Συνέντευξη στη Μαίρη Φώτη

Η Ντίνα Παχύλη-Μαχαιρίδη, είναι μια γυναίκα που δεν χρειάζεται συστάσεις. Διευθύντρια της παιδιατρικής κλινικής του Νοσοκομείου Ρόδου, ευαισθητοποιημένη πολίτης με ενεργό συμμετοχή στα κοινά μέσα από τη «Ροδαυγή» και την «Δωδεκανησιακή Μέλισσα», αγάπησε τη Ρόδο, όπου ήρθε το 1986 και αφιερώθηκε στην θεραπεία των παιδιών που χρειάστηκαν την βοήθειά της.

Δεν υπήρξε ποτέ «η κυρία του κυρίου», αυτόνομη και αυτόφωτη διέγραψε την δική της πορεία, αφιερώνοντας το μεγαλύτερο κομμάτι της ζωής της στα παιδιά της Ρόδου.
Σε συνέντευξή της στην «δ», μιλά για τις χαρές και τις λύπες της παιδιατρικής, για τα έντονα συναισθήματα που βιώνει όλα αυτά τα χρόνια, μας συστήνει το «τρίτο» της παιδί, εξομολογείται πως, ως πρόσφυγας και η ίδια, ένιωσε την ανάγκη να σταθεί δίπλα στα προσφυγόπουλα, ευχαριστεί την ροδιακή κοινωνία που στέκεται στο πλευρό της «Ροδαυγής» και δηλώνει ο πιο πλούσιος άνθρωπος του κόσμου!

• Πόσα χρόνια ασκείτε το επάγγελμα της παιδιάτρου;
Από το 1983, ξεκίνησα από το Αγλαΐα Κυριακού, στη Ρόδο είμαι από το 1986.

• Μια ζωή ολόκληρη…
Μια ζωή ναι, πέρασε όμως πολύ γρήγορα! Η παιδιατρική, ειδικά όταν γίνεις μητέρα δεν είναι απλώς μια δουλειά. Το 50% είναι η άσκηση του επαγγέλματος και το υπόλοιπο 50% είναι εμπειρία και διαίσθηση. Καταρχήν, πρέπει να μπορείς να προσεγγίσεις την ψυχολογία του παιδιού, κι αυτό, αν είσαι μητέρα, σε βοηθάει και ταυτόχρονα πρέπει να μπορείς να προσεγγίσεις την μητέρα ως μητέρα. Η παιδιατρική δεν είναι απλώς ένα επάγγελμα, ούτε και μόνο λειτούργημα. Είναι μια διαδικασία διαφορετική από τα άλλα επαγγέλματα, που όμως πάντα σου δίνει χαρά, παρ΄όλη την αγωνία.

• Σε αυτά τα πολλά χρόνια που ασκείτε το επάγγελμα, φαντάζομαι πήρατε πολλές χαρές αλλά και πολλές λύπες.
Πιστεύω ότι είμαι ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, όχι σε υλικά αγαθά αλλά σε συναισθήματα… Η παιδιατρική έχει απίστευτες πίκρες, συναντάς δυσκολίες όταν είσαι αναγκασμένος να ενημερώσεις τους γονείς για σοβαρές ασθένειες των παιδιών τους. Οι πιο δύσκολες στιγμές της ζωής μου είναι όταν είμαι υποχρεωμένη να πω στους γονείς ότι το παιδί τους πάσχει από μια σοβαρή ασθένεια, σε τέτοιες καταστάσεις δεν μπορείς να είσαι αμέτοχος… Υπάρχει πάντα στενοχώρια την οποία προσπαθείς να παραμερίσεις για να δώσεις ελπίδα και δύναμη στους γονείς. Νιώθω όμως ευγνώμων, γι’ αυτό δηλώνω πλούσια, γιατί πήρα και παίρνω πολλή αγάπη από τον κόσμο, που αναγνωρίζει ότι ήμουν πάντα δίπλα τους και δεν υπήρξα απλώς «εκτελεστής» ενός καθήκοντος.
Ομολογώ ότι δεν μπορώ να περπατήσω στον δρόμο χωρίς να συναντήσω γονείς, παιδιά που έρχονται να μου μιλήσουν ευρισκόμενα πλέον στην εφηβεία ή ακόμα και ενήλικες που θεράπευσα ως παιδιά. Μόνιμη έκφρασή μου είναι «ποιος ή ποια είσαι εσύ;». Ο κόσμος δείχνει την ευγνωμοσύνη του και αυτό μου δίνει μεγάλη χαρά…

• Κληθήκατε πολλές φορές να διαχειριστείτε δυσάρεστα περιστατικά;
Το πιο δύσκολο κομμάτι της παιδιατρικής είναι να διαγνώσεις μια κακοήθεια σε ένα παιδί… Εδώ δεν μπορούμε να ολοκληρώσουμε τον έλεγχο αλλά κατά 90% γνωρίζουμε ότι υπάρχει πρόβλημα και το πιο δύσκολο είναι να προσεγγίσουμε τον γονιό, να τον ενημερώσουμε για το τι πρόκειται να αντιμετωπίσει. Εξίσου δυσάρεστο είναι να πρέπει να ενημερώσουμε τον γονιό ότι το παιδί του πάσχει από χρόνιο νόσημα, όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης που δυστυχώς έχει αυξηθεί πάρα πολύ. Είναι σοκ για ένα παιδί που μέχρι χθες ήταν μια χαρά, να είναι υποχρεωμένο να κάνει κάθε μέρα ενέσιμη ινσουλίνη. Υπάρχουν κι άλλα σοβαρά νοσήματα, όπως είναι οι λοιμώξεις, η μηνιγγίτιδα, η νεφρική ανεπάρκεια και άλλες σοβαρές παθήσεις που θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή των παιδιών. Στη Ρόδο δεν έχουμε τμήμα νεογνών και είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε αεροδιακομιδές με το ΕΚΑΒ με τεράστιες δυσκολίες και με τον χρόνο να είναι εναντίον μας. Δεν εξοικειώνεσαι ποτέ με αυτά τα περιστατικά…

• Η Ρόδος έχει αυξημένα ποσοστά παιδικού καρκίνου;
Από το 2011 μέχρι το 2013 είχαμε 27 παιδιά με κακοήθειες, ήταν κάτι που με τρομοκράτησε. Τότε ζήτησα την βοήθεια της διακεκριμένης ογκολόγου Ελένης Κοσμίδη η οποία ήρθε στη Ρόδο και σε ομιλία της καθησύχασε τους γονείς. Από την εργασία που κάναμε, δεν βρήκαμε σημαντική στατιστική διαφορά σε σχέση με την υπόλοιπη χώρα, όπου σε πολλές περιοχές υπήρχε εξίσου αυξημένος παιδικός καρκίνος. Τώρα – ευτυχώς- έχουμε μόνο τρία παιδιά με καρκίνο, το τελευταίο διαγνώσθηκε την περασμένη εβδομάδα. Πρόκειται για ένα κοριτσάκι με λευχαιμία, ένα αγοράκι με νευροβλάστωμα και ένα άλλο το οποίο έχει ένα σπάνιο είδος νευροεξαρτώμενου όγκου που είναι πολύ δύσκολος στην θεραπεία του. Θέλω να πιστεύω και εύχομαι ότι θα πάνε καλά, γιατί ο παιδικός καρκίνος θεραπεύεται. Στις τέσσερις λευχαιμίες μόνο η μία δεν ανταποκρίνεται στην θεραπεία αλλά κι αυτή έχουμε την δυνατότητα να την παλέψουμε, κάνοντας μεταμόσχευση μυελού των οστών. 

• Κι εδώ έρχεται η «Ροδαυγή»…
Η «Ροδαυγή» είναι το τρίτο μου παιδί! Νιώθω ευγνώμων προς τον κόσμο που μας αγκάλιασε, μας στήριξε και μας έδωσε την δυνατότητα να φέρουμε τα Δωδεκάνησα πρώτα σε προσφορά δείγματος για έλεγχο ιστοσυμβατότητας για την πιθανότητα χρήσης και μεταμόσχευσης μυελού των οστών. Από τα δικά μας δείγματα, έχουν μεταμοσχευθεί αρκετά παιδιά.

• Υπάρχει πάντα μεγάλη ανταπόκριση του κόσμου στις εκδηλώσεις της «Ροδαυγής».
Ναι, πάντα. Με την ευκαιρία να σας ενημερώσω ότι το πρώτο σαββατοκύριακο του Δεκεμβρίου θα πραγματοποιήσουμε το επόμενο μπαζάρ μας και θέλω δημόσια να ευχαριστήσω τον κόσμο που πάντα είναι κοντά μας όταν τον χρειαζόμαστε.

• Η «Ροδαυγή» πώς ξεκίνησε;
Η «Ροδαυγή» ξεκίνησε στη Ρόδο από την ανάγκη μεταμόσχευσης μυελού των οστών, σε παιδιά με μεσογειακή αναιμία. Ηδη έχουν μεταμοσχευθεί επιτυχώς τρία παιδιά, τα οποία δεν μεταγγίζονται πλέον και ακόμα δύο βρίσκονται στη διαδικασία εύρεσης ιστοσυμβατού δότη. Θέλω να ευχαριστήσω τον καθηγητή κ. Στ. Γραφάκο, διευθυντή μεταμοσχεύσεων μυελού των οστών στο Νοσοκομείο Παίδων, που είναι πάντα δίπλα μας. Ετσι, λοιπόν, ξεκίνησε η «Ροδαυγή» τον Αύγουστο του 2011 με σκοπό να βοηθήσει και να στηρίξει παιδιά με νοσήματα που χρήζουν μεταμόσχευσης μυελού των οστών.

• Η παιδιατρική κλινική του Νοσοκομείου Ρόδου, της οποίας προΐσταστε, ασκεί και σημαντικό κοινωνικό έργο, βοηθώντας ευπαθείς ομάδες, όπως είναι τα προσφυγόπουλα αλλά και τα παιδιά των ΡΟΜΑ.
Η παιδιατρική κλινική ασκεί και ασκούσε πάντα κοινωνική παιδιατρική, διότι – δυστυχώς- δεν ευημερούν όλα τα παιδιά της Ρόδου. Σε ό,τι αφορά τους πρόσφυγες το πρόβλημα είναι πιο σύνθετο καθώς μιλάμε για παιδιά που έφυγαν από πόλεμο, πέρασαν πολλές κακουχίες για να έρθουν εδώ. Δυστυχώς, βίωσα την τραγική και επώδυνη διαδικασία να παραλάβω ένα παιδί το οποίο ήταν σε κατάσταση πνιγμού και το είδαμε παρά τις προσπάθειές μας να χάνεται, χωρίς να μπορέσουμε να το επαναφέρουμε στη ζωή, στο ναυάγιο του 2015. Είδαμε όμως και παιδιά να γεννιούνται εδώ και το συναίσθημα αυτό ήταν πολύ όμορφο, να βλέπεις ένα παιδί να γεννιέται σε έναν τόπο όπου ήρθαν οι γονείς του για να βρουν ελπίδα, μακριά από τον πόλεμο και τις στάχτες της χώρας τους. Το γεγονός ότι κι εγώ γεννήθηκα στην Ιμβρο απ΄όπου ουσιαστικά μας έδιωξαν από τον τόπο μας, είμαι κι εγώ πρόσφυγας, με ευαισθητοποίησε ακόμα περισσότερο, ένιωσα έντονα συναισθήματα και, όπως πάντα, θεώρησα υποχρέωσή μου να βοηθήσω και να σταθώ δίπλα σε παιδιά που έχουν ανάγκη. Τα παιδιά των προσφύγων έχουν εξεταστεί όλα και προσπάθησα να τα εμβολιάσω. Το πρόβλημα είναι ότι δεν βρήκα εμβόλια, η πολιτεία δεν μου έδωσε κι αναγκάστηκα να βρω από την Αθήνα. Σε αυτήν την προσπάθεια με βοήθησε και ο Γ. Μαχαιρίδης και βρήκαμε εμβόλια από την περιφερειάρχη Αττικής την κ. Ρ. Δούρου. Εδώ δυστυχώς, ούτε η Περιφέρεια ούτε κανείς άλλος μου έδωσε εμβόλια… Ήταν περίπου 52 παιδιά, τα εμβόλια δεν επαρκούσαν και προτίμησα να εμβολιάσω τα μικρότερα παιδιά, των οποίων η ζωή κινδυνεύει περισσότερο από σοβαρά νοσήματα. Σε όλα αυτά τα παιδιά, έφτιαξα βιβλιάρια και τώρα περιμένω να βρω νέα εμβόλια για όσα παιδιά δεν εμβολιάστηκαν και για όσα θα έρθουν.

Αρκεί να σας πω, ότι ακόμα και από την δομή της Τήλου μας στέλνουν εδώ παιδιά να εμβολιάσουμε. Υπήρξε ένας προβληματισμός από ορισμένους αν θα έπρεπε να κάνουμε εμβόλια στα προσφυγόπουλα και αν δείχνουμε τον ίδιο ζήλο για τα Ροδιτόπουλα… Η κοινωνική παιδιατρική που ασκείται στο νοσοκομείο της Ρόδου πρωτίστως εμβολιάζει και θεραπεύει τα Ροδιτόπουλα. Κάνοντας εμβόλια και στα προσφυγόπουλα, δημιουργείται ασπίδα προστασίας και στα δικά μας παιδιά, αποφεύγοντας την μετάδοση διαφόρων νοσημάτων.

Αυτό που επίσης με στενοχώρησε, ήταν ότι τα προσφυγόπουλα κάθονταν όλη μέρα χωρίς να κάνουν τίποτα. Ετσι όταν οι Μαμάδες της Ρόδου συγκέντρωσαν χρήματα για να μας φτιάξουν την παιδική χαρά της παιδιατρικής κλινικής, μαζί με τα χρήματα από τον κουμπαρά του μικρού Αγγελου Γκιώνη ο οποίος χάθηκε από κακοήθεια, και που οι γονείς τα δώρισαν στην μνήμη του, πήρα την άδεια από το Νοσοκομείο να μεταφέρω την παλιά παιδική χαρά στο χώρο που φιλοξενούνται οι πρόσφυγες έτσι ώστε τα παιδιά αυτά να έχουν μερικές στιγμές ξεγνοιασιάς-αν μπορούν να έχουν.

Παράλληλα, με την κ. Σκούρτου την οποία ευχαριστώ θερμά όπως και τα παιδιά του Πανεπιστημίου, προσπαθήσαμε τα παιδιά αυτά να έχουν μια δημιουργική απασχόληση σε αυτόν τον χώρο και να περνούν κάποιες ώρες ευχάριστα. Δυστυχώς όμως πάντα έρχονται καινούρια παιδιά και πάντα υπάρχουν ανάγκες, γι αυτό και παρακαλώ όλο τον κόσμο, όποιος θέλει να βοηθήσει, να με βοηθήσει με εμβόλια ώστε να ολοκληρώσω τον εμβολιασμό.

• Κλείνοντας την συνέντευξη, κάνοντας έναν απολογισμό όλων αυτών των ετών, τι θυμάστε πιο έντονα;
Είναι τόσα πολλά… Τη χαρά που νοιώθεις όταν ένα παιδί που χανόταν, που για κάποια στιγμή πίστεψες ότι δεν θα μπορούσες να βοηθήσεις, έρχεται και να σου δίνει μια μεγάλη αγκαλιά. Νομίζω ότι δεν υπάρχει ωραιότερο πράγμα. Η αγάπη είναι το μοναδικό πράγμα που το δίνεις και διπλασιάζεται, αυτό μου έλεγε ο υπέροχος πατέρας που είχα και που μου έμαθε τι σημαίνει αγάπη, τι σημαίνει αλληλεγγύη, τι σημαίνει προσφορά και πόσο πιο πλούσιος γίνεσαι όταν δίνεις και όχι όταν παίρνεις…

Μια «δαπανηρή» υπόθεση για τους γονείς είναι η επίσκεψη σε παιδίατρο σε 23 νομούς της χώρας, όπου η συγκεκριμένη ειδικότητα δεν υπάρχει ούτε στα ιατρεία του ΠΕΔΥ ούτε μεταξύ των συμβεβλημένων με τον ΕΟΠΥΥ γιατρών.

Πρόκειται κυρίως για μικρούς νομούς και νησιωτικές περιοχές, όπου ούτως ή άλλως ο αριθμός των παιδιάτρων είναι περιορισμένος και οι γονείς αναγκαστικά πρέπει να απευθύνονται σε ιδιώτες γιατρούς πληρώνοντας οι ίδιοι το κόστος της επίσκεψης.

Το πρόβλημα ξεκίνησε από το 2012, όταν οι συμβάσεις του ΕΟΠΥΥ με γιατρούς έγιναν με κριτήριο το ποιος ήθελε να συνεργαστεί με τον οργανισμό και όχι με βάση τις ανάγκες του πληθυσμού. Εντάθηκε το 2014 με τη μετάβαση των ιατρείων του ΕΟΠΥΥ στο νεοσύστατο τότε ΠΕΔΥ και η οποία «άφησε έξω» περίπου 3.000 γιατρούς όλων των ειδικοτήτων, που δεν θέλησαν να κλείσουν τα ιδιωτικά τους ιατρεία. Και γιγαντώνεται από τη συνεχιζόμενη εδώ και μία πενταετία «παύση» στις προσλήψεις μονίμων γιατρών στο ΕΣΥ.

Δεν είναι μόνο παιδίατροι που λείπουν από το δημόσιο σύστημα υγείας, σε μια εποχή που αυτό είναι η μοναδική «λύση» για την πλειονότητα των Ελλήνων πολιτών, ασφαλισμένων και ανασφάλιστων, αλλά και για τους πρόσφυγες και μετανάστες που εγκλωβίστηκαν στη χώρα μας. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν κατά το 1ο Ιατρικό Συνέδριο Επαγγελματικής Πρακτικής που διοργάνωσε πρόσφατα ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών, σε 29 δήμους της χώρας δεν υπάρχει κανένας ειδικευμένος γιατρός στο δημόσιο σύστημα πρωτοβάθμιας περίθαλψης, 107 δήμοι έχουν μείνει χωρίς γυναικολόγο και σε 136 δήμους δεν υπάρχει καρδιολόγος.

Στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου με την προσφυγική κρίση οι δημόσιες μονάδες υγείας είναι νευραλγικής σημασίας να στηριχθούν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η μονάδα ΠΕΔΥ της Μυτιλήνης που έχει κληθεί να αντιμετωπίσει το κύμα των προσφύγων που φτάνουν στο νησί, ως το σημείο διαλογής περιστατικών από τις δομές φιλοξενίας προς τη δευτεροβάθμια περίθαλψη-νοσοκομείο. Εως πρόσφατα, στα ιατρεία της μονάδες αντιμετωπίζονταν περί τους 30 πρόσφυγες σε καθημερινή βάση, που εκτός από την ιατρική φροντίδα χρειάζονταν και εργαστηριακές εξετάσεις. Η συγκεκριμένη μονάδα είχε πληγεί και αυτή από τη δημιουργία του ΠΕΔΥ, αφού από τους 40 γιατρούς που είχε, είχαν μείνει μόλις 5. Εκτοτε η μονάδα ενισχύθηκε με «ενέσεις προσωπικού από άλλες μονάδες υγείας και σήμερα έχει 15 γιατρούς, ενώ είναι η μοναδική μονάδα ΠΕΔΥ με 24ωρη λειτουργία.

Καθημερινή