Η παιδαγωγός Hayley Goodwin συμβουλεύει τι να κάνουμε όταν αντιλαμβανόμαστε ότι το παιδί ψεύδεται.

Το πρώτο βήμα είναι η κατανόηση
Όταν άρχισα να καταπιάνομαι με το θέμα, η πρώτη σκέψη που έκανα είναι πως δεν υπάρχει ούτε ένας ενήλικας που να μην έχει πει κάποιο μικρό ή μεγάλο ψέμα κατά την παιδική του ηλικία. Στην πραγματικότητα, πολλοί είναι οι ενήλικες που ψεύδονται ακόμη και τώρα. Ο λόγος που επισημαίνω αυτό το γεγονός δεν είναι, φυσικά, για να δικαιολογήσω αυτήν την πράξη, αλλά για να δείξω πως τα παιδιά τα οποία λένε ψέματα δεν είναι μυθομανή ή ανήθικα. Συνεπώς, το πρωταρχικό μέλημά μας είναι να ανατρέξουμε στα αίτια που ωθούν ένα παιδί στο ψέμα, να διαπιστώσουμε, δηλαδή, τι σκοπό εξυπηρετεί αυτή τους η ανάγκη. Συνήθως, τα παιδιά λένε ψέματα για τους ίδιους λόγους για τους οποίους και ένας ενήλικας μπορεί να προβεί σε αυτήν την πράξη, δηλαδή, είτε γιατί φοβάται την τιμωρία ή την απόρριψη, είτε γιατί θεωρεί πως ένα ψέμα θα διευκολύνει μια κατάσταση. Συχνά, το ψέμα είναι ένδειξη χαμηλής αυτοεκτίμησης, δηλαδή, καταφεύγουμε σε αυτό προκειμένου να σχηματίσουμε μια πιο ελκυστική εικόνα του εαυτού μας.

Τι μπορείτε να κάνετε:
• Αποφύγετε τη διατύπωση ερωτήσεων που θα έχουν ως αποτέλεσμα ένα ακόμη ψέμα. Τέτοιου είδους ερωτήσεις είναι αυτές των οποίων την απάντηση ήδη γνωρίζετε, π.χ. «Καθάρισες το δωμάτιό σου;». Αντ’ αυτού προσπαθήστε να διατυπώσετε την πρόταση ως εξής «Πρόσεξα πως δεν καθάρισες το δωμάτιό σου. Θα ήθελες να σε βοηθήσω να φτιάξουμε ένα πλάνο με τις δουλειές που πρέπει να κάνεις σήμερα στο δωμάτιο;».

• Επικεντρωθείτε στη λύση του προβλήματος και όχι στο ποιος έχει τη ευθύνη, δηλαδή, πρακτικά, στο «Τι πρέπει να κάνουμε προκειμένου να πραγματοποιηθεί το καθάρισμα του δωματίου» και όχι στο «Καθάρισες το δωμάτιο;»

• Να είστε ειλικρινής. Αφήστε να υποχωρήσει η ένταση της στιγμής και αφήστε το παιδί να καταλάβει ότι επιθυμείτε ακόμη να του δείξετε εμπιστοσύνη. Πείτε «Αυτό δε μου ακούγεται ως ‘αλήθεια’. Οι περισσότεροι από εμάς καταφεύγουμε στο ψέμα όταν νιώθουμε να απειλούμαστε από κάτι ή φοβόμαστε κάτι ή, ακόμη, για να αποφύγουμε κάτι. Μη μου απαντήσεις αυτήν τη στιγμή. Θέλω, πρώτα, να σκεφτείς τι από αυτά συμβαίνει σε σένα και θα είμαι εδώ για να ολοκληρώσουμε αυτήν τη συζήτηση αργότερα».

• Πρέπει να σεβαστείτε την απόφαση του παιδιού εάν δε θέλει να μοιραστεί μαζί σας τους λόγους για τους οποίους ωθείται στο ψέμα.

Οργανωθείτε για να αποφύγετε προβλήματα στο μέλλον.
• Βοηθήστε το παιδί να συνειδητοποιήσει πως τα λάθη είναι αυτά που μας βοηθούν να μάθουμε, ούτως ώστε να μην θεωρήσει πως κάνει κάποιο λάθος επειδή είναι «κακό παιδί» και να μη νιώσει την ανάγκη να το καλύψει με ένα ψέμα.

• Δώστε το καλό παράδειγμα. Μοιραστείτε με το παιδί προσωπικές σας εμπειρίες, όταν βρεθήκατε σε κάποιο δίλημμα, όπου, αντί για κάποιο ψέμα που θα σας έβγαζε από τη δύσκολη θέση, προτιμήσατε να πείτε την αλήθεια και να υποστείτε τις συνέπειες των πράξεών σας.

• Δώστε στο παιδί να καταλάβει πως η αγάπη σας γι’ αυτό είναι άνευ όρων. Πολλά παιδιά καταλήγουν να ψεύδονται επειδή θεωρούν πως η αλήθεια θα απογοητεύσει τους γονείς του. Δείξτε πως εκτιμάτε, πείτε του «Σε ευχαριστώ που μου είπες την αλήθεια, αν και γνωρίζω πόσο δύσκολο ήταν. Θαυμάζω το γεγονός πως επέλεξες με θάρρος να υποστείς τις συνέπειες».

• Μην είστε υπερβολικά αυστηροί με το μικρό σας. Πολλά παιδιά λένε ψέματα στην προσπάθειά τους να είναι αρεστά και να αποφύγουν την κριτική των γονιών τους.

Το παιδί θα αποκομίσει πολύτιμες εμπειρίες ζωής
Το παιδί θα διδαχθεί πως τα μέλη της οικογένειας πρέπει πάντα να είναι ειλικρινή μεταξύ τους και οι σχέσεις χτίζονται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη. Επίσης, θα συνειδητοποιήσει πως η οικογένεια είναι ένα ασφαλές λιμάνι και μπορεί να απευθύνεται στους γονείς του όποτε αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα.

Θυμηθείτε:
• Όταν ένα παιδί λέει ψέματα, ίσως μπείτε στον πειρασμό να το τιμωρήσετε. Αυτό, όμως, δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο, καθώς προκειμένου να αποφύγει την τιμωρία την επόμενη φορά θα καταφύγει και πάλι στο ψέμα.

• Προσπαθήστε να αποφύγετε να βάζετε ταμπέλες π.χ. μην αποκαλείτε το παιδί σας «ψεύτη» ή «ψεύτρα». Τέτοια επισήμανση μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την αυτοεκτίμησή του. Είναι πιο χρήσιμο να επισημαίνετε και να μιλήσετε σχετικά με τις ενέργειες και τις συμπεριφορές του παιδιού σας.

• Το σημαντικό είναι να χτίσετε μια σχέση εμπιστοσύνης και οικειότητας. Αυτός είναι ο καλύτερος και πιο αποδοτικός τρόπος για να εξαλείψετε ανεπιθύμητες συμπεριφορές.

faysbook.gr

Η σειρά με την οποία έχουμε γεννηθεί έχει αντίκτυπο στον χαρακτήρα που τελικά διαμορφώνουμε, σε αυτό που γινόμαστε. Αυτό έχει να κάνει με τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τη θέση μας μέσα στην οικογένεια και που τα υπόλοιπα μέλη αντιλαμβάνονται τη δική μας παρουσία στους ίδιους κόλπους.

Αυτή η επιρροή που ασκεί η θέση μας μέσα στο σπίτι, επηρεάζει και την ενήλικη ζωή μας σημαντικά, με προεκτάσεις ακόμη και στη σχέση μας με το άλλο φύλο. Σύμφωνα με έρευνες, η επιρροή εκδηλώνεται στον αριθμό των σεξουαλικών μας συντρόφων, στις ερωτικές μας επιθυμίες, στην ικανότητά μας να μείνουμε πιστοί, αλλά και στην απόφασή μας να ξεκινήσουμε τη δική μας οικογένεια. Η γενική διαπίστωση είναι ότι οι πρωτότοκοι είναι πιο εξουσιαστικοί, υπεύθυνοι και θετικοί στο να λειτουργούν εντός πλαισίου και κανόνων. Αντίθετα, οι τελευταίοι στη σειρά αρέσκονται στο να παίρνουν ρίσκα και έχουν πιο ατίθαση φύση. Οπωσδήποτε, οι διαπιστώσεις που ακολουθούν δεν ισχύουν καθολικά, σίγουρα όμως έχουν κάποια βάση. Πάμε να δούμε αν επιβεβαιώνονται στη δική μας περίπτωση.

Οι πρωτότοκοι
Σύμφωνα με μελετητές, οι πρωτότοκοι είναι υπεύθυνα άτομα, αξιόπιστα, προσεκτικά και με καλή συμπεριφορά. Συνήθως αποτελούν μια μικρογραφία των γονιών τους. Καθώς από μικροί έχουν μάθει να αναλαμβάνουν ευθύνες, ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους, ενώ στην συμπεριφορά τους παρατηρείται και μια τάση εξουσιαστική, η οποία απαντάται και στις ερωτικές τους σχέσεις. Σύμφωνα με μελέτη του 2001 από το Florida Atlantic University, οι πρώτοι στη σειρά μιας οικογένειας έχουν περισσότερους σεξουαλικούς συντρόφους από τα αδέρφια τους, αλλά και εκφράζουν την επιθυμία για δική τους οικογένεια νωρίτερα από τα νεώτερα μέλη της οικογένειας των γονιών τους.

Τα μεσαία παιδιά
Οι μελέτες δείχνουν ότι τα παιδιά που έχουν γεννηθεί στη μέση της σειράς των απογόνων, έχουν μικρότερες πιθανότητες να διαπράξουν απιστία στο πλαίσιο μιας μακροχρόνιας σχέσης. Αυτό ίσως οφείλεται στο ότι έχουν μάθει να είναι συνεργατικοί, ευέλικτοι και με κατανόηση, ώστε να συνυπάρξουν αρμονικά με τα μεγαλύτερα και τα μικρότερα μέλη της οικογένειας. Έχουν μάθει να μοιράζονται και να υποχωρούν, γεγονός που διαμορφώνει μια πιο διαλλακτική στάση και με τους συντρόφους τους στην ενήλικη ζωή. Ταυτόχρονα, τα μεσαία παιδιά φαίνεται πως είναι πιο ανοιχτά στους πειραματισμούς, ως προς τη σεξουαλικότητά τους, θέλουν να δοκιμάζουν νέα πράγματα και είναι οι λιγότερο επικριτικοί σχετικά με τις σεξουαλικές προτιμήσεις των άλλων γύρω τους.

Οι τελευταίοι στη σειρά
Ως αποτέλεσμα της μεγαλύτερης χαλαρότητας που επιδεικνύουν οι γονείς στους Βενιαμίν της οικογένειας, εκείνοι αναπτύσσουν πιο ελεύθερη προσωπικότητα. Ταυτόχρονα, τα μικρότερα μέλη, έχοντας μόνιμα μεγαλύτερα αδέρφια που στα μάτια τους είναι πιο γρήγορα, πιο δυνατά, πιο μεγαλόσωμα, πιο ικανά, έχουν από μικρά μάθει πως, για να επικρατήσουν, πρέπει να αναπτύξουν κάτι διαφορετικό που θα τους κάνει ξεχωριστούς. Έτσι, οι έρευνες δείχνουν πως τα μικρότερα παιδιά είναι πιο συναισθηματικά και εξωστρεφή, πιο κοινωνικά και ευχάριστα, ενώ συνήθως είναι εκείνα που κάνουν τους άλλους να γελούν. Επιθυμούν να είναι στο κέντρο της προσοχής και το κατορθώνουν με τον να γίνονται «η ψυχή της παρέας». Συνήθως, οι τελευταίοι στη σειρά εμφανίζονται σπάταλοι και με λιγότερη υπευθυνότητα. Στην ερωτική τους ζωή είναι εξίσου γενναιόδωροι, που σημαίνει ότι τους ενδιαφέρει να ικανοποιούν το σύντροφό τους και έχουν τον τρόπο να το κάνουν αποτελεσματικά. Ο ευχάριστος χαρακτήρας που διαθέτουν τους κάνει θελκτικούς και αποζητούν την προσοχή, γεγονός που δεν εγγυάται για την αξιοπιστία τους και την ικανότητά τους να παραμένουν σε μια μακροχρόνια σχέση…

Μοναχοπαίδια
Η αμέριστη αγάπη που έχουν λάβει μεγαλώνοντας από τους γονείς τους, δίνει στα μοναχοπαίδια μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και στην ενήλικη ζωή. Καθώς δεν είχαν ποτέ δεδομένη την παρέα από αδέρφια, τα κάνει πιο εξωστρεφή πλάσματα, πιο κοινωνικά, αλλά και ικανά να περάσουν και μόνα τους εξίσου καλά. Αυτό έχει αντίκτυπο και στην ερωτική τους ζωή, που σημαίνει ότι τα μοναχοπαίδια αρέσκονται στην συντροφιά του άλλου φύλου, όμως έχουν ανάγκη και από τον προσωπικό τους χώρο και χρόνο. Στο κρεβάτι, ίσως εμφανίζονται εγωιστές, καθώς έχουν μάθει να είναι το κέντρο του ενδιαφέροντος που, αν δεν το πάρουν, δυσαρεστούνται, απογοητεύονται και φεύγουν. Είναι κτητικοί και, ενώ θέλουν οι άλλοι να τους δείχνουν τα συναισθήματά τους, οι ίδιοι δύσκολα θα ανοιχτούν, άρα ο σύντροφός τους πρέπει να διαθέτει υπομονή και κατανόηση.

clickatlife.gr