Τον Γκουάιδο αναγνώρισε ως νόμιμο πρόεδρο της Βενεζουέλας ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ
Ενώπιον εθνικού διχασμού βρίσκεται η Βενεζουέλα, καθώς η αντιπολίτευση ακύρωσε τον πρόεδρο Νικολάς Μαδούρο και ανακήρυξε στη θέση του ως μεταβατικό ηγέτη της χώρας τον πρόεδρο του Κοινοβουλίου, Χουάν Γκουάιδο, τον οποίο στηρίζουν οι ΗΠΑ και ο Καναδάς.
Λίγες ημέρες μετά την ορκωμοσία του Μαδούρο για τη δεύτερη θητεία του (ύστερα από τις εκλογές – παρωδία του Μαΐου) ξέσπασαν ταραχές στο Καράκας και σε άλλες πόλεις, με εκατοντάδες χιλιάδες λαού να διαδηλώνει εναντίον του, ζητώντας νέες εκλογές. Είχε προηγηθεί μια ανταρσία στον στρατό και προσπάθεια πραξικοπήματος κατά του Μαδούρο από ανώτερους αξιωματικούς. Την προηγούμενη νύχτα (ξημερώματα της Τετάρτης) ξέσπασαν ταραχές στο Καράκας και στη νότια πολιτεία Μπολίβαρ, ύστερα από βίαιες διαδηλώσεις, στη διάρκεια των οποίων έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 4 άνθρωποι.
Ανάμεσα στους νεκρούς είναι κι ένας 16χρονος, που τραυματίστηκε θανάσιμα από πυροβόλο όπλο, σε λαϊκή συνοικία της πρωτεύουσας.
Τον Γκουάιδο αναγνώρισε ως νόμιμο πρόεδρο της Βενεζουέλας ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, καλώντας και άλλες κυβερνήσεις της Δύσης να πράξουν το ίδιο, καταγγέλλοντας τον Μαδούρο. Τις ΗΠΑ ακολούθησε σχεδόν αμέσως ο Καναδάς. Ο Χουάν Γκουάιδο αυτοανακηρύχθηκε πρόεδρος μετά την απόφαση της Εθνοσυνέλευσης -όπου την πλειοψηφία έχει η αντιπολίτευση- που χαρακτήρισε τον Νικολάς Μαδούρο «σφετεριστή της εξουσίας».
Η κατάσταση στη χώρα παραμένει εκρηκτική, εν μέσω της χειρότερης ύφεσης στην ιστορία της. Οι διαδηλώσεις της αντιπολίτευσης και αντιδιαδηλώσεις των υποστηρικτών του Σοσιαλιστικού κόμματος του Μαδούρο έχουν ερημώσει τη χώρα. Ο Μαδούρο καταγγέλλει τις πιέσεις των ΗΠΑ και τον «οικονομικό πόλεμο» που υφίσταται η Βενεζουέλα. Εκατομμύρια κάτοικοι έχουν πάρει τον δρόμο της προσφυγιάς σε γειτονικές χώρες της Λατινικής Αμερικής, προσπαθώντας να βρουν καλύτερη τύχη λόγω της μεγάλης οικονομικής κρίσης και των ελλείψεων βασικών αγαθών. Η χώρα αναμένεται να βυθιστεί κι άλλο σε κρίση, καθώς, όπως προβλέπει το ΔΝΤ, ο υπερπληθωρισμός θα φθάσει το 10.000.000% το 2019!
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο ανέφερε ότι η Ουάσινγκτον θεωρεί πως ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο δεν έχει δικαίωμα να διακόψει τις διμερείς διπλωματικές σχέσεις, ούτε να διώξει τους αμερικανούς διπλωμάτες από τη λατινοαμερικάνικη χώρα, μετά την ανακοίνωση του Καράκας ότι η Ουάσινγκτον έχει στη διάθεσή της 72 ώρες για να διευθετήσει την αποχώρησή τους από την επικράτεια.
«Οι ΗΠΑ δεν αναγνωρίζουν το καθεστώς του Μαδούρο ως την κυβέρνηση της Βενεζουέλας», ανέφερε ο Πομπέο σε ανακοίνωση που δημοσιοποίησαν οι υπηρεσίες του, μερικές ώρες μετά την απόφαση της Ουάσινγκτον να αναγνωρίσει ως μεταβατικό πρόεδρο της χώρας αυτής τον Χουάν Γκουαϊδό, πρόεδρο της Εθνοσυνέλευσης, του μοναδικού θεσμού υπό τον έλεγχο της αντιπολίτευσης.
«Κατά συνέπεια οι ΗΠΑ δεν θεωρούν ότι ο πρώην πρόεδρος Νικολάς Μαδούρο έχει τη νομική δικαιοδοσία να διακόψει τις διπλωματικές σχέσεις (…) ή να κηρύξει τους διπλωμάτες μας personae non gratae», πρόσθεσε ο Πομπέο.
«Οι ΗΠΑ διατηρούν διπλωματικές σχέσεις με τη Βενεζουέλα, και θα τις διεξάγουν με την κυβέρνηση του μεταβατικού προέδρου Γκουαϊδό, ο οποίος προσκάλεσε την αποστολή μας να παραμείνει στη Βενεζουέλα», ανέφερε ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Ο Πομπέο τόνισε ακόμη πως ο στρατός και τα σώματα ασφαλείας της Βενεζουέλας έχουν την υποχρέωση να «συνεχίσουν να προστατεύουν (…) όλους τους πολίτες της Βενεζουέλας, καθώς και αυτούς των ΗΠΑ και τους άλλους ξένους υπηκόους» στο έδαφος της χώρας.
«Καλούμε όλα τα μέρη να απόσχουν από τη λήψη μέτρων που αντίκεινται στα προνόμια και στην ασυλία που απολαύουν τα μέλη της διπλωματικής κοινότητας», συμπλήρωσε ο αμερικανός ΥΠΕΞ.
«Οι ΗΠΑ θα προχωρήσουν στις προσήκουσες ενέργειες για να καταστήσουν υπεύθυνο οποιονδήποτε θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια της αποστολής μας και του προσωπικού μας», διεμήνυσε ακόμη ο Μάικ Πομπέο στην ανακοίνωσή του.
Οι εξελίξεις στη Βενεζουέλα αποκαλύπτουν ποια είναι η αληθινή στάση της Δύσης έναντι του διεθνούς δικαίου, έκρινε σε ανάρτησή της στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Facebook η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας, η Μαρία Ζαχάροβα.
«Οι εξελίξεις στη Βενεζουέλα δείχνουν πολύ καλά πώς η προοδευτική δυτική κοινωνία μεταχειρίζεται στ’ αλήθεια το διεθνές δίκαιο, την εθνική κυριαρχία και τη μη-επέμβαση σε άλλες χώρες, αποπειρώμενη αλλαγή κυβέρνησης με τα δικά της χέρια εκεί», σχολίασε δηκτικά η Ζαχάροβα.
Την Τετάρτη, ο πρόεδρος της Βουλής της Βενεζουέλας Χουάν Γκουαϊδό αυτοανακηρύχθηκε μεταβατικός πρόεδρος. Πολλές κυβερνήσεις χωρών της περιοχής τον αναγνώρισαν αμέσως ως προσωρινό πρόεδρο της Βενεζουέλας, ανάμεσά τους αυτές των ΗΠΑ, του Καναδά, της Βραζιλίας, της Αργεντινής, της Κολομβίας, της Χιλής, του Ισημερινού, του Περού, της Γουατεμάλας, της Παραγουάης και της Κόστα Ρίκα.
Ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο κατήγγειλε μια απόπειρα πραξικοπήματος ενορχηστρωμένη από την Ουάσινγκτον και ανακοίνωσε πως διακόπτει τις διμερείς διπλωματικές σχέσεις του κράτους της Λατινικής Αμερικής με αυτό των ΗΠΑ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση απηύθυνε την Τετάρτη έκκληση να ακουστεί η «φωνή» του λαού της Βενεζουέλας και να προκηρυχθούν «ελεύθερες» εκλογές, χωρίς όμως σε αυτό το στάδιο να ακολουθήσει τα βήματα των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, που αναγνώρισαν τον Χουάν Γκουαϊδό, τον πρόεδρο της Βουλής, ως τον μεταβατικό πρόεδρο της λατινοαμερικάνικης χώρας.
«Την 23η Ιανουαρίου, ο λαός της Βενεζουέλας απαίτησε μαζικά δημοκρατία και τη δυνατότητα να αποφασίσει ελεύθερα για το μέλλον του. Η φωνή του δεν μπορεί να αγνοηθεί», ανέφερε η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ, η Φεντερίκα Μογκερίνι, εξ ονόματος των 28.
«Η ΕΕ απευθύνει έκκληση να αρχίσει αμέσως μια πολιτική διαδικασία που θα οδηγήσει σε ελεύθερες και αξιόπιστες εκλογές, όπως προβλέπει η συνταγματική τάξη», πρόσθεσε η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας σε ανακοίνωσή της.
Αντίθετα με τις ΗΠΑ και τους κυριότερους συμμάχους τους στη Λατινική Αμερική — τη Βραζιλία και την Κολομβία — οι Ευρωπαίοι απέφυγαν να αναγνωρίσουν τον Γκουαϊδό, πρόεδρο της Εθνοσυνέλευσης, του μοναδικού θεσμού που ελέγχει η αντιπολίτευση της Βενεζουέλας, ως τον μεταβατικό πρόεδρο.
«Τα δικαιώματα, η ελευθερία και η ασφάλεια όλων των μελών της Εθνοσυνέλευσης, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου της, Χουάν Γκουαϊδό, πρέπει να τύχουν (…) απόλυτου σεβασμού», ανέφεραν απλά.
Στην ανακοίνωσή τους, οι Ευρωπαίοι αποφεύγουν να αναφερθούν ονομαστικά στον πρόεδρο Νικολάς Μαδούρο ή στην κυβέρνηση του.
Για την ΕΕ, «η βία και η καταφυγή στη δυσανάλογη χρήση ισχύος από πλευράς των δυνάμεων ασφαλείας είναι εντελώς απαράδεκτες και ασφαλώς δεν επιλύουν την κρίση».
«Ο λαός της Βενεζουέλας έχει το δικαίωμα να διαδηλώνει ειρηνικά, να επιλέγει ελεύθερα τους ηγέτες του και να αποφασίζει το μέλλον του», επιμένει η ανακοίνωση που υπογράφει η Μογκερίνι.
Το κείμενο δεν επαναλαμβάνει τις προηγούμενες εκκλήσεις της ΕΕ να γίνει διάλογος ανάμεσα στην κυβέρνηση και την αντιπολίτευση, και περιορίζεται να εκφράσει τη βούληση των Βρυξελλών να «υποστηρίξουν την αποκατάσταση της δημοκρατίας και του κράτους του δικαίου στη Βενεζουέλα με μια πολιτική διαδικασία ειρηνική και αξιόπιστη».
Ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Χάικο Μάας, ο οποίος επισκέπτεται τις ΗΠΑ, δήλωσε από την πλευρά του: «αυτή τη στιγμή, δεν μπορούμε παρά να απευθύνουμε έκκληση να υπάρξει ηρεμία, καθώς κατά τη διάρκεια της ημέρας δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να ξεσπάσουν συγκρούσεις στους δρόμους. Θέλουμε να αποφευχθεί το ξέσπασμα βίας, το να υπάρξουν τραυματίες. Η κατάσταση είναι πολύ κρίσιμη και θέλουμε να αποφύγουμε οτιδήποτε μπορεί να συμβάλει να υπάρξει κλιμάκωση».