Το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη στα Λευκάκια του Δήμου Ναυπλιέων, χτισμένο πάνω σε ένα μικρό λόφο, στη νότια πλευρά του χωριού, γιορτάζει στην Αποτομή της Τιμίας Κεφαλής του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου.

Ως εκ τούτου, την παραμονή της εορτής, Τετάρτη 28 Αυγούστου 2024, ο π. Μιχαήλ Καλαμαράς εφημέριος στα Λευκάκια Ναυπλίου ,τέλεσε τον πανηγυρικό εσπερινό και ανήμερα της εορτής, Πέμπτη 29 Αυγούστου, τη Θεία Λειτουργία.

Πρόσφατα το δραστήριο εκκλησιαστικό συμβούλιο του Ι.Ν. Υπαπαντής Λευκακίων, στον οποίο ανήκει το εκκλησάκι, προχώρησε σε καθαρισμό της εκκλησίας και τον πλήρη καλλωπισμό του εξωτερικού χώρου ,κάνοντας το μία μικρή όαση .

Για το εκκλησάκι , υπάρχει η παράδοση, να περνούν οι πιστοί από ένα παράθυρο στη βόρεια πλευρά της εκκλησίας. Η κίνηση αυτή, το πέρασμα από το παράθυρο, θεωρείται θαυματουργό. Και σύμφωνα με την παράδοση, τα άρρωστα παιδιά περνούν από το παράθυρο της εκκλησίας τρεις φορές ώστε να γιατρευτούν.

Ο ναός του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου βρίσκεται λίγο πιο έξω από το Ναύπλιο, στο χαμηλό λόφο απέναντι από τον οικισμό των Λευκακίων. Είναι χτισμένος τα ερείπια αρχαίου οικοδομήματος. Πρόκειται για μικρό, καμαροσκέπαστο ναΐδριο με ημικυκλική αψίδα στα ανατολικά. Στο εσωτερικό σώζονται –εν μέρει- τοιχογραφίες στο ιερό βήμα (Πλατυτέρα, Ιεράρχες) στους πλάγιους τοίχους (Άγιοι Γεώργιος και Δημήτριος) και στην καμάρα (σκηνές Δωδεκαόρτου), που θα μπορούσαν να τοποθετηθούν στο 18ο αιώνα.

Ο ναός, με τις μικρές του διαστάσεις, τις χαμηλωμένες θύρες και το τοξωτό προσκυνητάρι πάνω από την είσοδο θα μπορούσε να τοποθετηθεί στην Οθωμανική περίοδο.

Το ξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη έχει χτιστεί πάνω στα ερείπια κάποιου αρχαίου κτίσματος, το οποίο πιθανώς να ήταν είτε οχυρωματικό έργο του Άργους ή της Αρχαίας Ασίνης.

Στο τέλος της θείας λειτουργίας πραγματοποιήθηκε τρισάγιο από τον εφημέριο π. Μιχαήλ στη μνήμη του αείμνηστου Χρήστου Γιανναρά .

STUDIO B&G ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΓΙΩΤΗΣ - Γ.ΡΑΣΣΙΑΣ

Ένα νέο εκκλησιαστικό μουσείο δημιουργήθηκε στην πόλη του Ναυπλίου ,στην ιστορική συνοικία της Πρόνοιας , στο λόφο της Ευαγγελιστρίας , Τρίτη 9 Απριλίου 2024.  Πρόκειται για ένα μουσείο που ανήκει στην ενορία του Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας και μεταφέρθηκε σε έναν μεγαλύτερο χώρο, στον πρώτο όροφο του κτιρίου του Συσσιτίου της Αγάπης, που επιτρέπει στους επισκέπτες να λάβουν μία άνετη και ευχάριστη μουσειακή εμπειρία. Επιπλέον παρέχεται η δυνατότητα πρόσβασης στις ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες, όπως τα άτομα με αναπηρία, αφού πλέον λειτουργεί στο νέο κτίριο ανελκυστήρας, ενώ προηγουμένως, δυστυχώς υπήρχαν πολλές περιπτώσεις ,που άτομα ΑΜΕΑ, δεν μπορούσαν να εξυπηρετηθούν και αποκλείονταν από την επίσκεψή τους στο Μουσείο. Έτσι η επίσκεψη γίνεται εύκολα και με ασφάλεια. Το νέο Μουσείο Εκκλησιαστικών Εκθεμάτων (παλαιών εικόνων, εκκλησιαστικών σκευών, ιερών, βιβλία κλπ), το οποίο στεγάζεται στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο και κατάλληλο ως προς τις συνθήκες φύλαξης εκθεσιακό χώρο ποικίλων αντικειμένων εξαιρετικής εκκλησιαστικής τέχνης . Τα εκθέματα καλύπτουν το χρονικό διάστημα από τον 16ο έως τον 20ο αι. και αποτελούν μάρτυρες της μεταβυζαντινής εκκλησιαστικής τέχνης της περιοχής. Ο κύριος όγκος των έργων χρονολογείται στο 18ο και 19ο αι. Οι φορητές εικόνες αποτελούν τον πυρήνα της συλλογής του μουσείου και ταυτόχρονα το σπουδαιότερο και μεγαλύτερο τμήμα της και εκπροσωπούν κάθε κατηγορία. Υπάρχουν εικόνες τέμπλου (δεσποτικές, θεομητορικές δωδεκαόρτου, Αγίων), προσκυνήσεως (προορισμένες για τον τοίχο ή για ιδιαίτερο προσκυνητάρι) και εικόνες διαφόρων μεγεθών για ιδιωτική λατρευτική χρήση. Επίσης υπάρχει συλλογή λειτουργικών βιβλίων (Ευαγγέλια ,Μηναία κ.α.) τα οποία τα περισσότερα έχουν τυπωθεί στην Βενετία σε γνωστά τυπογραφεία του 18ου αιώνα. Όσον αφορά τον τομέα της αργυρογλυπτικής υπάρχει μια σειρά από επίχρυσα ιερά σκεύη, καντήλια, κτλ . Στον τομέα της υφαντικής υπάρχουν ωραιότατα κεντητά με χρυσό, καλύμματα για δισκοπότηρα. Από πλευράς θεματολογίας οι εικόνες καλύπτουν όλη την κλίμακα της ορθόδοξης δογματικής ιεραρχίας. Υπάρχει σημαντική ποικιλία καθιερωμένων εικονιστικών τύπων του Χριστού, της Παναγίας, αλλά και πολλών αγίων, που ανταποκρίνονται στο εορτολόγιο και αγιολόγιο της Εκκλησίας, αλλά και στις ανάγκες για προσκύνηση και λειτουργική χρήση. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι αφιερωματικές επιγραφές με τα ονόματα των αφιερωτών και των χορηγών. Χαρακτηριστικό έκθεμα σπάνιας ομορφιάς και τέχνης ο ξύλινος επιτάφιος που βρίσκεται στο κέντρο του μουσείου ,ένα στολίδι που θα πρέπει να το δουν όλοι από κοντά. Επίσης προσφάτως τέθηκε μια Πατριαρχική  στολή ,δώρο του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου στην ενορία της Ευαγγελιστρίας Ναυπλίου.  Ο εφημέριος του ναού πρωτοπρεσβύτερος π. Ελευθέριος Μίχος δηλώνει υπερήφανος για τους επιτρόπους και συνεργάτες του Ιερού Ναού, διότι με την βοήθεια του Θεού και με την προσωπική τους εργασία και την εν γένει συμβολή τους, μεταφέραμε και στήσαμε σε αυτόν τον νέο χώρο το Μουσείο. Είναι οι άνθρωποι που γεμίζουν χαρά για ότι προσφέρουν στην Εκκλησία. Αυτή είναι η ”πληρωμή” για όλη τη δουλειά που κάνουν, προσφέροντας από τη θέση του επιτρόπου. Όπως συμβαίνει σε κάθε μικρό ή μεγάλο έργο με ευρύτερο αντίκτυπο στην κοινωνία, προκειμένου να υλοποιηθεί το έργο αυτό του εκκλησιαστικού Μουσείου, συνέβαλαν καθοριστικά. Καταθέτει την αγάπη και την ευγνωμοσύνη του σε αυτούς και τους εθελοντές, για τη σημαντική προσφορά τους προς τον Ιερό Ναό, ευχόμενος να έχουν κάθε ευλογία παρά Κυρίου. Σκοπός του Μουσείου είναι η περισυλλογή, διαφύλαξη, συντήρηση, έκθεση και προβολή των πάσης φύσης αντικειμένων που προβάλλουν την εκκλησιαστική τέχνη και ιστορία της Ευαγγελίστριας. Ο εφημέριος του ναού ευελπιστεί στο να αγκαλιαστεί η προσπάθεια αυτή ,ώστε να αναδειχθούν τα κειμήλια τόσο στο Αργολικό κοινό αλλά και στους επισκέπτες της πόλης . Σύντομα θα τοποθετηθούν ειδικές σημάνσεις σε κάθε προθήκη στα Ελληνικά Αγγλικά και Γαλλικά ,ενώ το εκκλησιαστικό συμβούλιο ευελπιστεί να τοποθετηθεί και σύγχρονος ηλεκτρονικός εξοπλισμός πληροφόρησης των επισκεπτών . Φυσικά αυτό το εγχείρημα αναζητά εθελοντές που θα μπορέσουν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους προς την καλύτερη λειτουργία του Μουσείου.

Μιλάει ο  Γεώργιος Κόνδης, Κοινωνιολόγος  διδάσκων στο Τμήμα Παραστατικών και Ψηφιακών Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου

STUDIO B&G ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΓΙΩΤΗΣ - Γ.ΡΑΣΣΙΑΣ

Την παραμονή της εορτής, τελέστηκε Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός Ιερουργούντος του πρωτοπρεσβυτέρου π. Γεωργίου Φρίμη ,ο οποίος κήρυξη και τον θείο λόγο.

Κατά τον εορταστικό Εσπερινό έψαλλαν οι Ιεροψάλτες Παναγιώτης Καραχάλιος , Γκολέμης και Ι. Παρασκευόπουλος .

Ο Άγιος Σπυρίδων γεννήθηκε το 270 μ.Χ. στο τώρα κατεχόμενο χωριό Άσσια (Άσκια) της Κύπρου από οικογένεια βοσκών, που ήταν κάπως εύπορη. Αν και μορφώθηκε αρκετά δεν άλλαξε επάγγελμα. Συνέχισε και αυτός να είναι βοσκός. Μετά από πολλές πιέσεις, χειροτονήθηκε ιερέας. Όταν χήρεψε η επισκοπή Τριμυθούντος στην Κύπρο, δια βοής λαός και κλήρος τον εξέλεξαν επίσκοπο. Από τη θέση αυτή ο Σπυρίδων προχώρησε τόσο πού στην αρετή, ώστε τον αξίωσε ο Θεός να κάνει πολλά θαύματα. Ο Άγιος Σπυρίδων με το κύρος της αγίας και ηθικής ζωής του στην Α’ Οικουμενική σύνοδο, που έγινε στη Νίκαια της Βιθυνίας (Μικρά Ασία) και στην οποία συμμετείχε, κατατρόπωσε τους Αρειανούς και αναδείχθηκε από τους λαμπρούς υπερασπιστές της Ορθόδοξης πίστης. Μάλιστα, όπως αναφέρει η παράδοση, αφού μίλησε για λίγο, κατόπιν έκανε το σημείο του Σταυρού και με το αριστερό χέρι, που κρατούσε ένα κεραμίδι, εις τύπον της Αγίας Τριάδος είπε: «Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρός» και έκανε να φανεί προς τα επάνω απ’ το κεραμίδι φωτιά, δια της οποίας είχε ψηθεί αυτό. Όταν δε είπε: «Καὶ τοῦ Υἱοῦ», έρρευσε κάτω νερό, δια του οποίου ζυμώθηκε το χώμα του κεραμιδιού. Και όταν πρόσθεσε: «Καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» έδειξε μέσα στη χούφτα του μόνο το χώμα που απέμεινε. Ο Άγιος Σπυρίδων κοιμήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου του 350 μ.Χ.

Άγιος Σπυρίδωνας

Ο Άγιος Σπυρίδωνας είναι μια από τις σημαντικότερες εκκλησίες μέσα στην παλιά πόλη του Ναυπλίου στην Αργολίδα , σε μια πλατεία που έχει πάρει το όνομά της από τον ομώνυμο ναό.

Η εκκλησία είναι ευρύτερα γνωστή γιατί στο σημείο της εισόδου της, στη σημερινή οδό Καποδιστρίου, εκτυλίχθηκε μία από τις μελανότερες σελίδες της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Στις 27 Σεπτεμβρίου του 1831 πέφτει νεκρός ο Ιωάννης Καποδίστριας από τους Γεώργιο και Kωνσταντίνο Mαυρομιχάλη, την ώρα που πήγαινε να εκκλησιαστεί στο ναό του Aγίου Σπυρίδωνα, όπως συνήθιζε κάθε Κυριακή.

Tα σπλάχνα του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδας τοποθετήθηκαν σε πολυτελή θήκη κάτω από το ιερό του ναού του Αγίου Σπυρίδωνα.

Ο Άγιος Σπυρίδωνας χτισμένος κατά την περίοδο της πρώτης Ενετοκρατίας, μετά από βομβαρδισμούς της πόλης, έπαθε μεγάλες ζημιές και το 1702 ξαναχτίστηκε πάλι από την αρχή, με έξοδα της αδελφότητας των ορθοδόξων Ελλήνων του Ναυπλίου.

Ο μεταβυζαντινός ναός του Αγίου Σπυρίδωνα έχει σχήμα εγγεγραμμένου σταυρού με οκτάγωνο τρούλο και ημιεξάπλευρη κόγχη ιερού. Η ανέγερση του κωδωνοστασίου έγινε το 1853.

Στον τοίχο στην είσοδο της εκκλησίας, ο επισκέπτης μπορεί να δει τη γυάλινη προθήκη, η οποία υποδεικνύει τη μοιραία σφαίρα που αφαίρεσε τη ζωή του Καποδίστρια.

Μπαίνοντας στο ναό, ο επισκέπτης εντυπωσιάζεται από τις εικόνες και την μεγαλοπρέπεια της εκκλησίας, ενώ στρέφοντας το βλέμμα δεξιά του ιερού, υπάρχει η τοιχογραφία με την πρώτη οικουμενική σύνοδο στην Νίκαια.

Ο ναός του Αγίου Σπυρίδωνα γιορτάζει και τη μνήμη της Αγίας Βαρβάρας και στις 3 Δεκεμβρίου παραμονή της γιορτής, γίνεται η περιφορά της εικόνας της με μεγάλες τιμές και στην οποία παρίστανται τοπικοί φορείς της πόλης. H εικόνα της Αγίας θεωρείται θαυματουργή, αφού το 1928 μετά την ασθένεια της πανώλης (πανούκλα) που έπληξε το Ναύπλιο, οι κάτοικοι αποφάσισαν να παρακαλέσουν την Αγία Βαρβάρα, λιτανεύοντας την εικόνα της σε όλη την πόλη και εκείνη τους έσωσε.

STUDIO B&G ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΓΙΩΤΗΣ - Γ.ΡΑΣΣΙΑΣ

Ο Δήμος Ναυπλιέων, ο ΔΟΠΠΑΤ και η Περιφέρεια Πελοποννήσου, διοργάνωσαν την Πέμπτη 30 Νοεμβρίου το βράδυ στην αίθουσα του Βουλευτικού την επετειακή εκδήλωση "ΜΟΥΣΙΚΑ ΠΑΛΑΜΗΔΕΙΑ".

Το σχήμα "ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ " , σε διδασκαλία και διεύθυνση του Κωνσταντίνου Ρούτουλα απέδωσε θρησκευτικούς ύμνους, τραγούδια με θέμα το Παλαμήδι και τραγούδια με θέμα τα κάστρα και τις καστροπολιτείες.

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε ανήμερα της 201ης επετείου της αλώσεως του Παλαμηδίου από τον Στάικο Σταϊκόπουλο και τα παλικάρια τους.

Την εκδήλωση παρακολούθησε μεταξύ άλλων και ο βουλευτής Αργολίδας Γιάννης Ανδριανός. 

Η άλωση του φρουρίου

Μια από τις σπουδαιότερες νίκες των Ελλήνων κατά των Τούρκων στη διάρκεια του επαναστατικού αγώνα του 1821 ήταν και η κατάληψη του φοβερού και άπαρτου κάστρου του Παλαμηδίου. Η κατοχή του, όπως ισχυρίζονταν, επηρέαζε τις τύχες όχι μόνο του Ναυπλίου και της ευρύτερης περιοχής αλλά και ολόκληρου του Μοριά, γι’ αυτό και οι Έλληνες την πανηγύρισαν με ιδιαίτερο ενθουσιασμό.

Τη νύχτα της 29ης προς την 30η Νοεμβρίου το φρούριο ήταν σχεδόν αφύλακτο, αφού οι περισσότεροι Τούρκοι είχαν φύγει και είχαν κατέβη στην πόλη, σύμφωνα με την πληροφορία που έδωσαν δύο Αλβανοί φυγάδες. Τότε οι Έλληνες βοηθούμενοι από το βαθύ σκοτάδι, τη βροχή και τον σφοδρό άνεμο, πάτησαν αθόρυβα και αναίμακτα το πολυθρύλητο κάστρο. 

Το ξημέρωμα της νέας μέρας

Με την ανατολή της 30ης Νοεμβρίου που η Εκκλησία μας γιορτάζει τη μνήμη του Αποστόλου Ανδρέα, προστάτη Αγίου της Πελοποννήσου, τα τηλεβόλα του Παλαμηδίου ανήγγειλαν στους κατοίκους την άλωση του φρουρίου. Υψώθηκε η «σημαία του Σταυρού» και η νίκη χαιρετίσθηκε με αλαλαγμούς και κανονιοβολισμούς. Διαλεχτά παλληκάρια των Ελλήνων πάνω στα τείχη φώναζαν προς τους έκπληκτους Τούρκους:

«Καλημέρα, Αγάδες καλώς σας ηύραμε και του χρόνου του Αγίου Ανδρέου Αγάδες· ο Θεός μας έδωσε το Παλαμήδι, κοιτάξτε γρήγορα να μας αδειάσετε και τ΄ Ανάπλι και το Ιτσ-καλέ δια να μη φάτε το κεφάλι σας».

Γύρω στις 8 το πρωί ανέβηκε στο Παλαμήδι ο Κολοκοτρώνης. Αμέσως διάταξε να στρέψουν τα κανόνια προς την πόλη και με επιστολή του παράγγελνε στους Τούρκους να παραδοθούν. Επειδή εκείνοι καθυστερούσαν ν’ απαντήσουν άρχισε να χτυπάει, αρχικά με άσφαιρα πυρά, στη συνέχεια με κανονικούς πυροβολισμούς, το Ναύπλιο όπου εκείνοι βρίσκονταν. Τότε, οι Τούρκοι τρομοκρατημένοι και επειδή δεν μπορούσαν να ξεφύγουν, υπόγραψαν τη συνθήκη και παραδόθηκαν.

STUDIO B&G ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΓΙΩΤΗΣ - Γ.ΡΑΣΣΙΑΣ