Ημασταν στην Κω για ολιγοήμερη απόδραση και ο δρόμος μάς είχε φέρει έξω από ένα πολυσυζητημένο συγκρότημα, που είχε προσφάτως βραβευθεί για την αρχιτεκτονική του. Η απόπειρα να το θαυμάσουμε «από μέσα» δεν ευδοκίμησε. «Το ξενοδοχείο είναι highly exclusive» επαναλάμβαναν οι αρμόδιοι, με αποτέλεσμα να καταφέρουμε να δούμε μόνο από μακριά το «αποδομημένο» ξενοδοχείο-οικισμό με τα λευκά σπιτάκια με την ιδιωτική πισίνα. Ως highly exclusive είναι και highly expensive και... γεμάτο ήδη από τον Μάιο και έως το τέλος της σεζόν.

Το παραπάνω παράδειγμα είναι αρκετά ενδεικτικό του μικρού θαύματος που συντελείται σήμερα στην Κω. Το νησί, που το 2015 βρέθηκε στην επικαιρότητα λόγω του προσφυγικού, και πέρυσι, στην καρδιά της θερινής σεζόν, συνταράχθηκε και από έναν καταστροφικό σεισμό, στον οποίο έχασαν τη ζωή τους δύο τουρίστες και πολλά αξιοθέατα αλλά και υποδομές υπέστησαν σοβαρές ζημιές, φέτος διανύει μια εντυπωσιακή τουριστικά χρονιά. Παρά τα προβλήματα, οι Ελληνες και ξένοι επενδυτές δεν γύρισαν την πλάτη τους στο νησί του Ιπποκράτη, δημιουργώντας νέες, σύγχρονες υποδομές τόσο για υψηλό όσο και για μαζικό τουρισμό, ενώ οι ξενοδόχοι με στρατηγική και προσωπική εργασία κατόρθωσαν όχι μόνο να συγκρατήσουν τους παλιούς επισκέπτες αλλά και να προσελκύσουν νέους. Ολα δείχνουν ότι οι αφίξεις φέτος στο νησί θα καταρρίψουν το ρεκόρ που είχε σημειωθεί το 2014.

Σύμφωνα με τις προκρατήσεις του οργανισμού Thomas Cook, ενός από τους μεγαλύτερους tour operators στον κόσμο, η Κρήτη, η Ρόδος και η Κως δεσπόζουν φέτος στις πρώτες επιλογές παγκοσμίως για διακοπές. Οι επιχειρηματίες του νησιού, που έχουν περάσει πολλά, προς το παρόν εμφανίζονται συγκρατημένα αισιόδοξοι, εκτιμώντας ότι η τελική αύξηση σε σχέση με πέρυσι δεν θα ξεπεράσει το 8%. Πέρυσι, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, η Κως παρουσίασε κάμψη λόγω του σεισμού που φόβισε τους υποψήφιους επισκέπτες. Φέτος, πάντως, ήδη από τον Μάιο οι περισσότερες μονάδες είναι γεμάτες κυρίως με Αγγλους, Γερμανούς και Ολλανδούς, τους πιο «πιστούς» πελάτες της Κω. (Ανοδικά κινούνται φέτος και οι κρατήσεις από τις αγορές της Σκανδιναβίας). Με καμάρι αναφέρουν όλοι ότι το 30-40% των επισκεπτών επισκέπτεται πάλι το νησί. «Η επιτυχία δεν ήρθε επειδή “ξαφνικά” ο κόσμος αγάπησε την Κω, χρειάστηκε πολλή δουλειά από την ιδιωτική πρωτοβουλία για να έχουμε αυτά τα αποτελέσματα», αναφέρει έμπειρος ξενοδόχος στην «Κ». Τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί πολλές νέες μονάδες, ενώ έχουν ανακαινιστεί άλλες. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι εξαιρετικές υποδομές και υπηρεσίες είναι αυτές που βοήθησαν να «αντέξει» η Κως και το προσφυγικό. (Σήμερα, οι αφίξεις προσφύγων έχουν περιοριστεί στο ελάχιστο, καταγράφονται δύο-τρεις περιπτώσεις τον μήνα, σύμφωνα με τον δήμο). Κοινή εκτίμηση είναι ότι όταν σε δύο χρόνια ολοκληρωθούν τα έργα του αεροδρομίου, η Κως θα εκτιναχθεί.

Οι τουρίστες που στα τέλη Μαΐου έκαναν βόλτα στο λιμάνι στην Κω έδειχναν να μη νοιάζονται για τα εμφανή σημάδια του περυσινού σεισμού. Στις 12 Ιουνίου ολοκληρώνεται ο σχετικός διαγωνισμός και αναμένεται να ανακηρυχθεί προσωρινός ανάδοχος του έργου. Σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο τουρισμού Ηλία Σηφάκη, το μικρό αυτό θαύμα της επανάκαμψης της Κω στους δημοφιλέστερους προορισμούς οφείλεται στο γεγονός ότι «δήμος, περιφέρεια, υπουργείο, φορείς ήμασταν ενωμένοι με κοινό στόχο η Κως να ξεπεράσει τα προβλήματα που αντιμετώπιζε τα τελευταία δύο χρόνια». «Είναι σπάνια η συνένωση δυνάμεων;», τον ρωτήσαμε. «Πάρα πολύ σπάνια», ομολογεί. «Συνήθως, ο καθένας επιθυμεί να καρπωθεί μόνος του μια επιτυχία και να χρεώσει αλλού μια αποτυχία».

Οπως τονίζει ο κ. Σηφάκης, κρίσιμο ρόλο έχουν διαδραματίσει οι πολύ μεγάλες εγχώριες και ξένες επενδύσεις. «Δείχνει την προοπτική και την εμπιστοσύνη του τουριστικού κυκλώματος στην Κω, η οποία μπορεί στους Ελληνες να μην είναι γνωστή, αλλά έχει έναν από τους μεγαλύτερους αριθμούς αφίξεων ξένων επισκεπτών στη χώρα».

Η Τουρκία

Σήμερα η Κως ανταγωνίζεται ευθέως την Τουρκία. «Μας ενδιαφέρει περισσότερο πώς πάει η Τουρκία στον τουρισμό, παρά τα ελληνικά νησιά. Επειδή η Τουρκία μπορεί να “παίζει” με την τιμολογιακή πολιτική της, σήμερα έχει ανακάμψει πλήρως μετά τα τρία τελευταία χρόνια που εμφάνιζε πτώση. Τρέχει με υπερβολικά γρήγορες ταχύτητες. Οπότε για εμάς η φετινή αύξηση είναι διπλά ενθαρρυντική. Δείχνει ότι η Τουρκία ανεβαίνει χωρίς εμείς να χάνουμε, ότι δεν ήταν κάτι ευκαιριακό, αλλά έχει διάρκεια. Οτι υπάρχει τουριστική ισορροπία στην περιοχή».

Το rebranding της Λέσβου και τα εμπόδια

«Εμείς δεν δίνουμε δωμάτια, προσφέρουμε φιλοξενία, καταλαβαίνετε αυτό που σας λέω; Καταλαβαίνετε τη διαφορά;». Η Μαρία Βέρου, πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Λέσβου, μας μιλά από ανοικτή ακρόαση ενώ οδηγεί. Την πετύχαμε στον δρόμο, είχε μόλις φύγει από ένα συνέδριο και κατευθυνόταν πίσω στο ξενοδοχείο. Μέχρι να τελειώσει και αυτή η σεζόν, αυτό το πηγαινέλα θα είναι καθημερινότητα τόσο για την ίδια, που με την ιδιότητα της προέδρου έχει αυξημένες αρμοδιότητες, όσο και για τους περισσότερους ξενοδόχους της Λέσβου.

Η διαφορά με το παρελθόν είναι ότι πλέον τον χειμώνα δεν ξεκουράζεται κανείς. Για να σταθεί ξανά στα πόδια του τουριστικά το νησί, να έρθει στα επίπεδα προ προσφυγικής κρίσης, χρειάζεται σκληρή δουλειά καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. «Κάνουμε τεράστια προσπάθεια, η οποία δυστυχώς σαμποτάρεται από την ίδια την κυβέρνηση», λέει η κ. Βέρου. Σύμφωνα με την ίδια, οι ξενοδόχοι δεν αποζημιώθηκαν ποτέ για τις απώλειες των τελευταίων ετών. Η πτώση των εισπράξεων το ’16 στη Λέσβο έφτασε το 70%, ενώ πέρυσι περιορίστηκε στο 50%. «Φέτος, ενώ ξεκινήσαμε καλά, όλα αυτά που έγιναν με την Τουρκία και τον Ερντογάν, την πτώση του Μιράζ, τις απειλές για αύξηση των ροών, οδήγησαν σε “πάγωμα” των κρατήσεων. Και πρόσφατα, τα γνωστά επεισόδια που έλαβαν χώρα στην πλατεία Σαπφούς, που έκαναν τον γύρο του κόσμου, είχαν άμεσο αντίκτυπο στις κρατήσεις. Είτε έχουμε ακυρώσεις είτε σταματάει ξαφνικά η ροή. Μπορεί να έχουμε μια σταθερή ροή και με το που θα ακουστεί κάτι, ένα θερμό επεισόδιο, ξαφνικά αυτή κόβεται».

«Ο τουρισμός πάει καλά, η ζωή μας όχι και τόσο», θα πει από την πλευρά του ο δήμαρχος Λέσβου Σπύρος Γαληνός. «Πάνε να λύσουν το θέμα του προσφυγικού τοπικά. Ξεπροβάλλουν νέες δομές από τη μια μέρα στην άλλη. Ακόμα και αύξηση να έχουμε φέτος στους επισκέπτες, θα μπορούσαμε να έχουμε περισσότερη».

Παρ’ όλα αυτά, η προσπάθεια rebranding του νησιού που προηγήθηκε έχει φέρει αποτελέσματα: οι οιωνοί είναι θετικοί για το φετινό καλοκαίρι. Της εκστρατείας ηγήθηκαν οι ίδιοι οι επιχειρηματίες του τουρισμού. Ο Φορέας Τουρισμού Μολύβου ανέπτυξε την πρωτοβουλία «Το άλλο Αιγαίο» («The Other Aegean») για να αναδείξει τις λιγότερο γνωστές πλευρές της Λέσβου, ενώ πραγματοποιεί και το 1ο Διεθνές Φεστιβάλ Ευεξίας Λέσβου στις 7-9 Σεπτεμβρίου στην ευρύτερη περιοχή της Εφταλούς, Μολύβου και Πέτρας. Ηδη, τα ξενοδοχεία της περιοχής είναι sold out για εκείνες τις ημέρες. Τη δική του καμπάνια «επαναλανσαρίσματος» της Λέσβου έκανε και ο δήμος.

Αρκετοί θεώρησαν ότι θα έπρεπε να έχει «αγκαλιάσει» αυτή του Μολύβου, αντί να την ανταγωνιστεί.

Η φιλοσοφία

«Εχουμε ξεκινήσει καλά. Περιποιηθήκαμε πολύ καλά τους επισκέπτες μας και αυτό αναμεταδόθηκε», λέει η κ. Βέρου. «Αυτό προσφέρουμε εμείς. Οι μονάδες μας απέχουν από αυτές της Κρήτης ή της Ρόδου. Δεν είναι ούτε οι παραλίες μας αυτές που φέρνουν τον κόσμο, ούτε καν η γαστρονομία μας. Εμείς, ως ξενοδόχοι, πράκτορες, εστιάτορες, υπάλληλοι, εμείς εκπροσωπούμε το άλλο Αιγαίο, με την αντίληψή μας για τη φιλοξενία, την αγάπη μας για τον ξένο που τον θεωρούμε ιερό. Η ιερότητα του ξένου είναι πάνω από εμάς. Πάνω από το κέρδος, πάνω από τα προσωπικά οφέλη. Δεν είναι τυχαίο ότι ο κόσμος εδώ έδωσε τα σπίτια του στους πρόσφυγες. Για εμάς είναι ιερό καθήκον η φιλοξενία και αυτός είναι λόγος που συγκρατήσαμε το 30% των πελατών μας που έρχονται και ξανάρχονται. Ερχονται για την αγάπη που προσφέρουμε και για τη φιλοξενία μας».

Στην Κω Γερμανοί και Βρετανοί κατέλαβαν τις δύο πρώτες θέσεις το Μάιο. Από τις 161.319 αφίξεις ξένων, οι Γερμανοί ήταν 56.937 και Βρετανοί οι 37.519. Στην τρίτη θέση βρέθηκαν το Μάιο οι Ολλανδοί (19.311) και ακολούθησαν οι Πολωνοί (11.391).

Επισημαίνεται ότι η μεγάλη αύξηση που καταγράφηκε στις αφίξεις επισκεπτών στην Κω και γενικότερα στην Ελάδα(20%-40%) αποδίδεται από παράγοντες του τουρισμού σε μεγάλο βαθμό, στις χαμηλές τιμές των ξενοδοχείων το Μάιο.

«Τα δεδομένα των ποιοτικών χαρακτηριστικών κατά κανόνα δεν είναι ανάλογα του αριθμού αφίξεων με αποτέλεσμα να δημιουργείται συχνά μια «πλάνη» που προκαλεί πολύ μεγαλύτερες προσδοκίες από αυτές που ουσιαστικά πρέπει να υπάρχουν», δηλώνει σήμερα σε συνέντευξή της στην «δ» η αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων και Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδοχων Κω κα Κωνσταντίνα Σβύνου. Παράλληλα, δηλώνει αισιόδοξη για τη συνέχεια της τουριστικής περιόδου από πλευράς αφίξεων, εκφράζοντας όμως την αγωνία της για το κατά πόσο ικανοποιημένοι θα φύγουν οι επισκέπτες μας καθώς «δεν είμαστε έτοιμοι να υποδεχτούμε τόσο κόσμο από πλευράς υποδομών, εμφάνισης πόλης και οργάνωσης σε στοιχειώδη και μείζονος σημασίας τομείς».
Όσον αφορά τις επενδύσεις, τονίζει πως «οι επενδύσεις θα πρέπει να δρομολογούνται με συγκεκριμένο σχεδιασμό, έτσι ώστε να αναδεικνύονται τα ιδιαίτερα τουριστικά μας χαρακτηριστικά, να συμβάλλουν στο άνοιγμα νέων αγορών, να συμπληρώνουν κενά του τουριστικού μας προϊόντος και το βασικότερο: ΝΑ ΣΥΝΟΔΕΥΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΕ ΥΠΟΔΟΜΕΣ».
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Κυρία Σβύνου, η τουριστική σεζόν έχει ξεκινήσει και θα ήθελα ένα πρώτο σχόλιο από εσάς. Πώς περιμένετε να εξελιχθεί; Είστε αισιόδοξη για την περιοχή σας;
Από την αρχή του χρόνου μεταδίδουμε τα θετικά μηνύματα των οποίων γινόμασταν αποδέκτες μέσα από τις επαφές μας με παράγοντες της τουριστικής αγοράς. Η χρονιά είναι μια χρονιά νέων ρεκόρ. Ήδη το βλέπουμε από τα στατιστικά των διεθνών αφίξεων. Η προσδοκία μας και η αγωνία μας εστιάζονται σε ποιοτικότερα στοιχεία, όπως αυτά των τουριστικών εισπράξεων, της μέσης διάρκειας διαμονής, της κατά κεφαλήν δαπάνης και άλλα αντίστοιχα νούμερα που δίνουν την ουσιαστική απόδοση του τουριστικού μας προϊόντος στις επιχειρήσεις και ευρύτερα στην τουριστική κοινωνική οικονομία.
Τα δεδομένα των ποιοτικών χαρακτηριστικών κατά κανόνα δεν είναι ανάλογα του αριθμού αφίξεων με αποτέλεσμα να δημιουργείται συχνά μια «πλάνη» που προκαλεί πολύ μεγαλύτερες προσδοκίες από αυτές που ουσιαστικά πρέπει να υπάρχουν. Ένα παραπάνω με την υπερφορολόγηση στην οποία υπόκεινται οι επιχειρήσεις όπου το καθαρό κέρδος έχει μειωθεί και σε πολλές περιπτώσεις ο κύκλος εργασιών αρκεί μόνο για την πληρωμή των υποχρεώσεων.
Στην περιοχή της Κω η αύξηση στις αφίξεις του Μαΐου δείχνει τη δυναμική με την οποία ξεκίνησε το νησί. Οι πληρότητες στα ξενοδοχεία είναι ικανοποιητικές, σημειώνοντας βεβαίως ένα κενό μεταξύ μεγάλων και μικρών επιχειρήσεων καθώς οι μικρές ξενοδοχειακές μονάδες γεμίζουν όταν έχουν εξαντληθεί οι πληρότητες των μεγαλύτερων. Αυτός είναι ο κανόνας της αγοράς… Όμως θα γεμίσουν και αυτές καθώς η πορεία στο ρυθμό αφίξεων αναμένεται σε διψήφια νούμερα και στους επόμενους μήνες.
Όσο για την αισιοδοξία, μόνο με βάση αυτήν κινούμασταν ακόμα και στα δύσκολα έτη του 2015, 2016, 2017, στο πλαίσιο της προσπάθειάς μας να ξεπεράσουμε όσο το δυνατόν πιο ανώδυνα τις απανωτές κρίσεις που πέρασε το νησί. Πως λοιπόν να μην είμαστε αισιόδοξοι τώρα που βλέπουμε τα αποτελέσματα και τη δικαίωση όλων αυτών των προσπαθειών;
Αισιόδοξη λοιπόν δηλώνω για τη συνέχεια της τουριστικής περιόδου από πλευράς αφίξεων, οφείλω όμως να εκφράσω την αγωνία μου για το κατά πόσο ικανοποιημένοι θα φύγουν οι επισκέπτες μας καθώς δεν είμαστε έτοιμοι να υποδεχτούμε τόσο κόσμο από πλευράς υποδομών, εμφάνισης πόλης και οργάνωσης σε στοιχειώδη και μείζονος σημασίας τομείς.
• Τελικά, το τέλος διανυκτέρευσης που ισοδυναμεί με έναν ακόμη «Φόρο» επιβαρύνει τον Τουρισμό μας. Ποιες είναι οι αντιδράσεις μέχρι τώρα και πώς το έχουν αντιμετωπίσει οι τουρ οπερέιτορς και οι άνθρωποι του Τουρισμού;
Ο φόρος διανυκτέρευσης έχει περάσει στους επισκέπτες και βεβαίως όπως ήταν αναμενόμενο δημιουργεί μεγάλη δυσαρέσκεια και πολλά παράπονα. Καθημερινά ερχόμαστε στη δύσκολη θέση να προσπαθούμε να εξηγήσουμε στον επισκέπτη το λόγο για τον οποίο πρέπει να πληρώσει έναν ακόμη φόρο και κυρίως έναν φόρο μη ανταποδοτικό που απλά θα συμπληρώσει τις ανάγκες του κράτους και όχι τις ανάγκες σε επενδύσεις υποδομών στον τόπο επίσκεψης, όπως τουλάχιστον γίνεται σε άλλες χώρες.
Δυστυχώς είναι μια ακόμη περίπτωση, δεδομένων των ανταγωνιστών μας που επιστρέφουν δυναμικά στον τουριστικό χάρτη, που θα γυρίσει αρνητικά σε μεσομακροπρόθεσμο χρόνο στον τουρισμό της χώρας μας. Να σημειώσω επίσης πως ακόμα πιο αρνητικά αντιλαμβάνονται το φόρο διαμονής οι ημεδαποί επισκέπτες, τόσο αυτοί που ταξιδεύουν για επαγγελματικούς λόγους όσο και αυτοί που ταξιδεύουν για λόγους αναψυχής, οι οποίοι ήδη υπερφορολογημένοι καλούνται να πληρώσουν έναν φόρο ακόμα….

• Κατά την άποψή σας, οι επενδύσεις στον Τουρισμό αποτελούν μία καλή προοπτική ανάπτυξης της οικονομίας της χώρας μας;
Θα ξεκινήσω λέγοντας πως οι ιδιωτικές επενδύσεις είναι αυτές που συνέβαλαν στην εκτόξευση της χώρας μας στον τουριστικό χάρτη. Το ίδιο ισχύει και για το νησί της Κω, καθώς οι επενδύσεις σε μεγάλες και πολυτελείς μονάδες έδωσαν στο νησί τον τουριστικό του χαρακτήρα. Πέραν τούτου, είναι αυτές οι επενδύσεις όχι μόνο από επιχειρηματίες ξενοδόχους αλλά και από τους τουρ οπερέιτορ που συνέβαλαν -μεταξύ άλλων- στην ταχύτατη ανάκαμψη της Κω από τις απανωτές κρίσεις που διένυσε.
Οι επενδύσεις αποτελούν το άλφα και το ωμέγα στην τουριστική ανάπτυξη της χώρας μας και ένα παραπάνω για την οικονομία μας καθώς έχει αποδειχτεί περίτρανα πως ο τουρισμός αποτελεί τον σημαντικότερο πυλώνα. ΟΜΩΣ ο επενδύσεις θα πρέπει να δρομολογούνται με συγκεκριμένο σχεδιασμό, έτσι ώστε να αναδεικνύονται τα ιδιαίτερα τουριστικά μας χαρακτηριστικά, να συμβάλλουν στο άνοιγμα νέων αγορών, να συμπληρώνουν κενά του τουριστικού μας προϊόντος και το βασικότερο: ΝΑ ΣΥΝΟΔΕΥΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΕ ΥΠΟΔΟΜΕΣ. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να βαδίσουμε προς αειφόρο ανάπτυξη, με σεβασμό στη φέρουσα ικανότητα του εκάστοτε προορισμού και βεβαίως πάντα με σεβασμό στο περιβάλλον και το κοινωνικό σύνολο.
Και θα κλείσω την απάντησή μου τονίζοντας πως δεν μπορούμε επ’ ουδενί να αξιοποιήσουμε τη δυνατότητα της χώρας μας σε προσέλκυση επενδύσεων χωρίς ΣΤΑΘΕΡΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ!
• Υπάρχουν περιθώρια για άνοιγμα νέων αγορών και πώς μπορεί να γίνει αυτό εφικτό;
Σαφέστατα και υπάρχει περιθώριο να διευρύνουμε τις αγορές μας και μάλιστα σε αυτή την κατεύθυνση κινείται τα τελευταία χρόνια το υπουργείο τουρισμού αλλά και η περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Υπάρχουν αγορές ανεπτυγμένες στις οποίες δεν έχουμε διεισδύσει ακόμα και θα μπορούσαμε να διεκδικήσουμε μεγαλύτερο κομμάτι σε αυτές (ειδικά στο νησί της Κω), αλλά και αγορές αναπτυσσόμενες και πολλά υποσχόμενες ως προς τη δυναμική τους.
Το βασικότερο είναι η διασύνδεση των προορισμών, η προσέλκυση αεροπορικών πτήσεων και βεβαίως η κατ’ επέκταση σύναψη συμφωνιών μεταξύ των επιχειρηματιών. Από τη στιγμή που συμφωνούνται και ορίζονται οι πρώτες πτήσεις, τότε ξεκινούν και όλες οι περαιτέρω δράσεις προβολής και μάρκετινγκ για τη δημιουργία και την αύξηση της ζήτησης κυρίως από τους ιδιώτες.

Πηγή:www.dimokratiki.gr