Τι προκαλεί την οστρακιά; Ποια τα συμπτώματά της και ποιος ο χρόνος επώασης;
Μία ασθένεια η οποία μπορεί να εκδηλωθεί στα παιδιά είναι η οστρακιά, η οποία οφείλεται στο στέλεχος β-αιμολυτικού στρεπτόκοκκου ομάδας Α (Streptococcus pyogenes), το οποίο παράγει μία ερυθρογόνο τοξίνη.
Το χαρακτηριστικό της οστρακιάς είναι η εμφάνιση ενός ερυθηματώδους εξανθήματος με ιδιαίτερη υφή υαλόχαρτου. Αυτό εμφανίζεται σχετικά σύντομα στην περιοχή του προσώπου, το οποίο σταδιακά επεκτείνεται σε όλο το πρόσωπο, ενώ μπορεί να εμφανιστεί πολύ έντονο και στις μασχάλες και τους βουβώνες. Ανάλογα με το περιστατικό, μπορεί επίσης να εκδηλωθεί και με άλλα συμπτώματα όπως λοίμωξη του φάρυγγα, πυοδερμία ή μολυσματικό κηρίο.
Πιο κοινά συμπτώματα επίσης της οστρακιάς είναι η εκδήλωση πυρετού, εμέτων, κεφαλαλγιών και ρίγους. Αναφορικά, ο χρόνος επώασης για τη νόσο υπολογίζεται από 1 έως 7 ημέρες, ωστόσο με το πέρασμα των ημερών ο πυρετός πέφτει και το εξάνθημα υποχωρεί. Παρόλο αυτά μπορεί το παιδί να εμφανίσει τάση στο δέρμα να ξεφλουδίζει που μπορεί να διαρκέσει για περίπου 15 ημέρες.
Η οστρακιά μεταδίδεται κυρίως σε κλειστούς πολυσύχναστους χώρους, όπως για παράδειγμα μπορεί να είναι οι σχολικές αίθουσες και στην πλειοψηφία των περιστατικών αφορά παιδιά ηλικίας άνω των 3 χρονών.
Ως προς τη διάγνωσή της ο παιδίατρος μπορεί να πάρει δείγμα ώστε να επιβεβαιώσει τη νόσο και να αποκλείσει παράλληλα το ενδεχόμενο για άλλες διαταραχές.
Η θεραπεία της οστρακιάς συνήθως απαιτεί χορήγηση αντιβίωσης για περίπου 10 ημέρες ενώ παράλληλα το παιδί θα πρέπει να αναπαύεται πίνοντας άφθονα υγρά και λαμβάνοντας αντιπυρετικά εάν χρειάζεται.
Δρ. Μαριαλένα Κυριακάκου
www.kyriakakou.gr
marialenakyriakakou@gmail.com
Η οστρακιά είναι εξανθηματική ασθένεια με πυρετό που προκαλείται από το βακτηρίδιο στρεπτόκοκκο, β-αιμολυτικό της ομάδας Α. Συνήθως η πάθηση συμβαίνει μαζί με φαρυγγίτιδα και αμυγδαλίτιδα που προκαλεί το ίδιο μικρόβιο.
Η οστρακιά είναι μεταδοτική σε όλη την εξέλιξή της, από τα υγρά που βγαίνουν από τη μύτη και το στόμα του αρρώστου όσο και από τα μικροσκοπικά τεμάχια δέρματος που αποσπώνται από τυχόν μικρογδαρσίματα, γιατί μπορούν να μεταφέρουν το μικρόβιο της οστρακιάς από τα υγρά, που κολλούν επάνω.
Τι προκαλεί οστρακιά;
Η οστρακιά οφείλεται σε ένα μικρόβιο που λέγεται β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος. Το μικρόβιο αυτό παράγει μια ουσία (τοξίνη) η οποία προκαλεί το χαρακτηριστικό εξάνθημα στα ευαίσθητα παιδιά. Δεν αναπτύσσουν όλα τα παιδιά οστρακιά. Επιπλέον, ούτε όλοι οι στρεπτόκοκκοι προκαλούν οστρακιά. Μπορεί δυο αδελφάκια να μολυνθούν από τον ίδιο στρεπτόκοκκο, το ένα παιδί να εμφανίσει οστρακιά ενώ το άλλο παιδί όχι.
Τα σημεία και συμπτώματα εκδηλώνονται 1 έως 5 ημέρες μετά από την έκθεση στο μικρόβιο και περιλαμβάνουν:
Οι κυριότερες επιπλοκές της οστρακιάς είναι:
1. Ρευματικός πυρετός (προσβάλλει τις αρθρώσεις, καρδιά).
2. Απόστημα γύρω στις αμυγδαλές.
Γονείς, ακολουθήστε τις πιο κάτω συμβουλές για να βοηθήσετε το άρρωτο παιδί με οστρακιά:
• Αντιπυρετικά, κατά προτίμηση παρακεταμόλη για το πυρετό.
• Φροντίστε έτσι ώστε το άρρωστο παιδί με οστρακιά να μην έρχεται σε στενή επαφή με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας, ειδικά αν υπάρχουν βρέφη.
• Να μην χρησιμοποιούν οι άλλοι τα προσωπικά αντικείμενα του παιδιού με οστρακιά.
• Να πλένετε προσεκτικά τα χέρια σας όταν φροντίζετε το άρρωστο παιδί.
• Προσφέρετε στο παιδί μπόλικα υγρά, μαλακά φαγητά γιατί συνήθως τα παιδιά αυτά δυσκολεύονται να καταπιούν.
• Αν το παιδί είναι μεγάλο, μπορεί να κάνει γαργάρες με κάποιο αντισηπτικό φάρμακο.
• Σιγουρευτείτε ότι το παιδί παίρνει το αντιβιοτικό το οποίο συνέστησε ο παιδίατρος.
• Χρειάζεται οπωσδήποτε να επισκεφθείτε το παιδίατρο του παιδιού, ο οποίος ίσως ζητήσει να γίνουν κάποιες εξετάσεις (όπως καλλιέργεια εκκρίσεων από τις αμυγδαλές) για να επιβεβαιώσει την παρουσία του μικροβίου. Μαζί με το αντιβιοτικό μπορεί να συνταγογραφήσει κάποια φάρμακα για την περιποίηση του δέρματος.
Η ορθή θεραπεία με αντιβιοτικά της οστρακιάς είναι σημαντική Η διάρκεια της αντιβίωσης πρέπει να είναι 10 ημερών. Η λήψη καλλιέργειας από το φάρυγγα και το στόμα του ασθενούς, μπορεί να δείξει την ύπαρξη του βακτηρίδιου. Η θεραπεία με αντιβιοτικά της οστρακιάς, είναι σε θέση να αποτρέπει την εκδήλωση επιπλοκών που δυνατόν να προκληθούν από τη νόσο.
Οι ασθενείς με οστρακιά μεταδίδουν τη νόσο μέχρι 24 ώρες μετά την έναρξη της θεραπείας.
Ο στρεπτόκοκκος β-αιμολυτικός της ομάδας Α, παράγει μια τοξίνη η οποία ευθύνεται για την πρόκληση επιπλοκών όπως το δερματικό εξάνθημα χαρακτηριστικό της οστρακιάς. Δεν είναι όλοι οι στρεπτόκοκκοι που παράγουν την εν λόγω τοξίνη. Επίσης δεν είναι όλα τα παιδιά που είναι ευαίσθητα στις τοξικές επιδράσεις της.
Η ασθένεια είναι σε θέση να προκαλεί σοβαρές επιπλοκές όπως ο ρευματικός πυρετός και νεφροπάθειες, ιδιαίτερα σπειραματονεφρίτιδα. Οι επιπλοκές αυτές δυνατόν να εμφανιστούν 2 με 3 εβδομάδες μετά την εμφάνιση του εξανθήματος.
Παιδιά που παρουσιάζουν ανωμαλίες των ούρων (χρώμα κόκκινο, θολό ή ροδόχρωμο) 2 με 3 εβδομάδες μετά από οστρακιά πρέπει να συμβουλεύονται άμεσα το γιατρό τους διότι αυτό μπορεί να έχει σχέση με πρόβλημα στους νεφρούς και συγκεκριμένα ίσως να πρόκειται για σπειραματονεφρίτιδα που είναι μια από τις επιπλοκές της οστρακιάς.
Επίσης η συμβουλή του γιατρού είναι απαραίτητη εάν ένα παιδί που πέρασε οστρακιά, παρουσιάσει 2 με 3 εβδομάδες μετά, πόνους και πρήξιμο των αρθρώσεων του, πόνους στο στήθος. Ο ρευματικός πυρετός (πολυαρθρίτιδα, καρδίτιδα, πυρετός) μπορεί να εκδηλωθεί με αυτόν τον τρόπο και αποτελεί και αυτός μια επιπλοκή μετά από μόλυνση από β-αιμολυτικό στρεπτόκοκκο ομάδας Α.
Πρέπει να τονίσουμε ότι λόγω της χορήγησης αντιβίωσης που γίνεται συνήθως, έχουν γίνει σπάνιες οι επιπλοκές λόγω της μόλυνσης με το β-αιμολυτικό στρεπτόκοκκο ομάδας Α όπως η σπειραματονεφρίτιδα, ο ρευματικός πυρετός, η καρδίτιδα και η χορεία (πρόβλημα του συντονισμού των κινήσεων λόγω φλεγμονής στον εγκέφαλο που συμβαίνει μερικούς μήνες μετά τη μόλυνση από το βακτηρίδιο).
Τα παιδιά που έχουν οστρακιά, πρέπει να μην πηγαίνουν σε κέντρα φροντίδας ή στο σχολείο μέχρι που να περάσουν 24 ώρες μετά την έναρξη της θεραπείας.
Η πρόληψη της οστρακιάς περιλαμβάνει:
Οι γονείς και άτομα που φροντίζουν παιδιά με πυρετό, πόνο στο λαιμό και λεμφαδενοπάθειες πρέπει να καλούν άμεσα το γιατρό εάν παρουσιασθεί εξάνθημα.
paidiatros.com, medlook.net