Οι εβδομάδες περνάνε, τα περιοριστικά μέτρα συνεχίζονται, χιλιάδες επαγγελματίες στον χώρο της εστίασης συσσωρεύουν απλήρωτες υποχρεώσεις -δόσεις επιχειρηματικών δανείων, leasing για τον εξοπλισμό κλπ- ενώ την ίδια στιγμή βλέπουν τα αποθέματα να λήγουν και να απαξιώνονται.
Παρά τα μέτρα στήριξης, χιλιάδες είναι αυτοί που συσσωρεύουν ζημιές ημέρα με την ημέρα και τα νεύρα "τεντώνονται". Η προαναγγελία της διαμαρτυρίας ότι οι επιχειρήσεις θα "παραδώσουν τα κλειδιά στην κυβέρνηση", αλλά και η απάντηση που έδωσε ο υπουργός Ανάπτυξης τέντωσαν ακόμη περισσότερο το σκοινί με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή να υπάρχει ο κίνδυνος δημιουργίας του πρώτου μεγάλου "μετώπου" ανάμεσα στην κυβέρνηση και σε έναν επιχειρηματικό τομέα που "μετράει" δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις και εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους.
Το ζητούμενο είναι να πέσουν άμεσα οι τόνοι -ήδη έγιναν ενέργειες προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση απευθείας από το Μέγαρο Μαξίμου- καθώς οι επόμενες εβδομάδες θα παραπέμπουν στο πιο βαθύ σκοτάδι πριν βγούμε στο φως. Ζητούμενο είναι όμως να παρουσιαστεί και ένα συγκροτημένο πλαίσιο στήριξης, ώστε επιχειρήσεις που μπαίνουν πλέον στον 4ο συνεχόμενο μήνα με κατεβασμένα ρολά (και ουσιαστικά με σχεδόν μια ολόκληρη χρονιά χαμένη) να πειστούν ότι μπορούν να σταθούν στα πόδια τους την επόμενη ημέρα.
Η ύφεση που προκαλεί η πανδημία -σε αντίθεση με άλλες υφέσεις με τις οποίες έχουμε έρθει αντιμέτωποι τα τελευταία χρόνια- κάνει διακρίσεις. Ο δημόσιος υπάλληλος και ο συνταξιούχος δεν έχει υποστεί μείωση εισοδήματος σε αυτό το δωδεκάμηνο της πανδημίας, ούτε ο ιδιωτικός υπάλληλος η επιχείρηση του οποίου λειτούργησε κανονικά έστω και με εξ’ αποστάσεως εργασία.
Ο κλάδος της εστίασης είναι και αυτός μια "μικρογραφία" αυτής της κατάστασης που κυριαρχεί. Ενώ όλοι οι "ΚΑΔ" της εστίασης είναι κλειστοί, όσοι εξειδικεύονται στη διανομή κατ’ οίκον και στο take away καθώς και όσοι μπόρεσαν να κάνουν εγκαίρως τη "στροφή" καταφέρνουν να έχουν ικανοποιητικές εισπράξεις. Κάποιοι μιλούν και για αύξηση εσόδων σε σχέση με πέρυσι (έστω και χαμηλόφωνα καθώς δεν είναι περίοδος να προκαλεί κανείς).
Εστίαση
Το ερώτημα είναι τώρα ποιος θα βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά. Την απάντηση θα κληθεί να δώσει το οικονομικό επιτελείο ανακοινώνοντας ένα στοχευμένο πακέτο στήριξης το οποίο θα λαμβάνει υπόψη αυτές τις ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει η αγορά της εστίασης. Δεν είναι μόνο ότι κάποιος μπορεί αν έχει έσοδα μέσω delivery Και κάποιος άλλος όχι. Είναι ότι ο κλάδος της εστίασης πρωταγωνιστεί εδώ και χρόνια στα "μαύρα" οπότε όταν έρχεται η ώρα να καταβληθούν αποζημιώσεις με βάση τα στοιχεία, είναι προφανές ότι η αποζημίωση θα είναι πολύ κατώτερη των πραγματικών αναγκών. Η μαθηματική φόρμουλα της ΑΑΔΕ δεν κάνει λάθος. Ωστόσο, δεν "βλέπει" τα πραγματικά έσοδα. Μόνο αυτά για τα οποία υπάρχει απόδειξη.
Το νέο πακέτο μέτρων στήριξης θα προβλέπει μια "στροφή": το βασικό κριτήριο για την καταβολή οικονομικών ενισχύσεων, δεν θα είναι η μείωση εσόδων αλλά το αν η πανδημία έχει δημιουργήσει ζημιές. Οι ζημιές αυξάνουν τα χρέη και οδηγούν στα λουκέτα. Όχι τα μειωμένα έσοδα αυτά καθ’ αυτά. Σε αυτό το πλαίσιο, το επόμενο πακέτο μέτρων περιλαμβάνει επιδοτήσεις για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών εν μέσω πανδημίας, πρόσθετες χρηματοδοτήσεις μέσω ΕΣΠΑ και ένα νέο εγγυοδοτικό πρόγραμμα δανεισμού προκειμένου οι επαγγελματίες να αντλήσουν ρευστότητα που θα τους επιτρέψει να χρηματοδοτήσουν το άνοιγμα της επιχείρησης όταν αυτό θα επιτραπεί.
Οι επόμενες εβδομάδες θα είναι πολύ δύσκολες. Και οι δυσκολότερες απ’ όλες θα έρθουν για τις επιχειρήσεις του κλάδου όταν θα επιτραπεί το άνοιγμα της αγοράς καθώς τότε θα κληθούν από μόνες τους να σηκώσουν το βάρος της μισθοδοσίας, του ενοικίου και των λειτουργικών εξόδων. Δεν θα καταφέρουν όλοι. Η αγορά της εστίασης, όπως και άλλοι κλάδοι της ελληνικής οικονομίας θα μπουν σε φάση έντονων και ταχύτατων αναδιατάξεων.