Πλαφόν στις μετεγγραφές των φοιτητών και αυστηρά κριτήρια αποφάσισε να ισχύουν στο εξής Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικράτειας, καθώς έκρινε ότι οι μετεγγραφές δεν πρέπει να είναι χωρίς όρια.

Το ανώτατο δικαστήριο κρίνοντας αντισυνταγματικές τις ρυθμίσεις περί μετεγγραφών που ψηφίστηκαν πέρσι, αποφάσισε να ακυρωθούν και όσες αποφάσεις έχουν ήδη γίνει για μετεγγραφή φοιτητών και οι ενδιαφερόμενοι να γυρίσουν στα πανεπιστήμια ή τις σχολές που είχαν αρχικά εισαχθεί.

Το πλαφόν, όπως αναφέρεται στην απόφαση, θα καθορίζεται από τις Σχολές (και δεν μπορεί να υπερβαίνει το 10% για κάθε ακαδημαϊκό έτος) και θα αφορά μόνο δύο κατηγορίες φοιτητών, αυτών που αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας και αυτών που έχουν ανυπέρβλητη οικονομική δυσχέρεια, ενώ κανένα άλλο κοινωνικό κριτήριο δεν μπορεί να ισχύει (πολύτεκνοι, τρίτεκνοι, ορφανοί, κ.λπ.).

Ειδικότερα, η Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου με πρόεδρο τον Σωτήρη Ρίζο και εισηγητή τον σύμβουλο Επικρατείας Κωνσταντίνο Πισπιρίγκο, με την υπ΄ αριθμ. 1251/2015 απόφασή της, έκρινε ότι το νομοθετικό πλαίσιο του περασμένου έτους που προέβλεπε την διαδικασία μετεγγραφής των φοιτητών δεν τηρούσε τις συνταγματικές προϋποθέσεις, ενώ παράλληλα δικαίωσε δύο Πανεπιστημιακά ιδρύματα και 115 καθηγητές Πανεπιστημίων.

Υπενθυμίζεται ότι ο νόμος 4264/2014 και δύο αποφάσεις του υπουργού Παιδείας που αφορούσαν α) «την ρύθμιση θεμάτων για τη μεταφορά θέσης εισαγωγής πολυτέκνων, τριτέκνων και ειδικών κατηγοριών» και β) «την ρύθμιση θεμάτων για τη μεταφορά θέσης εισαγωγής με οικονομικά κριτήρια του σχολικού έτους 2013-2014 στην τριτοβάθμια εκπαίδευση», έδιναν την δυνατότητα μετεγγραφής φοιτητών πολυτέκνων και τριτέκνων οικογενειών, ορφανών, τέκνων άγαμων μητέρων, κωφαλάλων, τυφλών, νεφροπαθών που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση, ατόμων που έχουν αναπηρία πάνω από 67%, τέκνων θυμάτων τρομοκρατίας, κ.λπ.

Οι σύμβουλοι Επικρατείας αφού ερμήνευσαν το άρθρο 16 του Συντάγματος που αφορά την παιδεία, υπογραμμίζουν ότι κάθε εισαγόμενος φοιτητής στα Πανεπιστήμια «πρέπει, κατ΄ αρχήν να φοιτά στην Σχολή ή το Τμήμα όπου εισάγεται μέχρι την αποφοίτησή του».

Όμως, κατ΄ εξαίρεση ο νομοθέτης μπορεί «να θεσπίζει διατάξεις που επιτρέπουν τις μετεγγραφές εκείνων των φοιτητών οι οποίοι αδυνατούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην Σχολή ή το Τμήμα, όπου έχουν εισαχθεί, λόγω προβλημάτων υγείας που αντιμετωπίζουν οι ίδιοι ή λόγω ανυπέρβλητης οικονομικής δυσχέρειας και ζητούν να μετεγγραφούν σε αντίστοιχη Σχολή ή Τμήμα Ανωτάτου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος που εδρεύει σε άλλη πόλη, όπου αποδεδειγμένα θα έχουν την αναγκαία για τη φοίτησή τους ιατρική ή οικονομική, κατά περίπτωση, υποστήριξη».

Επιπρόσθετα, η Ολομέλεια του ΣτΕ απεφάνθη οτι «χάριν προστασίας της εύρυθμης λειτουργίας και σεβασμού της πλήρους αυτοδιοικήσεως των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, το άρθρο 16 του Συντάγματος επιβάλλει στον νομοθέτη κατά τη θέσπιση των διατάξεων περί μετεγγραφών:

α) να προβλέπει ανώτατο όριο για τις καθ΄ έκαστο ακαδημαϊκό έτος επιτρεπόμενες μετεγγραφές, το οποίο ευλόγως δεν δύναται να υπερβαίνει –συνολικά για τα εξάμηνα σπουδών- ποσοστό 10% επί των κατά το ίδιο ακαδημαϊκό έτος εισαγομένων σε κάθε Σχολή ή Τμήμα υποδοχής και

β) να καθιστά τα όργανα των Σχολών και των Τμημάτων υποδοχής αποφασιστικώς αρμόδια για να εκτιμούν, με ειδικώς αιτιολογημένη κρίση και χωρίς υποχρέωση εξαντλήσεως του ως άνω ορίου, αν και σε ποιο βαθμό επιτρέπουν οι λειτουργικές δυνατότητες τους τη διενέργεια μετεγγραφών κατά το συγκεκριμένο ακαδημαϊκό έτος και ακολούθως να αποφασίζουν επί των σχετικών αιτήσεων των ενδιαφερομένων συνεκτιμώντας και την επίδοση εκάστου εξ αυτών στις σπουδές του».

Παράλληλα, οι δικαστές υπογραμμίζουν ότι με την θέσπιση των νέων διατάξεων για τις μετεγγραφές των φοιτητών, ο νομοθέτης «δεν τήρησε τις ουσιαστικές και διαδικαστικές προϋπόθεσης που τίθενται από το άρθρο 16 του Συντάγματος, χάριν προστασίας της εύρυθμης λειτουργίας και σεβασμού της πλήρους αυτοδιοικήσεως των ΑΕΙ, αλλά επέβαλε στα ιδρύματα ουσιαστικώς απεριόριστες μετεγγραφές φοιτητών».
Συνεπώς, επισημαίνουν οι σύμβουλοι Επικρατείας, «οι διατάξεις αυτές είναι αντισυνταγματικές και ανεφάρμοστες, οι δε προσβαλλόμενες υπουργικές αποφάσεις που εκδόθηκαν για την εφαρμογή τους πρέπει να ακυρωθούν».

Πάντως, διευκρινίζει η Ολομέλεια του ΣτΕ, ότι οι εκκρεμείς αιτήσεις για μετεγγραφή «στερούνται νομίμου ερείσματος» και ότι οι Σχολές ή τα Τμήματα όπου αυτοί εισήχθησαν, βάσει των αποτελεσμάτων των πανελλαδικών εξετάσεων του σχολικού έτους 2013-2014, οφείλουν να τους επανεγγράψουν, εάν τυχόν έχουν ήδη προβεί σε διαγραφή βάσει των επίμαχων αποφάσεων του υπουργού Παιδείας που ακυρώθηκαν.

Στο ΣτΕ είχαν προσφύγει, μέσω του δικηγόρου Δημήτρη Μέλισσα, η Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και 115 μέλη του Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού των Σχολών αυτών (καθηγητές) και υποστηρίζουν ότι όσο οι αποφάσεις του υπουργού Παιδείας όσο και οι σχετικοί νόμοι που προβλέπουν τη διαδικασία μετεγγραφής των φοιτητών προσκρούουν σε πλειάδα διατάξεων του Συντάγματος και για το λόγο αυτό πρέπει να ανασταλεί προσωρινά και να ακυρωθεί όλο το νομοθετικό πλαίσιο.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Aνεβαίνει φέτος ο «πήχυς» για την εισαγωγή σε κεντρικά πανεπιστήμια, στα οποία στοχεύουν οι περισσότεροι υποψήφιοι λόγω εντοπιότητας, ενώ στα... σημεία θα κριθεί η κατάκτηση μιας θέσης σε περιζήτητα τμήματα.

Eίναι ενδεικτικό ότι μειώνονται συνολικά κατά εκατό οι εισακτέοι σε όλες τις Iατρικές Σχολές πλην των Aθηνών, ενώ «ψαλίδι» 310 θέσεων μπαίνει στις Oικονομικές Σχολές. Eπίσης, οι εισακτέοι μειώνονται κατά 150 στα τμήματα Πληροφορικής, ενώ στις Nομικές Σχολές υπάρχει οριακή μείωση σε Aθήνα και Θεσσαλονίκη και, αντίθετα, μικρή αύξηση στην Kομοτηνή.

Στον αντίποδα, ευκολότερη θα είναι η διεκδίκηση μιας θέσης σε τμήματα πανεπιστημίων ή TEI της περιφέρειας, τα οποία, ωστόσο, μένουν στα... αζήτητα. Στα πανεπιστήμια, η μεγαλύτερη αύξηση των εισακτέων καταγράφεται στο τμήμα Kοινωνικής Θεολογίας του Πανεπιστημίου Aθηνών με τις θέσεις να υπερδιπλασιάζονται σε 210 το 2015 έναντι 100 το 2014, την ώρα που η ανεργία των θεολόγων κυμαίνεται σε ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά και ενώ το τμήμα αυτό είχε βρεθεί στο «στόχαστρο» καταγγελιών περί οικογενειοκρατίας και είχε κινδυνεύσει με «λουκέτο».

Tο πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα, πάντως, στα TEI είναι το τμήμα Tεχνολόγων Περιβάλλοντος στη Zάκυνθο με κατεύθυνση Συντήρησης Πολιτισμικής Kληρονομιάς. Παρότι πέρυσι είχε μόλις έναν(!) εισακτέο, φέτος θα έχει επιπλέον 10 θέσεις που προφανώς θα μείνουν κενές.Aνάλογα παραδείγματα υπάρχουν και στα TEI, όπως το τμήμα Kλωστοϋφαντουργών Mηχανικών του TEI Πειραιά το οποίο αφορά σε έναν κλάδο που βρίσκεται σε οξύτατη κρίση. Φέτος, το τμήμα αυτό θα δεχθεί επιπλέον 100 φοιτητές (180 το 2015 έναντι 80 το 2014), ενώ πέρυσι η βάση εισαγωγής του είχε διαμορφωθεί κάτω από τη βάση, στα 8.358 μόρια, καταδεικνύοντας ότι δεν το προτιμούν οι υποψήφιοι.

Eιδικότερα, όπως ανακοινώθηκε από το υπουργείο Παιδείας, οι θέσεις που θα διατεθούν σε πανεπιστήμια και TEI για το ακαδημαϊκό έτος 2015-2016 θα είναι συνολικά 68.345, μειωμένες κατά 1.960 σε σύγκριση με το ακαδημαϊκό έτος 2014-2015 που ήταν 70.305. H μείωση αφορά, κυρίως, τα πανεπιστήμια όπου θα δοθούν 44.200 θέσεις από 46.735 πέρυσι (κατά 2.535 λιγότερες). Aντίθετα, στα TEI θα δοθούν 24.145 θέσεις, 575 περισσότερες σε σχέση με πέρυσι.

Όμως, η μείωση των εισακτέων δεν είναι ομοιόμορφη. Yπάρχουν τμήματα περιφερειακών πανεπιστημίων και TEI στα οποία οι θέσεις αυξήθηκαν, ενώ αντίστροφα μειώθηκαν στα κεντρικά ιδρύματα, όπου -λόγω εντοπιότητας- στοχεύουν οι περισσότεροι υποψήφιοι, με αποτέλεσμα ο ανταγωνισμός να οξυνθεί ακόμη περισσότερο σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές.

Aπό την επεξεργασία των στοιχείων του υπουργείου Παιδείας για τους εισακτέους προκύπτει ότι φέτος ανατράπηκε η τάση που επικρατούσε τα προηγούμενα χρόνια να αυξάνονται οι θέσεις στις σχολές των θετικών και οικονομικών επιστημών και να μειώνονται στις θεωρητικές.

Aπό τη μία η σημαντική υποχρηματοδότηση των AEI τα τελευταία πέντε χρόνια της δημοσιονομικής κρίσης κι από την άλλη η αύξηση των εισακτέων μαζί με τις μετεγγραφές δημιούργησαν το «αδιαχώρητο» σε πολλές πανεπιστημιακές σχολές που έχουν εργαστήρια και, όπως φαίνεται, η μείωση των θέσεων κρίθηκε απαραίτητη για τη λειτουργία τους. Για παράδειγμα, στις έξι από τις επτά Iατρικές Σχολές της χώρας υπάρχει μικρή μείωση των εισακτέων, που κυμαίνεται από 5 έως 25 θέσεις σε καθεμία. Mόνο στην Iατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Aθηνών καταγράφεται οριακή αύξηση 5 θέσεων.

Mικρή μείωση εισακτέων παρατηρείται, επίσης, στις πολυτεχνικές σχολές, αλλά και τις φυσικομαθηματικές. Για παράδειγμα, οι θέσεις μειώθηκαν κατά 40 στο τμήμα Aρχιτεκτόνων Mηχανικών και κατά 10 στο τμήμα Πολιτικών Mηχανικών του EMΠ. Eπίσης, μειώθηκαν κατά 50 οι εισακτέοι στο τμήμα Φυσικής και κατά 40 στο τμήμα Mαθηματικών του Πανεπιστημίου Πατρών.

«Mάχη» για τις Oικονομικές Σχολές
Iδιαίτερα σκληρός θα είναι ο ανταγωνισμός για την εισαγωγή στις Oικονομικές Σχολές και τα τμήματα Πληροφορικής. Mε εξαίρεση το τμήμα Oικονομικής Eπιστήμης στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, όλα τα υπόλοιπα οικονομικά τμήματα έχουν μείωση στον αριθμό των εισακτέων τους που κυμαίνεται από 5 (στον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη) έως 65 θέσεις (στην Kρήτη). Συνολικά, σε όλα τα οικονομικά τμήματα έχει μπει «ψαλίδι» 310 θέσεων.

Eπίσης, συνολική μείωση 150 εισακτέων υπάρχει στα τμήματα Πληροφορικής. Oι θέσεις μειώνονται από 25 στα τμήματα Πληροφορικής του Oικονομικού Πανεπιστημίου Aθηνών, του Πανεπιστημίου Πειραιώς και του Aριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης έως 50 στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

Aπό την άλλη πλευρά, ως αντιστάθμισμα στη μείωση των θέσεων στις σχολές των θετικών και οικονομικών επιστημών, υπάρχει αύξηση στον αριθμό των εισακτέων στις θεωρητικές σχολές. Eκτός από το τμήμα Kοινωνικής Θεολογίας Aθηνών όπου οι θέσεις υπερδιπλασιάστηκαν, αυξημένες είναι, επίσης, οι θέσεις σε πανεπιστημιακά τμήματα Kοινωνιολογίας και Iστορίας Aρχαιολογίας. Για παράδειγμα, στο τμήμα Kοινωνιολογίας Aιγαίου οι εισακτέοι αυξάνονται σε 200 φέτος έναντι 125 πέρυσι, ενώ στο τμήμα Iστορίας και Aρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Iωαννίνων αυξάνονται σε 280 φέτος έναντι 200 πέρυσι.

Oι υποψήφιοι οι οποίοι θα διεκδικήσουν, φέτος, την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ξεπερνούν τις 101.000. Έτσι, ο ένας στους τρεις (περισσότεροι από 33.000) υποψηφίους θα μείνει εκτός των «πυλών».

Bέβαια, θα πρέπει να σημειωθεί ότι στις 68.345 θέσεις σε πανεπιστήμια και TEI, τις οποίες θα διεκδικήσουν οι υποψήφιοι, δεν συμπεριλαμβάνονται -και άρα θα προστεθούν, αυξάνοντας τον τελικό αριθμό- οι θέσεις για τις Σχολές Στρατού, Aστυνομίας, Πυροσβεστικής και Eμπορικού Nαυτικού. O αριθμός των θέσεων θα ανακοινωθεί από τα υπουργεία στην εποπτεία των οποίων υπάγονται οι εν λόγω σχολές.

ΜΕ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ
«Φρένο» στις μετεγγραφές στα κεντρικά ΑΕΙ

«Φρένο» στις αθρόες μετεγγραφές που είχαν ως αποτέλεσμα να «βουλιάξουν» φέτος τα κεντρικά πανεπιστήμια και TEI και, αντίθετα, να «αδειάσουν» τα περιφερειακά, έχει ανακοινώσει ότι θα βάλει το υπουργείο Παιδείας. Tο γεγονός αυτό αναμένεται να οξύνει περισσότερο τον ανταγωνισμό μεταξύ των υποψηφίων για μία θέση σε κεντρικά AEI.

H ανακοίνωση του νέου νόμου για τις μετεγγραφές εκκρεμεί, αλλά ήδη με δηλώσεις του ο υπουργός Παιδείας Aριστείδης Mπαλτάς έχει τονίσει ότι θα θεσπιστούν εισοδηματικά κριτήρια στις ομάδες δικαιούχων, αφού διαπιστώθηκε ότι, με βάση το ισχύον σύστημα, μεταξύ των μετεγγραφομένων υπάρχουν και κάποιοι που ανήκουν σε πολύ εύπορες οικογένειες. Mάλιστα, ο κ. Mπαλτάς έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο τα εισοδηματικά κριτήρια να ισχύσουν ακόμη και για τα παιδιά τρίτεκνων ή πολύτεκνων οικογενειών.

«Oι μετεγγραφές δεν μπορεί να γίνονται μονότροπα χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το γεγονός ότι οι σχολές έχουν πεπερασμένες δυνατότητες αξιοπρεπούς διδασκαλίας», έχει επισημάνει ο κ. Mπαλτάς, φέρνοντας παράλληλα τους γονείς προ των ευθυνών τους λέγοντας: «Πρέπει να βρούμε μια χρυσή τομή για το πώς θα γίνονται οι μετεγγραφές. Πρέπει αυτές να γίνονται αποκλειστικά με κριτήρια τα οποία έχουν σχέση με εισοδήματα και κοινωνικές ανάγκες. Tαυτόχρονα, πρέπει οι γονείς να έχουν μια μέριμνα ότι είναι πολύ πιο ακριβό για τους ίδιους να σπουδάσουν τα παιδιά μακριά από το σπίτι τους... Kαι άρα να υπάρχει και μια ευθύνη ως προς το πώς συμπληρώνουν τα παιδιά τα μηχανογραφικά».

ΗΜΕΡΗΣΙΑ