Θα χρηματοδοτηθούν μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης από το Ελληνικό Δημόσιο, στο πλαίσιο των συμβατικών του υποχρεώσεων - Τι δείχνει η αεροπορική κίνηση του Αυγούστου
Σημαντικές παρεμβάσεις στα 13 από τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας που διαχειρίζεται η Fraport Greece δρομολογεί η κυβέρνηση για να ικανοποιηθεί η συμβατική υποχρέωση του Ελληνικού Δημοσίου, βάσει της σύμβασης παραχώρησης της 14ης Δεκεμβρίου 2015.
Πρόκειται για αναγκαία έργα που αποτελούσαν από το 2014 υποχρέωση και ευθύνη του Δημοσίου, συνολικού ύψους 132 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ) προκειμένου τα περιφερειακά αεροδρόμια να πληρούν τους ευρωπαϊκούς κανόνες ασφαλείας, σύμφωνα με τα πρότυπα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια της Αεροναυτιλίας (EASA).
Τα έργα θα καλυφθούν με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης και εκτιμάται ότι θα ξεκινήσουν από το 2022 με ορίζοντα υλοποίησης έως το 2025.
Η χρηματοδότησή τους αποτελεί υποχρέωση του Ελληνικού Δημοσίου (άρθρο 17.4.1 της σύμβασης) έναντι του παραχωρησιούχου και μάλιστα η υλοποίησή τους είχε ληφθεί υπόψη από τις προβλέψεις του διαγωνισμού που πραγματοποιήθηκε για την ανάθεση του προγράμματος.
Τον Δεκέμβριο του 2017, η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας πιστοποίησε τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια που λειτουργεί η Fraport Greece (Θεσσαλονίκη, Χανιά, Καβάλα, Ζάκυνθος, Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Ακτιο, Σκιάθος, Μύκονος, Σαντορίνη, Μυτιλήνη, Σάμος, Κως, Ρόδος) κατά τα πρότυπα του ευρωπαϊκού κανονισμού ασφαλείας του 2014.
Η πιστοποίηση αφορούσε την επιχειρησιακή λειτουργία και την οργανωτική δομή των διαδικασιών τους βάσει του αυστηρού θεσμικού πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της EASA, το οποίο αφορά όλα τα επιχειρησιακά δεδομένα των υποδομών (διάδρομοι κ.ά.) ενός σύγχρονου αερολιμένα.
Ωστόσο λίγους μήνες αργότερα τέθηκε σε εφαρμογή ο νέος κανονισμός της Ε.Ε. 2018/1139 που καθιερώνει υψηλό και ομοιόμορφο επίπεδο ασφαλείας της πολιτικής αεροπορίας με παράλληλη διασφάλιση της προστασίας του περιβάλλοντος.
Στο πλαίσιο αυτό και κατόπιν επιθεωρήσεων της EASA από την ΥΠΑ στα περιφερειακά αεροδρόμια έγιναν παρατηρήσεις για τα αναγκαία διορθωτικά έργα που να συμμορφώνονται με τον νέο ευρωπαϊκό κανονισμό ασφαλείας.
Aπό τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας, οι παρεμβάσεις αφορούν τα 13, που ήταν και τα πιο παραμελημένα σε επίπεδο υποδομών. Δεν περιλαμβάνεται δηλαδή σε αυτά η Θεσσαλονίκη, η οποία έχει πιστοποιηθεί.
Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές του υπουργείου Υποδομών, τα έργα αυτά δεν έχει αποφασιστεί από ποιον φορέα θα υλοποιηθούν, ωστόσο δεν αποκλείεται να ανατεθούν στoν παραχωρησιούχο και να χρηματοδοτηθούν από το Ελληνικό Δημόσιο όπως προβλέπει η σύμβαση.
Τα έργα αυτά περιλαμβάνουν τον σχεδιασμό, τη μελέτη και την αδειοδότηση αεροδιαδρόμων, την κατασκευή (ή ανακατασκευή) λωρίδων και ζωνών ασφαλείας διαδρόμων, τη σηματοδότηση αεροδρομίου, την περιμετρική περίφραξη, τον φωτισμό διαδρόμου κ.ά.
Στόχος είναι να εκπληρώσει το κράτος τις υποχρεώσεις του για την προσαρμογή των αεροδρομίων στους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, καθώς η μη υλοποίηση των σχετικών έργων παραβιάζει τους όρους της σύμβασης.
Με την εφαρμογή του προγράμματος, η κατάσταση συμμόρφωσης και οι αποκλίσεις που έχουν εντοπιστεί θα βελτιωθούν, επιτυγχάνοντας την υλοποίηση των προβλέψεων για τη συμμόρφωση των περιφερειακών αεροδρομίων της χώρας.
Η εφαρμογή του προγράμματος EASA συμβάλλει σημαντικά και στην καθιέρωση υψηλού επιπέδου ασφαλείας της πολιτικής αεροπορίας με παράλληλη διασφάλιση της προστασίας του περιβάλλοντος και, συγκεκριμένα, έλεγχο των ρύπων, χρήση ανακυκλωμένων υλικών και σύγχρονων εγκαταστάσεων για την παραγωγή ασφάλτου, μειώνοντας έτσι και το αποτύπωμα του άνθρακα, αποτελεσματικότερη διαχείριση της αεροπορίας και μετριασμό των καθυστερήσεων στην εναέρια και χερσαία κυκλοφορία, κάτι που επίσης θα περιορίσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και τις επιπτώσεις θορύβου και τον κίνδυνο για ατυχήματα.
Η υλοποίηση των έργων θα συνδυαστεί και με αλλαγές στην παρακολούθηση από πλευράς Δημοσίου της παραχώρησης, καθώς σήμερα λόγο στα περιφερειακά αεροδρόμια έχουν τέσσερις φορείς: το ΤΑΙΠΕΔ και τα υπουργεία Εθνικής Αμυνας, Οικονομικών και Υποδομών και Μεταφορών. Στόχος είναι να δημιουργηθεί ένας πιο ευέλικτος μηχανισμός παρακολούθησης, ο οποίος πιθανότατα θα αποτελέσει αντικείμενο νομοθετικής ρύθμισης.
Δυσχέρειες της διαδικασίας για την εκτέλεση των νέων έργων αποτελούν οι περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις, οι οποίες απαιτούν χρόνο, οι απαλλοτριώσεις αλλά και οι λειτουργικοί περιορισμοί και η εποχικότητα των αεροδρομίων, καθώς τα έργα θα χρειαστεί να υλοποιηθούν κατά τη λειτουργία των αεροδρομίων, όπως έγιναν αντίστοιχα και τα έργα αναβάθμισης, τα οποία ολοκληρώθηκαν πρόσφατα από τη Fraport Greece.
Από το υπουργείο εκτιμάται, πάντως, ότι το πρόγραμμα συμμόρφωσης με τα πρότυπα της EASA θα διευκολύνει και την Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ) να ενταχθεί και να αναλάβει τον θεσμικό της ρόλο ως νέος ρυθμιστής της αγοράς στην Ελλάδα αντί της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα.
Η σημαντική ανάκαμψη του ελληνικού τουρισμού το δίμηνο Ιουλίου-Αυγούστου δημιουργεί ενθαρρυντικά μηνύματα για την πορεία της επιβατικής κίνησης στα 14 περιφερειακά αεροδρόμια.
Οι επιπτώσεις της πανδημίας που επηρέασαν καταλυτικά τις παγκόσμιες αερομεταφορές συνεχίζουν να αφήνουν ένα ισχυρό αποτύπωμα και στα ελληνικά αεροδρόμια παρότι η αυξημένη επιβατική κίνηση του καλοκαιριού γεννά ελπίδες για το σύνολο της φετινής χρονιάς. Οπως παρατηρούν παράγοντες του τουριστικού κλάδου, αν δεν υπάρξει νέος κύκλος της πανδημίας, με περιορισμούς στις μετακινήσεις και νέο lockdown, τότε η φετινή χρονιά μπορεί να πιάσει το 50% της επιβατικής κίνησης του 2019, όπου από τις πύλες των 14 περιφερειακών αεροδρομίων διακινήθηκαν 30,8 εκατομμύρια επιβάτες.
Ενθαρρυντικό στοιχείο είναι ότι πριν από 18 μέρες, η κίνηση στα περιφερειακά αεροδρόμια άγγιξε τους 8.600 επιβάτες που ήταν το ρεκόρ επιβατών όλης της προηγούμενης χρονιάς.
Τουριστικοί παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν ότι ο Αύγουστος ακολούθησε τη θετική πορεία του Ιουλίου κλείνοντας με -20% της επιβατικής κίνησης του 2019. Η Σαντορίνη ήταν το μόνο αεροδρόμιο που έκλεισε με θετικό πρόσημο, παρουσιάζοντας αύξηση επιβατών 6% σε σχέση με πρόπερσι.
Μείωση 9%-10% παρατηρήθηκε στη Μύκονο. Στην Κέρκυρα και τα Χανιά η μείωση ήταν στο -15% ενώ στο -20% έως -30% κινήθηκε η κίνηση σε Κω, Ακτιο, Ρόδο, Θεσσαλονίκη, Ζάκυνθο.
Να σημειωθεί ότι υπήρξε και μια ομάδα αεροδρομίων όπου η μείωση των επιβατών ήταν μεγαλύτερη (μεταξύ 30% και 40%). Πρόκειται για τα αεροδρόμια που είναι εξαρτημένα από τον βρετανικό τουρισμό, όπως η Μυτιλήνη, η Σκιάθος, η Καβάλα και η Κεφαλονιά.