«Δεν υπάρχει ζήτημα “κουρέματος” καταθέσεων ούτε “νέας ανακεφαλαιοποίησης”», τονίζει η πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών και της Εθνικής Τράπεζας Λούκα Κατσέλη, σε συνέντευξη της στην «Καθημερινή της Κυριακής».
Όπως επισημαίνει η κ. Κατσέλη, «μόλις πριν από λίγους μήνες οι ελληνικές συστημικές τράπεζες βγήκαν από μία επιτυχημένη διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης που έλαβε υπόψη της ακόμη και τα πιο ‘δυσμενή σενάρια’ σύμφωνα με την άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων που διενήργησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα». Οι τράπεζες, σημειώνει η ίδια, διαθέτουν πλέον πολύ ισχυρή κεφαλαιακή βάση, με τον σχετικό δείκτη να υπερβαίνει το 18%, και να είναι υψηλότερος σε σχέση με τον αντίστοιχο μέσο όρο των μεγαλύτερων τραπεζικών ιδρυμάτων της Ε.Ε., που είναι κοντά στο 16,7%.
Για το ζήτημα της διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων η κ. Κατσέλη αναφέρει «ότι αποτελεί προτεραιότητα για το τραπεζικό σύστημα και προς αυτή την κατεύθυνση αναλαμβάνονται σημαντικές πρωτοβουλίες από τις ίδιες τις τράπεζες, την Τράπεζα της Ελλάδος και την κυβέρνηση».
«Για να έχουμε μία εικόνα των μεγεθών, να υπενθυμίσω ότι το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων ήταν μόλις στο 4,5% του συνόλου των δανείων το 2007 και εκτινάχθηκε σήμερα στο 42%. Ολες οι τράπεζες έχουν δημιουργήσει ειδικές διαχειριστικές μονάδες για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, έχουν επενδύσει σε υποδομές και ανθρώπινο δυναμικό και προσφέρουν μία σειρά ευέλικτων και ελκυστικών προϊόντων ρύθμισης. Κρίσιμο ζήτημα παραμένει η αποτελεσματική διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων, ιδιαίτερα όταν εμπλέκονται περισσότερες πιστώτριες τράπεζες. Η έγκαιρη αναδιάρθρωση των δανείων αυτών θα επιτρέψει απελευθέρωση κεφαλαίων, τα οποία σήμερα είναι δεσμευμένα για την απορρόφηση τυχόν ζημιών, για τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας αλλά και την επανεκκίνηση βιώσιμων επιχειρηματικών μονάδων», προσθέτει η πρόεδρος της ΕΕΤ.
Για την κριτική που έχει ασκηθεί στον νόμο Κατσέλη, η πρόεδρος της ΕΕΤ αναφέρει ότι «η ένταξη στον νόμο γίνεται με βάση πολύ συγκεκριμένα κριτήρια και προϋποθέσεις για όσους μπορούν να αποδείξουν στο Ειρηνοδικείο μόνιμη αδυναμία πληρωμής των υποχρεώσεών τους». Επομένως, όπως υπογραμμίζει, «όχι μόνο δεν συνετέλεσε να διογκωθεί το πρόβλημα των κόκκινων δανείων, αλλά ουσιαστικά ενέταξε δανειολήπτες, που πριν δεν εξυπηρετούσαν τις οφειλές τους λόγω αποδεδειγμένης αδυναμίας, σε μία διαδικασία ρύθμισης και καταβολής οφειλών, διευκολύνοντας, με αυτό τον τρόπο, την επανένταξή τους σε μία κανονική τραπεζική συμπεριφορά».
Η κ. Κατσέλη επισημαίνει παράλληλα ότι «η άρση κάθε πηγής συστημικής αβεβαιότητας και η επιτυχής ολοκλήρωση της αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος από τους θεσμούς αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για τη μείωση της αβεβαιότητας και την εμπέδωση εμπιστοσύνης προς το τραπεζικό σύστημα».
Τονίζει ακόμη ότι «η ανάπτυξη προϋποθέτει όχι μόνο θετικούς ρυθμούς αύξησης της οικονομικής δραστηριότητας, αλλά κυρίως τον βιώσιμο οικονομικό και τεχνολογικό μετασχηματισμό της παραγωγικής μας βάσης». Αυτό σύμφωνα με την ίδια απαιτεί σημαντική αύξηση του ποσοστού των επενδύσεων στο ΑΕΠ που σήμερα έχει μειωθεί στο 11% περίπου από 23% πριν από την κρίση. «Η αύξηση των επενδύσεων είναι εφικτή μέσω στοχευμένων θεσμικών παρεμβάσεων και ισχυρών κινήτρων, όπως η δημιουργία ενός σταθερού και απλουστευμένου φορολογικού πλαισίου, η άρση εμποδίων στην άσκηση επιχειρηματικότητας, η προώθηση βελτιωτικών ρυθμίσεων για την προώθηση του ανταγωνισμού στην αγορά αγαθών και υπηρεσιών, η έγκαιρη επίλυση δικαστικών εκκρεμοτήτων, η χρήση καινοτόμων χρηματοοικονομικών εργαλείων, η ενεργοποίηση του νέου αναπτυξιακού νόμου κ.λπ.», σημειώνει.
Για την άρση των capital controls επισημαίνει ότι «μπορεί να γίνει μέσα στο 2016 εφόσον ικανοποιηθούν οι προϋποθέσεις που προανέφερα». Η κ. Κατσέλη αναφέρει ότι η εμπέδωση της εμπιστοσύνης στο τραπεζικό σύστημα χρειάζεται χρόνο. «Χρειάζεται πολιτική και οικονομική σταθερότητα, καθώς επίσης και σηματοδότηση ότι η οικονομία επιστρέφει σε μία κανονικότητα και χρηματοδοτείται όπως και οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες, μέσα από τα συνηθισμένα κανάλια παροχής ρευστότητας της ΕΚΤ. Οι προϋποθέσεις αυτές μπορεί να ικανοποιηθούν εντός των επόμενων μηνών», καταλήγει.
Η προθεσμία για την επικαιροποίηση των απαιτούμενων διακιολογητικών για την υπαγωγή στις διατάξεις του νόμου Κατσέλη, ως γνωστόν έχει παραταθεί έως τις 4 Μαΐου 2016.
Συνεπώς, τα υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα, έχουν όλο το χρόνο να μελετήσουν και να εκμεταλλευτούν τις τελευταίες τροποποιήσεις του Ν. 3869/2010 (νόμος Κατσέλη) που έγιναν, ώστε ο νόμος να καταστεί περισσότερο αποτελεσματικός για τους οφειλέτες που θα υπαχθούν σ’ αυτόν.
Οι κυριότερες τροποποιήσεις που επιφέρει αυτός νόμος συνοψίζονται στις εξής κατηγορίες:
• Στις τροποποιήσεις που αφορούν τις διευρυμένες πλέον οφειλές των υπερχρεωμένων προσώπων,
• στις τροποποιήσεις σχετικά με τη διαδικασία κατάθεσης και εκδίκασης της αίτησης για υπαγωγή στο νόμο, και
• στις τροποποιήσεις για τον καθορισμό συγκεκριμένου πεδίου για τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης, όπως έχουν ανακοινωθεί επίσημα από την ελληνική στατιστική υπηρεσία (ΕΛΣΤΑΤ).
Ειδικότερα:
Α. Οφειλές
Η βασικότερη τροποποίηση που επιφέρει ο Ν. 4336/2015 αφορά τη διεύρυνση των υπαγόμενων οφειλών. Μέχρι πρότινος στο πεδίο του νόμου ενέπιπταν μόνο οι οφειλές προς ιδιώτες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος νόμου υπάγονται επίσης:
• οι βεβαιωμένες οφειλές στη Φορολογική Διοίκηση,
• οι βεβαιωμένες οφειλές προς τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) α’ και β’ βαθμού και νομικά πρόσωπα αυτών,
• οι οφειλές προς τους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης, όπως έχουν διαμορφωθεί με τις προσαυξήσεις και τους τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.
Αξίζει να σημειωθεί πως για να συμπεριλάβει ο οφειλέτης στη ρύθμιση χρέη προς το Δημόσιο, θα πρέπει να έχει τουλάχιστον μία οφειλή προς ιδιώτες (π.χ. σε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα - τράπεζα). Τέλος οι οφειλές που υπάγονται στο νόμο θα πρέπει να έχουν «γεννηθεί» ένα έτος πριν από την κατάθεση της αίτησης.
Σημαντική ελάφρυνση για τους μικροοφειλέτες αποτελεί και η πρόβλεψη για «ταχεία διαγραφή των μικροοφειλών». Η πρόβλεψη αυτή αφορά οφειλέτες που τα χρέη τους δεν ξεπερνούν συνολικά τα 20.000 ευρώ, το εισόδημά τους είναι μηδενικό, δεν έχουν ακίνητη περιουσία και τα κινητά περιουσιακά τους στοιχεία δεν ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ. Ο εν λόγω οφειλέτης, δύναται να καταθέσει αίτηση ενώπιον του αρμοδίου Ειρηνοδικείου για πλήρη απαλλαγή του από τις οφειλές που τον βαραίνουν.
Β. Ζητήματα επί της διαδικασίας
Αλλαγές επέφερε ο νόμος και επί της διαδικασίας κατάθεσης της αίτησης, καθώς:
• Αυξήθηκαν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά (π.χ. ποινικό μητρώο του αιτούντος και της συζύγου αυτού, φύλλο υπολογισμού κύριας κατοικίας, δανειακές συμβάσεις κ.λπ.)
• Προβλέπεται πλέον έλεγχος των απαιτούμενων δικαιολογητικών από τις Γραμματείες των Ειρηνοδικείων, εντός δύο ημερών από την κατάθεση της αίτησης από τον οφειλέτη. Σε περίπτωση ελλείψεων η γραμματεία προσκαλεί τον αιτούντα είτε εγγράφως, είτε μέσω fax, είτε μέσω μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου να καταθέσει εντός 15 ημερών τα ελλείποντα δικαιολογητικά. Η προθεσμία αυτή δύναται να παραταθεί μέχρι ένα μήνα, εφόσον αυτό επιβάλλεται από τις συνθήκες και το είδος των στοιχείων που πρέπει να συμπληρωθούν.
• Προβλέπονται συντομότερες ημερομηνίες συζήτησης των αιτήσεων. Πλέον η δικάσιμος προσδιορίζεται υποχρεωτικά εντός έξι μηνών από την κατάθεση της αίτησης, ενώ η ημερομηνία έκδοσης προσωρινής διαταγής ή επικύρωσης συμβιβασμού προσδιορίζεται υποχρεωτικά εντός δύο μηνών από την κατάθεση.
• Οι νέες προσωρινές διαταγές θα έχουν υποχρεωτική διάρκεια έξι μήνες από την κατάθεση της αίτησης. Ως εκ τούτου, μετά την παρέλευση του διαστήματος αυτού και εφόσον δεν έχει συζητηθεί ακόμη η αίτηση, ο οφειλέτης θα πρέπει να αιτηθεί εκ νέου τη χορήγηση προσωρινής διαταγής.
• Απαιτείται επικαιροποίηση των φακέλων με νέα στοιχεία, έως 30/4/2016, για όσους οφειλέτες έχουν καταθέσει αιτήσεις πριν τις 19/8/2015. Στις περιπτώσεις αυτές υφίσταται υποχρέωση επικαιροποίησης των φακέλων με τα νέα δικαιολογητικά που απαιτούνται (π.χ. πρόσφατες βεβαιώσεις οφειλών).
• Προβλέπεται επαναπροσδιορισμός των αιτήσεων σε νέες δικασίμους. Όσοι οφειλέτες έχουν καταθέσει αιτήσεις και η δικάσιμός τους έχει προσδιοριστεί μετά την 19η Αυγούστου 2018, δύνανται να καταθέσουν κλήση στα κατά τόπον αρμόδια Ειρηνοδικεία, προκειμένου να προσδιοριστεί συντομότερη δικάσιμος.
Γ. Εύλογες δαπάνες διαβίωσης
Ο Ν. 4336/2015 καθιερώνει το κριτήριο των «ευλόγων δαπανών διαβίωσης», όπως αυτές διαμορφώνονται από την ΕΛΣΤΑΤ. Συνεπεία αυτού, το δικαστήριο καθορίζει τη μηνιαία δόση που πρέπει να καταβάλλει ο οφειλέτης προς τους πιστωτές του, αφού αφαιρέσει προηγουμένως από το οικογενειακό εισόδημα τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης τόσο του οφειλέτη, όσο και της οικογένειάς του.
Οι δαπάνες αυτές καθορίζονται ως εξής: α) για έναν ενήλικα στο ποσό των 537 έως 682 ευρώ μηνιαίως, β) για δύο ενήλικες στο ποσό των 906 έως 1.160 ευρώ μηνιαίως, γ) για έναν ενήλικα με ένα τέκνο στο ποσό των 758 έως 962 ευρώ μηνιαίως, δ) για δύο ενήλικες με ένα τέκνο στο ποσό των 1.126 έως 1.440 ευρώ μηνιαίως, ε) για δύο ενήλικες με δύο τέκνα στο ποσό των 1.347 έως 1.720 ευρώ μηνιαίως, και στ) για δύο ενήλικες με τρία τέκνα στο ποσό των 1.568 έως 2.000 ευρώ μηνιαίως.
Το συμπέρασμα που εξάγεται, λοιπόν, είναι ότι ο προσδιορισμός των εύλογων δαπανών, θα γίνεται σε εξατομικευμένη βάση, με χρήση ειδικών συντελεστών στάθμισης ανάλογα με τη σύνθεση του εκάστοτε νοικοκυριού.
Το σύνολο των ανωτέρω αλλαγών έχει ως αποκλειστικό σκοπό τη σφαιρική και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του ζητήματος της υπερχρέωσης των νοικοκυριών, είτε αυτή προέρχεται από οφειλές προς ιδιώτες, προς πιστωτικά ιδρύματα, το Δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία, τους ΟΤΑ και ευθυγραμμίζεται και με τη θεσπισμένη με την προηγούμενη αναθεώρηση του νόμου Κατσέλη, με το ν. 4161/2013 έννοια της υποχρεωτικής καθολικότητας πιστωτών.
enikonomia.gr
«Πιο διαχειρίσιμο πολιτικά και οικονομικά, και με μειωμένο υφεσιακό αντίκτυπο» σε σύγκριση με τα προηγούμενα δύο χαρακτήρισε το τρίτο μνημόνιο η Λούκα Κατσέλη σε διάλεξή της στο London School of Economics με θέμα τα διδάγματα από την κρίση.
Σύμφωνα με τον Σκάι, όπως ανέφερε η πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας και της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, θεωρεί το νεότερο μνημόνιο φυσιολογικό προϊόν της κρίσης, έναν συμβιβασμό που προβλέπει μειωμένους και ρεαλιστικούς στόχους ως προς τα πρωτογενή πλεονάσματα, πρόνοια για ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, δίνει προτεραιότητα στη μεταρρύθμιση της αγοράς προϊόντων, στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης, τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού και συνοδεύεται από συμφωνία επαναδιαπραγμάτευσης του χρέους μετά την πρώτη αξιολόγηση.Σε ό,τι αφορά το χρέος, η κα Κατσέλη είπε ότι με βάση τους υπολογισμούς της το χρέος ως έχει μπορεί να είναι βιώσιμο, «αλλά αυτό δε σημαίνει ότι η αναδιάρθρωσή του δεν είναι αναγκαία». Ο λόγος, όπως είπε, είναι ότι θα έδινε ένα σήμα εμπιστοσύνης και θα αποτελούσε νεύμα προς τους επενδυτές.Η κα Κατσέλη συνόψισε σε πέντε τα διδάγματα της κρίσης, όντας άκρως επικριτική έναντι των ευρωπαϊκών θεσμών για τις «υφεσιακές» πολιτικές που επέβαλαν στην Ελλάδα.Το πρώτο μάθημα, είπε, είναι ότι σε μια μικρή οικονομία η ύπαρξη των δίδυμων ελλειμμάτων, δημοσιονομικού και ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, την καθιστούν ακόμα πιο ευάλωτη και παράγουν μη βιώσιμο χρέος. Ενδεικτικά ανέφερε πως παρά τον υψηλό ρυθμό ανάπτυξης των δεκαετιών του 1980 και του 1990 η Ελλάδα ανέπτυξε σοβαρό κενό ανταγωνιστικότητας και τελικά συσσώρευσε ελλείμματα που την άφησανεκτεθειμένη σε κερδοσκοπικές επιθέσεις.
Ως δεύτερο μάθημα επισήμανε το ότι οι επιθετικές εμπροσθοβαρείς περιοριστικές πολιτικές μπορούν να διαβρώσουν τη βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών. Επ’ αυτού σημείωσε ότι η δομή της εκάστοτε οικονομίας παίζει ρόλο και ότι οι πιστωτές της Ελλάδας είχαν στο νου τους καταρτίζοντας το μνημόνιο το βορειοευρωπαϊκό μοντέλο οικονομίας με τις μεγάλες επιχειρήσεις και τη δυνατότητα προσαρμογής κερδοφορίας και τιμών. Αντίθετα στην Ελλάδα που η οικονομία βασίζεται σε μικρές επιχειρήσεις, σημείωσε η κα Κατσέλη, η δραματική μείωση της ρευστότητας οδήγησε σε πολλά λουκέτα, σε υψηλή ανεργία, σε δραματική αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και κατά συνέπεια σε επιδείνωση των δημοσίων οικονομικών.
"Δεν είναι προς το συμφέρον καμιάς τράπεζας να εκπλειστηριάσει κατοικία. Το κίνητρο για κάθε τράπεζα είναι κρατήσει τον πελάτη της ενήμερο" δήλωσε στον τηλεοπτικό σταθμό Mega η πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών Λούκα Κατσέλη.
Υπογράμμισε πως καμία τράπεζα δεν έχει προχωρήσει σε πώληση δανείων σε ξένα funds, αλλά σημείωσε πως αυτό που έχουν συζητήσει ορισμένες τράπεζες είναι η διαχείριση δανείων από τέτοιες εταιρείες.
Πάντως, υπογράμμισε πως οι τράπεζες του 2016 δεν είναι ίδιες με τις τράπεζες του 2010 και πως όσοι δανειολήπτες σπεύσουν να συζητήσουν με τις τράπεζες για δάνειά τους, που δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν, θα βρουν λύση, καθώς υπάρχουν ειδικά τμήματα πλέον που διαχειρίζονται τέτοια θέματα. Είπε πως οι τράπεζες έχουν στείλει επιστολές στους δανειολήπτες που καθυστερούν για να ανταποκριθούν και να κάνουν ρυθμίσεις στο πλαίσιο της απόφασης της Τράπεζας της Ελλάδας του περασμένου Σεπτεμβρίου.
Ενστάσεις στις αλλαγές
Εξέφρασε επίσης ενστάσεις για την τροποποίηση του νόμου για τα «κόκκινα» δάνεια, τον οποίο η ίδια διαμόρφωσε καθώς αναγνώρισε ότι υπάρχουν πλέον περιορισμοί για την ένταξη όσων αδυνατούν να πληρώσουν στον λεγόμενο νόμο Κατσέλη, σημειώνοντας πως τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια τέθηκαν έπειτα από επιμονή των δανειστών αν και "κατά τη γνώμη της δεν ήταν αναγκαία". Αποσαφήνισε για μια ακόμη φορά ότι ο νόμος Κατσέλη αφορά όσους βρίσκονται σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής.
O νόμος (Κατσέλη) παραμένει ισχύει σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη, και τις ΗΠΑ, για να δίνει ευκαιρία σε όσους βρίσκονται σε μόνιμη αδυναμία επισήμανε.
«Ο νόμος 3869 δεν είναι για όλους, είναι για όσους έχουν μόνιμη αδυναμία, όσοι έχουν πρόσκαιρη να αποταθούν στις τράπεζες για να προσπαθήσουν να κάνουν διακανονισμό για την αποπληρωμή του δανείου τους» διευκρίνισε.
Όσοι έχουν πρόσκαιρη αδυναμία πληρωμής μπορούν να απευθυνθούν στις τράπεζες και να κάνουν ρυθμίσεις, τόνισε η κ. Κατσέλη σημειώνοντας ότι ανάμεσα στα εργαλεία που υπάρχουν είναι το κούρεμα, η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής, η αλλαγή επιτοκίου, κλπ.
Εξέφρασε την ελπίδα να αρθούν ολοκληρωτικά τα capital controls έως το πρώτο εξάμηνο του 2016. Είπε, ακόμη, πως σταδιακά αρχίζουν να επιστρέφουν καταθέσεις στις τράπεζες. Παράλληλα εκτίμησε ότι θα υπάρξει κάποια χαλάρωση το επόμενο διάστημα χωρίς ωστόσο να προχωρήσει σε περισσότερες λεπτομέρειες. Σε ερώτηση, τέλος, για το αν έπρεπε να επιβληθούν capital controls αρκέστηκε στην απάντηση ότι «αυτό είναι άλλη κουβέντα που κάποτε πρέπει να την κάνουμε».
imerisia.gr-enikos.gr
Πολύ σύντομα αναμένονται ανακοινώσεις από όλες τις τράπεζες για τη μείωση των χρεώσεων και των προμηθειών για τις συνήθεις συναλλαγές των επιχειρήσεων με τα πιστωτικά ιδρύματα, υπογράμμισε η πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ) και Εθνικής Τράπεζας Λούκα Κατσέλη,
στην απογευματινή δημόσια παρουσίαση της Ετήσιας Έκθεσης Ελληνικού Εμπορίου 2015.
Η πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, Λούκα Κατσέλη, σε χαιρετισμό της σημείωσε ότι η ανακεφαλαιοποίηση ολοκληρώνεται, και το επόμενο βήμα είναι να προχωρήσουμε σε κανονικές μεθόδους χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, και στην άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων στο πρώτο τρίμηνο του 2016.
Ακόμη, η κα. Κατσέλη ανέφερε ότι αναμένεται η πρόταση της κυβέρνησης για τα κόκκινα δάνεια για να υπάρξει ένα αποτελεσματικό πλαίσιο, διότι όπως είπε “τα κόκκινα δάνεια είναι βραχνάς και για τις τράπεζες”.
Το επόμενο βήμα, συνέχισε η πρόεδρος της ΕΕΤ, είναι η επαναφορά των καταθέσεων στις τράπεζες “αλλά όλοι πρέπει να βάλουμε πλάτη για τη βελτίωση της εμπιστοσύνης” σημείωσε η ίδια. Για την αύξηση της χρήσης των ΡΟS και των ηλεκτρονικών πληρωμών για περισσότερες επιχειρήσεις “ήταν ένα παράπλευρο κέρδος” είπε η κυρία Κατσέλη. Ακόμη, υπενθύμισε την άποψή της για τα clasters, υπογραμμίζοντας ότι το 89% του παγκόσμιου εμπορίου γίνεται από αλυσίδες αξίας, άρα “η μεγάλη πρόκληση για όλους μας είναι να φτιάξουμε τέτοιες συνεργασίες μικρομεσαίων επιχειρήσεων για να κερδίσουμε την εξωστρέφεια”.
Ακόμη, η κα. Κατσέλη υπογράμμισε ότι σχεδιάζονται νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, που θα υποστηρίξουν κυρίως μικρομεσαίες εξαγωγικές επιχειρήσεις “αλλά όχι μόνο” – και γνωστοποίησε ότι η Εθνική Τράπεζα θα προχωρήσει σε ανακοινώσεις μέσα στον επόμενο μήνα.
ΑΠΕ-ΜΠΕ