Κυρίες και Κύριοι, Όσοι παρακολουθούν τις θέσεις μου για τη διαχείριση του μεταναστευτικού, γνωρίζουν ότι οι θέσεις αυτές παραμένουν από την αρχή σταθερές και αμετακίνητες.
Όσοι παρακολουθούν τις δημόσιες τοποθετήσεις μου για το μεταναστευτικό, θα έχουν διαπιστώσει ότι δεν μασάω τα λόγια μου, αποφεύγω τις στρογγυλοποιήσεις. Μιλάω ξεκάθαρα και μιλάω με γωνίες.
Αξίζει να ακούσει κανείς την αλήθεια για τη διαχείριση του μεταναστευτικού προβλήματος, από αυτούς που το υφίστανται. Από αυτούς που το έχουν φορτωθεί ή για την ακρίβεια τους το φόρτωσαν.
Γιατί αυτή είναι η αλήθεια.
Η κυβέρνηση φόρτωσε τη διαχείριση του μεταναστευτικού σε συγκεκριμένα νησιά για να έχουν κάποιοι άλλοι την ησυχία τους.
Μετέτρεψε και συνεχίζει να μετατρέπει αυτά τα νησιά σε αποθήκες ανθρώπων, αδιαφορώντας για τις συνέπειες στον τουρισμό, στην τοπική οικονομία, στην κοινωνική συνοχή και ειρήνη.
Από την πρώτη στιγμή ήμουν κάθετα αντίθετος στη δημιουργία hot spot στην Κω.
Δεν κάνεις τέτοιου είδους δομές στον τρίτο κορυφαίο τουριστικό προορισμό της χώρας, όπως αρνήθηκαν να κάνουν οι Ιταλοί στη Λαμπεντούζα που είναι τουριστικός προορισμός.
Δεν κάνεις τέτοιου είδους δομές σε περιοχές που υπάρχει μουσουλμανική κοινότητα, όπως στον Έβρο. Μουσουλμανική κοινότητα όμως υπάρχει και στην Κω με την οποία συμβιώνουμε ειρηνικά για χρόνια.
Είχα προειδοποιήσει πως θα εξελισσόταν η κατάσταση. Όσοι αμφιβάλλουν μπορούν να ανατρέξουν στις δημόσιες τοποθετήσεις μου.
Είχα πει ότι τα hot spot θα μετατρέπονταν σε μόνιμες αποθήκες ανθρώπων.
Είχα πει ότι είχαν επιλέξει τα νησιά μας για να μετατραπούν σε χώρους εγκλωβισμού όλων αυτών των ανθρώπων.
Δυστυχώς δικαιώθηκα.
Η κυβέρνηση εκτέθηκε και αυτό είναι το λιγότερο.
Μικρή σημασία έχει και το γεγονός ότι εξέθεσε Δήμους και Δημάρχους που την πίστεψαν, πίστεψαν ότι η παραμονή παράνομων μεταναστών και προσφύγων θα ήταν 24ωρης ή 48ωρης διάρκειας και οι δομές αυτές θα ήταν προσωρινές.
Με αυτό τον τρόπο όμως οδηγεί στα κάγκελα τις τοπικές κοινωνίες, το πρόβλημα αρχίζει πλέον και λαμβάνει εκρηκτικές διαστάσεις στα νησιά.
Τα χειρότερα δεν πέρασαν είναι μπροστά μας.
Κάποιοι, πιθανώς θα ρωτήσουν, εσείς τι κάνατε κύριε Δήμαρχε της Κω;
Εμείς ως Δήμος δεν κλείσαμε τα μάτια στο πρόβλημα, δεν σπρώξαμε το πρόβλημα να πάει αλλού.
Ένα ολόκληρο καλοκαίρι, το καλοκαίρι του 2015, που το Κράτος ήταν απών, ο Δήμος Κω, οι φορείς του νησιού και οι απλοί πολίτες της Κω σήκωναν το βάρος της διαχείρισης του μεταναστευτικού.
Πως σιτίζονταν όλοι αυτοί οι άνθρωποι, αναρωτήθηκε κανείς;
Θα σας πω εγώ: με διανομή φαγητού από την Ένωση Ξενοδόχων Κω, με τη στήριξη απλών πολιτών και του Δήμου, όπου μπορούσαμε.
Πως κρατήθηκε καθαρή η πόλη της Κω των 17.000 μόνιμων κατοίκων με 16.000 πρόσφυγες και παράτυπους μετανάστες στα μέσα Αυγούστου του 15; Το έχει σκεφθεί κανείς αυτό;
Θα σας το πω εγώ: από το προσωπικό του Δήμου μας, που υπερέβαλλε εαυτόν, λειτουργούσαμε σε 24ωρη βάση.
Εμείς, ως Δήμος Κω, πήραμε πρωτοβουλίες, προσπαθήσαμε να πείσουμε την κυβέρνηση για μια ορθολογική διαχείριση του προβλήματος.
Υπενθυμίζω ότι μετά από πρόσκληση του Δήμου Κω ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν κ. Τίμερμανς και ο Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας κ. Αβραμόπουλος επισκέφθηκαν το νησί μας τον Αύγουστο του 2015.
Το αρχικό σχέδιο που παρουσίασαν ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν κ. Τίμερμανς και ο αρμόδιος Επίτροπος κ. Αβραμόπουλος στην Κω τον Αύγουστο του 2015, προέβλεπε τη δημιουργία μόνο χώρων πρώτης υποδοχής στα νησιά και αντίστοιχα τη δημιουργία hot spot στην ηπειρωτική χώρα.
Εκεί υπήρξε η πρώτη παραδοχή από όλους ότι η διαχείριση του μεταναστευτικού δεν μπορεί να γίνει στα νησιά.
Στα νησιά θα έπρεπε να υπάρχουν κέντρα καταγραφής, η καταγραφή να γίνεται εντός 24 ή 48 ωρών και στη συνέχεια να μεταφέρονται σε ειδικά κέντρα στην ηπειρωτική Ελλάδα.
Όποιος αμφιβάλλει για ότι λέω να ανατρέξει στα πρακτικά εκείνης της συνάντησης και στις δηλώσεις του κ. Αβραμόπουλου και των Ευρωπαίων Αξιωματούχων.
Εκεί σε αυτή τη συνάντηση, τέθηκε για πρώτη φορά και το ζήτημα του διαχωρισμού μεταξύ προσφύγων και παράτυπων μεταναστών, που δεν έχουν την ιδιότητα του πρόσφυγα.
Και όμως το σχέδιο αυτό ακυρώθηκε.
Πήγαν στη λογική των hot spot στα νησιά, αντί των προσωρινών χώρων καταγραφής.
Στην Κω μάλιστα επιβλήθηκε η κατασκευή hot spot με τα ΜΑΤ.
Σιγά-σιγά είδαμε να διαμορφώνεται και το αντίστοιχο θεσμικό πλαίσιο, να εκδίδονται ΦΕΚ, να διαμορφώνεται το εξής παζλ: σε αυτά τα κέντρα να παραμένουν για αδιευκρίνιστο χρονικό διάστημα όλοι αυτοί οι άνθρωποι, ουσιαστικά να εγκλωβίζονται στα νησιά.
Γιατί ήταν συνειδητή επιλογή κάποιων να θυσιάσουν τα νησιά, για να έχουν κάποιοι άλλοι την ησυχία τους.
Αυτή τη στιγμή, έχει δημιουργηθεί μια εκρηκτική κατάσταση.
Γιατί;
Γιατί δεν έχουν αποσυμφορηθεί τα νησιά;
Γιατί πολύ απλά οι επαναπροωθήσεις προς την Τουρκία γίνονται με το σταγονόμετρο, με ευθύνη της χώρας μας.
Γιατί πολύ απλά, δεν λειτουργούν μετεγκαταστάσεις αφού οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες είναι απρόθυμες να δεχθούν πρόσφυγες.
Γιατί πολύ απλά δεν υπάρχει αναλογική κατανομή σε χώρους σε όλη την Ελλάδα, με στοχευμένη επιλογή περιοχών ώστε να μην δημιουργούνται προβλήματα και με αναλογική κατανομή ανάλογα με τον πληθυσμό κάθε περιοχής.
Χρησιμοποιήθηκε από κάποιους το επιχείρημα ότι η συμφωνία Ε.Ε-Τουρκίας δεν επιτρέπει τη μεταφορά παράνομων μεταναστών και προσφύγων από τα νησιά, κάτι που είναι απόλυτα ανακριβές.
Είναι ψέματα.
Εγώ ο ίδιος δημόσια αλλά και στη Βουλή προκάλεσα τον κ. Μουζάλα να φέρει το κείμενο που αναφέρει κάτι τέτοιο, το οποίο φυσικά δεν υπάρχει.
Πολλοί από εσάς, ενδεχομένως να θεωρείται ότι το πρόβλημα εφόσον είναι μακριά σας δεν σας αγγίζει.
Κάνετε μεγάλο λάθος.
Όσοι πιστεύετε ότι ο εγκλωβισμός όλων αυτών των ανθρώπων στα νησιά, σας λύνει το πρόβλημα και έχετε εξασφαλισμένη την ησυχία σας κάνετε λάθος.
Γιατί το μεταναστευτικό πρόβλημα δεν έχει μόνο την διάσταση της ανθρωπιστικής διαχείρισης, συνδέεται και με την εθνική ασφάλεια.
Εάν η εθνική ασφάλεια αμφισβητηθεί σε οποιοδήποτε γωνιά αυτής της χώρας, κανείς δεν θα μπορεί να έχει την ησυχία του και να αισθάνεται ασφαλής.
Όσο μακριά και αν θεωρεί ότι είναι από το πρόβλημα.
Κυρίες και Κύριοι,
Υπάρχουν δεδομένα που κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει, προκειμένου να προτείνει λύσεις ρεαλιστικές και εφαρμόσιμες.
Ποια είναι αυτά:
1ον- Ο εγκλωβισμός όλων αυτών των ανθρώπων στα νησιά, που πλέον για κάποιους είναι επιλογή.
Η μεγάλη πλέον πλειοψηφία όσων έρχονται στη χώρα μας δεν είναι πρόσφυγες ούτε έχουν το προφίλ του πρόσφυγα.
Δεν υπάρχει περίπτωση να πάρουν πολιτικό άσυλο. Οι χώρες τους δεν τους δέχονται πίσω, το έχουμε δει σε αποστολές ή σε προσπάθειες επαναπροώθησης προς το Πακιστάν για παράδειγμα.
Υπάρχει μόνο ένας δρόμος, η επαναπροώθησή τους προς την Τουρκία, με βάση τη συμφωνία που υπάρχει.
Ούτε αυτό όμως γίνεται γιατί υπάρχει τεράστια καθυστέρηση στις διαδικασίες και τις αποφάσεις που σχετίζονται με το άσυλο. Άρα διαμορφώνεται μια αδιέξοδη εικόνα και κατάσταση από τη στιγμή που αυτές οι διαδικασίες δεν κινούνται με την ταχύτητα που θα έπρεπε.
Να γιατί υπάρχει εγκλωβισμός.
2ον- Ο μακροχρόνιος εγκλωβισμός όλων αυτών των ανθρώπων στη χώρα μας και η έλλειψη ενός εθνικού σχεδίου για σήμερα αλλά και για την επόμενη μέρα.
Τι εννοώ.
Τα βόρεια σύνορα δεν πρόκειται να ανοίξουν. Οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες είναι απρόθυμες να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα μετεγκατάστασης και κάποιες ευρωπαϊκές χώρες έχουν αρχίσει να στέλνουν στην Ελλάδα και άλλους, στα πλαίσια της συμφωνίας Δουβλίνο.
Όλα αυτά οδηγούν στην ανάγκη να ξεκινήσει στη χώρα μια μεγάλη και ανοιχτή συζήτηση.
Τι θα κάνει η Ελλάδα με όλους αυτούς τους ανθρώπους;
Πόσους αντέχει να φιλοξενήσει;
Πόσοι από αυτούς μπορούν να ενταχθούν στην ελληνική κοινωνία;
Έχει το πολιτικό σύστημα το σθένος αλλά και την αποφασιστικότητα να συνεννοηθεί με όρους εθνικού συμφέροντος και να αντιμετωπίσει με σχέδιο και αποφασιστικότητα το μεταναστευτικό;
Κάποιοι πρέπει να πουν αυτές τις αλήθειες στους πολίτες.
3ον- Η Ελλάδα καθίσταται όμηρος της Τουρκίας που ανοίγει ή κλείνει τη στρόφιγγα αλλά και των σχέσεων της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όμηρος όμως καθίστασαι όταν επιλέγεις το ρόλο του παθητικού θεατή.
Να υπενθυμίσω ότι η Ελλάδα ήταν απούσα από τη διαμόρφωση της συμφωνίας Ε.Ε - Τουρκίας ενώ θα έπρεπε να επιδιώξει να μεταφερθεί το βάρος του ελέγχου και η διαχείριση των μεταναστευτικών ροών σε τουρκικό έδαφος.
Όποιος έφτανε σε ελληνικό ή ευρωπαϊκό έδαφος δεν θα είχε τη δυνατότητα μετεγκατάστασης, η διαχείριση και οι αιτήσεις ασύλου έπρεπε να γίνονται σε τρίτες χώρες.
Δυστυχώς όμως η Ελλάδα ήταν απούσα. Ένα διάστημα μάλιστα κυριαρχούσαν και ιδεοληψίες περί ανοιχτών συνόρων που είδαμε τελικά που οδηγούν.
Τα τρία αυτά δεδομένα που ανέφερα, επιβάλλουν άμεσες ενέργειες που πρέπει να γίνουν. Διαφορετικά θα βρεθούμε μπροστά σε πολύ αρνητικές καταστάσεις.
Τι πρέπει να γίνει:
1ον- Άμεση αποσυμφόρηση των νησιών και να εγκαταλειφθούν σκέψεις ή πρακτικές για να συνεχιστεί ο εγκλωβισμός όλων αυτών των ανθρώπων εκεί.
2ον- Επιτάχυνση της επαναπροώθησης παράνομων μεταναστών προς την Τουρκία. Είναι απαράδεκτο μέσα σε ένα χρόνο να έχουν γίνει μόνο 1000 επαναπροωθήσεις από όλη την Ελλάδα προς την Τουρκία.
3ον- Αναλογική κατανομή σε όλη τη χώρα, η οποία σήμερα ούτε υπάρχει, ούτε τηρείται, ούτε εφαρμόζεται. Αναλογική κατανομή που πρέπει να γίνει με πληθυσμιακά κριτήρια σε όλες τις Περιφέρειες και τους Δήμους της χώρας.
4ον- Πλήρης στελέχωση των υπηρεσιών ασύλου, έστω και με υποχρεωτικές μετατάξεις προσωπικού παράλληλα με την επιτάχυνση των διαδικασιών. Αν απαιτηθεί νομοθετική παρέμβαση για να επιταχυνθούν οι διαδικασίες, να κατατεθεί άμεσα και να τεθεί σε πλήρη εφαρμογή.
5ον- Δημιουργία συνθηκών ανθρώπινης διαβίωσης για όλους και προστασίας για όσους, αποδεδειγμένα, θεωρούνται ή θα κριθούν ως πρόσφυγες.
Όλα αυτά δεν εξαρτώνται από τους Δήμους αλλά από την κεντρική εξουσία.
Και επειδή είμαι ρεαλιστής, δεν είμαι αισιόδοξος για την εξέλιξη.
Επειδή όμως είμαι και πραγματιστής, δεν έχω καθίσει με σταυρωμένα τα χέρια.
Η Κως αποτελεί τουριστικό προορισμό, δέχεται 1.200.000 επισκέπτες κάθε χρόνο.
Αντιμετωπίσαμε σοβαρό πρόβλημα, καταφέραμε όμως με τις δικές μας δυνάμεις να υπερασπιστούμε την ταυτότητά μας ως τουριστικός προορισμός.
Γιατί αυτό είμαστε και αυτό θα παραμείνουμε.
Πως το πετύχαμε.
Ο Δήμος Κω μόνος του και σε συνεργασία με τους φορείς, διαμόρφωσε μια επιθετική καμπάνια προβολής του τουριστικού προϊόντος.
Επιχειρήσαμε να αποκαταστήσουμε την εικόνα της Κω, ως τουριστικού προορισμού με στοχευμένες κινήσεις και προωθητικές ενέργειες στο διαδίκτυο, σε tour operators, τουριστικές εκθέσεις, σε διεθνή Μέσα Ενημέρωσης.
Το κάναμε μόνοι μας, χωρίς να πάρουμε ούτε ένα ευρώ από την Πολιτεία.
Εγώ ο ίδιος πήγα παντού. Πήγα και μίλησα όπου με καλούσαν για το μεταναστευτικό.
Από το Συμβούλιο της Ευρώπης, έως το Ίδρυμα Μπρούνο Κράισκι στην Αυστρία και ξένα Πανεπιστήμια. Για να αναδείξω τη θετική εικόνα του νησιού αλλά ταυτόχρονα να αναδείξω και τις πτυχές του
μεταναστευτικού προβλήματος που πρέπει να υπάρχουν στο δημόσιο διάλογο, σε διεθνές επίπεδο.
Διαβλέποντας τους κινδύνους να ταυτοποιηθούμε ως χώρος παραμονής και εγκλωβισμού παράνομων μεταναστών και προσφύγων, κινηθήκαμε μόνοι για να υπερασπιστούμε την τουριστική μας ταυτότητα.
Προχωρήσαμε σε συνεννόηση και συνεργασία με το γειτονικό Δήμο του Μπόντρουμ στην Τουρκία και ήδη βρισκόμαστε στην τελική ευθεία για την υπογραφή μιας ιστορικής συμφωνίας.
Μιας συμφωνίας που το κεντρικό της μήνυμα και νόημα είναι η ανακήρυξη της περιοχής που περιλαμβάνει τους δύο δήμους ως αμιγούς τουριστικής ζώνης.
Δυστυχώς μας έχουν αναγκάσει να ασκούμε και εξωτερική πολιτική για να προστατεύσουμε και να θωρακίσουμε τον τόπο μας.
Καταφέραμε να αποκαταστήσουμε, με πολύ κόπο και προσπάθεια μαζί με τους φορείς του νησιού, την τουριστική μας φήμη και το 2017 υπήρξε ανάκαμψη.
Εμείς στην Κω είχαμε μηδενικές ροές για ένα περίπου χρόνο. Πως όμως φτάσαμε να έχουμε πάνω από 2.000 σε αυτές τις δομές στο hot spot και στο κέντρο κράτησης σήμερα;
Πρώτον γιατί δεν γίνονται επαναπροωθήσεις και δεύτερον γιατί μας μεταφέρουν και άλλους από άλλες περιοχές της χώρας. Ακόμα και μέσα στο καλοκαίρι και τους αποβιβάζουν στο λιμάνι.
Αντιλαμβάνεστε συνεπώς ότι αυτή η κατάσταση είναι αδιέξοδη, μας έχουν στοχοποιήσει και δεν συνειδητοποιούν τους κινδύνους.
Κάποιοι μάλιστα μιλούν δημιουργία νέων hot spot στα νησιά ή στη δημιουργία άλλης δομής ή και πλωτών κέντρων όπως ακούμε.
Τους προειδοποιώ να μην τολμήσουν.
Η θέση της Κω είναι ξεκάθαρη.
Η Κως αποτελεί τον τρίτο κορυφαίο τουριστικό προορισμό της χώρας. Η επιλογή να δημιουργηθεί hot spot στο νησί αλλά και μια νέα δομή κλειστού τύπου, είναι πέρα και έξω από κάθε λογική.
Ο στόχος μας είναι να βγει η Κως έξω από το χάρτη των hot spot.
Να κλείσουν αυτές οι δομές.
Η Κως να φιλοξενήσει τους πρόσφυγες που της αναλογούν με βάση τον πληθυσμό της. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούν να είναι πάνω από 200-300.
Όσοι είναι παράτυποι μετανάστες να επαναπροωθούνται με ταχύτερες διαδικασίες από τα νησιά μας.
Διαφορετικά από αυτό εδώ το βήμα της ΚΕΔΕ, προειδοποιώ ότι στα νησιά του Αιγαίου θα προκληθούν συγκρούσεις και ανεξέλεγκτες καταστάσεις.
Και τότε κανείς δεν θα μπορεί να λέει ότι δεν ήξερε, κανείς δεν θα μπορεί να αποποιηθεί τις ευθύνες του.
Και αυτό ισχύει για όλους.