Δίχτυ ασφαλείας που θα καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος των νοικοκυριών επιχειρεί να απλώσει η κυβέρνηση στην προσπάθειά της να αμβλύνει τις επιπτώσεις από τις αυξημένες τιμές, στην ενέργεια, αλλά και σε ένα μέρος των αγαθών πρώτης ανάγκης.
Ο πρωθυπουργός με δηλώσεις του, έδωσε το στίγμα των προθέσεων της Πολιτείας με την αναφορά του, ότι θα δοθεί η δυνατότητα σε εκείνους που θα δουν υπέρμετρα αυξημένους λογαριασμούς, να τους εξοφλήσουν σε δόσεις, αναφερόμενος προφανώς στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε ότι «τα μέτρα τα οποία προτείνει η Επιτροπή κινούνται ακριβώς στην κατεύθυνση των ήδη νομοθετημένων πρωτοβουλιών της ελληνικής κυβέρνησης» και τόνισε την έμφαση που δίνει η κυβέρνηση στη στήριξη των νοικοκυριών και ιδιαίτερα των ευάλωτων όσον αφορά τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος και το κόστος της θέρμανσης τον χειμώνα που έρχεται.
«Κρατώ από τις παρατηρήσεις της Επιτροπής κάτι το οποίο το θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό και θα το υιοθετήσουμε και εμείς: Τη δυνατότητα να μπορέσουν οι συμπολίτες μας, οι οποίοι θα δουν ενδεχομένως μία απότομη αύξηση στο κόστος θέρμανσης, να αποπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους εντός εύλογου χρονικού διαστήματος, μέσω ενός συστήματος ρυθμίσεων, έτσι ώστε να μην είναι πολύ μεγάλη η οικονομική επιβάρυνση κατά τη διάρκεια του χειμώνα» τόνισε ο πρωθυπουργός μεταξύ άλλων.
Παράλληλα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε ότι θα πρέπει να εξεταστούν προτάσεις «όπως η δυνατότητα αγοράς φυσικού αερίου, ως Ευρωπαϊκή Ένωση, να ξανακάνουμε δηλαδή στο φυσικό αέριο αυτό το οποίο κάναμε εξαιρετικά επιτυχημένα στα εμβόλια».
Ανοίγει ο δρόμος για νέες παρεμβάσεις σε δύο κατευθύνσεις
Στο υπουργείο Οικονομικών γίνονται διάφορες σκέψεις και εξετάζονται εναλλακτικά σενάρια, τα οποία θα τεθούν σε εφαρμογή, ανάλογα αφενός με την πορεία των διεθνών τιμών στην ενέργεια, αλλά και τον δημοσιονομικό χώρο που θα διαμορφωθεί απόρροια του ρυθμού ανάπτυξης που θα επιτευχθεί.
Δύο είναι οι βασικοί άξονες της προσπάθειας τόνωσης των εισοδημάτων. O πρώτος μέσω φορολογικών ελαφρύνσεων και ο άλλος μέσω ενισχύσεων (κοινωνικό μέρισμα). Οριστικές αποφάσεις δεν έχουν ληφθεί ακόμη και αυτό θα γίνει είτε μέσω του τελικού κειμένου του προϋπολογισμού για το 2022, που θα κατατεθεί στις 21 Νοεμβρίου, είτε ακόμη και αργότερα μέσα στον Δεκέμβριο, προκειμένου να υπάρξει καλύτερη εικόνα για την εκτέλεση του προϋπολογισμού.
Πάντως όποια μέτρα και να ληφθούν πολύ δύσκολα θα έχουν μόνιμο χαρακτήρα, κάτι που περιορίζει εξαιρετικά τις όποιες παρεμβάσεις. Οπότε, είτε θα έχει χαρακτήρα επιδόματος, είτε εφάπαξ καταβολής (κοινωνικό μέρισμα σε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες).
Τα πρώτα δείγματα πάντως είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Τα έσοδα από φόρους, τόσο σε επίπεδο μηνός (Σεπτέμβριος 2021), όσο και στο 9μηνο (Ιανουάριος - Σεπτέμβριος) είναι σημαντικά πάνω από τον στόχο, όπως αυτός περιγράφεται στο Μεσοπρόθεσμο, με δύο βασικές πηγές, τον τουρισμό και την πορεία των επιχειρηματικών κερδών.
Κατά συνέπεια είναι εξαιρετικά πιθανό, μέχρι την τελικά κατάθεση του προϋπολογισμού το Νοέμβριο, να υπάρξει εκ νέου αναθεώρηση του στόχου για ρυθμό ανάπτυξης 6,1% το 2021.
Χριστουγεννιάτικο μέρισμα
Δεδομένο πρώτο. Η κυβέρνηση από τη στιγμή που η ανάπτυξη είναι ψηλότερη του αναμενομένου θέλει το πλεόνασμα να το μοιράσει στους πιο ευάλωτους, με τη μορφή κοινωνικού μερίσματος. Δεδομένο δεύτερο. Από την άλλη πλευρά όμως, οι συνθήκες που δημιουργεί η ενεργειακή κρίση αναγκάζουν την κυβέρνηση να το ξανασκεφτεί.
Όπως έχουν τονίσει διάφοροι υπουργοί της κυβέρνησης είναι πολύ πιθανό τα κονδύλια για την ενεργειακή κρίση να αυξηθούν εφόσον υπάρξει νέα άνοδος των τιμών. Αυτό όπως είναι φυσικό επηρεάζει το πλεόνασμα της κυβέρνηση που δημιουργεί η άνω του 6% ανάπτυξη που αναμένεται για το 2021.
Ο Νοέμβριος κρίνει το κοινωνικό μέρισμα
Ο επόμενος μήνας θα είναι κρίσιμος, με το ορόσημο να τοποθετείται για τα μέσα του μήνα. Μέχρι τότε θα έχει διαφανεί το που θα έχει κάτσει η μπίλια για την ανάπτυξη, για το εάν οι προβλέψεις επαληθευτούν ή θα υπάρξει αναθεώρηση προς τα πάνω. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα κλειδώσει η χορήγηση κοινωνικού μερίσματος σε ομάδες πολιτών όπως οι χαμηλοσυνταξιούχοι και οι υγειονομικοί.
Στη pole position, σε περίπτωση που χορηγηθεί, βρίσκονται οι χαμηλοσυνταξιούχοι οι οποίοι δεν έχουν πάρει αναδρομικά και οι υγειονομικοί που δεν έχουν λάβει κάποιο έξτρα βοήθημα εκτός από αυτό πέρσι το Πάσχα.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΜΕΡΙΣΜΑ
Οι δύο αυτές ομάδες θα προστεθούν στους δικαιούχους του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, για τους οποίους έχει ανακοινωθεί ήδη ότι θα χορηγηθεί διπλή πληρωμή τα Χριστούγεννα. Συνεπώς, το ποσό ενδέχεται να φτάσει μέχρι και τα 900 ευρώ.
Το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (πρώην ΚΕΑ) που καταβάλει ο ΟΠΕΚΑ την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μήνα είναι ένα προνοιακό πρόγραμμα που δίνεται σε περίπου 273.000 ευάλωτα νοικοκυριά (482.335 ευάλωτους πολίτες).
Το εγγυημένο ποσό ορίζεται ως εξής:
Για νοικοκυριό με 2 ενήλικα μέλη, καταβάλλεται συνολικά ποσό ενίσχυσης 300 ευρώ. Με τη διπλή καταβολή του Δεκεμβρίου το ποσό θα φτάσει τα 600 ευρώ
Για κάθε ανήλικο μέλος του νοικοκυριού θα υπάρξει προσαύξηση του εγγυημένου ποσού κατά 50 ευρώ
Έτσι, για παράδειγμα νοικοκυριό με 2 ενήλικα μέλη και ένα ανήλικο μέλος λαμβάνει συνολικό ποσό ενίσχυσης 350 ευρώ. Με την καταβολή του Δεκεμβρίου θα λάβει 700 ευρώ
Νοικοκυριό με 2 ενήλικα μέλη και δυο ανήλικα μέλη λαμβάνει συνολικό ποσό ενίσχυσης 400 ευρώ. Με την καταβολή του Δεκεμβρίου θα λάβει 800 ευρώ.
Ως ανώτατο όριο του εγγυημένου ποσού ορίζονται τα 900 ευρώ μηνιαίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού. Αρα με την καταβολή του Δεκεμβρίου οι δικαιούχοι θα λάβουν επιπλέον 900 ευρώ.
Πέρυσι τη διπλή ενίσχυση είχαν λάβει 256.563 νοικοκυριά. Ωστόσο στην καταγραφή του Αυγούστου ο αριθμός των ευάλωτων νοικοκυριών μειώθηκε στα 215.000.