Ολοένα μεγαλύτερη πίεση δέχεται η Ελλάδα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αποσυμφόρηση των κέντρων υποδοχής και ταυτοποίησης (ΚΥΤ ή αλλιώς hotspot) των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου από τον μεγάλο αριθμό των αιτούντων άσυλο. Οι συνθήκες διαβίωσης των μεταναστών στα νησιά, όπου περίπου 40.000 άνθρωποι παραμένουν σε σκηνές ή παράγκες χωρίς πρόσβαση σε εγκαταστάσεις ατομικής υγιεινής, καθιστούν τα ΚΥΤ υγειονομική βόμβα για την εξάπλωση του ιού εν μέσω πανδημίας.

Η Ευρωπαία επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Ιλβα Γιόχανσον, σε τηλεδιάσκεψη που είχε με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Μετανάστευσης, εξέφρασε την ικανοποίησή της για την άρση της αναστολής κατάθεσης των αιτημάτων ασύλου, η οποία είχε επιβληθεί για ένα μήνα (Μάρτιο), και επισήμανε για μία ακόμη φορά ότι η ενοικίαση ξενοδοχειακών καταλυμάτων προκρίνεται ως λύση για την προστασία των ευάλωτων ομάδων των μεταναστών που βρίσκονται στα νησιά.

Το αίτημα της αποσυμφόρησης των νησιών είχε διατυπωθεί από την επίτροπο ήδη πριν από δύο εβδομάδες, σε επιστολή της προς την ελληνική κυβέρνηση, η οποία απεστάλη σε συνέχεια των συνομιλιών που είχαν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα στις αρχές Μαρτίου. Πηγές του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου αναφέρουν στην «Κ» ότι, παρότι επισήμως ζητείται λύση για τις ευάλωτες ομάδες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει διαμηνύσει ότι επιθυμεί να αποσυμφορηθούν τα νησιά σε τέτοιο βαθμό, ώστε «να δημιουργηθούν οι συνθήκες για την αντιμετώπιση πιθανών κρουσμάτων κορωνοϊού με την τήρηση των κανόνων που εφαρμόζονται και στον υπόλοιπο πληθυσμό».

Μάλιστα, η Ε.Ε. έχει τονίσει στην ελληνική κυβέρνηση ότι από την πλευρά της έχει προσφέρει σχετική βοήθεια προς την Ελλάδα, εφόσον έχει δρομολογήσει τη μετεγκατάσταση 1.600 ασυνόδευτων ανηλίκων προς άλλες χώρες.
Χαρακτηριστικό των ευρωπαϊκών πιέσεων για αποσυμφόρηση των νησιών είναι ότι ο ίδιος ο αρχιτέκτονας της κοινής δήλωσης Ευρωπαϊκής Ενωσης – Τουρκίας, Γκέραλντ Κνάους, λόγω εφαρμογής της οποίας 40.000 αιτούντες άσυλο παραμένουν στα ελληνικά νησιά, απευθύνει έκκληση για την άμεση εκκένωση των δομών των νησιών. Σε συνέντευξή του στην Deutsche Welle την προηγούμενη Πέμπτη, αποκάλεσε την κατάσταση στα νησιά «ωρολογιακή βόμβα» λόγω της υπερσυγκέντρωσης ανθρώπων. Θεωρώντας δεδομένο ότι τους επόμενους μήνες δεν πρόκειται να γίνουν επιστροφές στην Τουρκία, επισήμανε ότι «όσοι ήρθαν στην Ελλάδα θα παραμείνουν στην Ελλάδα». Στην ίδια συνέντευξη καλεί την ελληνική κυβέρνηση να εκκενώσει άμεσα τα ΚΥΤ ζητώντας τη βοήθεια της Ευρώπης. «Ελπίζω ότι σύντομα ο Ελληνας πρωθυπουργός θα σηκώσει το τηλέφωνο και θα πει: Πρέπει να το λύσουμε, χρειαζόμαστε βοήθεια. Και, φυσικά, οι υπόλοιπες χώρες θα πρέπει να βοηθήσουν», καταλήγει.

Την ίδια στιγμή ο Τζανλούκα Ρόκο, επικεφαλής του ΔΟΜ Ελλάδας, εμφανίζεται έτοιμος να συμβάλει για τη δημιουργία επιπλέον δομών στην ενδοχώρα. «Η απειλή του COVID-19 καθιστά ακόμη πιο επείγουσα την αποσυμφόρηση των δομών στα νησιά. Ο ΔΟΜ συμβάλλει σε αυτές τις προσπάθειες με τη δημιουργία νέων χώρων στέγασης στην ηπειρωτική χώρα», τονίζει με αφορμή τα κρούσματα στον καταυλισμό της Ριτσώνας.

Στη Ριτσώνα

Η περίπτωση του καταυλισμού της Ριτσώνας ενδέχεται να αποτελέσει τη θρυαλλίδα ώστε να ζητηθεί μετ’ επιτάσεως η άμεση αποσυμφόρηση των ΚΥΤ και η λήψη αυστηρών υγειονομικών μέτρων στους καταυλισμούς προσφύγων στην ενδοχώρα. Υπενθυμίζεται ότι, την προηγούμενη εβδομάδα, λεχώνα από το Καμερούν, η οποία διέμενε στον καταυλισμό και νοσηλευόταν στο νοσοκομείο «Αλεξάνδρα», εμφάνισε υψηλό πυρετό και στη συνέχεια βρέθηκε θετική στον κορωνοϊό. Οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι που πραγματοποιήθηκαν σε 63 ανθρώπους που είχαν έρθει σε επαφή μαζί της εντός του καταυλισμού αποκάλυψαν 23 ακόμα κρούσματα χωρίς συμπτώματα.

Τι θα συμβεί εάν εντοπισθεί κρούσμα στη Μόρια; Πώς είναι δυνατόν να τηρηθούν τα μέτρα περιορισμού όταν 20.000 άτομα παραμένουν σε μια δομή που έχει σχεδιαστεί για να φιλοξενεί 2.700;

Eπιπλέον πρόβλημα ανακύπτει από το γεγονός ότι όσοι φθάνουν από τα νησιά επιβάλλεται να μπαίνουν σε καραντίνα για 14 ημέρες. Πρακτικά αυτό σημαίνει 14 ξεχωριστούς / νέους χώρους σε κάθε νησί για τους αφιχθέντες κάθε μέρα. Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκης ζήτησε μέσω επιστολής τη συνεργασία της τοπικής αυτοδιοίκησης των νησιών προκειμένου να βρεθούν εναλλακτικοί χώροι. Ωστόσο, η πλειονότητα των δημάρχων αντιπρότεινε να χρησιμοποιηθούν πλωτά μέσα «μακριά» από τα νησιά.

Ηδη την προηγούμενη Τετάρτη έφθασαν στη Λέσβο 39 άτομα τα οποία βρίσκονται σε απομονωμένο χώρο, ωστόσο αυτές τις ημέρες οι αφίξεις είναι ελάχιστες. Τους καλοκαιρινούς μήνες, ακόμα και αν έχει περιοριστεί η επιδημία στην Ελλάδα, μέτρα προφύλαξης για όσους θα φθάνουν από Τουρκία είναι σίγουρο ότι θα πρέπει να εφαρμόζονται…

Μεταφορά των ευπαθών ομάδων

Το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου ήδη έχει δρομολογήσει τη μετακίνηση στην ενδοχώρα όσων εντάσσονται στις ευπαθείς ομάδες με βάση ηλικιακά κριτήρια και παραμένουν ακόμα στα ΚΥΤ. Εχει υπολογιστεί ότι στα πέντε νησιά (Λέσβο, Χίο, Σάμο, Κω και Λέρο) βρίσκονται περίπου 200 άτομα άνω των 60 ετών, οι οποίοι σχεδιάζεται να μεταφερθούν στη δομή της Νέας Καβάλας μαζί με τις οικογένειές τους, συνολικά 500 άτομα. Η επιχείρηση είναι δύσκολη δεδομένων και των περιορισμών στις μετακινήσεις που ισχύουν λόγω των μέτρων για τον κορωνοϊό. «Σε ένα πούλμαν που χωράει 50, τώρα είμαστε υποχρεωμένοι να βάλουμε μόνο 25», εξηγεί στέλεχος του υπουργείου Μετανάστευσης. Πάντως, είναι πολύ πιθανό την ώρα που διαβάζετε αυτές τις γραμμές η επιχείρηση μεταφοράς να βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη.

Σύμφωνα με πληροφορίες, κλιμάκιο της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ σε συνεργασία με κλιμάκιο των Γιατρών Χωρίς Σύνορα (ΓΧΣ) έχει καταγράψει ακόμα περίπου 1.000 άτομα τα οποία βρίσκονται στα νησιά και ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες με την έννοια ότι έχουν κάποιο βαρύ νόσημα και άρα είναι ευάλωτοι στην επιδημία. Η σχετική λίστα σύμφωνα με πληροφορίες δεν έχει φτάσει ακόμα στα χέρια του υπουργείου Μετανάστευσης, ωστόσο, για αυτούς τους ανθρώπους προβλέπεται να μεταφερθούν σε κάποια ξενοδοχεία εφόσον δεν υπάρχουν θέσεις στους καταυλισμούς στην ενδοχώρα.

Πηγή kathimerini.gr

ΤΑΝΙΑ ΓΕΩΡΓΙΟΠΟΥΛΟΥ