Χερσαίες, όχι μόνο θαλάσσιες περιπολίες στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου προβλέπει, μεταξύ άλλων, το σχέδιο δράσης που κατάρτισε από κοινού με την Αστυνομία και το Λιμενικό ο ευρωπαϊκός οργανισμός «Frontex» για την ανάσχεση των μεταναστευτικών ροών.

Αποστολή των Ευρωπαίων συνοριοφυλάκων (περιορισμένος αριθμός βρίσκεται ήδη σε νησιά, όπως η Κως και η Λέσβος) είναι να εντοπίζουν πλωτά σκάφη με παράνομους μετανάστες πριν αυτά καταλήξουν στα εθνικά χωρικά ύδατα ή ακόμα περισσότερο στις ελληνικές ακτές και να ενημερώνουν την τουρκική ακτοφυλακή. Παρά την ένταση του προβλήματος ωστόσο, και το ενδιαφέρον του διεθνούς Τύπου για όσα διαδραματίζονται σε Κω, Λέσβο και στην ελληνοσκοπιανή μεθόριο, τα κράτη – μέλη της Ε.Ε. παραμένουν απρόθυμα να συνδράμουν με τεχνικά μέσα και εξοπλισμό την επιχείρηση του οργανισμού στην Ελλάδα, η οποία σημειωτέον έχει κωδική ονομασία «Ποσειδώνας». Αυτό παραδέχτηκε μιλώντας στην «Κ» ο γενικός διευθυντής Frontex κ. Fabrice Leggeri, επισημαίνοντας ότι ο ίδιος καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να εξασφαλίσει επιπλέον πόρους για τη διαχείριση της μεταναστευτικής κρίσης στη χώρα.

Φειδωλή συνεισφορά

«Εχουμε ήδη στείλει Ευρωπαίους συνοριοφύλακες στα νησιά και έχουμε απευθύνει πρόσκληση στα κράτη – μέλη να συνδράμουν, ωστόσο πρέπει να παραδεχτώ ότι η συνεισφορά δεν είναι η αναμενόμενη. Η Ε.Ε. πρέπει να σταθεί αλληλέγγυα στην Ελλάδα», σημείωσε και πρόσθεσε ότι ο προϋπολογισμός για τις επιχειρήσεις του οργανισμού στη χώρα με απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τριπλασιάστηκε και ανήλθε στα 18 εκατ. ευρώ. Ερωτηθείς σχετικά, ο κ. Leggeri απέδωσε τη φειδωλή συνεισφορά των χωρών – μελών της Ζώνης Σένγκεν στην έλλειψη εξοπλισμού και μέσων, σημειώνοντας χαρακτηριστικά: «Από την αρχή του έτους έχουμε καταγράψει συνολικά 340.000 παράνομες εισόδους στην Ε.Ε. Πρόκειται για αριθμό-ρεκόρ που επιβαρύνει την Ελλάδα, την Ιταλία, την Ουγγαρία και δευτερευόντως χώρες όπως η Ισπανία. Η αίσθησή μου είναι ότι υπάρχει έλλειψη πόρων και τεχνικού εξοπλισμού» σχολίασε, ενώ πάντως σε άλλο σημείο της συνέντευξής του επεσήμανε ότι η επιχείρηση της Frontex στην Ιταλία με κωδική ονομασία «Τρίτον» είναι η μεγαλύτερη στην ιστορία του οργανισμού.

Πάντως, την προσεχή εβδομάδα είναι προγραμματισμένη συνάντηση στο γραφείο της Frontex στον Πειραιά με τη συμμετοχή εκπροσώπων της ευρωπαϊκής αστυνομίας Europol, της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Ασύλου (EASO) και αξιωματικών ΕΛ.ΑΣ. και Λιμενικού για τον συντονισμό της κοινής δράσης τους. Ο γενικός διευθυντής της Frontex απέδωσε την εκτίναξη του αριθμού των μεταναστών και προσφύγων που φτάνουν στη χώρα στον πόλεμο στη Συρία και στη μετατόπιση των ροών από τον άξονα Λιβύης – Ιταλίας στον άξονα Τουρκίας – Ελλάδας. «Ορισμένες βορειοαφρικανικές χώρες απαιτούν πλέον βίζα από τους πολίτες της Συρίας, με συνέπεια αυτοί να αδυνατούν να ταξιδέψουν αεροπορικώς από τη Μέση Ανατολή στη Βόρεια Αφρική και από εκεί με πλοίο να διασχίσουν τη Μεσόγειο. Επιπλέον, η κατάσταση ασφαλείας στη Λιβύη επιδεινώθηκε και επομένως, το ταξίδι για οικογένειες Σύρων προσφύγων μέσω Λιβύης έγινε επικίνδυνο. Αντ’ αυτού επιλέγουν την είσοδο στην Ε.Ε. μέσω Ελλάδας».

Ο Γάλλος επικεφαλής της Frontex επεσήμανε ότι τα κυκλώματα δουλεμπόρων που εδρεύουν κατά κύριο λόγο σε Κωνσταντινούπολη, Σμύρνη και Αλικαρνασσό προμηθεύουν με πλαστά συριακά διαβατήρια παράνομους μετανάστες που φτάνουν στην Ελλάδα, ενώ κληθείς να σχολιάσει όσα διαδραματίστηκαν το προηγούμενο διάστημα έξω από αστυνομικές υπηρεσίες σε Κω, Λέσβο, Κάλυμνο και αλλού, είπε: «Με δεδομένο ότι φτάνουν στο νησί 1.000 ή 2.000 παράνομοι μετανάστες και πρόσφυγες, κανείς δεν μπορεί να περιμένει ότι η διαδικασία καταγραφής μπορεί να κυλήσει ομαλά και γρήγορα» και πρόσθεσε ότι καταβάλλει προσπάθεια για να εξασφαλίσει επιπλέον συσκευές δακτυλοσκόπησης (scanners), πάγιο αίτημα των αξιωματικών της ΕΛ.ΑΣ.

Ενδιαφέρον έχει, τέλος, η αναφορά του κ. Leggeri ότι οι Σύροι πρόσφυγες χρησιμοποιούν τα social media προκειμένου να αντλήσουν πληροφορίες για τη λειτουργία των δουλεμπορικών κυκλωμάτων και τους εναλλακτικούς τρόπους που υπάρχουν προκειμένου να ταξιδέψουν από την Τουρκία στην Ελλάδα και στις χώρες της Κεντρικής και της Δυτικής Ευρώπης.

Ενισχύεται η φύλαξη συνόρων στον Εβρο

Eυρωπαίοι συνοριοφύλακες βρίσκονται εδώ και μερικά εικοσιτετράωρα στον Εβρο, συμμετέχοντας από κοινού με Ελληνες αστυνομικούς στην αστυνόμευση των χερσαίων συνόρων Ελλάδας – Τουρκίας. Τυπικά, παίρνουν μέρος σε κοινή άσκηση που πραγματοποιούν Frontex και ΕΛ.ΑΣ., ωστόσο Ελληνες συνοριοφύλακες λένε στην «Κ» ότι με αφορμή τη διεξαγωγή της άσκησης, ενισχύθηκε η αστυνόμευση των συνόρων με κοινοτικούς αντί για εθνικούς πόρους που άλλωστε δεν υπάρχουν. Σύμφωνα με πηγές της «Κ», στην άσκηση μετέχουν περίπου 80 συνοριακοί φρουροί εκ των οποίων οι μισοί προέρχονται από άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε.

Εξάλλου, όπως έγραψε πρόσφατα η «Κ», παρατηρούνται ρωγμές στη φύλαξη των χερσαίων συνόρων Ελλάδας – Τουρκίας στον Εβρο, μετά και την αποδυνάμωση της επιχείρησης «Ασπίδα», με την αποχώρηση, αρχές Ιουλίου, των περίπου 300 αστυνομικών που μετείχαν σε αυτήν. Συγκεκριμένα, από το σύνολο των 611 αστυνομικών που είχαν αποσπαστεί για τις ανάγκες της επιχείρησης στις αστυνομικές διευθύνσεις Αλεξανδρούπολης και Ορεστιάδας, οι 299 αποδεσμεύθηκαν και επέστρεψαν στις οργανικές τους θέσεις, καθώς το κονδύλι που απαιτείτο για την παραμονή τους στον Εβρο (περίπου 120.000 ευρώ) δεν βρέθηκε.

Την παρουσία της Frontex στα χερσαία σύνορα Ελλάδας – Τουρκίας επιβεβαίωσε με δηλώσεις του στην «Κ» ο γενικός διευθυντής του Οργανισμού, Fabrice Leggeri. Αποκάλυψε μάλιστα ότι καταβάλλει προσπάθεια προκειμένου να ενισχυθεί περαιτέρω η συμμετοχή Ευρωπαίων συνοριοφυλάκων στην άσκηση.

Καθημερινή

Ημιτελής είναι η διαδικασία ταυτοποίησης των Σύρων προσφύγων που ακολουθείται στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Μόλις το 30-40% όσων εγκαταλείπουν νησιά όπως η Κως και η Λέσβος, με προορισμό την ηπειρωτική χώρα, υποβάλλονται σε λήψη αποτυπωμάτων.

Οι υπόλοιποι, παρότι υποχρεούνται, δεν δακτυλοσκοπούνται, όταν φτάνουν στην πρωτεύουσα, από τους αστυνομικούς της Διεύθυνσης Αλλοδαπών Αττικής. Το κενό στη διαδικασία επιβεβαίωσαν, μιλώντας χθες στην «Κ», αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ., ενώ άγνοια για το θέμα δήλωσαν αξιωματούχοι του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.

Τις τελευταίες εβδομάδες, οι υπηρεσίες της ΕΛ.ΑΣ. στο Ανατολικό Αιγαίο προχωρούν σε καταγραφή των Σύρων προσφύγων, όχι όμως και στη λήψη των δακτυλικών τους αποτυπωμάτων. Αυτό απαιτεί χρόνο και τεχνικό εξοπλισμό (ειδικά scanners) που δεν υπάρχουν. Αντ’ αυτού, σε όσους καταγράφονται από τα κλιμάκια της ΕΛ.ΑΣ. ως Σύροι πρόσφυγες χορηγείται υπηρεσιακό σημείωμα, στο οποίο αναγράφεται η ημερομηνία και η ώρα που οφείλουν να παρουσιαστούν στο αστυνομικό μέγαρο της Πέτρου Ράλλη, για να υποβληθούν στη λήψη αποτυπωμάτων. Προβλέπεται και από το άρθρο 78Α (Προστασία από την απέλαση) του Νόμου για την Ιθαγένεια, ο οποίος ψηφίστηκε τον Ιούλιο. Ωστόσο, από το σύνολο των Σύρων προσφύγων που το τελευταίο διάστημα εγκατέλειψαν τα νησιά, μόλις το 30%-40% ολοκλήρωσε τη διαδικασία ταυτοποίησης, ως όφειλε. Οι υπόλοιποι πιθανολογείται ότι αναζήτησαν δίοδο διαφυγής από τη χώρα, έχοντας στην κατοχή τους χαρτί-πιστοποίηση της προσφυγικής τους ιδιότητας, όχι όμως και το επίσημο έγγραφο εξάμηνης αναστολής απέλασης.

Αξιωματικός με γνώση του θέματος διευκρίνισε χθες στην «Κ» ότι όλοι όσοι αναγνωρίστηκαν ως Σύροι πρόσφυγες υποβλήθηκαν σε διαδικασία συνεντεύξεων, καθώς και ότι σε ποσοστό 80% οι προερχόμενοι από τη Συρία είχαν στην κατοχή τους διαβατήρια και ταυτότητες του συριακού κράτους. Τόνισαν επίσης ότι, ελλείψει υποδομών, ήταν επιβεβλημένο η διαδικασία να «τρέξει» γρήγορα για να αντιμετωπιστούν κρίσεις όπως αυτή που ανέκυψε την προηγούμενη εβδομάδα στην Κω. Την ίδια στιγμή, πάντως, στελέχη των ελληνικών υπηρεσιών ασφαλείας επισημαίνουν ότι η διαδικασία που ακολουθήθηκε είναι επισφαλής, καθώς, δίχως τη λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων, δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο μη εντοπισμού ακόμα και διεθνώς καταζητούμενων αλλοδαπών.

Στο μεταξύ, έντονο ήταν το παρασκήνιο αναφορικά με το δρομολόγιο που επρόκειτο να ακολουθήσει το «Ελ. Βενιζέλος», στο οποίο επέβαιναν πάνω από 2.500 Σύροι πρόσφυγες. Αξιωματικοί του Αρχηγείου της ΕΛ.ΑΣ. εξέφραζαν σοβαρές επιφυλάξεις σχετικά με το ενδεχόμενο το πλοίο να καταπλεύσει στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, ενώ καλά πληροφορημένη πηγή αποκάλυψε στην «Κ» ότι αντιδράσεις σε έντονο τόνο διατυπώθηκαν και από αξιωματούχους του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών που παρενέβησαν στο θέμα. Αντίθετα, μέλη της κυβέρνησης, προκειμένου να αιτιολογήσουν την επιλογή της Θεσσαλονίκης, επικαλούνταν το χαμηλότερο κόστος του ταξιδιού αλλά και μια στρατηγική αποκέντρωσης. Σύμφωνα με πληροφορίες από κυβερνητικές πηγές, η αλλαγή ρότας του πλοίου σχετίζεται και με την ημιτελή ταυτοποίηση προσφύγων που επέβαιναν σε αυτό. Το προηγούμενο διάστημα κυβερνητικά στελέχη, κυρίως από τον χώρο των ΑΝΕΛ, τάσσονταν υπέρ της μεταφοράς των προσφύγων απευθείας σε λιμάνια όπως αυτά της Θεσσαλονίκης και της Καβάλας, που απέχουν λίγα χιλιόμετρα από τα βόρεια σύνορα. Σημειώνεται, τέλος, ότι επήλθε συμφωνία και τις επόμενες ημέρες αναμένεται να εκτελέσει έκτακτα δρομολόγια για τη μεταφορά προσφύγων και δεύτερο πλοίο της ΑΝΕΚ, το «Λατώ». Σε εξέλιξη βρίσκονται εργασίες συντήρησής του.

Καθημερινή