Ο Δημήτρης Μουνούχος από την Αντιμάχεια της Κω μας ψάλλει τα κάλαντα του Λαζάρου.
Το έθιμο συναντάται σε όλη την Ελλάδα με ομάδες παιδιών να γυρίζουν το Σάββατο του Λαζάρου πόρτα-πόρτα και να ψάλλουν παίρνοντας για αμοιβή αυγά και διάφορα κεράσματα των ημερών. Στην Κω ένα παιδί της ομάδας υποδύεται ξαπλωμένο τον Λάζαρο κρατώντας βαγιές και τα υπόλοιπα ψάλλουν. Όταν το ξαπλωμένο παιδί ακούσει το «Λάζαρε πες μας τι είδες εις τον Άδη όπου πήγες» σηκώνεται και απαντά «είδα φόβους, είδα τρόμους, είδα βάσανα και πόνους κ.τ.λ. » και έτσι τελειώνουν παίρνουν τα αυγά και τα Λαζαράκια (ψωμάκια της ημέρας, με γέμιση από αλεσμένη σταφίδα και σουσάμι, σε σχήμα Λαζάρου) και πηγαίνουν σε άλλο σπίτι.
Μπροβάλετε μπροβάλετε ΄΄Δράσεις΄΄
Γιάννης Μαστόρος – Κυριάκος Παππούλης
Του Βασίλη Χατζηβασιλείου
«Την παραμονή των Θεοφανείων οι αγρότες της Αντιμάχειας, της Καρδάμενας και της Κεφάλου έχουν έθιμο να κάνουν τις «μαρμαρίτες», δηλ. τηγανίτες, που το όνομά τους πήραν από το μάρμαρο, πάνω στο οποίο ψήνονται. Γίνονται από ζυμάρι ανεβατό, ανακατωμένο με αρκετό νερό και ταραγμένο ώστε να γίνει νερουλό. Μ’ ένα «αγκλούπιν» (νεροκολοκύθα) ή κανάτι χύνουν το ζυμάρι πάνω σε «καϊνατισμένο» (πυρακτωμένο) μάρμαρο. Το ζυμάρι απλώνεται κυκλικά, γεμάτο από άπειρες μικρές οπές σαν το σφουγγάρι. Αφού ψηθούν οι μαρμαρίτες, τρώγονται βουτηγμένοι στο μέλι ή στο «πετουμέζι» την παραμονή των Φώτων, που είναι μέρα νηστίσιμη, ενώ τις άλλες μέρες τηγανίζονται, αφού βουτηχτούν σε χτυπημένο αυγό και πασπαλίζονται με ζάχαρη ή βρέχονται με μέλι ή πετουμέζι.»
Πηγή:www.dimokratiki.gr

‘Ενα πολύ ξεχωριστό, σπάνιο και παμπάλαιο έθιμο, αυτό της «Αρχιχρονιάς» (1η Σεπτεμβρίου αρχή Ινδίκτου*) αναβιώνει κάθε τέτοια μέρα στην Κω.

Στη Χώρα της ΚΩ το πρωί της «Αρχιχρονιάς» γυναίκες και παιδιά σηκώνονται πριν βγει ο ήλιος και κατεβαίνουν στην παραλία ρίχνοντας τους «αστρονομημένους» καρπούς στη θάλασσα ( ματσάκια με καρπούς που φύλαγαν ένα χρόνο στο εικονοστάσι) με την ευχή να πάρει μαζί της όλα τα κακά και έπειτα αφήνουν να χτυπήσουν 40 κύματα τους νέους καρπούς (ρόδι σύμβολο αφθονίας, σκόρδο για τη βασκανία, φύλλα πλατάνου και ελιάς για μακροβιότητα, σταφύλια συνήθως ροζέ σύμβολο χαράς) που θα βάλουν πάλι στα εικονίσματα.
Βρέχουν τα πρόσωπά τους με θαλασσινό νερό, παίρνουν από σαράντα κύματα νερό στα δοχεία τους, μαζεύουν από την ακροθαλασσιά 40 βότσαλα για να τα σκορπίσουν σε 4 γωνιές του σπιτιού.
Στο δρόμο για το σπίτι, σταματούν στον Πλάτανο του Ιπποκράτη, αγκαλιάζουν τον κορμό του, για να πάρουν «δύναμη από τη δύναμή του και χρόνια από τα χρόνια του!». Στα μικρά παιδιά δίνουν την ευχή: «Σ’ εσάς παιδιά ευχόμαστε χρόνια πολλά να ζήσετε και σαν το Πλάτανο της Κω να χιλιοκλωνίσετε!».
Στο κατώφλι του σπιτιού, σπάει ο νοικοκύρηςτο ρόδι, σαν σύμβολο ευτυχίας και με το νερό της θάλασσας ραντίζει δωμάτια και αυλές.

Στην ΚΑΛΥΜΝΟ, οι κάτοικοι, το πρωί της 1ης Σεπτεμβρίου, ραντίζουν ο καθένας με αγιασμό το σπίτι του, τα αμπέλια του και τα δίχτυα του, για να ευλογηθούν και να δώσουν πολλά σταφύλια και πολλά ψάρια αντίστοιχα.

Στη ΡΟΔΟ, τη μέρα αυτή κρεμούν στο μεσιά – το μεσαίο χοντρό δοκάρι, που βαστάζει τη στέγη – τη δική τους «Αρχιχρονιά»: ένα άσπρο σακουλάκι γεμάτο στάχυα και σιτάρι. Γύρω απ’ αυτό δένουν μια αρμαθιά καρύδια, ένα κρεμμύδι, ένα σκόρδο, ένα κεχρί, καρπό βαμβακιού κι ένα τσαμπί σταφύλι. Αν δεν κάνουν την «Αρχιχρονιά», δεν αρχίζουν καμιά αγροτική εργασία. Την «Αρχιχρονιά» αυτή την ξεκρεμούν από το μεσιά την Πρωτοχρονιά το πρωί. Τα καρύδια και το τσαμπί που γίνεται σταφίδα το τρώνε, ενώ το σιτάρι, το σκόρδο και το κρεμμύδι τα φυλάγουν για να τα ρίξουν μέσα στο σπόρο, όταν θα αρχίσουν τη σπορά. Το θεωρούν καλό ν’ ανακατευτούν με το σπόρο οι καρποί της «Αρχιχρονιάς».

* Από τις αρχές, του 4ου αιώνα μ.Χ. ο Σεπτέμβριος καθιερώθηκε ως η αρχή του εκκλησιαστικού αλλά και του πολιτικού έτους, επειδή η 1η Σεπτεμβρίου συνέπιπτε με την αρχή της ινδικτιώνος. Ακόμη και σήμερα, άλλωστε, η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία εξακολουθεί να εορτάζει την 1η Σεπτεμβρίου ως «αρχή της ινδίκτου». «Η λέξη ινδικτιών σημαίνει κατ’ αρχήν τον προσδιορισμό του ετήσιου ποσού που έπρεπε να καταβάλλουν οι Ρωμαίοι πολίτες ως φόρο. Συνεκδοχικά, πήρε τη σημασία της οικονομικής χρονιάς, και όταν οι φόροι ρυθμίζονταν με βάση μια περίοδο περισσοτέρων ετών, ινδικτιών ονομάστηκε το σύνολο αυτών των ετών… Κατέληξε έτσι να σημαίνει ένα θεσμοθετημένο κύκλο 15 ετών, συνεχώς επαναλαμβανόμενο (όπως η εβδομάδα ή ο μήνας), που χρησιμοποιήθηκε για τη χρονολόγηση πράξεων και γεγονότων… που τελικά παγιώθηκε ως το δημοφιλέστερο σύστημα χρονολόγησης για τους Βυζαντινούς, και η 1η Σεπτεμβρίου ως η αρχή του έτους τους».
Γι’ αυτό, άλλωστε, σε ορισμένες περιοχές της χώρας μας η 31η Αυγούστου ονομάζεται «κλειδοχρονιά» επειδή «κλειδώνει» (τελειώνει) ο προηγούμενος χρόνος, ενώ η 1η Σεπτεμβρίου ονομάζεται «αρχιχρονιά».

Πηγή:www.dimokratiki.gr

Στο πλαίσιο των Πολιτιστικών Εκδηλώσεων των Θερινών Ιπποκρατείων 2017, το Λύκειο Ελληνίδων παράρτημα Κω με την υποστήριξη του ΔΟΠΑΒΣ, αναβίωσε «το έθιμο του Φανού και του Κλήδονα», σήμερα το βράδυ στις 20:30 στην κατάμεστη πλατεία Ελευθερίας.

Αρκετά χρόνια το έθιμο καλά κρατεί και συγκεντρώνει πάντα το ενδιαφέρον των ντόπιων αλλά και των επισκεπτών, αφού εκτός από την πόλη πραγματοποιείτε και στα χωριά με την συνεργασία των πολιτιστικών συλλόγων. Το Λύκειο Ελληνίδων πάντα συμμετέχει σε εκδηλώσεις και αναβιώνει αρκετά από τα ήθη και έθιμα του τόπου μας διδάσκοντας στα παιδιά εκτός από τους παραδοσιακούς χορούς στοιχεία της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας.

Από πολύ νωρίς έφτασαν στο σπίτι με τις φορεσιές του Λυκείου περισσότερα από 100 παιδιά για να ξεκινήσουν οι προετοιμασίες με τα στεφάνια τις πέτρες και τις στάμνες που κρατούσαν οι νεαρές κοπέλες για την αναβίωση του εθίμου. Η πρόεδρος κα. Αργυρώ Κατσίλη παρουσίασε το πρόγραμμα της εκδήλωσης και εξήγησε την διαδικασία της αναπαράστασης του εθίμου, ενώ ταυτόχρονα άναψε η φωτιά με τα δεκάδες στεφάνια που φτιάχτηκαν την πρωτομαγιά όπως συνηθίζεται.

Σημαντικό γεγονός η μετάφραση στην Αγγλική γλώσσα από τον κ. Σέργιο Χατζηνικολάου (την οποία και και έκανε μαθήτρια του) για τους ξένους επισκέπτες, ίσως θα πρέπει να καθιερωθεί σε όλες τις εκδηλώσεις των Ιπποκρατείων.

ΘΕΜΑ :ΕΘΙΜΟ ΦΑΝΟΥ ΚΑΙ ΚΛΗΔΟΝΑ

Στο πλαίσιο των ΘΕΡΙΝΩΝ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΩΝ 2017 θα πραγματοποιηθούν εκδηλώσεις αναπαράστασης των εθίμων του Φανού και του Κλήδονα την  Παρασκευή 23 Ιουνίου από το Λύκειο των Ελληνίδων Παράρτημα Κω στην Πλατεία Ελευθερίας στις 20:30 ,

από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Κεφάλου ΄΄Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ΄΄ στο Καμάρι Κεφάλου την Παρασκευή 23 Ιουνίου στις 20:30  και

από τον Μορφωτικό Πολιτιστικό Εξωραϊστικό Σύλλογο Πυλίου ΄΄Ο ΑΠΕΛΛΗΣ ΄΄ στο Θεατράκι Μαρμαρίου το Σάββατο 24 Ιουνίου στις 20:00 .

Γραφείο Ενημέρωσης

 Δ.Ο.Π.Α.Β.Σ. ΚΩ

6

ferriesingreece2

sportpanic03

 

 

eshopkos-foot kalymnosinfo-foot kalymnosinfo-foot nisyrosinfo-footer lerosinfo-footer mykonos-footer santorini-footer kosinfo-foot expo-foot