Ζημιογόνος και με τον κίνδυνο να δώσουν «δανεικά και αγύριστα» μπορεί να αποδειχθεί για τα ασφαλιστικά ταμεία η δέσμευση των καταθέσεών τους από το κράτος με τη διαδικασία του εσωτερικού δανεισμού που ήδη έχει δρομολογήσει η κυβέρνηση!

Το λέει η Τράπεζα της Ελλάδος σε έγγραφό της που φέρνει κατ’ αποκλειστικότητα στη δημοσιότητα ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής.

Το έγγραφο είναι ένα από αυτά που κοινοποιήθηκαν από την ΤτΕ σε ασφαλιστικούς φορείς και στον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους αναφορικά με ερωτήματα που ετέθησαν για τον τρόπο που μπορεί να λειτουργήσει η διαδικασία «εσωτερικού δανεισμού» από τις καταθέσεις των Ταμείων.

Τα Ταμεία, σύμφωνα με το αποκαλυπτικό έγγραφο της ΤτΕ, θα δώσουν τα μετρητά τους στο λογαριασμό ταμειακής διαχείρισης, από εκεί η τράπεζα θα τα μετατρέψει σε ρέπος και αυτά τα ρέπος θα έχουν ως εγγύηση (collateral) έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου. Στην ουσία, τα μετρητά των Ταμείων θα έχουν «αντίκρισμα» σε έντοκα γραμμάτια που θα πρέπει να εξοφληθούν από το Δημόσιο στη λήξη τους και μάλιστα στο ακέραιο της ονομαστικής τους αξίας.

Ενα Ταμείο δηλαδή θα δανείσει 100 εκατ. ευρώ στο κράτος και αυτόματα τα μετρητά θα γίνουν έντοκα γραμμάτια ίσης αξίας. οταν λήξουν οι τίτλοι αυτοί, το κράτος θα πρέπει να έχει διαθέσιμα σε ρευστό τα 100 εκατ. ευρώ για να τα επιστρέψει στα Ταμεία. Αν δεν τα έχει, τότε τα Ταμεία θα εγγράψουν ζημία, γιατί θα έχουν δώσει «δανεικά και αγύριστα»!

Αυτός είναι και ο κίνδυνος που περιγράφεται ξεκάθαρα στο έγγραφο της Τραπέζης της Ελλάδος!

«Είναι αυτονόητο», όπως αναφέρεται στην επίμαχη παράγραφο, «ότι ο κίνδυνος που διατρέχουν οι δημόσιοι οργανισμοί που συμμετέχουν στην οικεία ομάδα περιουσίας είναι να υποστούν ζημία από την για οποιονδήποτε λόγο μη προσήκουσα και ιδίως μη έγκαιρη, ή, μη ολοσχερή εκπλήρωση των υποχρεώσεων του Ελληνικού Δημοσίου, που απορρέουν από τις ανωτέρω συναλλαγές».

Με απλά λόγια, η ΤτΕ λέει στα Ταμεία και σε άλλους δημόσιους οργανισμούς ότι διατρέχουν τον κίνδυνο να δώσουν τις καταθέσεις τους για να δανείσουν το κράτος, να πάρουν έντοκα γραμμάτια (collateral) και στο τέλος το κράτος να μην τους επιστρέψει τα χρήματα που δάνεισαν, δηλαδή να μην μπορεί να ξεπληρώσει τα έντοκα γραμμάτια των Ταμείων!

Αν τώρα τα Ταμεία χρειαστούν τα χρήματα για τις δικές τους ανάγκες, θα έχουν δύο επιλογές:

1. Είτε να σπάσουν τα έντοκα εγγράφοντας αποθετική ζημία, καθώς θα υποχρεωθούν να τα πουλήσουν σε χαμηλότερη από την αρχική τους αξία, στο 20% ή και 30%.
2. Είτε να μην πληρώσουν και να καθυστερήσουν τις υποχρεώσεις τους για την καταβολή συντάξεων, αναδρομικών και άλλων παροχών προς τους συνταξιούχους και τους ασφαλισμένους τους!

Εν μέρει, η δεύτερη επιλογή είναι πλέον συνήθης πρακτική των Ταμείων, αν λάβει κανείς υπόψη ότι μέχρι τώρα τουλάχιστον μόνον οι συντάξεις πληρώνονται στην ώρα τους, ενώ μια σειρά από άλλες παροχές καθυστερούν για μήνες.

Από τη στιγμή που θα δώσουν και τις καταθέσεις τους, θα κλείσει κάθε πηγή έκτακτης ρευστότητας και είναι βέβαιο ότι όλες οι πληρωμές θα πάνε πίσω, μηδέ εξαιρουμένων και των συντάξεων.

Μέχρι στιγμής κανένα Ταμείο δεν έχει αποφασίσει να πει «ναι» στον εσωτερικό δανεισμό καθώς οι διοικήσεις τους είναι από διστακτικές έως αρνητικές στο εγχείρημα αυτό.

Η κυβέρνηση, που γνωρίζει επακριβώς τους κινδύνους, και τι σημαίνει να μείνουν τα Ταμεία χωρίς ρευστό και να μην μπορεί το Δημόσιο να τους εξοφλήσει τα έντοκα που θα αποκτήσουν με τον εσωτερικό δανεισμό, έχει αποφασίσει να αλλάξει όλους σχεδόν τους διοικητές και κυρίως όσους έχουν αρνηθεί να δανείσουν το κράτος με τις εισφορές των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων.

Οι αποφάσεις λοιπόν θα ληφθούν από τους νέους διοικητές και η κυβέρνηση για να τους «λύσει τα χέρια» έχει προβλέψει να φέρει τροπολογία με την οποία θα τους απαλλάσσει και από οποιαδήποτε ποινική ευθύνη στην περίπτωση που τα λεφτά δεν γυρίσουν ποτέ στα Ταμεία!

Στο ίδιο έγγραφο αποκαλύπτεται ότι τα ποσά που θα δανείσουν τα Ταμεία θα μετατραπούν σε «μερίδια» και αν τα Ταμεία χρειαστούν να κάνουν «ανάληψη», τότε θα πρέπει να ρευστοποιήσουν (μερικώς ή ολικώς) τα μερίδια που κατέχουν με κίνδυνο να έχουν αποθετική ζημία αν οι τρέχουσες τιμές στις οποίες θα ρευστοποιήσουν είναι πολύ χαμηλές!

Απόδειξη για τους κινδύνους που διατρέχουν οι ασφαλιστικοί και άλλοι οργανισμοί από το σχέδιο εσωτερικού δανεισμού αποτελεί η αποτίμηση που έχουν σήμερα τα αποθεματικά τους, τρία χρόνια μετά το κούρεμα (psi) των ομολόγων.

Τα επίσημα στοιχεία που αποκαλύπτει σήμερα ο «Ε.Τ.» της Κυριακής δείχνουν ότι η αξία των αποθεματικών που είχαν πριν από το κούρεμα 21 ασφαλιστικοί οργανισμοί στο Κοινό Κεφάλαιο της Τραπέζης της Ελλάδος έφτανε στα 25,88 δισ. ευρώ. Τα κουρεμένα ομόλογα που πήραν τα Ταμεία τον Μάρτιο του 2012 είχαν αξία 13,8 δισ. ευρώ . Εχασαν δηλαδή 11,88 δισ. ευρώ με το που έγινε το κούρεμα.

Σήμερα, τα κουρεμένα ομόλογα από 13,8 δισ. ευρώ έφτασαν να αποτιμώνται (σ.σ.: με στοιχεία Ιανουαρίου 2015) σε μόλις 5,2 δισ. ευρώ!!!

Αν δηλαδή σήμερα τα Ταμεία χρειάζονταν να «σηκώσουν» την περιουσία τους, θα έπαιρναν μόλις 5,2 δισ. ευρώ, που φτάνουν ίσα ίσα για συντάξεις δύο μηνών!

Στην ουσία, τρία χρόνια μετά το κούρεμα, εξαϋλώθηκαν άλλα 8,6 δισ. ευρώ!

Είναι ενδεικτικό ότι από τον Σεπτέμβριο του 2014 μέχρι τον Ιανουάριο του 2015 η τρέχουσα αξία των αποθεματικών που έχουν τα Ταμεία στο Κοινό Κεφάλαιο της Τραπέζης της Ελλάδος μειώθηκε κατά 1,2 δισ. ευρώ από τα 6,8 δισ. ευρώ στα 5,2 δισ. ευρώ. Και το πιο εντυπωσιακό είναι ότι η μεγαλύτερη απώλεια καταγράφηκε μέσα σε ένα μήνα από τον Δεκέμβριο του 2014 μέχρι τον Ιανουάριο του 2015 όπου η αξία των αποθεματικών μειώθηκε κατά 800 εκατομμύρια ευρώ, υποχωρώντας από τα 6,02 δισ. ευρώ στα 5,2 δισ. ευρώ.

Οσο η κυβέρνηση επιτείνει την αβεβαιότητα γύρω από τη χρηματοδότηση της χώρας και καλλιεργεί πολιτική αστάθεια, τόσο θα υποχωρούν και οι τιμές των ομολόγων. Οι επενδυτές θα αγοράζουν τα ομόλογα άλλων κρατών, αλλά εμείς θα ζούμε… με αξιοπρέπεια, έστω και με άδεια τα ταμεία.

Αμεση πρόσβαση στις φορολογικές δηλώσεις και στα περιουσιακά στοιχεία των οφειλετών του αποκτά το ΙΚΑ με στόχο να ελέγχει μέσω εφορίας αν αποδίδονται στο σύνολό τους οι ασφαλιστικές εισφορές τις οποίες παρακρατούν από τους μισθούς των εργαζομένων, αλλά και να έχει πλήρη εικόνα των περιουσιακών τους στοιχείων ώστε να προχωρά ακόμη και σε δέσμευσή τους έναντι χρεών!

Ενεργοποίηση

Το Ιδρυμα ενεργοποιεί σχετική εγκύκλιο που είχε εκδώσει στις 4 Απριλίου του 2013 ο πρώην γενικός γραμματέας Δημοσίων Εσόδων (και νυν βουλευτής με το Ποτάμι) Χάρης Θεοχάρης, σύμφωνα με την οποία θα έχει πλήρη πρόσβαση στις δηλώσεις απόδοσης του φόρου που παρακρατείται στο εισόδημα από μισθωτή εργασία, καθώς και στην Οριστική Δήλωση Απόδοσης Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών προκειμένου να διενεργηθούν οι σχετικοί έλεγχοι και διασταυρώσεις που αποβλέπουν στον ορθό προσδιορισμό των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών.

Ταυτόχρονα, όμως, το ΙΚΑ επικαιροποιεί παλαιότερες οδηγίες του και καλεί τις υπηρεσίες του να τις εφαρμόσουν «κατά γράμμα», προκειμένου να αναζητούν τα πλήρη περιουσιακά στοιχεία των οφειλετών του και να προβαίνουν σε αναγκαστικά μέτρα είσπραξης των εισφορών.

Στην πράξη με τα δύο αυτά μέτρα, πάνω από 400.000 οφειλέτες του θα βρεθούν στο στόχαστρο των ελέγχων στο επόμενο διάστημα. Αφενός για να διαπιστωθεί μέσω των δηλώσεων Ε1 και Ε3 αν έχουν αποδώσει στο σύνολό τους τις ασφαλιστικές εισφορές που έχουν παρακρατήσει με το φόρο μισθωτών υπηρεσιών και αφετέρου για να εντοπίζει μέσω του Ε9 τα περιουσιακά τους στοιχεία και κυρίως ποια από αυτά θα μπορούν να δεσμεύονται έναντι χρεών από βεβαιωμένες εισφορές για τις οποίες δεν έχει εκδοθεί απόφαση ρύθμισης!

Στην ουσία το ΙΚΑ θα βλέπει το «περιουσιολόγιο» εκατοντάδων χιλιάδων οφειλετών του πριν καν αυτό εφαρμοστεί και θα πράττει αναλόγως. Δηλαδή, όποιο περιουσιακό στοιχείο βρίσκει πρόσφορο θα το δεσμεύει έναντι οφειλής. Είτε πρόκειται για τραπεζικό λογαριασμό είτε για άλλο περιουσιακό στοιχείο, όπως Ι.Χ. αυτοκίνητα, οικόπεδα και σπίτια.

Η δέσμευση περιουσιακών στοιχείων εφαρμόζεται και σήμερα, χωρίς όμως να υπάρχει η δυνατότητα της απευθείας πρόσβασης στο «περιουσιολόγιο» των οφειλετών, παρά μόνον αφού προηγηθούν δικαστικές ενέργειες.

Πρόσβαση

Στις νέες οδηγίες όμως που απέστειλε χθες η αρμόδια διεύθυνση σε όλα τα υποκαταστήματα του ΙΚΑ αναφέρει ότι «μέσω των αρμοδίων οργάνων του για τον έλεγχο, τη βεβαίωση και την είσπραξη των ασφαλιστικών εισφορών, μπορεί να ζητά από τις δημόσιες ή δημοτικές και κοινοτικές αρχές, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, τις τράπεζες, τις ιδιωτικές επιχειρήσεις και γενικά από κάθε οργάνωση επαγγελματική, εμπορική βιομηχανική, γεωργική κ.λπ. οποιεσδήποτε πληροφορίες θεωρεί αναγκαίες», ενώ, όπως τονίζει, «ειδικά για τις δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες, οι πληροφορίες που μπορούν να ζητούν τα παραπάνω όργανα είναι μεταξύ άλλων και αυτές που περιέχονται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος των εργοδοτών και αφορούν τα πάσης φύσεως περιουσιακά στοιχεία που περιλαμβάνονται σε αυτήν ή συνυποβάλλονται με αυτήν»!

Ανά πάσα στιγμή δηλαδή το ΙΚΑ θα χρησιμοποιεί τις εφορίες για να παίρνει σε πραγματικό χρόνο το Ε1, το Ε3 και το Ε9 των οφειλετών του, για να βλέπει τι έχουν κρατήσει από ασφαλιστικές εισφορές, τι έχουν αποδώσει και ποια είναι τα περιουσιακά τους στοιχεία που θα μπορούσαν να δεσμευτούν όταν υπάρχουν μεγάλα και κυρίως αρρύθμιστα χρέη!

Η εγκύκλιος ενεργοποιείται σε μια χρονική στιγμή που το ΙΚΑ αντιμετωπίζει οξύτατο πρόβλημα ρευστότητας, με τα έσοδά του να βαίνουν μειούμενα. Μάλιστα, για τον Φεβρουάριο, όπως αποκάλυψε στο χθεσινό του φύλλο ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής, η εκτίμηση των υπηρεσιών του είναι ότι θα διαμορφωθούν στα 850,1 εκατ. ευρώ, από 1,069 δισ. ευρώ που ήταν τον Φεβρουάριο του 2014, δηλαδή μειωμένα κατά 219 εκατ. ευρώ ή κατά 20,4%.

e-typos.gr