Η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ δεν πρόκειται να γίνει ξαφνικά μέσα στη νύχτα.
Θα συμβεί ως «ατύχημα», το οποίο, όμως, όλοι θα βλέπουν να έρχεται και θα προετοιμάζονται. Η «Κ» μίλησε με μεγάλες τράπεζες του εξωτερικού, που έχουν «τρέξει» αρκετές φορές τα σενάρια ενός Grexit έως σήμερα και τα οποία προσαρμόζουν στις νέες συνθήκες. Επίσης, συγκέντρωσε πανεπιστημιακές μελέτες που έχουν εκπονηθεί για ακαδημαϊκούς λόγους ή για λογαριασμό κρατών και κεντρικών τραπεζών.
Συγκρίνοντας τις επιπτώσεις μιας εξόδου στη δραχμή με αυτές των μνημονίων από το 2010 έως σήμερα, προκύπτουν τα εξής βασικά συμπεράσματα:
• Πρώτον, το μνημόνιο αύξησε την ανεργία στην Ελλάδα ακριβώς στο επίπεδο που είχαν προβλέψει τα σενάρια εξόδου στη δραχμή.
• Δεύτερον, η μείωση του εισοδήματος (αγοραστική δύναμη) είναι η μισή απ’ ό,τι θα είχε συμβεί με τη δραχμή.
• Τρίτον, η αβεβαιότητα, το τελευταίο διάστημα, έχει εκτινάξει τις αποδόσεις των 10ετών στα ίδια σχεδόν επίπεδα με αυτά που προβλέπονται στην περίπτωση της δραχμής. Πριν, π.χ. το φθινόπωρο, οι αποδόσεις ήταν στο μισό από εκείνες της δραχμής.
Τα βήματα της μετάβασης
Το «ατύχημα» συμβαίνει από τη στιγμή που η έξοδος από το ευρώ δεν αποτελεί στρατηγική επιλογή, αλλά λύση ανάγκης, καθώς δεν υπάρχουν χρήματα για να λειτουργήσει η χώρα και να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της. Ετσι, αναγκαστικά θα πρέπει να βγει από το ευρώ και να «κόψει» δικό της νόμισμα. Αφού, λοιπόν, ξεπεραστούν τα διάφορα νομικά, πολιτικά και διαδικαστικά προβλήματα, ξεκινά η διαδικασία αποχωρισμού από την Ευρωζώνη και η μετάβαση στο νέο νόμισμα, π.χ. στη δραχμή.
Βήμα 1: «Παγώνουν» όλα τα διαθέσιμα των τραπεζών σε ευρώ.
Βήμα 2: Τη χρονική στιγμή «μηδέν» μετατρέπονται όλα τα υπόλοιπα (καταθέσεις και δάνεια) σε δραχμές με ισοτιμία 1 ευρώ = 1 δραχμή. Αυτό ισχύει και για τις καταθέσεις των τραπεζών στην ΤτΕ και των δανείων (ακόμη και ELA) που έχουν λάβει.
Βήμα 3: Σε πολιτικό επίπεδο μπορεί να αποφασιστεί ένα προκαταβολικό «κούρεμα» χρέους του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Αυτό γίνεται τεχνικά με προκαταβολική υποτίμηση της δραχμής πριν από την κυκλοφορία. Για παράδειγμα, το χρέος 10.000 ευρώ μετατρέπεται άμεσα σε 10.000 δραχμές, με ισοτιμία 1 προς 1. Για να γίνει και «κούρεμα», γίνεται νέος υπολογισμός με ισοτιμία π.χ. 1 ευρώ = 2 δραχμές. Ετσι, το χρέος θα μείνει 10.000 δραχμές (το χρονικό σημείο μηδέν παραμένει η βάση), αλλά σε ευρώ (για την ξένη τράπεζα) θα γίνει 5.000 ευρώ.
Βήμα 4: Απαγορεύεται η μεταφορά κεφαλαίων από τους νέους λογαριασμούς καταθέσεων σε δραχμές προς λογαριασμούς σε ευρώ.
Βήμα 5: Μισθοί, τιμές προϊόντων, αξία υπηρεσιών, δανείων κ.λπ. θα μετατραπούν με ισοτιμία 1 προς 1.
Βήμα 6: Η ΕΚΤ δανείζει εκτάκτως την ΤτΕ ώστε να έχει συναλλαγματικά διαθέσιμα σε ευρώ.
Βήμα 7: Ξεκινά η κυκλοφορία της δραχμής και η διαπραγμάτευση στις αγορές. Αναμένεται μεγάλη υποτίμηση, που μπορεί να φτάσει το 60%. Ουσιαστικά, χάνεται όλο το όφελος από το παραπάνω «κούρεμα».
Βήμα 8: Το πάγωμα των λογαριασμών και οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων παραμένουν έως ότου ηρεμήσουν οι μεγάλες μεταβολές στην ισοτιμία.
Βήμα 9: Ανταλλακτήρια θα δέχονται για συγκεκριμένη περίοδο τα ευρώ για μετατροπή σε δραχμές. Με νόμο, όλες οι συναλλαγές στο εσωτερικό θα γίνονται σε δραχμές.
Βήμα 10: Ο πληθωρισμός που θα προκύψει από την υποτίμηση της δραχμής θα εκτινάξει τις τιμές προϊόντων και υπηρεσιών. Πιο άμεση θα είναι η επίπτωση στα εισαγόμενα, όπως π.χ. τα καύσιμα. Αν δηλαδή, η ισοτιμία διαμορφωθεί σε 1 προς 8, τότε ένα λίτρο βενζίνης από 1,50 δραχμές την πρώτη ώρα θα εκτιναχθεί, π.χ., σε 9-10 δραχμές, ύστερα από μερικές ώρες ή λίγες ημέρες.
kathimerini.gr
Νέα βόμβα κατά της ελληνικής κυβέρνησης, λίγες ώρες μετά τη συμφωνία στις Βρυξέλλες, ρίχνει η Αγκελα Μέρκελ.
Λίγο μετά την συνέντευξη του Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος επέμεινε ότι η πέμπτη αξιολόγηση είναι νεκρή και δεν τίθεται θέμα μέτρων που προέβλεπε το προηγούμενο Μνημόνιο, στο πλαίσιο του e-mail Βαρουφάκη, η Γερμανίδα Καγκελάριος ήρθε να τον διαψεύσει.
Οπως δήλωσε χαρακτηριστικά σε ό,τι αφορά τα όσα συμφωνήθηκαν χθες στις Βρυξέλλες, επανέλαβε ότι δεν πρόκειται παρά για επαναβεβαίωση της συμφωνίας στο πλαίσιο του Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου και παρέπεμψε στο κείμενο της 10.12.2014 (5η αξιολόγηση), όπου έχει καταγραφεί, όπως είπε, το τι έχει ήδη εκπληρωθεί και το ποιες υποχρεώσεις παραμένουν σε εκκρεμότητα.
«Η ελληνική κυβέρνηση θα καταθέσει μια πλήρη λίστα μεταρρυθμίσεων με δική της ευθύνη, αλλά εντός του πλαισίου της συμφωνίας του Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου, η οποία παραπέμπει στην τελευταία αξιολόγηση του β' Προγράμματος», δήλωσε η κυρία Μέρκελ και πρόσθεσε ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα κάποιες μεταρρυθμίσεις οι οποίες στις 10.12.14 εμφανίζονταν ακόμη ως εκκρεμείς, να τις αντικαταστήσει, εφόσον έχουν το ίδιο αποτέλεσμα.
«Και αυτό πρέπει να το διαπιστώσουν οι θεσμοί και τότε να το προτείνουν στο Eurogroup. Σημαντικό είναι στο τέλος όλο αυτό να 'βγαίνει' και οικονομικά», συνέχισε, για να τονίσει ότι μέρος της συμφωνίας της 20.2.2015 είναι ότι η Ελλάδα δεσμεύεται - με κάποιο περιορισμό για το 2015 - να διασφαλίσει τα απαραίτητα πρωτογενή πλεονάσματα σύμφωνα με την δήλωση του Eurogroup από τον Νοέμβριο του 2012.
Απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις, η 'Αγγελα Μέρκελ επισήμανε ότι στην περίπτωση της Ελλάδας δεν συμβαίνει κάτι ειδικό, αλλά ακολουθείται ακριβώς η ίδια διαδικασία όπως με την Ιρλανδία, την Ισπανία κλπ. και, αναφερόμενη στους ελέγχους, παρέπεμψε σε αυτό που ισχύει από το ΔΝΤ ακόμη και για τις χώρες που δεν βρίσκονται σε πρόγραμμα, όπως η Γερμανία.
«Έρχονται οι συνεργάτες του ΔΝΤ στην Γερμανία, πηγαίνουν στα υπουργεία και συγκεντρώνουν στοιχεία», σημείωσε.
Παράλληλα επανέλαβε ότι αποπληρωμή της δανειακής βοήθειας μπορεί να γίνει μόνο με θετική αξιολόγηση του προγράμματος και επισήμανε ότι δεν αναμένει από τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα να της παραδώσει την Δευτέρα την λίστα με τις προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις, καθώς η συνάντηση που θα έχουν είναι διμερής και έχει διαφορετικό αντικείμενο.
«Πρόκειται για διμερή επίσκεψη, όπως αυτές που έχει κάνει (ο κ. Τσίπρας) και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Δεν είναι το μέρος όπου δίδονται οι οποιεσδήποτε λίστες με προτάσεις μεταρρυθμίσεων. Αυτές πρέπει, όπως είπα, να δοθούν στους θεσμούς και όχι στην Γερμανία», τόνισε η κυρία Μέρκελ και διευκρίνισε ότι κατά την συνάντησή της με τον Έλληνα πρωθυπουργό θα συζητηθεί, μεταξύ άλλων, η διμερής βοήθεια που έχει προσφέρει η Γερμανία στην Ελλάδα και το κατά πόσο η συνεργασία θα συνεχιστεί και με τη νέα ελληνική κυβέρνηση. Αναφέρθηκε δε ενδεικτικά στην Ελληνογερμανική Συνέλευση και στην συνεργασία στον τομέα της υγείας.
imerisia.gr
«Εντός του 2015 η πρώτη δόση της σταδιακής αύξησης του κατώτατου μισθού» δήλωσε ο υπουργός Εργασίας Π. Σκουρλέτης και πρόσθεσε ότι δεν έχει λογική να υπάρξει κανένα νέο Μνημόνιο εξηγώντας ότι «ο ελληνικός λαός έχει ανάγκη από έναν άλλο δρόμο και πρέπει να το συνειδητοποιήσουν αυτό και οι εταίροι.»
Ο Π. Σκουρλέτης ερωτώμενος σε εκπομπή του Mega, για το χρονικό πλαίσιο των νέων μέτρων είπε ότι έρχονται άμεσα και θα αποδώσουν.
Ο υπουργός τόνισε να μην δημιουργούνται λάθος εικόνες στον κόσμο, άλλο οι τροϊκανοί, άλλο το Brussel Group που δεν θα έχει κανένα πολιτικό ρόλο και εξουσία. «Η αποκατάσταση του κατώτατου μισθού και παρ' όλη την αναταραχή που δημιούργησε αρχικά, δεν υπήρξαν κατ' ιδίαν αντιδράσεις.
Ήμασταν η μόνη χώρα που έθεσε το ζήτημα να εγκαταλειφθούν οι πολιτικές λιτότητες και να αποκατασταθεί η δημοκρατία στην Ευρώπη. Ο κ. Σόιμπλε πρέπει να εξηγήσει γιατί η Γερμανία καθιέρωσε πρόσφατα τον κατώτατο μισθό. Στον κ. Άσμουσεν μάλιστα το είπα: Ότι εσείς το κάνατε, εμείς γιατί όχι.» ανέφερε ο κ. Σκουρλέτης
dikaiologitika.gr
Καταγγελία ότι οι αναλογιστικές μελέτες των ταμείων στις οποίες βασίστηκαν οι μειώσεις μισθών και συντάξεων επί μνημονίων ήταν νοθευμένες έκανε στην εκπομπη “Κοινωνία Ώρα Mega” ο γενικός γραμματέας Κοινωνικής Ασφάλισης Γιώργος Ρωμανιάς.
Συγκεκριμένα ο κ.Ρωμανιάς δήλωσε ότι στις αναλογιστικές μελέτες που πήρε στα χέρια του δεν είχε υπολογιστεί η περιουσία των ταμείων, ούτε οι αποδόσεις της, δηλαδή οι συντάκτες των μελετών αυτών είχαν συνυπολογίσει μόνο τις εισφορές που επρόκειτο να λάβουν τα ταμεία και τις συντάξεις που επρόκειτο να αποδώσουν. Όπως εκτίμησε ο κ. Ρωμανιάς επρόκειτο για μεθοδευμένη παράλειψη.
dimokratiki.gr
Σε όρους-φωτιά και ίσως ένα νέο πρόγραμμα - δάνειο ύψους 30 δισ. ευρώ θα υποχρεωθεί η Ελλάδα στο «συμβόλαιο» που θα αντικαταστήσει το Μνημόνιο, αν θελήσει να εισπράξει τα υπόλοιπα χρηματοδότησης ύψους 22 δισ. του τρέχοντος Μνημονίου ώστε να καλύψει το εκρηκτικό ταμειακό πρόβλημα των επόμενων μηνών.
Κορυφαίος αξιωματούχος της Ε.Ε. ο οποίος παρακολουθεί από κοντά το ελληνικό πρόγραμμα μιλώντας χθες στο γερμανικό πρακτορείο MNI, αποκάλυψε ότι η Ελλάδα μπορεί να χρειαστεί νέο πακέτο διάσωσης, άνω των 30 δισ. ευρώ.
Μυστικές συζητήσεις
«Ενα τρίτο πακέτο διάσωσης είναι πιθανό για την Ελλάδα», τονίζει ο αξιωματούχος, σύμφωνα με το γερμανικό πρακτορείο. «Οι δανειστές της Ελλάδας συζητήσαμε κεκλεισμένων των θυρών για το ενδεχόμενο ενός νέου τρίτου πακέτου διάσωσης για τη χώρα. Οι συζητήσεις για το τρίτο δάνειο της Ελλάδας έχουν ξεκινήσει ήδη από τον Σεπτέμβριο του 2014», αποκαλύπτει ο Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Παράλληλα, σύμφωνα με το γερμανικό πρακτορείο, ο ίδιος αξιωματούχος υπογραμμίζει ότι εντός των ερχόμενων τεσσάρων μηνών δεν θα υπάρξει καμία συζήτηση για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. «Η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να είναι έτοιμη να λάβει πρόσθετα μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα. Η συμφωνία του Eurogroup αποτελεί μόνο ένα προσχέδιο και μπορεί να αλλάξει. Αρκετοί στο Eurogroup δεν έχουν πειστεί για τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Ελλάδα», καταλήγει.
Το βασικό χρηματοδοτικό πακέτο που πήρε την παράταση των τεσσάρων μηνών περιλαμβάνει το υπόλοιπο του δανείου από την Ε.Ε. (1,8 δισ. ευρώ), τα υπόλοιπα των δανείων από ΔΝΤ (12,5 δισ. ευρώ) και τα κέρδη από τη διακράτηση ελληνικών ομολόγων που θα δίνονται σταδιακά μέχρι και το 2016, τα οποία μαζί με τα 1,9 δισ. που εκκρεμούν φτάνουν τα 5,5 δισ. ευρώ.
Οι εκπρόσωποι των δανειστών διαψεύδουν στην πράξη τον ισχυρισμό του υπουργού Οικονομικών κ. Γιάνη Βαρουφάκη ότι με τη συμφωνία για την παράταση του χρηματοδοτικού πλαισίου η Ελλάδα κατάφερε να διαχωρίσει τη δανειοδότηση από τις υποχρεώσεις που συνόδευαν το πρόγραμμα.
Ολοκλήρωση του προγράμματος
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών κ. Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ξεκαθαρίζει σε κάθε ευκαιρία ότι χωρίς την ολοκλήρωση του προγράμματος και τη θετική αξιολόγησή του από τους θεσμούς η Ελλάδα δεν θα πρέπει να περιμένει ούτε ευρώ από τη χρηματοδότηση του Μνημονίου.
Ο πρόεδρος της ΕΚΤ κ. Μάριο Ντράγκι μιλώντας στο Ευρωκοινοβούλιο και αναφερόμενος στο θέμα της Ελλάδας δεν άφησε περιθώρια για την εκταμίευση των κερδών της ΕΚΤ από ελληνικά ομόλογα ύψους 1,9 δισ. ευρώ.
Την ίδια ώρα, οι επιστολές της εκτελεστικής διευθύντριας του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ και του προέδρου της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι προς τον πρόεδρο του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ μετά τη λήψη της πρότασης του κ. Βαρουφάκη περιείχαν πολλά και κρίσιμα ερωτηματικά.
Η κ. Λαγκάρντ τόνιζε ότι η Ελλάδα δεν ανέφερε σαφώς ποια μέτρα προτίθεται να πάρει για μια σειρά από κρίσιμους τομείς όπως το ασφαλιστικό και η αλλαγή του καθεστώτος ΦΠΑ. Σημείωνε επίσης ότι δεν υπάρχει ξεκάθαρη δέσμευση για συνέχιση ήδη συμπεφωνημένων πολιτικών για άνοιγμα κλειστών τομέων, για διοικητικές μεταρρυθμίσεις για ιδιωτικοποιήσεις και για μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας.
Στο τραπέζι ΦΠΑ, ΕΝΦΙΑ, 100 δόσεις και ασφαλιστικό
Στο τέλος της... αρχής της βρίσκεται η ελληνική διαπραγμάτευση για αλλαγή του ελληνικού προγράμματος μετά την έγκριση της 4μηνης παράτασης του χρηματοδοτικού πακέτου. Από εδώ και πέρα οι γενικόλογες αναφορές που υπάρχουν στην επιστολή του υπουργού Oικονομικών θα πρέπει να γίνουν συγκεκριμένα μέτρα. Τα μέτρα αυτά θα αποφασίζονται και θα υιοθετούνται με τη γνωστή λογική του Mνημονίου.
Το επόμενο διάστημα θα ξεκινήσουν ουσιαστικές συζητήσεις σε θέματα όπως:
1. Το ύψος του δημοσιονομικού κενού για το 2015 το οποίο είναι σημαντικά μεγαλύτερο από τα 2,5 δισ. ευρώ που υπολογίζονταν στα τέλη του 2014.
2. Η αλλαγή του καθεστώτος του ΦΠΑ και οι παρεμβάσεις που θα πρέπει να γίνουν για να αυξηθεί η απόδοση του βασικού έμμεσου φόρου που είναι από τις χαμηλότερες εντός της Ε.Ε.
3. Η αλλαγή του ΕΝΦΙΑ με ένα φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας που θέλει να νομοθετήσει για το 2015 το ΥΠΟΙΚ θεωρώντας τον άδικο φόρο. Στο μέτρο αυτό θα πρέπει το υπουργείο Οικονομικών να είναι έτοιμο να παρουσιάσει ισοδύναμα μέτρα για να καλύψει την όποια υστέρηση εσόδων που θα δημιουργήσει η αλλαγή των παραμέτρων που θα αποφασιστούν.
4. Η βελτίωση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού που θα βάλει στη συζήτηση και τη ρύθμιση των 100 δόσεων. Επίσης θα συζητηθούν τα μέτρα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και των τριγωνικών συναλλαγών.
5. Η εξέταση της βιωσιμότητας και οι αλλαγές που θα γίνουν στο ασφαλιστικό. Οι αλλαγές που θα πρέπει να γίνουν στην αγορά εργασίας.
6. Θα πρέπει να ξεκαθαριστούν το πλαίσιο και οι στόχοι που θα έχει εφεξής το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων.
7. Θα πρέπει να οριστικοποιηθούν ποσοτικοί χρονικοί και ποιοτικοί στόχοι για απελευθερώσεις αγορών και υπηρεσιών.
ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ
Ελεύθερος τύπος