Νέο τοπίο στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας, που θα επηρεάσει τις συντάξεις περισσότερων από 400 χιλ. εργαζόμενων στη χώρα, έρχεται το επόμενο διάστημα.

Οι αλλαγές αφορούν εργαζόμενους σε Δημόσιο, ιδιωτικό τομέα, ΔΕΚΟ, τράπεζες, καθώς και ελεύθερους επαγγελματίες που συνταξιοδοτούνται με διατάξεις 35ετίας φέρνουν οι αλλαγές που νομοθετήθηκαν πριν από ενάμιση μήνα για τη σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας.

Σύμφωνα με τον Ελεύθερο Τύπο για τους παραπάνω ασφαλισμένους και υπό την προϋπόθεση ότι έχουν ασφαλιστεί μέχρι το 1992, έρχονται πέντε αλλαγές:
1. Αυξάνεται άμεσα, έως 6 μήνες, το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης, εφόσον συμπληρώνουν μέσα στο 2015 και μετά την ψήφιση του νόμου το 58ο ή το 59ο έτος, αν πρόκειται για μισθωτούς με ασφάλιση σε Δημόσιο, ΙΚΑ και Ταμεία ΔΕΚΟ, τραπεζών, και το 60ό έτος, αν πρόκειται για ασφαλισμένους στα Ταμεία των ελεύθερων ή ανεξάρτητων επαγγελματιών (ΟΑΕΕ-ΕΤΑΑ). Ο νόμος ψηφίστηκε και δημοσιεύτηκε στις 14/8/2015, ενώ η ισχύς του, σύμφωνα με το τελευταίο άρθρο, αρχίζει από τις 19/8/2015, που είναι η ημερομηνία υπογραφής της νέας δανειακής σύμβασης. Στις εγκυκλίους που ετοιμάζονται θα αποσαφηνιστεί αν η ημερομηνία που θα λαμβάνεται υπόψη για τη συμπλήρωση της ηλικίας των 58-60 ετών θα είναι η 14η ή η 19η Αυγούστου 2015. Οι νομικές υπηρεσίες των υπουργείων Εργασίας και Οικονομικών συγκλίνουν στην άποψη ότι ο νόμος αρχίζει να εφαρμόζεται από την ημερομηνία που προσδιορίζεται με ειδικό άρθρο, δηλαδή από τις 19/8.

2. Θεσπίζεται όριο ηλικίας για τους παλαιότερους -μέχρι το 1982- ασφαλισμένους, οι οποίοι, ενώ μέχρι την ψήφιση του νέου νόμου μπορούσαν να αποχωρήσουν χωρίς όριο ηλικίας μόλις συμπλήρωναν την 35ετία, τώρα θα πρέπει να συμπληρώσουν και το 58ο έτος και να συνταξιοδοτηθούν με τα νέα αυξημένα όρια ηλικίας! Αυτή η διάταξη εγκλωβίζει χιλιάδες ασφαλισμένους και ανεβάζει την ηλικία αποχώρησης έως και 7 έτη.

Για παράδειγμα, ασφαλισμένος σε Ταμείο ΔΕΚΟ (ΔΕΗ, ΟΤΕ) που συμπλήρωσε την 35ετία μετά το νόμο και ήταν 54 ετών θα βγει στη σύνταξη με το όριο ηλικίας που θα ισχύει όταν συμπληρώσει το 58ο έτος. Θα περιμένει δηλαδή 4 χρόνια μέχρι να γίνει 58 (που τα κλείνει το 2019) και θα μπορέσει να συνταξιοδοτηθεί με το όριο ηλικίας των 60,5 ετών που ισχύει για όσους κλείνουν τα 58 το 2019. Στην ουσία φορτώνεται 6,5 χρόνια εργασίας επειδή για αυτή την κατηγορία των ασφαλισμένων (των μέχρι το 1982) μπαίνει όριο ηλικίας που μέχρι σήμερα δεν υπήρχε.

3. Αυξάνεται το όριο ηλικίας για τους ασφαλισμένους (κυρίως του ΟΑΕΕ και του ΕΤΑΑ) που συμπλήρωσαν 37 έτη έως το 2012 αλλά συμπληρώνουν το 60ό έτος μετά το νέο νόμο. Στις περιπτώσεις αυτές υπάρχει και αύξηση του ορίου ηλικίας, αλλά και επιπλέον έτη ασφάλισης, πέραν και των 40 ετών. Για παράδειγμα, ασφαλισμένος που είχε 37 έτη το 2012, και ήταν 56 ετών, αν συμπληρώνει το 60ό έτος το 2016 θα φορτωθεί 5 μήνες επιπλέον στην ηλικία αποχώρησης και θα συνταξιοδοτηθεί στα 60,5 με συνολικό χρόνο ασφάλισης 41 έτη.

4. Διατηρείται το παλιό καθεστώς για τον υπολογισμό της σύνταξης για τους εργαζομένους σε ΔΕΚΟ-τράπεζες, οι οποίοι έχουν δικαίωμα, βάσει των καταστατικών διατάξεων των Ταμείων τους, να δηλώσουν αποχώρηση για σύνταξη στην υπηρεσία τους μέχρι 31/12/2014 και να υποβάλουν την αίτηση συνταξιοδότησης μέσα στο 2015, χωρίς να επηρεαστούν από το νέο τρόπο υπολογισμού. Ο νόμος ανοίγει παραθυράκι για να υπολογιστεί η σύνταξή τους με τον παλιό τρόπο χωρίς μειώσεις στις αποδοχές τους, καθώς, όπως αναφέρεται, ο νέος τρόπος υπολογισμού ισχύει για όσους «αποχωρούν» από 1/1/2015 και όχι για όσους «υποβάλουν αίτηση» από 1/1/2015. Η αναφορά αυτή καλύπτει τους ασφαλισμένους σε Ταμεία ΔΕΚΟ-τραπεζών, οι οποίοι, βάσει καταστατικής διάταξης, δεν θα επηρεαστούν στις αποδοχές τους, αν δήλωσαν αποχώρηση από την υπηρεσία τους μέχρι τον Δεκέμβριο του 2014 και υπέβαλαν την αίτηση συνταξιοδότησης μέσα στο 2015. Στην πράξη γλιτώνουν μειώσεις συντάξεων της τάξης του 3% έως 7%.
5. Καταργείται η θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος με 25ετία στο Δημόσιο. Μέχρι την ψήφιση του νόμου οι υπάλληλοι μπορούσαν να «κλειδώσουν» την ηλικία αποχώρησής τους με το όριο ηλικίας που ίσχυε όταν συμπλήρωναν την 25ετία. Με το νέο νόμο, η δυνατότητα αυτή καταργείται και πλέον όσοι συμπληρώνουν την ηλικία εξόδου μετά την ψήφιση των νέων συνταξιοδοτικών διατάξεων θα αποχωρούν με αυξημένο όριο ηλικίας.

Για παράδειγμα, με τις παλιές διατάξεις ένας υπάλληλος που είχε 25 έτη ασφάλισης το 2012 θα έπαιρνε σύνταξη όποτε συμπλήρωνε το 59ο έτος και είχε συνολικά 37 έτη ασφάλισης. Αν δηλαδή συμπλήρωνε τα 59 το 2020, θα έβγαινε στη σύνταξη. Με το νέο νόμο, θα έχει αύξηση του ορίου ηλικίας και, αν συμπληρώνει τα 59 το 2020, θα συνταξιοδοτηθεί στα 61,3 μήνες.

Το νέο σύστημα θα εξασφαλίζει την κοινωνική αναδιανομή υπέρ των μικρών και μεσαίων εισοδημάτων, σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας, Γιώργο Κατρούγκαλο, ενώ το προωθούμενο μοντέλο προβλέπει επίσης ενοποίηση κύριας και επικουρικής σύνταξης.

Για τρεις χειμάρρους διατάξεων που έρχονται στο ασφαλιστικό προειδοποίησε ο πρώην γ.γ. Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Γ. Ρωμανιάς, επισημαίνοντας μάλιστα ότι οι ασφαλισμένοι οδηγούνται σε ένα σύστημα στο οποίο δεν θα έχουν καμία εγγύηση για το ποσό που θα λαμβάνουν.

Μιλώντας στην πρωινή εκπομπή του Mega για τους τρεις χειμμάρους διατάξεων που πρέπει να αντιμετωπιστούν μέσα στον Οκτώβριο του 2015, είπε ότι ο πρώτος είναι αυτά που έχουν ήδη ψηφιστεί, ο δεύτερος αυτά που προβλέπει το μνημόνιο αλλά δεν έχουν εξειδικευτεί και ο τρίτος αυτός που προέρχεται από "τις δηλώσεις Κατρούγκαλου ότι μέσα σε ένα μήνα θα κάνει ο,τι δεν έκαναν οι άλλοι σε 40 χρόνια".

Οσον αφορά τον τρίτο χείμαρρο είπε πως καταργείται η επικουρική ασφάλιση ενώ η εισήγηση του υπουργού Εργασίας είναι αυτή των προκαθορισμών εισφορών, "αλλά δεν ξέρεις τι θα πάρεις, εάν η κυβέρνηση κάνει εσφαλμένη επένδυση των χρημάτων σου, τη νύφη δεν θα την πληρώσει το ταμείο ή η κυβέρνηση αλλά εσύ".

Ο κ. Ρωμανίας απέκλεισε κάθε ενδεχόμενο να βρεθεί ισοδύναμο για να καταργηθεί η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος στις επικουρικές συντάξεις.

Πρόσθεσε ότι ο νόμος 43/36 είναι "ανεφάρμοστος" και πρέπει να αλλάξει οπωσδήποτε. Σημείωσε ότι μέσα στο μνημόνιο προβλέπεται εξοικονόμηση 450 εκατομμυριών ευρώ μέσα στους τρεις τελευταίους μήνες του χρόνου από τα χρήματα που δίνει το κράτος για τις συντάξεις. Μέσα στο 2016 το ποσό της εξοικονόμησης είπε πως ανέρχεται σε 1,8 δισ. ευρώ.

"Αυτά δεν υπάρχει περίπτωση να βρεθούν με ισοδύναμα, θα γίνει περικοπή συντάξεων", σημείωσε, προσδιορίζοντας μάλιστα το μεσοσταθμικό ποσοστό της περικοπής για συντάξεις πάνω από 1.000 ευρώ στο 11%-13%.

Φρένο σε κάθε συζήτηση για επαναδιαπραγμάτευση του τρίτου μνημονίου βάζει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM), τονίζοντας ότι η καταβολή οποιασδήποτε δόσης συνδέεται αυστηρά με την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων.

Σε συνέντευξή του στην αυστριακή εφημερίδα «Die Presse», το μέλος του ΔΣ του Μηχανισμού, Ρολφ Στράουx (Rolf Strauch) μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ESM) προειδοποιεί μάλιστα ότι εντός του Οκτωβρίου πρέπει να ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση, η οποία προβλέπει ότι οι αλλαγές στις συντάξεις πρέπει ήδη να έχουν εφαρμοστεί. 

Απαντώντας σε ερώτηση για το αν φοβάται ένα αίτημα επαναδιαπραγμάτευσης από την πλευρά της νέας κυβέρνησης, ο Ρ. Στράουχ είναι κατηγορηματικός: «Όχι, οι δεσμεύσεις ισχύουν. Οι μεταρρυθμιστικές δυνάμεις κυριαρχούν στο νέο ελληνικό κοινοβούλιο. Η πτέρυγα μέσα στο κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ (σ.σ. Λαϊκή Ενότητα) που καταψήφισε το πακέτο διάσωσης των 86 δισ. ευρώ απέτυχε να εκλεγεί στις πρόσφατες εκλογές».

Ξεκαθάρισε ακόμη πως ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης θα καταβάλει δόσεις του δανείου μόνον υπό την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα θα εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις. «Εντός του Οκτωβρίου θα λάβει χώρα η πρώτη αναθεώρηση του προγράμματος. Μέχρι τότε οι μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό σύστημα θα πρέπει να έχουν εφαρμοστεί» είπε. 

Ο Στράουτς εκτίμησε ότι τελικά ο ESM θα μετάσχει με λιγότερα από 86 δισ. ευρώ στο ελληνικό πρόγραμμα στηρίξεως, καθώς -όπως είπε- είναι πιθανόν το ΔΝΤ να εμπλακεί και αυτό στην χρηματοδότηση.

"Ακόμη και με Grexit, το δάνειο θα επιστραφεί σε ευρώ"

Για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους ο κ. Στράουτς επισήμανε: «Δεν θα υπάρξει κανένα ονομαστικό κούρεμα.Υπάρχουν άλλες λύσεις για να διατηρηθούν σε χαμηλά επίπεδα οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας και να διασφαλισθεί η βιωσιμότητα του χρέους».

«Υπήρχαν διαρθρωτικές αδυναμίες, τα ελλείμματα, η διαφθορά και οι περιορισμοί στην αγορά. Ως εκ τούτου, η διαδικασία της μεταρρύθμισης θα διαρκέσει περισσότερο» σημείωσε.

Ερωτηθείς για το εάν αποτελεί ενδεχόμενο η έξοδος της Ελλάδος από το ευρώ και  τι θα συνέβαινε σε αυτή την περίπτωση με την αποπληρωμή των δανείων, ο Στράουτς απάντησε: «Για εμάς, μια ελληνική έξοδος δεν αποτελεί ενδεχόμενο. Σε περίπτωση που εντούτοις η κατάσταση ερχόταν σε αδιέξοδο, όλα είναι σαφή: η δανειακή σύμβαση μας με την Ελλάδα προβλέπει των επιστροφή των χρημάτων σε ευρώ».

Διαψεύδει το υπουργείο Εργασίας με ανακοίνωσή του τα δημοσιεύματα που κάνουν λόγο για μειώσεις, που θα φθάνουν μέχρι και 11% στις συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ.

Μάλιστα, σε σχετική ανακοίνωσή του το υπουργείο Εργασίας τονίζει ότι τα εν λόγω δημοσιεύματα «δεν έχουν καμιά σχέση με την πραγματικότητα ή τον προγραμματισμό του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης».

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, γινόταν λόγος για κλιμακωτές περικοπές στις συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ, που μεσοσταθμικά θα προσεγγίζουν και ίσως να ξεπερνούν το 11%, παράλληλα με τη ριζική αναμόρφωση του ασφαλιστικού.

Σύμφωνα με όσα είχαν διαρρεύσει με αυτόν τον τρόπο η κυβέρνηση θα υλοποιούσε τα απαραίτητα ισοδύναμα που θα πρότεινε στους εκπροσώπους των θεσμών, προκειμένου να μην προχωρήσει στην πλήρη εφαρμογή των «σκληρών» όρων του 3ου μνημονίου για το ασφαλιστικό (όπως κατάργηση του ΕΚΑΣ, μείωση των συντάξεων του ΟΓΑ, εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος και υλοποίηση του νόμου 3863/2010). Στον κυβερνητικό σχεδιασμό -πάντα σύμφωνα με τα δημοσιεύματα- περιλαμβάνεται επίσης η επιβολή ανώτατου πλαφόν για το σύνολο των συνταξιοδοτικών παροχών, κοντά στις 2.000 ευρώ, από 2.350 ευρώ στο ΙΚΑ, 2.774 ευρώ στα ειδικά ταμεία και 3.360 ευρώ σε όσους λαμβάνουν σήμερα διπλές συντάξεις.

Από την πλευρά του, το υπουργείο Εργασίας επιμένει: «Οι προτάσεις της Επιτροπής για την μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού δεν έχουν ακόμη παραδοθεί, οπότε, προφανώς, δεν έχει καταστεί δυνατή η ποσοτικοποίηση των συνεπειών εφαρμογής τους και, ακόμη προφανέστερα, καμιά σχετική απόφαση δεν έχει ληφθεί.

Σε κάθε περίπτωση, το Υπουργείο Εργασίας δεν πρόκειται να εφαρμόσει οριζόντιες μειώσεις επί των συντάξεων, όπως στο παρελθόν. Η πατρίδα μας έχει ανάγκη από ένα δίκαιο ασφαλιστικό σύστημα, με ομοιόμορφους κανόνες για όλους, που θα εξασφαλίζει την κοινωνική αναδιανομή υπέρ των μικρών και των μεσαίων εισοδημάτων.
Η κυβέρνηση θα το κάνει πράξη».

Το ερώτημα, βέβαια, παρά την ανακοίνωση του υπουργείου Εργασίας, παραμένει: ποια θα είναι τα ισοδύναμα αυτά που θα αποτρέψουν την εφαρμογή των (υπόλοιπων) σκληρών μνημονιακών μέτρων; Το ερώτημα γίνεται σημαντικότερο, καθώς η υλοποίηση, όπως είπε ο υπουργός Εργασίας Γ. Κατρούγκαλος, μιας πλήρης μεταρρύθμισης του ασφαλιστικού, δε μπορεί να γίνει χωρίς τη λήψη κάποιων σκληρών μέτρων. Ποια θα είναι αυτά;…

aftodioikisi.gr