της Κω και στο χωριό Ασκληπειό της Ρόδου και προς τιμήν του Ιπποκράτη στον Πλάτανο του Ιπποκράτη στην Κω. Μπορούν να οργανωθούν αθλητικοί αγώνες τα ‘Ιπποκράτεια’ και ιατρικό συνέδριο με την επωνυμία ‘Ασκληπιείον Συνέδριον’.
27. Προβολή κι ανάδειξη του ορθόδοξου χριστιανικού τουρισμού με επίκεντρο την Πάτμο και όλες τις μονές ή ναούς που λατρεύονται ιδιαίτερα σε κάθε νησί (Αϊ Γιάννης στην Σποα Καρπάθου και Χάλκη, Παναγιά Σπηλιανή σε Νίσυρο και Καθολική στην Κρεμαστή Ρόδου, Πανορμίτης στη Σύμη κ.τ.λ.).
28. Επανέναρξη της αρχαίας γιορτής των ανθεστηρίων με εκθέσεις άνθεων, με παρελάσεις μασκαρεμένων με λουλούδια και στολισμένων αρμάτων με ανακήρυξη των καλύτερων αμφιέσεων σε βασιλιά, βασίλισσα, γελωτοποιό, με στόλισμα βαρκών και παρέλαση τους στα λιμάνια και τις μαρίνες και λήξη των εορτών με πυροτεχνήματα και προσφορά κρασιού από βαρέλια.
29. Time Sharing τουρισμό σε συνδυασμό με την κρουαζιέρα και σε συνεργασία με τα Τουρκικά λιμάνια από το ύψος της Πάτμου μέχρι το Κας απέναντι από το Καστελόριζο.
30. Ενοικιάσεις όλων των κατεστραμμένων και μη διατηρημένων οικιών ιδιοκτησίας ΤΑΠΑ ή άλλων φορέων του Δημοσίου σε ιδιώτες με σκοπό την πλήρη αποκατάσταση και την ενοικίαση τους βραχύχρονα ή μακρόχρονα σε τουρίστες.
31. Δημιουργία εγκαταστάσεων βιολογικής επεξεργασίας λυμάτων, σε κάθε νησί με δυνατότητα υποδοχής των λυμάτων όλου του νησιού κι όχι μόνον ορισμένων πόλεων του νησιού.
32. Δημιουργία ορχηστρών Δωδεκανήσου (Δημοτικής, Λαϊκής, Ελαφράς, Σύγχρονης, Συμφωνικής) και χορωδιών (Παιδικής, Ανδρικής, Γυναικείας, Μεικτής.)
33. Εμπλουτισμός των μπαντών των Δήμων, ώστε εκτός της σημερινής μορφής, να γίνει δυνατός ο διαχωρισμός τους σε : Μπάντα κρουστών, Μπάντα πνευστών, Μπάντα εγχόρδων κτλ. κτλ. Εμφανίσεις τους σε κάθε γιορτή και εκδήλωση, εκτός από ειδικές εμφανίσεις, για εκτελέσεις έργων μουσουργών.
34. Πλήρης αξιοποίηση των φραγμάτων Γαδουρά και Απολακκιάς για ύδρευση και άρδευση και δημιουργία βιοτόπων.
35. Μελέτη ανάπτυξης του Πρασονησιού στη Ρόδο, της Ψερίμου και της Καλολίμνου στην Κάλυμνο, των Σεσκλιών στη Σύμη, της Σαριας στην Καρπαθο και όποιου αλλού αξιοποιήσιμου μικρονησιού στα Δωδεκάνησα, με εγκαταστάσεις είτε επίσκεψης και ολιγόωρης παραμονής, είτε ολιγοήμερης διαβίωσης.
Πηγή:www.dimokratiki.gr