Ορατός είναι πλέον ο κίνδυνος να μην επιτευχθεί ο στόχος του προϋπολογισμού του 2014, εξέλιξη που οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στη μείωση των φορολογικών εσόδων, αλλά και στην αβεβαιότητα που προκαλείται από τις πολιτικές εξελίξεις.
Τα στοιχεία που παρουσίασε χθες ο αναπληρωτής υπουργός οικονομικών Χρ. Σταϊκούρας δημιουργούν έντονη ανησυχία, δεδομένου ότι το ποσό που πρέπει να εισπραχθεί τον τελευταίο μήνα του έτους ανέρχεται στα 8,43 δισ. ευρώ, όταν το αντίστοιχο περυσινό διάστημα είχαν εισπραχθεί περίπου 5 δισ. ευρώ.
Βέβαια, στο ποσό αυτό συμπεριλαμβάνονται οι δύο τελευταίες δόσεις του ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) ύψους περίπου 600 εκατ. ευρώ, καθώς και η μεταφορά εσόδων στον προϋπολογισμό από τα ANFAs (κέρδη του ευρωσυστήματος από τα ελληνικά ομόλογα που επιστρέφονται στο ελληνικό Δημόσιο) που ανέρχονται στα 2 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι από τα 8,43 δισ. ευρώ:
- Τα 5,8 δισ. ευρώ αποτελούν φορολογικά έσοδα τα οποία πρέπει να εισπραχθούν τον τελευταίο μήνα του έτους. Το εγχείρημα είναι ιδιαίτερα δύσκολο, δεδομένου ότι ήδη καταγράφεται κόπωση στην αποπληρωμή των φορολογικών υποχρεώσεων, καθώς και στην είσπραξη φόρων παρελθόντων οικονομικών ετών. Ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός παρουσιάζει έντονα σημάδια αποδιοργάνωσης, γεγονός που θα έχει αντίκτυπο τόσο στους μνημονιακούς στόχους που έχουν τεθεί, όσο κυρίως στην εκτέλεση του προϋπολογισμού. Σημειώνεται ότι τον Δεκέμβριο του 2013 το ελληνικό Δημόσιο εισέπραξε το ποσό των 5 δισ. ευρώ. Ωστόσο το τελευταίο διάστημα πολλοί φορολογούμενοι εξαιτίας της πολιτικής αβεβαιότητας έχουν σταματήσει να πληρώνουν τους φόρους τους.
- Τα 2,6 δισ. ευρώ αφορούν τις δύο τελευταίες δόσεις του ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων, καθώς και τα έσοδα από τα ANFAs. Τα 600 εκατ. ευρώ από τον ΕΝΦΙΑ υπολογίζεται από στελέχη του οικονομικού επιτελείου ότι θα εισπραχθούν κανονικά. Ωστόσο, τα 2 δισ. ευρώ από τα ANFAs θα εισπραχθούν εφόσον ολοκληρωθεί ο έλεγχος από την τρόικα στο διάστημα της δίμηνης παράτασης που έχει λάβει η χώρα.
Στην περίπτωση που ο έλεγχος κλείσει αργότερα, δηλαδή μετά τη δίμηνη παράταση, τα έσοδα αυτά θα καταγραφούν στον προϋπολογισμού του 2015.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που προκύπτει από τα στοιχεία εστιάζεται στα έσοδα του προϋπολογισμού. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση υπάρχει αγωνία από το οικονομικό επιτελείο για την τελική διαμόρφωση των δαπανών, κάτι που θα εξαρτηθεί από την πορεία και τις ανάγκες των ασφαλιστικών ταμείων.
Σύμφωνα πάντως με τα στοιχεία που παρουσίασε χθες ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών για το διάστημα Ιανουαρίου - Νοεμβρίου, το πρωτογενές πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού διαμορφώθηκε στα 3,5 δισ. ευρώ ή στο 2% του ΑΕΠ, υψηλότερο κατά 660 εκατ. ευρώ από τον επικαιροποιημένο στόχο.
Ειδικότερα:
1. Τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού διαμορφώνονται χαμηλότερα έναντι του επικαιροποιημένου στόχου. Ειδικότερα, κατά το ενδεκάμηνο του 2014, τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού διαμορφώθηκαν στα 45,9 δισ. ευρώ, χαμηλότερα κατά περίπου 1,2 δισ. ευρώ έναντι του επικαιροποιημένου στόχου.
Αυτό οφείλεται στην καθυστέρηση εισροής ορισμένων πόρων στο σκέλος των εσόδων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, κατά περίπου 200 εκατ. ευρώ, καθώς και στην υστέρηση, περίπου κατά 650 εκατ. ευρώ, των φορολογικών εσόδων (κυρίως των φόρων εισοδήματος, εξαιτίας και της αβεβαιότητας που προκλήθηκε για το εύρος εφαρμογής του νέου πλαισίου ρύθμισης ληξιπρόθεσμων οφειλών). Σχετικά με τους άμεσους φόρους, τονίζεται ότι οι εισπράξεις του ΕΝΦΙΑ κινούνται εντός στόχων, καθώς κατά τους τρεις πρώτους μήνες είσπραξής του, αυτές ανήλθαν περίπου στο 1,5 δισ. ευρώ, ενώ και οι εισπράξεις από ΦΠΑ και ΕΦΚ καυσίμων ανακάμπτουν και, ειδικά τον μήνα Νοέμβριο, ανήλθαν στα 730 εκατ. ευρώ περίπου, υπερβαίνοντας τους στόχους.
2. Οι πρωτογενείς δαπάνες είναι μειωμένες, τόσο έναντι του επικαιροποιημένου στόχου όσο και έναντι της αντίστοιχης περυσινής περιόδου. Διαμορφώθηκαν στα 37 δισ. ευρώ, περίπου 2,2 δισ. ευρώ χαμηλότερα από την αντίστοιχη περυσινή περίοδο και 1,1 δισ. ευρώ καλύτερα από τον επικαιροποιημένο στόχο.
Πρέπει να σημειωθεί ότι, κατά το ενδεκάμηνο του έτους, σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, πραγματοποιήθηκαν αυξημένες δαπάνες, ύψους 490 εκατ. ευρώ για την καταβολή «κοινωνικού μερίσματος», 59 εκατ. ευρώ για επίδομα θέρμανσης (το επίδομα διαμορφώθηκε στα 160 εκατ. ευρώ από 102 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περυσινή περίοδο) και 47 εκατ. ευρώ για την αναπροσαρμογή των τρεχουσών αποδοχών των εν ενεργεία στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, συμβάλλοντας, μεταξύ άλλων, και στην ανακοπή της πτωτικής πορείας της ιδιωτικής κατανάλωσης. Επίσης, οι δαπάνες τόκων είναι σημαντικά μειωμένες έναντι της περυσινής περιόδου, κατά 540 εκατ. ευρώ.
3. Οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων διαμορφώθηκαν περίπου στα 4,6 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 15% έναντι της αντίστοιχης περυσινής περιόδου. Ωστόσο, είναι μειωμένες κατά 500 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (5.048 εκατ. ευρώ).
Σύμφωνα με τον κ. Σταϊκούρα, «η χώρα, εν μέσω του ασφυκτικού πλαισίου που είχε τεθεί, με μεγάλες θυσίες νοικοκυριών και επιχειρήσεων, έχει σταθεροποιήσει τα δημόσια οικονομικά της και έχει δομήσει τις προϋποθέσεις για βιώσιμη δημοσιονομική πειθαρχία».
Η νέα ρύθμιση
Περίπου 74.000 ληξιπρόθεσμοι οφειλέτες έχουν ενταχθεί στη νέα ρύθμιση του υπουργείου Οικονομικών για την αποπληρωμή των χρεών τους. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε χθες ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρας, το ύψος των ρυθμισμένων υποχρεώσεων ανέρχεται στα 850 εκατ. ευρώ και οι εισπράξεις έναντι ρυθμισμένων υποχρεώσεων περίπου στα 34 εκατ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι όσοι επιθυμούν να μπουν στη ρύθμιση θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση μέχρι τις 31/3/2015. Η πρώτη δόση της ρύθμισης είναι καταβλητέα μέσα σε τρεις εργάσιμες ημέρες από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, οι δε επόμενες δόσεις την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επόμενων μηνών. Ειδικότερα μπορούν να ρυθμιστούν:
- Υποχρεωτικά: υπάγεται το σύνολο των βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων έως και την 1η Οκτωβρίου 2014 οφειλών που δεν έχουν τακτοποιηθεί κατά νόμιμο τρόπο με αναστολή πληρωμής ή διευκόλυνση ή άλλη νομοθετική ρύθμιση τμηματικής καταβολής οφειλών.
- Κατόπιν επιλογής του οφειλέτη:
α) βεβαιωμένες και ληξιπρόθεσμες έως και την 1η Οκτωβρίου 2014 οφειλές που τελούν σε διοικητική ή δικαστική ή εκ του νόμου αναστολή κατά την ημερομηνία της αίτησης υπαγωγής.
β) βεβαιωμένες και ληξιπρόθεσμες έως και την 1η Οκτωβρίου 2014 οφειλές που κατά την ημερομηνία της αίτησης υπαγωγής έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση ή διευκόλυνση τμηματικής καταβολής οφειλών, των οποίων οι όροι τηρούνται.
- Η υποχρεωτικά υπαγόμενη στη ρύθμιση βασική οφειλή δεν μπορεί να ξεπερνάει το ένα εκατομμύριο ευρώ.
kathimerini.gr