Δημοσιεύθηκε χτες στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ η απόφαση της περιφερειακής επιτροπής διαβούλευσης, αναφορικά με το Περιφερειακό Σχέδιο για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΠεΣΠΚΑ) της περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου.

Η επιτροπή συνεδρίασε πριν από περίπου ένα μήνα και ομόφωνα γνωμοδότησε θετικά για το σχέδιο, θέμα που θα έρθει για συζήτηση και σε επόμενη συνεδρίαση του περιφερειακού συμβουλίου.

Όπως εξήγησε σε εκείνη τη συνεδρίαση η Κατερίνα Λάμπρου, στέλεχος της ENVIROMETRICS Τεχνικοί Σύμβουλοι ΕΠΕ, οι πρώτες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι ορατές και κάθε καλοκαίρι με τις πυρκαγιές και τον χειμώνα με όλα αυτά τα πρωτόγνωρα περιστατικά με τα οποία έχουμε έρθει αντιμέτωποι ως χώρα, οι θερμοκρασίες αυξάνονται, οι βροχοπτώσεις γίνονται πιο έντονες, ενώ αναμένουμε στο μέλλον ότι αυτές οι αλλαγές θα συνεχιστούν και θα ενταθεί η συχνότητα αλλά και η έντασή τους. Έτσι λοιπόν, πρέπει να ξεκινήσουμε την προσαρμογή και να προετοιμαστούμε για την αντιμετώπιση αυτών των αναπόφευκτων συνεπειών.

Μάλιστα αναφέρθηκε στις έννοιες «μετριασμός» και «προσαρμογή», λέγοντας ότι ο μετριασμός αναφέρεται στις δράσεις που γίνονται για την μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και μπορεί να αφορούν ενεργειακή αναβάθμιση κτηρίων.

Η προσαρμογή από την άλλη είναι η ενίσχυση της ανθεκτικότητας των φυσικών και ανθρωπογενών συστημάτων σε αυτά τα αναμενόμενα φαινόμενα.
Σύμφωνα με την κ. Λάμπρου, κίνδυνος είναι το κλιματικό γεγονός το οποίο μπορεί να προξενήσει ζημιές. Αυτό μπορεί να είναι η έντονη βροχόπτωση, η ξηρασία, είτε η πλημμύρα, και η τρωτότητα είναι ο βαθμός στον οποίο το σύστημα είναι ευάλωτο και αδυνατεί να αντιμετωπίσει τις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Έτσι λοιπόν, η προσαρμογή περιλαμβάνει δράσεις για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και αναφέρεται όχι μόνο στην προστασία από τις δυσμενείς επιπτώσεις, αλλά και στην ελαχιστοποίηση της καταστροφής. Όσο πιο νωρίς λοιπόν προγραμματίσουμε την ενίσχυση της ανθεκτικότητας, τόσο καλύτερα θα αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκλήσεις. Επίσης, είναι λιγότερο δαπανηρό να αναλάβουμε έγκαιρη και προγραμματισμένη δράση παρά να πληρώσουμε το τίμημα των καταστροφών.

Οι περιφέρειες και οι δήμοι είναι οι βασικοί φορείς για την υλοποίηση των μέτρων προσαρμογής και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας σε τοπικό επίπεδο.

Το σχέδιο ΠΕΣΚΠΑ
Το Περιφερειακό Σχέδιο, το ΠΕΣΚΠΑ, αποτελείται από την κοινωνικοοικονομική ανάλυση των στοιχείων του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος της περιφέρειας, μέσα σε αυτό γίνεται εκτίμηση των επερχόμενων βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων κλιματικών μεταβολών, μέσα από διαφορετικά κλιματικά σενάρια μέχρι το 2100. Πραγματοποιείται αξιολόγηση της τρωτότητας και του κινδύνου των δραστηριοτήτων που απαντώνται στην περιφέρεια και προτείνονται μέτρα και δράσεις για τους τομείς και τις περιοχές προτεραιοτήτων. Γι αυτές τις δράσεις εκτιμάται ένα κόστος υλοποίησης και αναφέρονται και οι πιθανοί φορείς υλοποίησης. Επίσης, εξετάζεται και η ενσωμάτωση των προτεινόμενων μέτρων σε άλλες υφιστάμενες πολιτικές και επίσης, εξετάζεται και η συμβατότητα της συμπληρωματικότητας του ΠΕΣΚΠΑ με όμορες περιφέρειες. Ένα πολύ σημαντικό κομμάτι επίσης είναι η διαβούλευση, είναι οι δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης καθώς και η περιγραφή και οι προδιαγραφές του συστήματος παρακολούθησης του σχεδίου.

Σύμφωνα με την κ. Λάμπρου εξετάστηκαν 15 τομείς, ανάμεσά τους είναι η γεωργία, η κτηνοτροφία, η αλιεία, οι υδατοκαλλιέργειες, τα δασικά συστήματα, εξορυκτική βιομηχανία, μεταποίηση, ενέργεια, υδάτινοι πόροι, μεταφορές, δομημένο περιβάλλον, μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς, ο τουρισμός, ο τριτογενής τομέας, η δημόσια υγεία, οι ακτές και οι παράκτιες ζώνες και οι προστατευόμενες περιοχές.

Με βάση λοιπόν αυτούς τους τομείς και με βάση τη μεθοδολογία η οποία περιλαμβάνει την εκτίμηση διαφορετικών κλιματικών σεναρίων, τις επιπτώσεις στους διάφορους τομείς, και τον υπολογισμό της τρωτότητας, οι μελετητές κατέληξαν στον τελικό κίνδυνο που θα αντιμετωπίσει στα επόμενα χρόνια η περιφέρεια στις διάφορες δραστηριότητές της.

Συμπερασματικά, έως το 2050 μέτριο προς υψηλό κίνδυνο από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής εκτιμάται ότι θα αντιμετωπίσουν οι δραστηριότητες του πρωτογενή τομέα, δηλαδή η γεωργία, κτηνοτροφία και ιχθυοκαλλιέργειες, υδάτινοι πόροι, μέτριο κίνδυνο ο τομέας του τουρισμού, η δημόσια υγεία, τα δασικά συστήματα, η βιοποικιλότητα, ενώ για την περίοδο 2071-2100 ο κλιματικός κίνδυνος αυξάνεται σημαντικά και λαμβάνει ακραίες τιμές για τους υδατικούς πόρους, τα δασικά συστήματα, τη γεωργία, τις προστατευόμενες περιοχές και μέτριο προς υψηλό κίνδυνο έχει η κτηνοτροφία, η αλιεία, οι ιχθυοκαλλιέργειες, παράκτιες περιοχές, λιμενικές υποδομές, οδικές μεταφορές, η δημόσια υγεία, ο τουρισμός και τοπία ιδιαίτερου κάλλους.

Οι υπόλοιποι τομείς όπως είναι ο μεταποιητικός κλάδος, η εξορυκτική δραστηριότητα, οι αεροπορικές μεταφορές, κτηριακές υποδομές, τόσο σε βραχυπρόθεσμο όσο και μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα εκτιμάται ότι θα αντιμετωπίσουν χαμηλό κίνδυνο.