O εφιάλτης του πολέμου για τα νοικοκυριά στην Ελλάδα αποτυπώνεται με έναν αριθμό. Αν οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος στην αγορά χονδρικής παραμείνουν εκεί που είναι σήμερα, τότε ο μηνιαίος λογαριασμός θα εκτιναχθεί στα 150 ευρώ ποσό τριπλάσιο σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό. Σε αυτό το ποσό μάλιστα, ενσωματώνεται και η κρατική επιδότηση των 40 ευρώ που δίνει μέχρι σήμερα το κράτος.
Πόσος θα ήταν ο αντίστοιχος λογαριασμός του Φεβρουαρίου; 110 ευρώ. Άρα μόνο από την αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος, ένα απλό νοικοκυριό με πολύ χαμηλή κατανάλωση ενέργειας, θα επιβαρυνθεί με επιπλέον 40 ευρώ σε σχέση με αυτά που πλήρωνε μέχρι τώρα εξαιτίας του πολέμου. Αν μάλιστα το νοικοκυριό χρησιμοποιεί ρεύμα για να θερμάνει το σπίτι –κάτι που σημαίνει ότι η κατανάλωση ρεύματος μπορεί να φτάνει και στις 600 κιλοβατώρες τον μήνα-ο μηνιαίος λογαριασμός μπορεί να εκτιναχθεί ακόμη και στα 250 ευρώ τον μήνα.
Στα ύψη οι τιμές
Δεν πρόκειται περί κινδυνολογίας αλλά περί αποτύπωσης των αριθμητικών δεδομένων που έχουμε αυτή τη στιγμή.
Το πρώτο 5νθήμερο του Μαρτίου έκλεισε με τη μέση τιμή χονδρικής του ρεύματος στα 300 ευρώ. Το φυσικό αέριο διαμορφώθηκε την Παρασκευή πάνω από τα 200 ευρώ ενώ και το πετρέλαιο είναι πολύ κοντά στα 120 δολάρια το βαρέλι. Άρα, φθηνή μορφή παραγωγής ρεύματος αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει οπότε αν δεν τελειώσει ο πόλεμος, είναι πολύ πιθανό ότι αυτές οι τιμές στο ρεύμα θα διατηρηθούν για ολόκληρο το μήνα.
Αν αυτό συμβεί, σε ένα νοικοκυριό με μέση κατανάλωση ρεύματος (περίπου 400 κιλοβατώρες) μόνο η λεγόμενη ρήτρα αναπροσαρμογής, θα φορτώνει στον λογαριασμό 122 ευρώ. Πόσα από αυτά θα μπορεί να καλύψει το κράτος; Προς το παρόν, καλύπτει τα 39-40 ευρώ. Τα υπόλοιπα 80 ευρώ θα πρέπει να τα βάλει ο καταναλωτής από την τσέπη του. Αν δε η κατανάλωση ανεβαίνει στις 600 κιλοβατώρες επειδή χρησιμοποιείται ρεύμα για τη θέρμανση, η επιβάρυνση από τη ρήτρα αναπροσαρμογής εκτοξεύεται στα 184 ευρώ.
Λογαριασμοί ΔΕΗ
Αυτός είναι και o νούμερο ένα πονοκέφαλος της κυβέρνησης αυτή τη στιγμή. Μόνο με τους πόρους του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, αυτές οι επιβαρύνσεις δεν μπορούν να χρηματοδοτηθούν καθώς το ταμείο θα αδειάσει πριν μπούμε στον Μάιο. Για να δοθούν τα 40 ευρώ, χρειάζονται 400 εκατ. ευρώ τον μήνα. Γι’ αυτό και αναζητείται η ευρωπαϊκή λύση. Αν δεν προχωρήσει και οι τιμές του ρεύματος παραμείνουν σε αυτά τα επίπεδα, ο λογαριασμός του Μαρτίου θα είναι εφιαλτικός.
Τα νέα μέτρα στήριξης που αποφάσισε η κυβέρνηση για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, λόγω των ανατιμήσεων που προκαλεί η διεθνής ενεργειακή κρίση παρουσιάζει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας.
Νωρίτερα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, επεσήμανε ότι η κυβέρνηση θα ενισχύσει με 400 εκατ. ευρώ για τον μήνα Ιανουάριο νοικοκυριά, αγρότες και επιχειρήσεις, καλύπτοντας σημαντικό μέρος των αυξήσεων στους λογαριασμούς ρεύματος.
«Το βάρος δίνεται, προφανώς, στην ανακούφιση των νοικοκυριών μας. Συνδράμουμε, όμως, και τις επιχειρήσεις ώστε να παραμείνουν σε τροχιά ανάπτυξης, διατηρώντας τις πολύτιμες θέσεις εργασίας. Και, κυρίως, για να μην αυξηθεί το κόστος παραγωγής και αυτό να μετακυληθεί, με τη σειρά του, στις τιμές των προϊόντων», επεσήμανε ο πρωθυπουργός.
Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν
Επιδότηση τιμολογίων ρεύματος στα νοικοκυριά
Θα επιδοτηθούν όλες οι παροχές κύριας κατοικίας, όπως αυτές δηλώνονται στο E1 (περίπου 4,2 εκατ. παροχές) ανεξαρτήτως εισοδήματος ή εμβαδού κατοικίας. Η συνολική αξία της επιδότησης θα ανέλθει συνολικά στα 157 εκατ. ευρώ.
Η επιδότηση θα είναι κλιμακωτή:
• για τις πρώτες 150 KWh κατανάλωσης ανά μήνα επιδοτείται το 80% της αύξησης με 160 €/MWh (ήτοι 24 ευρώ)
• για την μηνιαία κατανάλωση από 151-300kWh επιδοτείται το 60% της αύξησης με 120 €/MWh (δηλαδή 18 ευρώ).
Δηλαδή συνολικά για τις πρώτες 300 κιλοβατώρες η επιδότηση θα είναι στα 42 ευρώ τον μήνα από 49,5 ευρώ τον Δεκέμβριο του 2021, 39 ευρώ τον Νοέμβριο, 18 ευρώ τον Οκτώβριο και 9 ευρώ τον περασμένο Σεπτέμβριο.
Στα νοικοκυριά που είναι ενταγμένα στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ) η επιδότηση θα ανέλθει στα 180 €/ MWh, άρα 54 ευρώ τον μήνα. Η συνολική αξία της επιδότησης ανέρχεται στα 157 εκ ευρώ.
Επιδότηση τιμολογίων ρεύματος σε Εμπορικά Τιμολόγια
Θα επιδοτηθούν οριζόντια όλοι οι επαγγελματίες και οι επιχειρήσεις (Χαμηλή, Μέση και Υψηλή Τάση) σε όλα τα μη οικιακά τιμολόγια, δηλαδή τα αγροτικά, εμπορικά, βιομηχανικά, επαγγελματικά κ.ά.. Η επιδότηση ορίζεται στα 65€/MWh.
Το σύνολο του μέτρου επιδότησης των επιχειρήσεων για τον Ιανουάριο εκτιμάται σε 133 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, τα επαγγελματικά της Χαμηλής Τάσης θα επιδοτηθούν με 74.128.994 ευρώ, τα επαγγελματικά της Μέσης Τάσης (με λιγότερες από 13 GWh) με 41.562.529 ευρώ, τα Επαγγελματικά ΜΤ (με περισσότερες από 13 GWh) 8.226.919 ευρώ, τα βιομηχανικά Υψηλής Τάσης με 2.697.917 ευρώ, τα Αγροτικά Χαμηλής Τάσης 5.528.916 ευρώ και τα Αγροτικά Μέσης Τάσης με 611.672 ευρώ.
Από τον Φεβρουάριο και έπειτα, εξετάζεται, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού, η επιδότηση να είναι προσαρμοσμένη ανά επαγγελματικό κλάδο ανάλογα με την βαρύτητα του ενεργειακού κόστους στην λειτουργία της επιχείρησης.
Να σημειωθεί ότι από τον Νοέμβριο του 2021 έως τον Μάρτιο του 2022 ισχύει η αναστολή της πληρωμής των χρεώσεων ΥΚΩ (Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας) για τις επιχειρήσεις που είναι συνδεδεμένες στη Μέση Τάση.
Όπως ανέφερε ο κ. Σκρέκας, συνεχίζεται για πέμπτο μήνα η στήριξη των νοικοκυριών απέναντι σε αυτήν την πρωτοφανή ενεργειακή κρίση. Από τον περασμένο Σεπτέμβρη έχουν διατεθεί συνολικά περισσότερα από 1,3 δισ. ευρώ ενώ για τον Ιανουάριο τα μέτρα στήριξης επεκτείνονται στους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις που επίσης βάλλονται βάναυσα από τις εκρηκτικές αυξήσεις στην ενέργεια. «Το σχήμα της οικονομικής στήριξης σε όλες ανεξαρτήτως τις επιχειρήσεις από τις πολύ μικρές και μικρομεσαίες μέχρι τις μεγαλύτερες, έλαβε την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανταγωνισμού σε χρόνο ρεκόρ και για αυτό θέλω να ευχαριστήσω την Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αρμόδια για τον ανταγωνισμό κ. Βεστάγκερ καθώς και τα στελέχη της επιτροπής που συνεργάστηκαν μαζί μας», επεσήμανε ο υπουργός, υποστηρίζοντας ότι η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα της ΕΕ που κατέθεσε πρόταση κρατικής ενίσχυσης των επιχειρήσεων το 2022 στην Διεύθυνση Ανταγωνισμού για την ενεργειακή κρίση και πήρε την έγκριση.
Επιδοτήσεις τιμολογίων φυσικού αερίου σε νοικοκυριά
Η επιδότηση θα ανέλθει σε 20 €/MWh για όλους τους παρόχους, για όλη τη μηνιαία κατανάλωση. Αφορά 540.000 οικιακούς καταναλωτές ανεξαρτήτως εισοδήματος ή μεγέθους κατοικίας. Επίσης, θα δοθεί και extra έκπτωση από τη ΔΕΠΑ Εμπορίας ύψους 20€/MWh για όλη τη μηνιαία κατανάλωση στους πελάτες της και θα ζητηθεί η ανάλογη συμβολή από τους υπόλοιπους παρόχους σε συνεργασία μαζί της.
Οκτώ μέτρα για στήριξη νοικοκυριών, επιχειρήσεων: Αφορούν ενέργεια, επιστρεπτέα προκαταβολή, Συνεργασία, ΦΠΑ
Οκτώ μέτρα για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων ανακοίνωσαν από το βήμα της Βουλή κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού πρωθυπουργός και υπουργός Οικονομκών.
Συγκεκριμένα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε τρία μέτρα στήριξης των νοικοκυριών:
Πρόσθετη αύξηση της κρατικής ενίσχυσης στα τιμολόγια του ρεύματος για τον μήνα Δεκέμβριο.
Αύξηση της έκπτωσης στους λογαριασμούς φυσικού αερίου κατά 40% τον μήνα Δεκέμβριο.
Κάλυψη στη ρήτρα αναπροσαρμογής των τιμολογίων της ΔΕΗ για τους αγρότες από τον Αύγουστο έως και τον Δεκέμβριο.
Μάλιστα, ο κ. Μητσοτάκης, προεξόφλησε ότι τα μέτρα αυτά θα συνεχιστούν και για τους πρώτους μήνες του 2022.
Σταϊκούρας: Πέντε μέτρα
Παράλληλα ο Χρήστος Σταϊκούρας ανακοίνωσε ότι:
Μετατίθεται η πληρωμή της πρώτης εκ των 60 άτοκων δόσεων της επιστρεπτέας προκαταβολής από 31 Ιανουαρίου 2022 στις 30 Ιουνίου 2022. Δίνεται επίσης η δυνατότητα αποπληρωμής του συνόλου έως 31 Μαρτίου 2022 με έκπτωση 15% επί του ποσού προς επιστροφή
Επεκτείνεται η περίοδος λήψης των πιστωτικών που έχουν εκδοθεί στο πρόγραμμα παγίων δαπανών μέχρι τις 30 Ιουνίου 2022,
Επεκτείνεται το πρόγραμμα Συνεργασία έως 31 Μαρτίου 2022
Παρατείνονται οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ για αγαθά που χρησιμοποιούνται σε αιμοκάθαρση και μέσα ατομικής υγιεινής για προστασία από ιούς έως τις 30 Ιουνίου 2022
Από το 2022 και για τρία έτη, επιλεγμένες δαπάνες που αφορούν σε πράσινη οικονομία, ενέργεια και ψηφιοποίηση εκπίπτουν από ακαθάριστα έσοδα προσαυξημένες σε ποσοστό έως 100%.
Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, μιλώντας στο Open, υπογράμμισε πως «θα έρθουν περαιτέρω παρεμβάσεις μετά βεβαιότητας από του χρόνου γιατί έχουμε να θεσμοθετήσουμε ένα μόνιμο μηχανισμό για την ηλεκτρική ενέργεια, οι τιμές της οποίας σύμφωνα με τις προβλέψεις μας θα αυξομειώνονται.
«Έχει μεγάλη σημασία να προχωρήσουν οι πολύ μεγάλες επενδύσεις που κινητοποιούμε στις ΑΠΕ. Η Ελλάδα έχει τις μεγαλύτερες δυνατότητες σε ανανεώσιμες πηγές στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της Αν. Μεσογείου και έχει τη δυνατότητα να γίνει ακόμα και εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας», συμπλήρωσε.
Aπαντώντας σε ερώτηση για τις κατηγορίες της αντιπολίτευσης ότι το μέρισμα που θα δοθεί είναι λίγο, ο κ. Σκυλακάκης σημείωσε πως το μέρισμα που είχε ανακοινώσει ο κ. Τσίπρας προερχόταν από την υπερφορολόγηση που είχε επιβάλλει.
«Εμείς σήμερα δεν έχουμε ούτε υπερφορολόγηση ούτε υπερπλεονάσματα όπως το 2018 και το 2019. Έχουμε ένα σημαντικό έλλειμμα λόγω της πανδημίας. Καμία σχέση δηλαδή, η δημοσιονομική κατάσταση της χώρας τότε και τώρα. Να υπενθυμίσω επίσης, πως πριν ακριβώς αρχίσει να δίνει το μέρισμα ο κ. Τσίπρας είχε κόψει το ΕΚΑΣ που αθροιστικά έχει κοστίσει στη συγκεκριμένη ομάδα πάνω από 4 δισ.», κατέληξε στις δηλώσεις του.
Η επικείμενη αύξηση του κατώτατου μισθού από την αρχή του έτους κατά 2% όπως και η δεύτερη που σχεδιάζεται από το οικονομικό επιτελείο εξανεμίζονται από τις διαρκείς αυξήσεις στα βασικά είδη πρώτης ανάγκης που βάζουν «φωτιά» στα νοικοκυριά.
Οι καταναλωτές βρίσκονται αντιμέτωποι με κύμα ανατιμήσεων που τους αφήνει με άδεια πορτοφόλια στη μέση του μήνα την ώρα που οι διεθνείς τιμές της ενέργειας και των πρώτων υλών παραμένουν σε υψηλά επίπεδα.
Μόνο την τελευταία εβδομάδα στα ράφια των σούπερ μάρκετ οι καταναλωτές πληρώνουν ακριβότερα την τσιπούρα κατά 81%, τα αχλάδια κατά 21%, το ρύζι γλασέ κατά 9,7%, και τη βόεια ελιά κατά 9,5%.
«Περιμένουμε να γίνει κάτι γιατί δεν πάει άλλο. Είμαι συνταξιούχος και δεν καταφέρνω να βγάζω τα έξοδα, στις 15 του μήνα τελειώνουν τα χρήματα», «Περιμένω 3μιση χρόνια τη σύνταξη και με συντηρεί η γυναίκα μου», αναφέρουν χαρακτηριστικά καταναλωτές στο OPEN.
Οι διεθνείς τιμές της ενέργειας παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. Tη Δευτέρα 1 Νοεμβρίου, η μεγαβατωρα θα κοστίζει 213 ευρώ ενώ το πετρέλαιο μέχρι και τον Ιανουάριο στα 83 ευρώ το βαρέλι. Όσο για το φυσικό αέριο στα 65 δολάρια.
«Άμεση μείωση του ΦΠΑ, καμία αύξηση στον ειδικό φόρο καυσίμων που είναι αναλογικός και επιδότηση ρεύματος και για τις επιχειρήσεις», ζητά ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος, Γιάννης Χατζηθεοδοσίου
Την ίδια ώρα το οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει 2 αυξήσεις στον κατώτατο μισθό. Την πρώτη κατά 2% τον Ιανουάριο στα 663 ευρώ από τα 650 ευρώ που είναι σήμερα και μια δεύτερη ίσως κατά 4% που σημαίνει 689,52 ευρώ ή κατά 5% στα 696,15 €.
Η δεύτερη αύξηση στον κατώτατο μισθό, θα εξαρτηθεί από το ύψος της ανάπτυξης, η οποία προς το παρόν τοποθετείται στο 6,1%.