H μη γνώση της ύπαρξης ενός χρέους προς το Δημόσιο συνιστά λόγο απαλλαγής του χρεοφειλέτη από τις προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, μόνο εφόσον οφείλεται σε ανυπαίτιο, έκτακτο και απρόβλεπτο γεγονός, το οποίο δεν ήταν δυνατό να προληφθεί ή να αποτραπεί ούτε με μέτρα άκρας επιμέλειας και σύνεσης (ανωτέρα βία), εξαιτίας του οποίου δεν πληρώθηκε εμπρόθεσμα η οφειλή.

Επομένως, εφόσον ο οφειλέτης επικαλείται και αποδεικνύει ότι η μη εμπρόθεσμη πληρωμή της οφειλής έχει ως αιτία την έλλειψη της γνώσης της, η οποία οφείλεται σε περιστατικό ανωτέρας βίας, επιτρέπεται η χορήγηση της ως άνω απαλλαγής.

Αντιθέτως, εάν η έλλειψη γνώσης για ένα χρέος προς το Δημόσιο οφείλεται σε μη αποστολή ατομικής ειδοποίησης στον οφειλέτη, δεν επιτρέπεται η χορήγηση απαλλαγής από τις προσαυξήσεις.

Η γνωμοδότηση αυτή, την οποία εξέδωσε το 2015 το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (ΝΣΚ) και έκανε δεκτή ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων Γ. Πιτσιλής, κοινοποιήθηκε ήδη στις αρμόδιες υπηρεσίες της ΓΓΔΕ για άμεση εφαρμογή.

Συγκεκριμένα, με την υπ' αριθμόν 89/2015 γνωμοδότηση του ΝΣΚ που έγινε αποδεκτή από τον κ. Πιτσιλή προβλέπονται τα εξής:

α) Είναι δυνατή η χορήγηση απαλλαγής από τις προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, κατά τις διατάξεις του άρθρου 6 του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, όπως ισχύει από 1-1-2014, για οφειλές που έχουν καταχωρισθεί στα βιβλία εισπρακτέων εσόδων μέχρι και την 31-12-2013, εφόσον συνέτρεξε κατά την κρίση της Διοίκησης, λόγος ανωτέρας βίας.

β) Η έλλειψη γνώσης της οφειλής που οφείλεται καθαρά σε υποκειμενική συμπεριφορά των οργάνων του Δημοσίου ή του οφειλέτη (παράδειγμα, μη αποστολή της ατομικής ειδοποίησης στον οφειλέτη ή ελάχιστη, έστω, αμέλεια αυτού), δεν συνιστά λόγο για την απαλλαγή της από τους τόκους και το πρόστιμο εκπρόθεσμης καταβολής, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 6 του ΚΕΔΕ. Αντιθέτως, η μη γνώση της οφειλής, συνιστά λόγο απαλλαγής κατά τις διατάξεις του ΚΕΔΕ, εφόσον οφείλεται σε ανυπαίτιο, έκτακτο και απρόβλεπτο γεγονός, το οποίο δεν ήταν δυνατό να προληφθεί ή να αποτραπεί ούτε με μέτρα άκρας επιμέλειας και σύνεσης (ανωτέρα βία), εξαιτίας του οποίου δεν πληρώθηκε εμπρόθεσμα η οφειλή.

Επομένως, εφόσον ο οφειλέτης επικαλείται και αποδεικνύει ότι η μη εμπρόθεσμη πληρωμή της οφειλής έχει ως αιτία την έλλειψη της γνώσης της, η οποία οφείλεται σε περιστατικό ανωτέρας βίας, επιτρέπεται η χορήγηση της ως άνω απαλλαγής.