Το κρίσιμο τηλεφώνημα και το «όχι» της Αθήνας στο «παζάρι» της Άγκυρας – Πότε θα γίνει ανασχηματισμός στην Ελλάδα
Τη μερική αναδίπλωση ή αναβολή – μένει να φανεί τις επόμενες εβδομάδες - του αρχικού του σχεδιασμού φαίνεται πως επιλέγει ο Ταγίπ Ερντογάν στο φόντο αυτού που από χθες περιγράφεται ως «αποκλιμάκωση της έντασης» στη θαλάσσια περιοχή γύρω από το Καστελόριζο, μέσω της επιστροφής τμήματος του τουρκικού στόλου στους ναυστάθμους του.
Μολονότι στο τρίγωνο Μέγαρο Μαξίμου – Βασιλίσσης Σοφίας – Πεντάγωνο εκφράζεται συγκρατημένη αισιοδοξία πως τα ταχύτατα αντανακλαστικά των Ενόπλων μας Δυνάμεων σε συνδυασμό με την ηχηρή αποδοκιμασία των ελιγμών της Τουρκίας από παίκτες – κλειδιά της παγκόσμιας σκακιέρας αποτρέπουν προς ώρας τουλάχιστον την τουρκική επιθετικότητα, το Πολεμικό μας Ναυτικό θα βρίσκεται σε κατάσταση επιφυλακής τουλάχιστον έως τις 2 Αυγούστου, όταν και εκπνέει η τουρκική Νavtex. Οι ενδείξεις αποκλιμάκωσης καθρεφτίζονται και στις κινήσεις του δικών μας πολεμικών σκαφών, καθώς ορισμένες μονάδες επιστρέφουν στις βάσεις τους, μιμούμενες την αντίστοιχη πορεία των τουρκικών σκαφών.
Όπως το θέτει, πάντως, κορυφαίος υπουργός «βρισκόμαστε πολύ μακριά από ακόμη και την υποψία λήξις συναγερμού», καθώς η επικρατούσα εκτίμηση στην κυβέρνηση είναι πως ο Τούρκος πρόεδρος θα επιχειρήσει εκ νέου, πιθανώς στις αρχές του Φθινοπώρου, να δοκιμάσει τα νεύρα και τις αντοχές τόσο της ελληνικής ηγεσίας, όσο και της διεθνούς κοινότητας. Και αυτό γιατί η Αθήνα «διαβάζει» πως η Άγκυρα θα επιχειρήσει να αξιοποιήσει την πολιτική αναταραχή, που ελέω κορονοϊού και προεκλογικής περιόδου επικρατεί στις ΗΠΑ, προκαλώντας την Αθήνα να ενδώσει στις πιέσεις της για έναν εκτεταμένο, ασαφούς έκτασης και άνευ όρων διάλογο διευθέτησης των κατά την αντίπερα όχθη του Αιγαίου διαφορών ανάμεσα στα δύο κράτη.
Καλά πληροφορημένες πηγές, επιβεβαιώνουν, πάντως, ακόμη και σε περίοδο υψηλής έντασης στο Αιγαίο, όπως ήταν τα προηγούμενα 24ωρα, λειτουργούν κανάλια επικοινωνίας μεταξύ των δύο χωρών.
Το κρίσιμο τηλεφώνημα και το «όχι» της Αθήνας στο… ανατολίτικο παζάρι της Άγκυρας
Γνώστες του παρασκηνίου των τελευταίων 24ώρων στη σκακιέρα των ελληνοτουρκικών προοιωνίζονταν από το πρωί της περασμένης Τετάρτης την τροπή, που καταγράφεται από χθες, ήτοι την αποκλιμάκωση της έντασης στο Αιγαίο. Τι είχε μεσολαβήσει ή τι γνώριζαν τα συγκεκριμένα πρόσωπα τις ώρες, που οι περισσότεροι παρακολουθούσαν με κομμένη την ανάσα την ανάπτυξη των δύο στόλων στο Αιγαίο; Μία κρίσιμη τηλεφωνική επικοινωνία ανάμεσα στην Ανγκελα Μέρκελ και τον Ταγίπ Ερντογάν τα μεσάνυχτα της προηγούμενης Τρίτης, αφού πρώτα είχε ενημερωθεί για το εύρος της τουρκικής προκλητικότητας τόσο από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, όσο και από τον υπουργό Εξωτερικών της, Χάικο Μάας, που εκείνες τις ώρες βρισκόταν στην Αθήνα. Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυρία Μέρκελ χρησιμοποίησε σκληρή γλώσσα έναντι του Ταγίπ Ερντογάν επισημαίνοντας πως οι απειλές της Άγκυρας δεν είναι δυνατόν να οδηγήσουν σε έναν ουσιαστικό ελληνοτουρκικό διάλογο, μεταφέροντάς του το κλίμα στις Βρυξέλλες υπέρ της επιβολής κυρώσεων, που αναμένεται να αποσταθεροποιήσουν την ήδη κλυδωνιζόμενη τουρκική οικονομία. Υψηλόβαθμες κυβερνητικές πηγές δεν υποτιμούν, ωστόσο, ούτε την αμερικανική αντίδραση, έτσι όπως εκφράστηκε από την έντονη αποδοκιμασία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το μήνυμα που μετέφερε στον Λευκό Οίκο ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Μαρκ Έσπερ, μετά την επικοινωνία του με τον Νίκο Παναγιωτόπουλο, αλλά και τον συμβολισμό της 15λεπτης συνάντησης του Αρχιεπισκόπου Βορείου Αμερικής, Ελπιδοφόρου, με τον Ντόναλντ Τραμπ και της αντίστοιχης 30λεπτης με τον Αμερικανό Αντιπρόεδρο, Μάικ Πενς.
Σε κάθε περίπτωση, η Αθήνα διατυμπανίζει προς πάσα κατεύθυνση ότι παραμένει προσηλωμένη στην πάγια θέση της, δηλαδή υπέρ του διαλόγου με την Άγκυρα επί τη βάση της μοναδικής εκκρεμότητας ανάμεσα στις δύο πλευρές, του καθορισμού θαλάσσιας ζώνης. Πάντως, προϋποτιθέμενη συνθήκη μίας τέτοιας εξέλιξης είναι η έμπρακτη αποχή της Άγκυρας από επιθετικές ενέργειες κατά της χώρας μας. Δια αυτού του τρόπου, μάλιστα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ενημερώνει κάθε ενδιαφερόμενο πως η Ελλάδα δεν πρόκειται να… συρθεί σε έναν άνευ όρων διάλογο με την Τουρκία. Εφόσον, πάντως, η Τουρκία συμμορφωθεί με τους όρους καλής γειτονίας, όπως λέγεται χαρακτηριστικά, στην κυβέρνηση δεν αποκλείουν την απόπειρα έναρξης επαφών σε χαμηλόβαθμο τουλάχιστον σε πρώτη φάση επίπεδο ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Αυγουστιάτικος ο ανασχηματισμός
Παράπλευρη απώλεια της έντασης στο Αιγαίο, στο φόντο της τουρκικής Νavtex, φαίνεται πως είναι ο εδώ και καιρό προαναγγελθείς ανασχηματισμός. Κυβερνητικοί επιτελείς… πιθανολογούν πως αυτός μπορεί να ενεργοποιηθεί μετά τις 2 Αυγούστου, και εφόσον η τάση αποκλιμάκωσης της έντασης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις επιβεβαιωθεί τα επόμενα 24ωρα. Καλά πληροφορημένες πηγές επιμένουν στο σενάριο περιορισμένων παρεμβάσεων, ή αλλιώς διορθωτικών κινήσεων, όπως τις έχει «βαφτίσει» ο ίδιος ο πρωθυπουργός. Μοναδικό δομικό στοιχείο αναμένεται η δημιουργία χωριστής δομής, πιθανώς σε υφιστάμενο υπουργείο, η οποία θα επιφορτιστεί με την διαχείριση των πόρων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης και τον συντονισμό των συναρμόδιων υπουργείων.