Από τη λαογραφική  παράδοση του νησιού μας

                  ΤΑ ΕΘΙΜΑ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΩ

Γράφει ο κ. Βασίλης Χατζηβασιλείου

Την Πρωτοχρονιά όλες οι οικογένειες της Κω συνηθίζουν να φτιάχνουν τον «μπακλαβά» από φύλλα ζύμης που ανοίγουν με το «πιτθαριόξυλο» και τα’ απλώνουν στο ταψί με σησάμι καβουρδισμένο και καρύδι ή αμύγδαλο. Οι οικογένειες, που έχουν κορίτσια αρραβωνιασμένα και τα πλουσιόσπιτα κάνουν δυο ταψιά μπακλαβά, τον «καλό» δηλ. το μεγάλο ταψί και τον «κέλη» δηλ. το παρακατινό  μικρό ταψί, για να φαγωθεί την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Τον καλό θα τον χαλάσει, θα πάρει, δηλαδή, το πρώτο κομμάτι απ’ το ταψί, που βάζουν μπροστά του, ο γαμπρός ή παλαιότερα ο παπάς, που έβγαινε στα χωριά και αγίαζε για το καλό του χρόνου. Οι ζευγάδες της Κεφάλου συνήθιζαν αντί μπακλαβά την Πρωτοχρονιά να κάνουν «σαρμουσάες», ένα είδος μπουρεκιών με γέμιση μπακλαβά.

Την Πρωτοχρονιά το έχουν σε καλό οι κάτοικοι της Κω να σφάζουν την «πούλλαν» (όρνιθα), που την τρώνε γεμιστή. Οι πιστικοί του νησιού παίρνουν ένα αρνί απ’ το κοπάδι τους, το βάζουν μέσα στη μάντρα και του δίνουν να φάει μπακλαβά, για να γλυκάνει ο χρόνος. Το αρνί αυτό πρέπει να είναι άσπρο και «μερακλίδικο» ( ωραίο). Την ημέρα της Πρωτοχρονιάς επίσης πηγαίνουν αυγή-αυγή στη βρύση, χωρίς να μιλήσουν, και φέρνουν το «αμίλητο νερό». Μ’ αυτό «λαντουρούν» (ραντίζουν) το σπίτι κι όλους τους χώρους της μάντρας.

Στη Χώρα (την πόλη της Κω) τηρούν το έθιμο ν’ αφήνουν αποβραδίς κοντά στο εικονοστάσι ένα ποτήρι νερό κι ένα πιάτο με τρία κομμάτια μπακλαβά ή εφτάζυμου ή βασιλόπιτας, το ένα του Χριστού, το άλλο του Άη Βασίλη και το τρίτο του φτωχού. Σ’ όλο δε το νησί προσέχουν πολύ το «ποδαρικό» και δίνουν σημασία στο ποιός θα πατήσει πρώτος το δεξί του πόδι στο κατώφλι του σπιτιού, για να φέρει «γούρι» στη νέα χρονιά.  Ανταλλάσσουν επίσης δώρα και χρήματα μεταξύ τους, κάνοντας τη «μπουλιστρίνα» (μποναμά).

Ανήμερα την Πρωτοχρονιά στα χωριά συνεχίζουν τις επισκέψεις σ’ όλα τα σπίτια, όπου σερβίρεται ο μπακλαβάς με ρακί κι ανταλλάσσονται ευχές, όπως «κι από χρόνου», «στις χαρές σας οι λεύτεροι», «να χαίρεστε οι παντρεμένοι το στεφάνι σας», «με υγείαν κι ευτυχίαν το Νέον Έτος». Παντού γίνονται γλέντια και χοροί. Χορεύουν πιασμένοι σε αλυσίδα τον «σιανό», απλό χωρίς φιγούρες χορό επτά βημάτων και λένε δίστιχα, όπως είναι τα «παινέματα», τα «παραχτυπήματα» (παραπονέματα) και τα «πεισματικά». Χορεύουν επίσης τον «συρτό», τη «σούστα», τον «καλαματιανό», τον «κρητικό» κ.ά.

ΤΑ ΚΑΛΑΝΤΑ

Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς οι νέοι της Κω κρατώντας μεγάλα ομοιώματα εκκλησιάς ή καραβιού, κατάλληλα στολισμένα και φωτισμένα, ψάλλουν εκτός απ’ τα γνωστά στο Πανελλήνιο κάλαντα: «Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά ψιλή μου δεντρολιβανιά…» και τ’ ακόλουθα κώτικα κάλαντα:

                                 Εις αυτό το Νέον Έτος Βασιλείου εορτή

                                 ήρθα να σας χαιρετήσω με την πρέπουσα ευχή.

                                 Εύχομαι, λοιπόν, να ζείτε πολλούς χρόνους ευτυχείς

                                 τον Βασίλειο τον Μέγα να’ χετε συνδρομητή.

                                 Κι όσους έχετε στα ξένα να δεχτείτε με καλό

                                 να σας δίνει ευτυχία τον Θεό παρακαλώ.

Ακολουθεί η ευχή:  Κ’ εις έτη πολλά…….  κι ένα κομμάτι μπακλαβά!

Στα δύσκολα για την Παιδεία χρόνια της Ιταλικής κατοχής των Δωδεκανήσων την παραμονή της Πρωτοχρονιάς η μαθητιώσα νεολαία του Ιπποκρατείου Γυμνασίου της Κω, κυρίως μετά το έτος 1928, επιδιώκοντας να συλλέξει χρήματα για την  ενίσχυση των Ελληνικών Σχολείων της Ορθόδοξης Κοινότητας, έψαλλε αντί καλάντων την ακόλουθη θαυμάσια μελωδία:

Εμείς η νέα γενεά με θάρρος και μ’ ελπίδα

                                    θα πούμε την Πρωτοχρονιά στη λατρευτή πατρίδα.

                                    Ρίξτε όλοι τον οβολό σας κι είναι μέγας ο σκοπός

                                    ιερότατος εν γένει και πατριωτικός.

—-:—-

                                    Συλλογιστείτε ορφανά που μένουν στο σκοτάδι

                                    την προστασία σας ζητούν το φως να δουν και πάλι.

                                    Ρίξτε όλοι τον οβολό σας κι είναι μέγας ο σκοπός

                                    ιερότατος  εν γένει και πατριωτικός.

—-:—-

Συλλογιστείτε κάποτε δεν είχαμε σχολεία

                                   και  τώρ’  αναστηλώθηκε  Ελληνική  Παιδεία.

                                   Ρίξτε όλοι τον οβολό σας κι είναι μέγας ο σκοπός

                                   ιερότατος εν γένει και πατριωτικός.

ΑΣ ΕΙΝΑΙ  ΕΙΡΗΝΙΚΟ ΚΑΙ ΕΛΠΙΔΟΦΟΡΟ ΤΟ ΝΕΟ ΕΤΟΣ               

2020

Ανυπόστατες οι φήμες περί χαμηλής ποιότητας λαδιού και διαψεύδονται από τα επίσημα στοιχεία των αναλύσεων που δεν αμφισβητούνται με κακόβουλες φήμες. 

Κατά την χθεσινή επίσκεψη του Περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου Γιώργου Χατζημάρκου στο νησί της Κω, του ετέθη από πολίτες του νησιού το ζήτημα της, κατ᾽ αυτούς, χαμηλής ποιότητας του λαδιού που φέτος παράχθηκε στο νησί της Κω. 
Ο Περιφερειάρχης, εξήγησε οτι αυτές είναι φήμες ανυπόστατες και ζήτησε την δημοσιοποίηση των επίσημων και αδιαμφισβήτητων στοιχείων που τηρούνται στις υπηρεσίες που παρακολουθούν την ελαιοπαραγωγή και από τα οποία προκύπτει το ακριβώς αντίθετο συμπέρασμα. 
Συγκεκριμένα, από τα μέχρι στιγμής επίσημα στοιχεία της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου προκύπτουν εξαιρετικά αποτελέσματα για την ποιότητα του λαδιού. Ιδιαίτερα, στην Κω η παραγωγή λαδιού κατά τους μήνες Οκτώβριο και Νοέμβριο έφθασε στις 415.637 κιλά από τα οποία τα 92.927 κιλά ή το 22,36% της παραγωγής είναι εξαιρετικά παρθένο, τα 316.162 κιλά ή το 76,07% της παραγωγής είναι παρθένο και μόλις τα 6.548(1,58%) είναι βιομηχανικό. 
Δηλαδή το 98,43% της παραγωγής ελαιολάδου στο νησί της Κω είναι εξαιρετικά παρθένο και παρθένο και αυτό ισχύει και για τα λοιπά νησιά της Δωδεκανήσου.
Να σημειωθεί ότι αυτά τα στοιχεία προκύπτουν από τις καταγραφές των ελαιοτριβείων και δεν επιδέχονται αμφισβήτηση.  
Η συγκομιδή ελαιοκάρπου συνεχίζεται και αναμένεται η παραγωγή λαδιού και στην Κω  να φθάσει σε πολύ υψηλά επίπεδα. Επίσης ικανοποιητική είναι και η παραγωγή λαδιού και στα υπόλοιπα νησιά της Δωδεκανήσου, με την ποιότητα του παρθένου να φθάνει το 100%, σύμφωνα πάντα με τις επίσημες δηλώσεις των ελαιοτριβείων.

ΤΟ ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΤΕΣ-ΔΗΜΟΤΙΣΣΕΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΠΟ ΜΑΣ.
Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ ΤΟΥ ΝΗΣΙΟΥ ΜΑΣ.
Ο τόπος χρειάζεται την δημιουργική μας παρέμβαση και συνεργασία για να δώσουμε λύσεις και να αντιταχθούμε σε κάθε αλαζονική συμπεριφορά.
Η ΚΩΣ χρειάζεται συνεργασία, συνεννοήση και σύμπνοια.
ΟΙ ΕΠΙΚΕΦΑΛΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΡΑΤΑΞΕΩΝ ΟΦΕΙΛΟΥΝ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΟΝΤΕΣ ΜΕ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΚΡΙΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ ΤΟΥ ΝΗΣΙΟΥ ΜΑΣ.

Κατασχέθηκαν -400- πακέτα τσιγάρων , χωρίς ειδική ταινία φορολόγησης

Συνελήφθη σήμερα (27 Δεκεμβρίου 2019) πρώτες πρωινές ώρες στην Κω, από αστυνομικούς της Ομάδας Πρόληψης και Καταστολής της Εγκληματικότητας (Ο.Π.Κ.Ε.) Κω, μία 36χρονη αλλοδαπή κατηγορούμενη για παραβίαση εθνικού τελωνειακού κώδικα.

Ειδικότερα, στο πλαίσιο στοχευμένων επιχειρησιακών δράσεων της Γενικής Περιφερειακής Αστυνομικής Διεύθυνσης Νοτίου Αιγαίου για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου καπνικών προϊόντων, πραγματοποιήθηκε έλεγχος στην 36χρονη κατά την άφιξή της στο νησί με πλοίο της γραμμής από Πειραιά και βρέθηκαν στην κατοχή της -400- πακέτα τσιγάρων.

Τα ανευρεθέντα προϊόντα καπνού, δεν έφεραν ειδική ταινία φορολόγησης και κατασχέθηκαν προκειμένου να αποσταλούν στην αρμόδια τελωνειακή Αρχή προς υπολογισμό των διαφυγόντων φόρων – δασμών.

Η συλληφθείσα με τη δικογραφία που σχηματίσθηκε σε βάρος της από το Τμήμα Ασφαλείας Κω, θα οδηγηθεί στην κ. Εισαγγελέα Πρωτοδικών Κω.

ΜΕ ΙΔΙΑΙΤΕΡΕΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΤΟΝΩΝΟΥΝ ΤΗΝ ΚΙΝΗΣΗ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

Δημοτική Τηλεόραση Κω