Χιλιάδες προσκυνητές, γονατιστοί, με ένα τάμα στο χέρι στέκονται ώρες στην ουρά για να προσκυνήσουν τη Θαυματουργή εικόνα, αναζητώντας παρηγοριά, δύναμη και στήριξη από τη Παναγία.

Ενα επιβλητικό οικοδόμημα από λευκό μάρμαρο, που αποτελεί το πρώτο αξιόλογο αρχιτεκτονικό μνημείο του απελευθερωμένου ελληνικού έθνους βρίσκεται σε περίοπτη θέση στη Χώρα της Τήνου και γιορτάζει κάθε Δεκαπενταύγουστο. 
Αν και η εκκλησία είναι αφιερωμένη στον Ευαγγελισμό και όχι στη Κοίμηση της Θεοτόκου, η προσοχή όλων αυτές τις ημέρες είναι στραμμένη στη Τήνο, λόγω του τορπιλισμού του «Ελλη» που σήμανε την έναρξη του Πολέμου για την Ελλάδα.

Η θαυματουργή εικόνα 
Ο ναός της Παναγίας της Τήνου κτίστηκε σε σημείο όπου βρέθηκε εικόνα της Παναγίας, κατά τη θρησκευτική παράδοση μετά από σχετικά οράματα της μοναχής Αγίας Πελαγίας.
Λέγεται ότι είδε τρεις Κυριακές το ίδιο όνειρο και παρακίνησε τον Μητροπολίτη της Τήνου Γαβριήλ να οργανώσει ανασκαφές στον αγρό του Αντωνίου Δοξαρά, στη Χώρα. 

Οι πιστοί ανταποκρίθηκαν και στις αρχές Σεπτεμβρίου 1822 ξεκίνησαν οι ανασκαφές. Εικόνα δεν βρέθηκε και οι εργασίες σταμάτησαν προσωρινά, ομως άρχισαν και πάλι λίγους μήνες αργότερα, ένας εργάτης από τον Φαλατάδο, ψάχνοντας με την αξίνα του, σπάει στα δύο την εικόνα ανάμεσα στη Θεοτόκο και τον Αρχάγγελο. 

Ηταν  30 Ιανουαρίου 1823 όταν ανακαλύφθηκε και ενώ προηγήθηκαν ανασκαφές που αποκάλυψαν τον αρχαίο ναό του Διονύσου και το ναό του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. 
Στη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Τήνου, η Μεγαλόχαρη απεικονίζεται σε στάση προσευχής να προφέρει τα λόγια από ένα ανοιχτό βιβλίο. Απέναντί της είναι ο Αρχάγγελος Γαβριήλ που κρατάει στα χέρια του έναν κρίνο ο οποίος συμβολίζει την αγνότητα, ενώ το Άγιο Πνεύμα με τη μορφή περιστεριού κατεβαίνει από τον ουρανό.

Η είδηση της εύρεσης της εικόνας, κατά την περίοδο της ελληνικής επανάστασης του 1821 θεωρήθηκε καλός οιωνός και το νησί επισκέφτηκαν για αυτό το λόγο ήρωες της επανάστασης για να προσκυνήσουν.
Μετά την εύρεση της εικόνας ακολούθησε η οικοδόμηση της εκκλησίας. 

Η επιλογή του ρυθμού της εκκλησίας είναι τρίκλιτη βασιλική με τρούλο

Επικεφαλής της οικοδόμησης ήταν ένας σπουδαίος επιστήμονας της εποχής, ο Ευστράτιος Εμμανουήλ Καλονάρης, Τήνιος εγκατεστημένος στη Σμύρνη, από όπου και ονομάσθηκε «Σμυρναίος». Αυτός σχεδίασε τον ναό, μαζί με τα αρχικά του προσκτίσματα, το (πρώτο) καμπαναριό, τα αρχιτεκτονικά διακοσμήματα και διηύθυνε τις εργασίες. 

Ακολουθώντας τα αρχιτεκτονικά πρότυπα του νησιού και εντάσσοντας σε αυτά καινοτομίες από τη δυτική και τη μικρασιατική παράδοση, δημιούργησε ένα μοναδικό οικοδόμημα, ειδικά σχεδιασμένο να δέχεται προσκυνητές.
Στα αριστερά της εισόδου από την κεντρική πύλη βρίσκεται το εικονοστάσι, στο οποίο φυλάσσεται η εικόνα της Παναγίας, η οποία είναι γεμάτη από αφιερώματα (τάματα) των πιστών, όπως και παντού στο εσωτερικό. 
Απαιτήθηκαν μεγάλες ποσότητες μαρμάρων, οι οποίες κατά κύριο λόγο μεταφέρθηκαν από τον αρχαιολογικό χώρο της γειτονικής Δήλου. 

Η ολοκλήρωση του έργου οφείλεται στη σημαντική συνδρομή, σε εργασία και χρήμα, τόσο του τηνιακού λαού, όσο και χριστιανών από την Ελλάδα και το εξωτερικό. 
Μέχρι τα μέσα του 1832 είχε ανεγερθεί η ανατολική πτέρυγα του συγκροτήματος, το τμήμα ανατολικά του καμπαναριού και το τμήμα ανατολικά της κεντρικής εισόδου. 

Το σύνολο των εργασιών ανέγερσης ολοκληρώθηκε το 1880.

Πρωταγωνιστεί κάθε Δεκαπενταύγουστο 
Ηδη από τις αρχές Αυγούστου στον προαύλιο χώρο, γίνονται παρακλήσεις, η μία μετά την άλλη. 
Παραμονή της γιορτής το νησί στολίζεται εορταστικά και πλήθος πιστών συρρέουν.
Ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου το νησί «βουλιάζει. Πραγματοποιείται με όλες τις τιμές η Αρχιερατική Λειτουργία στον Ναό της Μεγαλόχαρης, επίσημοι επιβαίνουν σε τορπιλάκατο του Πολεμικού Ναυτικού και ρίχνουν στεφάνια, έξω από το λιμάνι, στο σημείο που τορπιλίστηκε το " Ελλη" στις 15 Αυγούστου 1940, ενώ ακολουθεί  μεγαλοπρεπής λιτάνευση. 

φωτογραφίες αρχείου: eurokinissi

πηγές: wikipedia / panagiatinou.gr

Δεσποτική εορτή, από τις μεγαλύτερες της Χριστιανοσύνης.

Γιορτάζεται κάθε χρόνο στις6 Αυγούστου, ημέρα των εγκαινίων του ομώνυμου ναού που ίδρυσε στο Θαβώρ η Αγία Ελένη, μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου. Την ημέρα αυτή γιορτάζουν ο Σωτήρης, η Σωτηρία, η Ευμορφία, η Μόρφω, Χρήστος (όχι όλοι).

Όπως αναφέρεται στην Καινή Διαθήκη (Ματθαίου ιζ' 1-13, Μάρκου θ' 2-12, Λουκά θ' 28-36), ο Χριστός πήρε μαζί του τους μαθητές του Πέτρο, Ιάκωβο και Ιωάννη και ανέβηκαν μαζί σ’ ένα βουνό, πιθανώς το Θαβώρ της Γαλιλαίας, για να προσευχηθούν. Οι τρεις μαθητές Του, κουρασμένοι από τη δύσκολη ανάβαση στο βουνό, κάθισαν να ξεκουραστούν και έπεσαν σε βαθύ ύπνο.

Όταν ξύπνησαν, αντίκρισαν ένα απροσδόκητο και εξαίσιο θέαμα. Το πρόσωπο του Κυρίου άστραφτε σαν τον ήλιο και τα φορέματά του ήταν λευκά σαν το χιόνι. Τον περιστοίχιζαν και συνομιλούσαν μαζί Του δύο άνδρες, ο Μωυσής και ο Ηλίας, δύο από τους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης. Ήταν η πρώτη φορά που έγινε ιδιαίτερα αισθητή από τους ανθρώπους η Θεότητα του Χριστού.

Εκκλησιαστικά
Μέχρι τον 4ο αιώνα η Μεταμόρφωση του Χριστού γιορταζόταν πριν από το Πάσχα, αλλά από την ημέρα των εγκαινίων του Ναού της Μεταμορφώσεως, τον οποίο έχτισε η Αγία Ελένη στο όρος Θαβώρ, επικράτησε ο εορτασμός του γεγονότος να γίνεται στις 6 Αυγούστου.

Μόνο την ημέρα της εορτής της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος κάμπτεται η αυστηρή νηστεία, που προηγείται του Δεκαπενταύγουστου, καθώς επιτρέπεται η ιχθυοφαγία.

Το απολυτίκιο της ημέρας:

Μετεμορφώθης ἐν τῷ ὄρει Χριστὲ ὁ Θεός, δείξας τοῖς Μαθηταῖς σου τὴν δόξαν σου, καθὼς ἠδύναντο. Λάμψον καὶ ἡμῖν τοῖς ἁμαρτωλοῖς, τὸ φῶς σου τὸ ἀΐδιον, πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου, φωτοδότα δόξα σοι.

Λαογραφία
Στις αγροτικές περιοχές συνηθίζεται ανήμερα της Μεταμόρφωσης να προσκομίζονται στις εκκλησίες για να ευλογηθούν με ειδική ευχή τα πρώτα σταφύλια της χρονιάς, τα οποία στη συνέχεια διανέμονται στο εκκλησίασμα.

Στις 6 Αυγούστου λήγουν οι «δρίμες», όπως ονομάζονται οι έξι πρώτες ημέρες του μήνα. Τις μέρες αυτές, σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες, επενεργούν ανεξιχνίαστες δυνάμεις και όποιος κάνει μπάνιο στη θάλασσα κινδυνεύει να πάθει μεγάλο κακό (ίσως να συνδέεται με τα μπουρίνια και τα μελτέμια), ενώ όποιος ή όποια πλένει ρούχα αυτά κινδυνεύουν να καταστραφούν. Μόνο αν ρίξει ένα καρφί στο νερό μπορεί να «καρφώσει» τις δρίμες και να τις εξουδετερώσει.

sansimera.gr