Το σχέδιο της Άνγκελα Μέρκελ για να βρεθεί μια λύση στην προσφυγική κρίση με την βοήθεια της Τουρκίας συναντά αντίσταση. Το Βερολίνο και οι Βρυξέλλες ήδη εξετάζουν εναλλακτικές, αλλά μπορεί να σημαίνουν το τέλος της ελεύθερης μετακίνησης σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης, γράφει το Spiegel.

Η ΕΕ συμφώνησε με την Άγκυρα ότι θα της δώσει δισεκατομμύρια ευρώ με αντάλλαγμα οι Τούρκοι να κάνουν ό,τι μπορούν για να κρατήσουν τους σύρους πρόσφυγες στην Τουρκία. Αλλά και η ΕΕ οφείλει να δεχθεί αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες Σύρους στη βάση μιας «συμμαχίας των προθύμων». Η Μέρκελ οραματίζεται τη διανομή των προσφύγων στην ΕΕ αλλά η ανατολική Ευρώπη μέχρι στιγμής δεν ανταποκρίνεται. Αυτό μπορεί να σημαίνει το τέλος της Σένγκεν.

Αξιωματούχοι της καγκελαρίας επεξεργάζονται σχέδια που στο παρελθόν θα φάνταζαν ανήκουστα: μια «μίνι Σένγκεν» στην οποία δεν θα περιλαμβάνεται η Ελλάδα, που αδυνατεί να προστατεύσει τα εξωτερικά σύνορά της, ούτε οι χώρες της ανατολικής Ευρώπης που αρνούνται να δεχθούν πρόσφυγες.

Αυτό θα αποτελούσε ήττα για την Ευρώπη αλλά η Μέρκελ είναι πρόθυμη να προχωρήσει αν δεν υπάρξει άλλος τρόπος για την πολιτική της διάσωση. Επίσης, είναι τόσο ενοχλημένη με τους ανατολικοευρωπαίους εταίρους της που έγινε πιο ανοιχτή στην επανεισαγωγή των συνοριακών ελέγχων.

Η γερμανίδα καγκελάριος έχει ξεγράψει τους Ανατολικοευρωπαίους στην αναζήτηση λύσης για το προσφυγικό. Ελπίζει ότι η Τουρκία θα συνεργαστεί. Αν οι ροές μειωθούν, οραματίζεται την επιλογή των προσφύγων που θα φιλοξενηθούν στην ΕΕ απευθείας από την Τουρκία.

Ειδικοί από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες θα βοηθήσουν την Ευρώπη να ξεχωρίσει τους πρόσφυγες που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη βοήθειας. Αυτοί θα έχουν την ευκαιρία να φθάσουν στην ΕΕ νόμιμα και όχι μέσω των διακινητών. Αν το σχέδιο λειτουργήσει στην Τουρκία, θα επεκταθεί στον Λίβανο και στην Ιορδανία.
Ο χρόνος λιγοστεύει. Ήδη αρκετά κράτη-μέλη έχουν επανεισάγει τους συνοριακούς ελέγχους, όπως η Σλοβενία, η Γερμανία, η Αυστρία και πιο πρόσφατα η Σουηδία. Αν η «μίνι Σένγκεν» γίνει πραγματικότητα, στα αρχικά μέλη θα περιλαμβάνονται η Γερμανία, η Αυστρία, η Ολλανδία, το Βέλγιο και η Σουηδία.

Η Ολλανδία, που αναλαμβάνει την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ τον Ιανουάριο, επιθυμεί να προωθήσει τη «μίνι Σένγκεν». Αν δεν ευοδωθεί το σχέδιο με την Τουρκία, η Ευρώπη «θα αναγκαστεί να εργαστεί σε μικρότερες ομάδες», δήλωσε ο επικεφαλής του Γιούρογκρουπ Γερούν Ντάισελμπλουμ.

Οι επιθέσεις στο Παρίσι ενέτειναν το πρόβλημα. Η γαλλική κυβέρνηση τόνισε ότι μερικοί από τους τρομοκράτες ταξίδεψαν στην Ευρώπη μέσω της Ελλάδας μαζί με τους πρόσφυγες. Ακόμη και ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Ζαν Άσελμπορν είναι πρόθυμος να επανεξετάσει τη Σένγκεν. Παρ’ ότι ένθερμος υποστηριχτής των ανοιχτών συνόρων, πρότεινε διάφορες αλλαγές για τη ζώνη Σένγκεν.

Η Μέρκελ επιθυμεί να αποφύγει αυτό το σενάριο. Αλλά προς το παρόν, η «συμμαχία των προθύμων» είναι απλώς ευσεβείς πόθοι.

Το ΒΗΜΑ