«Απουσίαζα εκτός Ελλάδος, ήμουν στις Βρυξέλλες. Γύρισα και την ίδια μέρα πήγα στο χώρο όπου ήταν συγκεντρωμένοι οι πολίτες για να τους πω ότι πρέπει να δείξουμε ψυχραιμία και αυτοσυγκράτηση, πράγμα το οποίο έγινε. Δεν έγινε όμως από την πλευρά των αστυνομικών δυνάμεων» είπε ο δήμαρχος της Κω, Γιώργος Κυρίτσης, μιλώντας στην εκπομπή του Νίκου Χατζηνικολάου «στον ενικό».

«Επισκέφτηκα τον χώρο για να μιλήσω στους συγκεντρωμένους και να υπάρξει ηρεμία για να μην γίνουν επεισόδια, δυστυχώς δεν κατάφερα να τα αποτρέψω» πρόσθεσε.

Η Ελλάδα δεν είναι ο κύριος υπεύθυνος για την προσφυγική κρίση δηλώνει ο Γ. Μουζάλας στο Spiegel, όπου μάλιστα χαρακτήρισε ως ανοησίες τις απειλές που ακούστηκαν περί αποπομπής της Ελλάδας από τη ζώνη Σένγκεν.

Ο αναπληρωτής υπ. Μεταναστευτικής Πολιτικής Γ. Μουζάλας αντέκρουσε μέσω του SpiegelOnline τις κατηγορίες εναντίον της Ελλάδας στο μέτωπο του προσφυγικού, χαρακτηρίζοντας τη Γερμανία «φωνή της λογικής στην Ευρώπη».

Οι πιέσεις εναντίον της Ελλάδας για λήψη αποτελεσματικότερων μέτρων στα σύνορά της με την Τουρκία προκειμένου να ανασχεθούν οι προσφυγικές ροές προς την Ευρώπη εντείνονται ολοένα περισσότερο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέκρινε σε σχετική έκθεση την Ελλάδα για τους χειρισμούς της στο μέτωπο της προσφυγικής κρίσης, διαπιστώνοντας «σοβαρές ελλείψεις».

Σε άλλη βάση επιχείρησε να θέσει τα πράγματα ο έλληνας αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας. Μιλώντας στην ηλεκτρονική έκδοση του περιοδικού Spiegel, διευκρίνισε ότι «η έκθεση βασίζεται σε εξέταση που έγινε τον Νοέμβριο. Περιγράφει κακώς κείμενα που υπήρχαν τότε, τα οποία όμως παρουσιάστηκαν με υπερβολικό τρόπο», επισήμανε ο έλληνας αναπληρωτής υπουργός, τονίζοντας ότι οι ελλείψεις στο πεδίο της καταγραφής των προσφύγων οφείλονται στην έλλειψη του απαραίτητου εξοπλισμού.

Όπως επισήμανε, για αυτές τις ελλείψεις «ο κύριος υπεύθυνος δεν είναι η Ελλάδα». Δίνει μάλιστα ένα παράδειγμα: «Ζητήσαμε 1.800 υπαλλήλους της Frontex – όμως ήρθαν μόλις 800. Υπάρχει έλλειψη μεταφραστών. Και χρήματα για νέες συσκευές Eurodac (σ.σ. για ηλεκτρονική λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων) λάβαμε από την ΕΕ μόλις την περασμένη εβδομάδα». 
Ο Γιάννης Μουζάλας παραδέχθηκε μεν ότι η Ελλάδα φέρει και αυτή ευθύνη για τις καθυστερήσεις στην κατασκευή των λεγόμενων hot spots για την καταγραφή των προσφύγων, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι «οι καθυστερήσεις είναι για πολλούς μια βολική δικαιολογία προκειμένου να μας επιτεθούν πολιτικά». Όπως σχολίασε χαρακτηριστικά, «υπάρχουν και άλλες αλήθειες», εφιστώντας την προσοχή στο γεγονός «μόλις τον Οκτώβριο εκταμιεύθηκαν χρήματα» από την ΕΕ για την Ελλάδα.

το κλείσιμο των συνόρων είναι σαν ντόμινο

Σε ό,τι αφορά τις απειλές που ακούστηκαν περί αποπομπής της Ελλάδας από τη ζώνη Σένγκεν, ο κ. Μουζάλας τις χαρακτήρισε «ανοησία» από νομικής άποψης, υπογραμμίζοντας ότι «τέτοιες απειλές δεν βοηθούν ούτε εμάς τους Έλληνες ούτε την Ευρώπη. Ο,τι κι αν συμβεί με τη Σένγκεν δεν θα έχει καμία επιρροή στη ροή προσφύγων».
Ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής επέκρινε και την πολιτική των κλειστών συνόρων που ακολουθούν ορισμένες χώρες, λέγοντας ότι «το κλείσιμο των συνόρων είναι σαν ντόμινο. Αρχίζει στη Σλοβενία, μετά ακολουθούν η Κροατία, η Σερβία. Στο τέλος έρχεται η ΠΓΔΜ και δεν φταίει σε τίποτα. Το καταδικάζω αυτό κυρίως για χώρες, όπως η Σλοβενία, οι οποίες δεν συμμετέχουν στη λύση του προβλήματος».
Σε αυτό το σημείο ο Γιάννης Μουζάλας αναγνώρισε τη συνεισφορά της Γερμανίας στο μέτωπο της προσφυγικής κρίσης, χαρακτηρίζοντας «πραγματικό κίνδυνο» το ενδεχόμενο η χώρα να κλείσει κάποια στιγμή τα σύνορά της. Όπως επισήμανε, «η Γερμανία έχει δεχθεί ήδη περισσότερους από 1,2 εκατομ. ανθρώπους. Η Άγκελα Μέρκελ είναι υπό πίεση. Γι' αυτό φοβάμαι ότι τα γερμανικά σύνορα ενδέχεται να σφραγιστούν από ένα σημείο και έπειτα. Θέλουμε να το αποτρέψουν αυτό», υπογράμμισε ο έλληνας αναπληρωτής υπουργός και πρόσθεσε: «Η Γερμανία είναι αυτή τη στιγμή η φωνή της λογικής στην Ευρώπη. Σε αυτή την κρίση λαμβάνει υπόψη της τόσο τους κινδύνους για την ασφάλεια όσο και τα ανθρώπινα δικαιώματα».

Πηγή Deutsche Welle

Κριτική στους δημάρχους οι οποίοι δεν αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους αναφορικά με τα κέντρα υποδοχής προσφύγων (hotspots), κατηγορώντας τους ότι επιβαρύνουν τις τοπικές κοινωνίες, ασκεί με ανακοίνωσή του ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας.

Ο κ. Μουζάλας καθιστά σαφές ότι «η δημιουργία κέντρων υποδοχής, καταγραφής και ταυτοποίησης μεταναστών και προσφύγων, τόσο στα νησιά, όσο και στην ενδοχώρα είναι απόλυτη προτεραιότητα για την Ελληνική Κυβέρνηση», τονίζοντας ότι διαδραματίζει έναν τριπλό ρόλο: 1. Διαχωρίζει τους δικαιούχους διεθνούς προστασίας από τους παράτυπους μετανάστες, προκειμένου οι πρώτοι να προστατευθούν σύμφωνα με τις διεθνείς, ευρωπαϊκές συμβάσεις αλλά και τον ελληνικό Νόμο, και οι δεύτεροι να επιστραφούν εκούσια ή ακούσια στη χώρα προέλευσής τους ή στην Τουρκία μέσω του Συμφώνου Επανεισδοχής. 2. Προστατεύει τους πρόσφυγες αλλά και τις τοπικές κοινωνίες από τις δυσμενείς συνέπειες της αιφνίδιας έλευσης μεγαλύτερων ή μικρότερων ομάδων διαφορετικών εθνικοτήτων και θρησκειών 3. Αποτελεί προϋπόθεση για την ικανοποίηση υποχρεώσεων της χώρας μας στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το πλήρες κείμενο της ανακοίνωσης του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής είναι το εξής:

Με αφορμή τις πρόσφατες αντιδράσεις κατοίκων και δημοτικών αρχών σε σχέση με τη δημιουργία κέντρων υποδοχής στα νησιά (hotspots) όσο και στην ενδοχώρα, το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής διευκρινίζει τα ακόλουθα:

Η δημιουργία κέντρων υποδοχής, καταγραφής και ταυτοποίησης μεταναστών και προσφύγων, τόσο στα νησιά, όσο και στην ενδοχώρα είναι απόλυτη προτεραιότητα για την Ελληνική Κυβέρνηση, καθώς διαδραματίζει έναν τριπλό ρόλο: 1. Διαχωρίζει τους δικαιούχους διεθνούς προστασίας από τους παράτυπους μετανάστες, προκειμένου οι πρώτοι να προστατευθούν σύμφωνα με τις διεθνείς, ευρωπαϊκές συμβάσεις αλλά και τον ελληνικό Νόμο, και οι δεύτεροι να επιστραφούν εκούσια ή ακούσια στη χώρα προέλευσής τους ή στην Τουρκία μέσω του Συμφώνου Επανεισδοχής. 2. Προστατεύει τους πρόσφυγες αλλά και τις τοπικές κοινωνίες από τις δυσμενείς συνέπειες της αιφνίδιας έλευσης μεγαλύτερων ή μικρότερων ομάδων διαφορετικών εθνικοτήτων και θρησκειών 3. Αποτελεί προϋπόθεση για την ικανοποίηση υποχρεώσεων της χώρας μας στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τα κέντρα καταγραφής και ταυτοποίησης (hotspots) λειτουργούν υπό την εποπτεία του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, σε συνεργασία με την Ελληνική Αστυνομία και το Λιμενικό Σώμα. Στις δομές, που ήδη λειτουργούν ή κατασκευάζονται στα σημεία εισόδου, καταγράφονται, ταυτοποιούνται και διαχωρίζονται όσοι δικαιούνται διεθνούς προστασίας από όσους θα επιστραφούν, χορηγείται ιατρικός έλεγχος, ενώ λαμβάνονται τα αναγκαία μέτρα για την ασφάλεια τόσο των εισερχομένων, όσο και του ντόπιου πληθυσμού.

Στα σημεία εισόδου, επιδίωξη της κυβέρνησης είναι η συντομότερη, δυνατή παραμονή των εισερχομένων, ώστε να αποφευχθεί το φαινόμενο συγκέντρωσης μεγάλων πληθυσμών, που ιδίως πέρσι το καλοκαίρι δημιούργησε σωρεία προβλημάτων. Η διαχείριση σε οργανωμένους χώρους δεν επιβαρύνει τους κατοίκους, δεν διαταράσσει την καθημερινότητά τους και προστατεύει τόσο τους πρόσφυγες, όσο και τον ντόπιο πληθυσμό. Ειδικά στα νησιά, των οποίων η οικονομία κατά κύριο λόγο εξαρτάται από τον τουρισμό, η οργανωμένη διαχείριση των προσφύγων και των μεταναστών αποτελεί προϋπόθεση για την αποφυγή φαινομένων που δυσφημούν την εικόνα της χώρας μας στο εξωτερικό.

Στην ενδοχώρα, η λειτουργία δομών φιλοξενίας αιτούντων άσυλο, αλλά και προσώπων υπό εθελούσια επιστροφή, όσο και η λειτουργία προαναχωρησιακών κέντρων με την επιβολή και κράτηση προς υλοποίηση αναγκαστικών επιστροφών, συμπληρώνει το πλέγμα των δομών που είναι αναγκαίες για τη διαχείριση των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών, αλλά και για την διατήρηση του ελέγχου και της ασφάλειας που επιζητούν οι τοπικές κοινωνίες και προτάσσει η ΕΕ.

Οι δομές φιλοξενίας στην ενδοχώρα, τόσο αυτές που προορίζονται για τους αιτούντες άσυλο, όσο και αυτές που προορίζονται για όσους είναι υπό εθελούσια επιστροφή (εκτός από τα προαναχωρησιακά κέντρα κράτησης που ανήκουν στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη), υπάγονται στο Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής και υποστηρίζονται από την Ελληνική Αστυνομία για την αποφυγή προβλημάτων τάξης και δημόσιας ασφάλειας στις περιοχές που λειτουργούν. Πρόκειται για ανοικτές αλλά φυλασσόμενες δομές, όπου παρέχεται η αναγκαία φιλοξενία, μέχρι να υλοποιηθεί η μετεγκατάσταση σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω του συστήματος relocation ή η επιστροφή στις χώρες καταγωγής τους μέσω χρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Ένωση προγραμμάτων εθελούσιας επιστροφής. Πρότυπο γι αυτές τις δομές αποτελεί η Δομή Φιλοξενίας του Ελαιώνα στην Αττική, που έχει αποτελέσει παράδειγμα καλής πρακτικής στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.

Το προσφυγικό ζήτημα είναι παρεπόμενο της γεωγραφικής θέσης της χώρας μας και της έκρυθμης κατάστασης στις νοτιο-ανατολικές παρυφές της Ευρώπης. Η αντιμετώπισή του συνιστά διεθνή και ευρωπαϊκή υποχρέωση, η διαχείρισή του ευρωπαϊκή και ελληνική ευθύνη απέναντι στους εισερχόμενους, αλλά πρώτιστα προς τους πολίτες της πατρίδας μας. Το καλοκαίρι που πέρασε, οι νησιώτες που ανιδιοτελώς και ενίοτε ηρωικά προσέτρεξαν τους πρόσφυγες που εισέρχονταν κυνηγημένοι από τις εστίες πολέμου, έδωσαν ένα λαμπρό παράδειγμα, που οδήγησε στο να προταθούν για το Νόμπελ Ειρήνης.

Από την άλλη πλευρά, φωνές φόβου διαμαρτύρονται για τις προσπάθειες οργάνωσης και διαχείρισης του προσφυγικού και μεταναστευτικού. Η παρεμπόδιση της δημιουργίας δομών, όπου θα καταγράφονται και θα ταυτοποιούνται οι εισερχόμενοι, θα προστατεύονται όσοι χρήζουν προστασίας και θα φιλοξενούνται ή και θα κρατούνται όσοι πρόκειται να επιστραφούν, μόνο αναταραχή στις τοπικές κοινωνίες προκαλεί. Η απόσειση των ευθυνών των τοπικών αρχών, μόνο επιβάρυνση των τοπικών κοινωνιών επιφέρει και σε αυτό συμφωνεί η μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων της χώρας, αλλά και των πολιτικών δυνάμεων του τόπου.

Μέσα σε ένα κλίμα απειλών από μεριάς Ευρωπαϊκών κρατών, ενόψει της ανεξέλεγκτης εισόδου μεγάλου αριθμού μεταναστών και προσφύγων στην Ευρώπη μέσω της πατρίδας μας, μοναδική απάντηση αποτελεί η οργανωμένη και ελεγχόμενη διαχείριση των εισερχομένων πληθυσμών σε κέντρα υποδοχής, τόσο στα σημεία εισόδου, όσο και στην ενδοχώρα, σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές και Διεθνείς δεσμεύσεις και υποχρεώσεις της χώρας.