Οι δασικές πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια των τελευταίων 3 ημερών (Σάββατο – Δευτέρα, 19 – 21.08.2023) έχουν κατακάψει μέχρι σήμερα περισσότερα από 400.000 στρέμματα σύμφωνα με έκθεση του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών που φέρνει πρώτη στη δημοσιότητα η «Κ».

Ειδικότερα, όπως προκύπτει από την προκαταρκτική ανάλυση δορυφορικών δεδομένων που πραγματοποίησε η μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ):

380.000 στρέμματα έχουν καεί στον Έβρο
30.000 στρέμματα έχουν καεί στη Ροδόπη
12.000 στρέμματα έχουν καεί στη Βοιωτία
8.000 στρέμματα έχουν καεί στην Κύθνο
5.000 στρέμματα έχουν καεί στα Ψαχνά
Caption
Επισημαίνεται ότι τα παραπάνω δεδομένα αποτελούν προκαταρκτική εκτίμηση και θα αναθεωρηθούν με την οριοθέτηση των πυρκαγιών και τη διαθεσιμότητα υψηλότερης ανάλυσης δορυφορικών δεδομένων.

Οι δυσμενείς πυρομετεωρολογικές συνθήκες που επικρατούν στη χώρα μας από το Σάββατο 19.08.2023 έπαιξαν και συνεχίζουν να παίζουν καθοριστικό ρόλο στη δριμύτητα και την έκταση των παραπάνω δασικών πυρκαγιών.

Από τη μία, δρώντας σωρευτικά, οι θερμές και ξηρές συνθήκες αύξησαν και διατήρησαν σε υψηλά και πολύ υψηλά επίπεδα την ευκολία ανάφλεξης των δασικών καυσίμων, καθιστώντας έτσι εύκολη την έναρξη της φωτιάς και την ανάπτυξη υψηλών θερμικών φορτίων στις πυρκαγιές. Από την άλλη, η ενίσχυση των ανέμων στις περιοχές όπου εκδηλώθηκαν οι πυρκαγιές ευνόησε τη γρήγορη εξάπλωση τους.

Τα παραπάνω αποτυπώνονται πολύ χαρακτηριστικά στα ένθετα διαγράμματα του χάρτη της Εικόνας 1, όπου παρουσιάζεται ο εκτιμώμενος ρυθμός εξάπλωσης για τις περιοχές των παραπάνω δασικών πυρκαγιών, όπως υπολογίζεται από δεδομένα των πλησιέστερων αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών της μονάδας METEO/ΕΑΑ. Σε όλες τις περιοχές, καταγράφεται σταδιακά και από την αρχή της αντιπυρικής περιόδου (01.05.2023) η επιδείνωση των πυρομετεωρολογικών συνθηκών (εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση της Κύθνου, όπου λόγω των ενισχυμένων βόρειων ανέμων, δυσμενέστερες πυρομετεωρολογικές συνθήκες παρατηρούνται και σε προηγούμενες ημέρες), με την έναρξη των πυρκαγιών να συμπίπτει χρονικά με την περίοδο των χειρότερων συνθηκών, γεγονός που τονίζει την επιτακτική ανάγκη επιχειρησιακής επιτήρησης των πυρομετεωρολογικών συνθηκών στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας.

Πηγή kathimerini.gr

Περισσότερα από 25.000 στρέμματα καμένης έκτασης είναι η πρώτη εκτίμηση της καταστροφής από την πυρκαγιά στο δάσος της Δαδιάς στον Έβρο και αντίστοιχα περισσότερα από 17.000 στρέμματα από την πυρκαγιά στα Βατερά της Λέσβου. Στους χάρτες που παρήγαγε η υπηρεσία NOFFi-OBAM του  Εθνικού Παρατηρητηρίου Δασικών Πυρκαγιών (ΕπαΔαΠ) και δημοσιεύει το ΑΠΕ-ΜΠΕ (επισυνάπτονται) απεικονίζονται οι καμένες εκτάσεις, με βάση την ανάλυση των πρώτων διαθέσιμων δορυφορικών εικόνων. Θα ακολουθήσουν ακριβέστερες εκτιμήσεις, όταν υπάρχουν διαθέσιμες δορυφορικές εικόνες (Sentinel-2), χωρίς ενεργά μέτωπα φωτιάς.

Συγκεκριμένα σύμφωνα με την προεκτίμηση της Ομάδας του ΕπαΔαΠ, στην πυρκαγιά στη Δαδιά Έβρου (ημερομηνία έναρξης πυρκαγιάς 21/07/2022) η καμένη έκταση υπολογίζεται σε 2527,9 εκτάρια.

Στην πυρκαγιά στα Βατερά Λέσβου (ημερομηνία έναρξης 23/07/2022), η καμένη έκταση εκτιμάται σε 1709,67 εκτάρια. Σήμερα, εξάλλου, θα εκτιμηθεί ακριβέστερα και η καμένη έκταση από την πυρκαγιά στην Πεντέλη (ημερομηνία έναρξης 19/07/2022), όπου η πρώτη εκτίμηση αναφερόταν σε 2429,83 εκτάρια.

Οι χάρτες των καμένων εκτάσεων αξιοποιούνται άμεσα από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και τα κατά τόπους δασαρχεία, ώστε άμεσα να κηρύσσονται αναδασωτέες. Το ΕπαΔαπ αποτελεί συνεργασία μεταξύ της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης, Προστασίας Δασών και Αγροπεριβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Εργαστηρίου Δασικής Διαχειριστικής και Τηλεπισκόπησης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Διαβαλκανικού Κέντρου Περιβάλλοντος, η οποία χρηματοδοτείται από το Πράσινο Ταμείο. Τα χαρτογραφικά δεδομένα των πυρκαγιών αναρτώνται στον σύνδεσμο http://fmrsvm.for.auth.gr/

«Περισσότερες πυρκαγιές τον φετινό Ιούλιο»

Ερωτηθείς για τα χαρακτηριστικά της φετινής αντιπυρικής περιόδου, ο καθηγητής του Τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος και διευθυντής του Εργαστηρίου Δασικής Διαχειριστικής και Τηλεπισκόπησης, Ιωάννης Γήτας δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πως παρατηρείται ιδιαίτερη δραστηριότητα τον φετινό Ιούλιο και στατιστικά περισσότερες πυρκαγιές σε σχέση με προηγούμενα έτη. Όπως διευκρίνισε «σίγουρα έχουμε ξηρό καλοκαίρι, ειδικά στη Νότια Ελλάδα, ενώ τον Ιούνιο υπήρξαν και πρώιμοι καύσωνες, όμως τώρα έχουμε και μεγάλη πυρκαγιά στη βόρεια Ελλάδα, όπου τον Ιούνιο υπήρξαν βροχοπτώσεις». Πρόσθεσε, πάντως, ότι στο τέλος της περιόδου και όταν θα είναι διαθέσιμα τα συνολικά στατιστικά στοιχεία και το άθροισμα της συνολικής καμένης έκτασης θα μπορεί να αποτιμηθεί και η αποτελεσματικότητα των επιπρόσθετων μέτρων διαχείρισης κινδύνου που ελήφθησαν.
«Υπάρχει μόνιμη συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς και πλήρης αξιοποίηση από το υπουργείο Περιβάλλοντος και από τα δασαρχεία των χαρτογραφικών δεδομένων που παρέχουμε», σημείωσε.

Το Εθνικό Παρατηρητήριο Δασικών Πυρκαγιών – ΕπαΔαΠ στοχεύει στη δημιουργία υπηρεσιών, σχετικών με την πρόληψη αλλά και την εκτίμηση των  επιπτώσεων των δασικών πυρκαγιών, οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν επιχειρησιακά από τους αρμόδιους φορείς στη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών. Οι υπηρεσίες αυτές βασίζονται σε εξελιγμένες μεθόδους ανάλυσης δορυφορικών δεδομένων μέσης ή υψηλής ευκρίνειας και δύναται να ενημερωθούν ή να εφαρμοστούν σε περιοχές που δεν υπάρχουν άλλα δεδομένα.

Πιο συγκεκριμένα, στο πλαίσιο του ΕΠαΔαΠ αναπτύσσονται: Υπηρεσία χαρτογράφησης τύπων καύσιμης ύλης, με δυνατότητα ανανέωσης του χαρτογραφικού προϊόντος όποτε και όπου χρειάζεται. Υπηρεσία αυτόματης χαρτογράφησης καμένων εκτάσεων, η οποία παρέχει σε άμεσο χρόνο μετά την πυρκαγιά, την οριοθέτηση της καμένης έκτασης με πολύ μεγάλη ακρίβεια. Υπηρεσία μεσοπρόθεσμης πρόβλεψης έναρξης δασικών πυρκαγιών, η οποία θα έχει δυνατότητα οχταήμερης πρόβλεψης.

«Δαδιά: Αναδάσωση ή φυσική αναγέννηση;»

Σε ό,τι αφορά τον βαθμό στον οποίο επλήγη το οικοσύστημα στη Δαδιά και τον ενδεδειγμένο χειρισμό που θα πρέπει να ακολουθηθεί για την αποκατάστασή του, ο κ. Γήτας εξήγησε πως τα μέτρα λαμβάνονται κατά περιοχές. «Από επιτόπιες επισκέψεις πρέπει να δούμε τι κάηκε, να γίνει ζωνοποίηση του οικοσυστήματος, και σε κάποιες ζώνες μπορεί ο ενδεδειγμένος τρόπος να είναι η αναδάσωση, αλλού να γίνουν αντιπλημμυρικά κι αλλού να αναγεννηθεί φυσικά. Από τη σφοδρότητα της πυρκαγιάς και το είδος του οικοσυστήματος που έκαψε προκύπτουν οι ζώνες και τα μέτρα χειρισμού», σημείωσε ο καθηγητής του ΑΠΘ.

Σχετικά με τη σπάνια πανίδα που διαβιεί στο εθνικό πάρκο της Δαδιάς διευκρίνισε πως ο βαθμός που θα επηρεαστεί από την καταστροφή που έχει συντελεστεί από την πυρκαγιά συναρτάται με το ενδιαίτημα κάθε είδους, τον χώρο που χρειάζεται να αναπαραχθεί και να επιβιώσει.

Σμαρώ Αβραμίδου

*Τους συνημμένους χάρτες των καμένων εκτάσεων στη Δαδιά Έβρου και τα Βατερά Λέσβου παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ το Εθνικό Παρατηρητήριο Δασικών Πυρκαγιών (ΕπαΔαΠ)

Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ελάχιστο είναι τελικά το όφελος από την πολυαναμενόμενη απόφαση με την οποία επρόκειτο να γίνει η ανακατανομή των αδιάθετων δικαιωμάτων φύτευσης οινοποιήσιμων ποικιλιών αμπέλου.

Η απόφαση αυτή εκδόθηκε χθες και από τα 2.146 στρέμματα της κατανομής, τελικώς ολόκληρο το Νότιο Αιγαίο κερδίζει μόνον 48,7 στρέμματα για τη φύτευση και καλλιέργεια νέων αμπελώνων.

Σύμφωνα με την απόφαση, το πλεόνασμα του εθνικού αποθεματικού για την ανάπτυξη οινοποιήσιμων ποικιλιών αμπέλου έχει υπολογιστεί σε 2.146 στρέμματα, από τα οποία μόνον τα 48,7 στρέμματα νέων αμπελώνων επιτρέπεται να καλλιεργηθούν στην περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Μάλιστα, το υπουργείο εξειδίκευσε την τελική κατανομή και διαμοίρασε τα 48,7 στρέμματα σε 26,2 στρέμματα για την περιφερειακή ενότητα της Ρόδου (με υποχρέωση περαιτέρω κατανομής σε Κω και Κάρπαθο, εφόσον υπάρχουν αιτήσεις) και 22,5 στρέμματα για την περιφερειακή ενότητα της Σύρου.

Πρέπει να σημειωθεί ότι από σήμερα θα πρέπει οι Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας να συμπληρώσουν συγκεντρωτικό πίνακα με τους τελικούς δικαιούχους παραγωγούς. Το έργο αυτό θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί σε χρονικό διάστημα τουλάχιστον 15 ημερών, έτσι ώστε να ενημερωθούν τα αρχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και να δοθούν οι τελικές εγκρίσεις.

Βασική προϋπόθεση για τη χορήγηση των δικαιωμάτων για τους ήδη κατόχους αμπελώνων, αποτελεί η τήρηση των κανονιστικών τους υποχρεώσεων. Απαραίτητο προς τούτο είναι να έχουν υποβληθεί από τους δικαιούχους οι δηλώσεις συγκομιδής, τουλάχιστον των ετών 2012, 2013 και 2014, από τις οποίες να προκύπτει παράδοση ή η πώληση σταφυλιών σε νομίμως λειτουργούντα οινοποιεία.

Πηγή:www.dimokratiki.gr