Η ψηφιοποίηση του ΚΟΚ και η φιλοσοφία του νέου πλαισίου οδικής ασφάλειας
Εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση σε συνδυασμό με επαρκή αστυνόμευση αποτελούν κατά κοινή –διεθνή– παραδοχή τα βασικά όπλα για την ενίσχυση της οδικής ασφάλειας. Πριν από λίγες ημέρες συνεδρίασε για πρώτη φορά η Κυβερνητική Επιτροπή για την Οδική Ασφάλεια, η οποία αποτελεί ανώτατο διοικητικό όργανο σχεδιασμού, εφαρμογής και εποπτείας της υλοποίησης της Εθνικής Στρατηγικής για την Οδική Ασφάλεια.
Παρά το γεγονός ότι στη χώρα έχουμε συνηθίσει να αντιμετωπίζουμε με καχυποψία τις επιτροπές, καθώς τείνουν να αποτελούν έναν εύσχημο τρόπο αναβολής λήψης και εφαρμογής αποφάσεων, η επίσημη πρώτη της συγκεκριμένης επιτροπής φαίνεται ότι οδηγεί στη θεσμοθέτηση ενός νέου πλαισίου για την οδική ασφάλεια.
Με την πλειονότητα των μέτρων να επικεντρώνονται στις αλλαγές του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας και την ψηφιοποίηση των διαδικασιών εφαρμογής του, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών βρίσκεται προ των πυλών ψήφισης ενός νέου πλαισίου κανόνων που θα διέπουν την οδική κυκλοφορία.
Ο ΚΟΚ πρόκειται να αναπροσαρμοστεί με βάση νέο μοντέλο και μια διαφορετική φιλοσοφία, όπως σημειώνουν στελέχη του υπουργείου Υποδομών. Προβλέπει ποινές χαμηλών χρηματικών προστίμων, ενώ θα δοθεί έμφαση στις βασικότερες, πιο επικίνδυνες παραβάσεις που σημειώνονται στους δρόμους και οδηγούν σε σοβαρούς τραυματισμούς και θανάτους. Η υπερβολική ταχύτητα, η μη χρήση ζώνης ασφαλείας από όλους τους επιβαίνοντες ενός οχήματος, η μη χρήση κράνους από αναβάτη και συνεπιβάτη μοτοσικλέτας, η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ ή ναρκωτικών ουσιών και η χρήση του κινητού τηλεφώνου κατά τη διάρκεια της οδήγησης είναι οι παραβάσεις που μπαίνουν στο στόχαστρο.
«Η οδική ασφάλεια ήταν για χρόνια ταυτισμένη με τα υψηλά πρόστιμα και μάλιστα στη συνείδηση του κόσμου όσο πιο υψηλό ήταν ένα πρόστιμο τόσο πιο αποτελεσματικό θεωρούνταν. Ωστόσο, η αλήθεια είναι κάπου στη μέση» δήλωσε σχετικά ο υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Γιάννης Κεφαλογιάννης.
Ετσι ο νέος ΚΟΚ θα περιλαμβάνει την κατηγοριοποίηση των παραβάσεων σύμφωνα με τον βαθμό επικινδυνότητας αλλά και συχνότητας, καθώς και τον διαχωρισμό των κυρώσεων με κριτήριο την οδηγική συμπεριφορά και την κατάσταση του οχήματος.
Το νέο πλαίσιο οδικών κανόνων φαίνεται ότι υιοθετεί, όπως πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, τον περιορισμό του ορίου ταχύτητας σε κατοικημένες περιοχές στα 30 χλμ./ώρα από 50 χλμ./ώρα που ισχύει σήμερα.
Με τους συγκοινωνιολόγους να συγκλίνουν στην άποψη ότι σημασία δεν έχει το ύψος του προστίμου, αλλά η βεβαιότητα επιβολής του και είσπραξής του, το υπουργείο Υποδομών επικεντρώνεται στη διασφάλιση της επιβολής και της είσπραξης των προστίμων, μέσω της ψηφιοποίησης μέρους της διαδικασίας. Ειδικότερα πρόκειται να καθιερωθεί ηλεκτρονική διαδικασία για την παρακολούθηση των παραβάσεων του ΚΟΚ, ώστε οι αρχές να γνωρίζουν κατά την επιβολή του προστίμου εάν πρόκειται για την πρώτη ή επαναλαμβανόμενη παράβαση του οδηγού.
Σε αυτό το πλαίσιο προγραμματίζεται η τροποποίηση του παρωχημένου συστήματος του «πόιντ σύστεμ». Η νέα μέθοδός του θα διαμορφωθεί σε συνεργασία με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης με στόχο τον συνολικό ανασχεδιασμό του, ώστε ο παραβάτης να γνωρίζει ότι οι προβλεπόμενοι πόντοι θα καταγράφονται μέσα σε εύλογο χρόνο. Ο οδηγός θα ενημερώνεται αμέσως ακόμα και μέσω γραπτού μηνύματος στο κινητό του τηλέφωνο για την καταγραφή των παραβάσεων και τους πόντους που έχει συγκεντρώσει στο «πόιντ σύστεμ».
Ταυτόχρονα θα παρέχεται η δυνατότητα άμεσης ενημέρωσης της Τροχαίας για την οδηγική συμπεριφορά των οδηγών, ώστε σε περίπτωση παράβασης οι δυνάμεις της να γνωρίζουν εάν ένας οδηγός είναι «πρωτάρης» ή «συστηματικός» παραβάτης. Η ηλεκτρονική καταγραφή των δεδομένων αυτών επιτρέπει τη συλλογή στατιστικών στοιχείων για το είδος και τη συχνότητα της παραβατικότητας των Ελλήνων οδηγών, που στη συνέχεια θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη λήψη ανάλογων μέτρων.
Η είσπραξη των προστίμων θα αποτελεί αρμοδιότητα του Ταμείου Οδικής Ασφάλειας και θα τελεί υπό την εποπτεία του υπουργείου Εσωτερικών, με τη συμμετοχή εκπροσώπων από τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών και Μεταφορών. Το Ταμείο θα αποτελεί τον βασικό μηχανισμό υποδοχής χρημάτων που προέρχονται από πρόστιμα του ΚΟΚ και στη συνέχεια θα γίνεται κατανομή των ποσών στους δήμους. Εκείνοι με τη σειρά τους θα λογοδοτούν και θα ενημερώνουν για τις δράσεις οδικής ασφάλειας που υλοποιούν.
Ο ρόλος των ΚΤΕΟ
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται πλέον στα ΚΤΕΟ, καθώς τα δεδομένα από τους ελέγχους παραμένουν ανησυχητικά. Πέραν του σημαντικού αριθμού των ανέλεγκτων από ΚΤΕΟ οχημάτων, το ποσοστό εκείνων που «κόβονται» είναι ιδιαίτερα μικρό, καθώς αγγίζει μόλις το 4,5%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τη Γερμανία για παράδειγμα ξεπερνά το 30%. Την ίδια στιγμή, το χαμηλό πρόστιμο εκπρόθεσμου ελέγχου φαίνεται ότι δεν παρακινεί τους οδηγούς ώστε να προσέλθουν εγκαίρως για τον τεχνικό έλεγχο. Το επόμενο βήμα, σύμφωνα με το υπουργείο, είναι η δημιουργία ενός σώματος ελεγκτών των Κέντρων Τεχνικού Ελέγχου Οχημάτων, ώστε να διασφαλιστεί η αξιοπιστία των ελέγχων. Από την ίδρυση των ιδιωτικών ΚΤΕΟ το 2001 δεν υπάρχει κάποιος μηχανισμός ελέγχου της λειτουργίας τους, ενώ για πολλά χρόνια τα δημόσια ΚΤΕΟ δεν πληρούσαν τις απαιτούμενες προδιαγραφές που είχαν τεθεί για τα ιδιωτικά. Το Μητρώο Ελεγκτών ΚΤΕΟ θα αποτελείται από διαπιστευμένους ιδιώτες μηχανικούς πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, οι οποίοι θα αναλάβουν τη διεξαγωγή επανελέγχων σε κάθε ΚΤΕΟ χωριστά, πάνω σε οχήματα που πέρασαν επιτυχώς τον έλεγχο. Οι ίδιοι οι μηχανικοί θα μετρούν και την ακριβή λειτουργία των μηχανημάτων που χρησιμοποιούνται από το ΚΤΕΟ. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι η τιμωρία στα ΚΤΕΟ για πλημμελείς ελέγχους θα φτάνει μέχρι και την αφαίρεση της άδειας λειτουργίας τους.
Πηγή kathimerini.gr
Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Οδική Ασφάλεια παρουσιάστηκε σήμερα, 3 Φεβρουαρίου 2020, σε ειδική εκδήλωση, παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Κώστα Καραμανλή και τον υφυπουργό Μεταφορών Γιάννη Κεφαλογιάννη. Σύμφωνα με το σχέδιο, μεταξύ άλλων, αναμένεται να μειωθεί το όριο ταχύτητας στα 30 χιλιόμετρα ανά ώρα για οδήγηση εντός πόλης από τα 50 χιλιόμετρα που ισχύει έως σήμερα
Η παρουσίαση έγινε στο Μουσείο Αυτοκινήτου, όπου πριν από περίπου τέσσερα χρόνια ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης είχε παρουσιάσει την πρόταση της Νέας Δημοκρατίας για την Οδική Ασφάλεια.
Το Σχέδιο Δράσης, που έχει ως στόχο την μείωση των θανάτων και των σοβαρά τραυματιών κατά 50% στα επόμενα χρόνια, προβλέπει μεταξύ άλλων τη θεσμοθέτηση Εθνικού Παρατηρητηρίου για την οδική ασφάλεια, τη βελτίωση του οδικού δικτύου με μεγάλα έργα υποδομών, τη διδασκαλία της Κυκλοφοριακής Αγωγής στα σχολεία από το δημοτικό που πλέον γίνεται υποχρεωτική, την αλλαγή όλης της φιλοσοφίας των εξετάσεων για την απόκτηση άδειας οδήγησης, συγκεκριμένες προϋποθέσεις για να γίνει κάποιος εκπαιδευτής οδήγησης, αναθεώρηση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας και την ψηφιοποίηση της διαδικασίας ελέγχων για τις παραβάσεις του Κ.Ο.Κ.
“Δεν θα πρέπει η ευαισθητοποίησή μας για τα θέματα της οδικής ασφάλειας να περιορίζεται στην εύλογη, αλλά συνήθως βραχυπρόθεσμη αγανάκτηση που προκαλούν τροχαία ατυχήματα όταν αυτά συμβαίνουν και μονοπωλούν τα φώτα της δημοσιότητας, συνήθως για ελάχιστο χρονικό διάστημα”, ξεκαθάρισε στην ομιλία του ο πρωθυπουργός, προσθέτοντας ότι αποδίδει πολύ μεγάλη σημασία στην διαπαιδαγώγηση της νέας γενιάς των οδηγών.
“Γι’ αυτό και θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό ότι το μάθημα της οδικής ασφάλειας θα εντάσσεται πια οργανωμένα στο ωρολόγιο πρόγραμμα των σχολείων μας”, τόνισε ο κ. Μητσοτάκης σημειώνοντας πως “ξέρουμε ότι τα ζητήματα οδικής ασφάλειας μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε αλλάζοντας και πείθοντας τον κόσμο να μεταβάλλει τη συμπεριφορά του”.
“Προφανώς και η εφαρμογή ενός σύγχρονου κώδικα οδικής κυκλοφορίας και η επιβολή προστίμων είναι σημαντικό, αλλά όχι το πιο σημαντικό κομμάτι αυτής της διαδικασίας. Πάνω από όλα πρέπει να αντιληφθούμε ότι προσέχοντας στο δρόμο σεβόμαστε τους εαυτούς μας, τις οικογένειές μας, αυτούς που βάζουμε στο αυτοκίνητο, αλλά και τους συμπολίτες μας. Και πιστεύω ότι η ελληνική κοινωνία είναι συνολικά ώριμη να κάνει και αυτό το μεγάλο άλμα αλλαγών συμπεριφοράς συνεπικουρούμενη πια από ένα οργανωμένο, πολυεπίπεδο σχέδιο βελτίωσης της οδικής ασφάλειας”, διευκρίνισε.
“Αυτό το οποίο χρειαζόμαστε στη χώρα είναι αποτελεσματικές οριζόντιες πολιτικές. Και οριζόντιες πολιτικές είναι εκείνες οι πολιτικές οι οποίες στηρίζονται, όπως είπαμε, σε πραγματικά δεδομένα και μπορούν να λύνουν το ζήτημα του συντονισμού και της επίτευξης συγκεκριμένων στόχων ανά διακριτούς τομείς πολιτικής, εκεί που συνήθως εμπλέκονται διαφορετικά υπουργεία και διαφορετικοί δημόσιοι φορείς” σημείωσε επίσης ο Πρωθυπουργός.
Παράλληλα όπως είπε, “θα πρέπει να κοιτάξουμε μπροστά και να αγκαλιάσουμε την πρόοδο την οποία κάνει η τεχνολογία, αλλά και τις αλλαγές στις συνήθειες της μετακίνησης, που επιβάλλει η μετάβαση στην πράσινη ανάπτυξη”.
Ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Κώστας Καραμανλής δήλωσε: “Το σχέδιό μας εδράζεται σε ένα τετράπτυχο: Ασφαλείς δρόμοι. Υπεύθυνοι οδηγοί. Κυκλοφοριακή παιδεία. Δίκαιοι κανόνες για όλους.
Το πιο άμεσο και φλέγον, είναι να κάνουμε πιο ασφαλείς τους δρόμους μας. Κεντρική θέση σε αυτή την προσπάθεια έχει το Πρόγραμμα Επεμβάσεων Βελτίωσης Οδικής Ασφάλειας σε 7.000 επικίνδυνα σημεία σε όλη τη χώρα. Αλλά και το ειδικό πλέγμα στοχευμένων σημειακών παρεμβάσεων στον υφιστάμενο οδικό άξονα Πάτρας-Πύργου, μέχρι να ολοκληρωθεί ο νέος δρόμος. Ξεμπλοκάρουμε επίσης μεγάλα οδικά έργα: Τον Ε-65, τον ΒΟΑΚ, το Καλαμάτα-Ριζόμυλος, τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού στην Αθήνα και το flyover στη Θεσσαλονίκη.
Οι αλλαγές στον ΚΟΚ για ένα αποτελεσματικό σύστημα επιβολής προστίμων
Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών προχωρά στην αναθεώρηση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας στη βάση ορισμένων αρχών:
1. Κατηγοριοποίηση των παραβάσεων του ΚΟΚ με βάση το βαθμό επικινδυνότητας και συχνότητας.
Η έμφαση θα δοθεί στις πέντε πιο συχνές παραβάσεις του Κ.Ο.Κ. που έχουν ως αποτέλεσμα είτε σοβαρούς τραυματισμούς είτε θανάτους σε ένα τροχαίο ατύχημα: υπερβολική ταχύτητα, μη χρήση ζώνης από όλους τους επιβαίνοντες, μη χρήση κράνους από οδηγό και συνοδηγό, οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ και ναρκωτικών ουσιών, χρήση κινητού τηλεφώνου.
Οι παραβάσεις θα έχουν διαβαθμισμένα - και πάντως όχι υψηλά- χρηματικά πρόστιμα σε συνδυασμό με διοικητικές κυρώσεις.
2. Διαχωρισμός των κυρώσεων με βασικό κριτήριο διαφοροποίησης την οδηγική συμπεριφορά ή την κατάσταση του οχήματος.
Παράδειγμα: Στην περίπτωση οχήματος με ληγμένο ΚΤΕΟ, οχήματος που δεν λειτουργούν οι φανοί ή κυκλοφορεί με σπασμένους καθρέφτες θα “τιμωρείται” το όχημα π.χ. με αφαίρεση των στοιχείων κυκλοφορίας.
Στην περίπτωση παράβασης που σχετίζεται με την οδηγική συμπεριφορά, οι κυρώσεις θα επιβάλλονται στον οδηγό.
Η ευθύνη όμως θα πρέπει να επιμεριστεί και σε όσους η πολιτεία έχει αναθέσει την υποχρέωση ελέγχου για την κατάσταση των οχημάτων, δηλαδή στα ΚΤΕΟ.
Από την ίδρυση τους, το 2001, τα 204 ιδιωτικά και 28 δημόσια παραμένουν ανεξέλεγκτα, όσον αφορά την ποιότητα των ελέγχων τους.
Στην Ελλάδα, με έναν από τους πιο γηρασμένους στόλους της Ευρώπης το ποσοστό απόρριψης (επανελέγχου) στα ΚΤΕΟ είναι 4,5%, όταν στη Γερμανία είναι 35,5%.
Ένα στα τρία οχήματα δεν προσέρχεται για έλεγχο. Για τον αμελή ιδιοκτήτη, αν παρέλθει η διετία, το πρόστιμο εκπρόθεσμου (€ 65) ισούται με το κόστος ελέγχου που δεν έγινε, άρα καθίσταται συμφέρον.
Έτσι, στο νομοσχέδιο για τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας θα υπάρξει διάταξη για τη δημιουργία Μητρώου Εποπτών ΚΤΕΟ.
Οι επόπτες ΚΤΕΟ θα είναι διαπιστευμένοι ιδιώτες μηχανικοί Π.Ε. οι οποίοι θα πραγματοποιούν επανέλεγχο on the spot, στην “πόρτα” του ΚΤΕΟ, του οχήματος που μόλις διήλθε με επιτυχία.
Σε όσα οχήματα διαπιστωθεί ότι έγιναν πλημμελείς έλεγχοι θα υπάρχουν κυρώσεις που υπό προϋποθέσεις θα φθάνουν και στην αφαίρεση της άδειας λειτουργίας.
Επιπλέον, θα αυστηροποιηθεί το πρόστιμο για τον πλημμελή ιδιοκτήτη, ενώ θα επιβάλλονται και διοικητικές κυρώσεις όπως αφαίρεση των στοιχείων κυκλοφορίας.
3. Μείωση της μέσης ταχύτητας κίνησης στις αστικές περιοχές
Όταν ένα αυτοκίνητο κινείται με ταχύτητα 30 χλμ./ώρα η πιθανότητα θανάσιμου τραυματισμού πεζού, τον οποίο θα χτυπήσει, είναι 10%.
Εάν το αυτοκίνητο κινείται με 50 χλμ./ώρα, η πιθανότητα θανάσιμου τραυματισμού του πεζού εκτοξεύεται στο 80%.
Για τον λόγο αυτό, το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας στις κατοικημένες περιοχές θα κατέβει στα 30χλμ/ώρα.
4. Διασφάλιση της επιβολής και είσπραξης του προστίμου
Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών σε συνεργασία με τα Υπουργεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Προστασίας του Πολίτη και Οικονομικών έχει ξεκινήσει τον επανασχεδιασμό και την υλοποίηση με ηλεκτρονικά μέσα της διαδικασίας βεβαίωσης και είσπραξης των παραβάσεων του Κ.Ο.Κ.
Ο στόχος είναι διττός: ο τερματισμός του καθεστώτος της γενικευμένης πεποίθησης ατιμωρησίας και η αύξηση των εσόδων των ΟΤΑ.
Κάθε παραβάτης του ΚΟΚ θα γνωρίζει ότι θα πρέπει να καταβάλει το προβλεπόμενο πρόστιμο και η διοικητική διαδικασία θα έχει ως εξής:
1. Βεβαίωση και καταχώρηση των παραβάσεων του ΚΟΚ με ηλεκτρονικά μέσα
2. Πρόβλεψη ώστε η ευθύνη για παράβαση που επιβάλλεται απουσία του οδηγού (κάμερες, ραντάρ) να αποδίδεται στον ιδιοκτήτη του οχήματος
3. Δυνατότητα ηλεκτρονικής πληρωμής της παράβασης μέσω e banking ή ATM
4. Βεβαίωση της υπερήμερης οφειλής στο TAXIS
Βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, τα πρόστιμα του Κ.Ο.Κ. έχουν ανταποδοτικό χαρακτήρα και αποτελούν πόρους των ΟΤΑ στην περιοχή των οποίων συντελέστηκε η παράβαση.
Προτείνεται η θεσμοθέτηση ενός Εθνικού Ταμείου Οδικής Ασφάλειας. Τα ποσά από τα πρόστιμα του ΚΟΚ θα εξακολουθούν να αποδίδονται υπέρ του οικείου ΟΤΑ, αλλά θα διασφαλίζεται ότι θα επενδύονται σε πολιτικές ενίσχυσης της οδικής ασφάλειας στο πλαίσιο υλοποίησης των ΣΒΑΚ.
Τα βασικά χαρακτηριστικά του ταμείου θα είναι:
1. Σύσταση νομικού προσώπου υπό την εποπτεία του Υπουργείου Εσωτερικών με συμμετοχή εκπροσώπων των Υπουργείων Οικονομικών και Υποδομών και Μεταφορών και της ΚΕΔΕ.
2. Το Ταμείο θα είναι ο βασικός μηχανισμός συλλογής των χρηματικών ποσών από τα πρόστιμα του ΚΟΚ. Θα κατανέμει τα ποσά στους Δήμους με βάση τη γεωγραφική κατανομή των προστίμων.
3. Οι Δήμοι θα δίνουν αναφορά στο Ταμείο για τις δράσεις οδικής ασφάλειας που υλοποιούν.
4. Το Ταμείο θα εγκαθιδρύσει μηχανισμό εποπτείας των δράσεων οδικής ασφάλειας στη βάση δεικτών επίτευξης/επίδοσης.
5. Θα παρέχει τεχνογνωσία και συμβουλευτικό ρόλο στους Δήμους
5. Καθιέρωση ηλεκτρονικής διαδικασίας για την παρακολούθηση των παραβάσεων του Κ.Ο.Κ.
Πρώτον, μέσω του ανασχεδιασμού του συστήματος, ο παραβάτης θα γνωρίζει ότι οι προβλεπόμενοι πόντοι θα καταγράφονται σε εύλογο χρόνο.
Δεύτερον, θα γίνει εφικτή η άμεση online ενημέρωση των οδηγών για την καταγραφή των παραβάσεών τους και των πόντων που έχουν στο point system.
Τρίτον, η Τροχαία θα έχει τη δυνατότητα άμεσης ενημέρωσης για την οδηγική συμπεριφορά όλων των οδηγών.
Τέταρτον, θα αντλούνται στατιστικά στοιχεία για το είδος και τη συχνότητα της παραβατικότητας των Ελλήνων οδηγών.https://www.dikaiologitika.gr/eidhseis/koinonia/330104/allages-ston-kok-meionetai-to-orio-taxytitas-se-katoikimenes-perioxes
Κατά το… ήμισυ θα «πέσει» το πρόστιμο για την παράνομη στάθμευση των δικύκλων οχημάτων, όπως προκύπτει από το υπό κατάρτιση σχέδιο νόμου για τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ). Παράλληλα, θα ενσωματωθούν διατάξεις για την… πράσινη μετακίνηση, μέσω των οποίων οι χρήστες θα μπορούν να κυκλοφορούν με περισσότερη ασφάλεια.
Σύμφωνα με πηγές από το υπουργείο Μεταφορών, μεταξύ των τροποποιήσεων που θα γίνουν στα άρθρα του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας ώστε να ενσωματωθούν διατάξεις της μικροκινητικότητας «πατίνια (e-scooters), τροχοπέδιλα (rollers) και τροχοσανίδες (skate boards), αυτοεξισορροπούμενα οχήματα (όπως Segway)», είναι ότι:
σε οδούς και χώρους που εφαρμόζεται ο ΚΟΚ τα οχήματα αυτά που αναπτύσσουν μικρή ταχύτητα (έως 6 χλμ./ώρα) παραπλήσια δηλαδή με την ταχύτητα του πεζού, επιτρέπεται να κυκλοφορούν όπου και όπως κυκλοφορούν οι πεζοί. Τα Ελαφριά Προσωπικά Ηλεκτρικά Οχήματα (ΕΠΗΟ) που αναπτύσσουν ταχύτητα έως 25 χλμ./ώρα λογίζονται ως ποδήλατα και κυκλοφορούν όπου επιτρέπονται τα ποδήλατα,
απαγορεύεται για λόγους οδικής ασφάλειας η κυκλοφορία των οχημάτων αυτών σε οδούς όπου αναπτύσσονται υψηλές ταχύτητες (άνω των 50 χλμ./ώρα),
δίδεται η δυνατότητα στους δήμους να λαμβάνουν μέτρα ρύθμισης ή περιορισμού της κυκλοφορίας των ΕΠΗΟ και να καθορίζουν χώρους για την οργανωμένη στάθμευση των οχημάτων αυτών,
ρυθμίζονται θέματα που αφορούν στον εξοπλισμό των ΕΠΗΟ κατ’ αντιστοιχία με τα ποδήλατα (φρένα, φώτα, ηχητική προειδοποίηση) καθώς και τα στοιχεία ταυτοπροσωπίας που πρέπει να φέρει ο χρήστης για την επιβολή διοικητικού προστίμου,
ρυθμίζονται θέματα που αφορούν στην κατασκευή, διάθεση στην αγορά και παροχή προς κοινόχρηστη χρήση των ΕΠΗΟ, την εποπτεία της αγοράς και τις υποχρεώσεις των παρόχων προς χρήση των οχημάτων αυτών.
καθορίζεται στο ήμισυ το επιβαλλόμενο πρόστιμο για παράνομη στάθμευση των ποδηλάτων, μοτοποδηλάτων και μοτοσικλετών.
Υπενθυμίζεται, ότι ο πέλεκυς για παράνομη στάθμευση σήμερα ανέρχεται στα 40 ευρώ, ενώ σε χώρους ελεγχόμενης στάθμευσης είναι 20 ευρώ και σε ράμπες ΑμΕΑ στα 150 ευρώ.
Ταυτόχρονα, προωθούνται ΣΒΑΚ από τους ΟΤΑ με στόχο οι Δήμοι και οι Περιφέρειες να υλοποιούν χωρίς γραφειοκρατικές εμπλοκές αστικές και περιαστικές παρεμβάσεις.
Συγκεκριμένα, θεσπίζονται κανόνες τους οποίους πρέπει να ακολουθεί η Τοπική Αυτοδιοίκηση για την υλοποίηση έργων σε δημόσιες μεταφορές, μη-μηχανοκίνητα μέσα (πεζή μετακίνηση, ποδήλατο), συνδυασμένες μεταφορές, οδική ασφάλεια, διαχείριση κυκλοφορίας και στάθμευσης, αστική εφοδιαστική αλυσίδα, διαχείριση κινητικότητας και ευφυή συστήματα μεταφορών}.
Από την έντυπη έκδοση
Με τον νέο ΚΟΚ που θα ανακοινωθεί το επόμενο διάστημα έρχονται αλλαγές για τους οδηγούς
Αυστηρές ποινές και τσουχτερά χρηματικά πρόστιμα θα περιλαμβάνει ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας για τις παραβάσεις που σχετίζονται άμεσα με την πρόκληση θανατηφόρων τροχαίων. Κι αυτό γιατί ο φόρος αίματος στην άσφαλτο στην Ελλάδα παραμένει βαρύς καθώς, παρά το γεγονός ότι την τελευταία δεκαετία ο αριθμός των νεκρών από τροχαία, εμφανίζεται σημαντικά μειωμένος φτάνοντας έως και το 59% τον περασμένο Απρίλιο λόγω του lockdown, ο αριθμός των θυμάτων δεν επιτρέπει εφησυχασμό, όπως υπογράμμισε ο τραγικός απολογισμός του περασμένου Σαββατοκύριακου, όταν μέσα σε 24 ώρες έχασαν τη ζωή τους έξι άνθρωποι και ανάμεσά τους ένα μωρό 16 μηνών.
Οι συνεχιζόμενες απώλειες ανθρωπίνων ζωών είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες που προσμετρώνται στην κατάρτιση του νέου Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ), ο οποίος αναμένεται να παρουσιαστεί έως το τέλος του έτους. Αυτός είναι και ο λόγος, για τον οποίο μπορεί ο νέος ΚΟΚ να έχει σχεδιαστεί στη φιλοσοφία των χαμηλότερων προστίμων και των συχνότερων ελέγχων των παραβάσεων, αλλά από τη φιλοσοφία αυτή θα εξαιρεθούν οι σοβαρές παραβάσεις, οι οποίες σχετίζονται με την πρόκληση θανατηφόρων τροχαίων. Μεταξύ αυτών είναι η υπερβολική ταχύτητα, η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, η παραβίαση ερυθρού σηματοδότη, αλλά και η παράνομη προσπέραση, παραβάσεις για τις οποίες το ύψος των προστίμων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας θα παραμείνει υψηλό.
Οι παραβάσεις αυτές θεωρούνται ιδιαίτερα κρίσιμες κυρίως για την ασφάλεια των πιο ευάλωτων χρηστών των οδών, δηλαδή των πεζών, των ποδηλατών και των δικυκλιστών. Αλλωστε, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, η Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο ποσοστό θανάτων μοτοσικλετιστών μεταξύ των 28 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του 2017, η Ελλάδα είχε 20,1 θανάτους ανά εκατομμύριο κατοίκων ενώ υπολογίζεται ότι ένα στα πέντε οχήματα στους δρόμους είναι δίκυκλα, ενώ περίπου στο 1/3 των τροχαίων στη χώρα μας εμπλέκονται μοτοσικλέτες.
Το πλαίσιο του ΚΟΚ είναι ήδη αρκετά αυστηρό όσον αφορά τα δίκυκλα και κυρίως τα παιδιά που επιβαίνουν σε αυτά. Ωστόσο, όλοι συμφωνούν ότι η τήρηση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας θα έπρεπε να ελέγχεται με μεγαλύτερη συχνότητα.
Ο υφιστάμενος ΚΟΚ ως προς τα δίκυκλα και τη μεταφορά ανηλίκων ορίζει ξεκάθαρα ότι παιδιά έως πέντε ετών θα πρέπει να μετακινούνται με αυτά μόνο εφόσον υπάρχει ειδικό κάθισμα, ενώ το κράνος είναι υποχρεωτικό και απαραίτητο τόσο γι΄αυτά όσο και για τα μεγαλύτερα παιδιά. Την ίδια στιγμή άδεια κυκλοφορίας για μοτοποδήλατο έως 50 κ.ε. μπορεί να βγάλει κανείς από την ηλικία των 16 ετών, ενώ για να οδηγήσει μοτοσικλέτες μεγαλύτερου κυβισμού θα πρέπει να περιμένει έως τα 18.
Στον νέο ΚΟΚ, όπως επισημαίνουν από το υπουργείο Μεταφορών δεν αναμένεται να αλλάξει κάτι πάνω σε αυτό, ούτε και εξετάζεται το ενδεχόμενο της απαγόρευσης μετακίνησης ανηλίκων έως την ηλικία των 16 ετών με δίκυκλα. Τα τρία βασικά στοιχεία του νέου ΚΟΚ θα είναι:
Η κατηγοριοποίηση των παραβάσεων του ΚΟΚ ανά βαθμό επικινδυνότητας, με έμφαση στις παραβάσεις εκείνες που αυξάνουν την πιθανότητα έκθεσης στον κίνδυνο θανατηφόρου τροχαίου ατυχήματος
Ο διαχωρισμός των κυρώσεων με βασικό κριτήριο διαφοροποίησης την οδηγική συμπεριφορά και την ασφάλεια του οχήματος, κα
Η υιοθέτηση χαμηλών προστίμων με αυξημένη συχνότητα ελέγχων. Στο υπουργείο έχει ξεκινήσει ο επανασχεδιασμός και η υλοποίηση, με ηλεκτρονικά μέσα, των διαδικασιών βεβαίωσης και είσπραξης παραβάσεων του ΚΟΚ., με κεντρικό στόχο την ενίσχυση της γενικής αποτροπής από την τέλεση παραβάσεων και «τον τερματισμό ενός καθεστώτος και μιας γενικευμένης πεποίθησης ατιμωρησίας που δυστυχώς ενυπάρχει σε μεγάλο μέρος της κοινωνίας μας», όπως επισημαίνυν στο υπουργείο Μεταφορών.
Μεγάλο μέρος της ευθύνης για την πρόκληση των τροχαίων ατυχημάτων έχει και η κατάσταση του οδικού δικτύου, η οποία εξακολουθεί να εμφανίζει σημεία επικιδυνότητας στις οδούς εκτός των πέντε μεγάλων αυτοκινητοδρόμων.
Για το σκοπό αυτό, το υπουργείο έχει ήδη ανακοινώσει εδώ και περίπου ένα χρόνο περισσότερες από 7.000 παρεμβάσεις σε ολόκληρο το οδικό δίκτυο της χώρας ύψους 450 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση της οδικής ασφάλειας.
Ταυτόχρονα βρίσκεται υπό επεξεργασία και το νέο Στρατηγικό Σχέδιο Μεταφορών για την περίοδο 2021 - 2030, στο οποίο θα τεθούν συγκεκριμένοι στόχοι ανάλογα με τις ανάγκες και τα χαρακτηριστικά κάθε Περιφέρειας.
Να σημειωθεί, πάντως, ότι σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ασφάλειας των Μεταφορών, η Ελλάδα ανήκει στις χώρες που είδαν από τις μεγαλύτερες μειώσεις στον αριθμό των θανατηφόρων τροχαίων την περίοδο του περιορισμού στις μετακινήσεις με ποσοστό που έφτασε το 59%.
Η μείωση στον αριθμό των θυμάτων είναι έως και διπλάσια από το μέσο όρο που καταγράφηκε. Ωστόσο, σύμφωνα με τα στοιχεία που είχε παρουσιάσει η πρόεδρος του Ινστιτούτου Οδικής Ασφάλειας «Πάνος Μυλωνάς», Βασιλική Δανέλλη - Μυλωνά, ακόμα και τον Απρίλιο μεσούσης της περιόδου του lockdown, στην Ελλάδα, παρά τη σημαντική μείωση των θανάτων, καταγράφηκαν 21 νεκροί από τροχαία. «21 νεκροί είναι πάρα πολλοί για ένα μήνα που καθ' όλη τη διάρκειά του ίσχυαν περιοριστικά μέτρα στην κυκλοφορία των πολιτών εξαιτίας της πανδημίας» είχε επισημάνει η κυρία Μυλωνά προσθέτοντας μάλιστα ότι βάσει των στοιχείων της ΕΛ.ΣΤΑΤ. σε 2 από τις 13 περιφέρειες της χώρας (Αν. Μακεδονίας & Θράκης και Στερεάς Ελλάδος) είχαμε περισσότερους θανάτους σε σχέση με πέρυσι ενώ σε αυτή του Βορείου Αιγαίου ο αριθμός έμεινε αμετάβλητος.
Αν και το ζήτημα δεν έχει μελετηθεί ακόμα διεξοδικά, η ελάχιστη κίνηση στους δρόμους οδήγησε σε ορισμένες περιπτώσεις στην καταγραφή υψηλότερων ταχυτήτων κίνησης των οχημάτων. Σύμφωνα με την έκθεση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, παρόλο που ο συνολικός αριθμός των συγκρούσεων εμφανίστηκε σημαντικά μειωμένος, υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι αυτές ήταν σφοδρότερες και θανατηφόρες. Σε αρκετές χώρες επίσης παρατηρήθηκε μείωση στις τροχαίες παραβάσεις γενικά, αλλά αύξηση σε αυτές που θεωρούνται σοβαρές και επικίνδυνες για την πρόκληση θανατηφόρου τροχαίου.
Η Δανία δημοσίευσε επίσημα στοιχεία που δείχνουν αύξηση 10% στο ποσοστό των οδηγών που κινούνταν με ταχύτητα πάνω από το όριο.
Δεδομένα από τις κάμερες παρακολούθησης ταχύτητας στη Γαλλία έδειξαν αύξηση 16% στις πιο σοβαρές παραβάσεις ορίου ταχύτητας (50% πάνω από το νόμιμο όριο) σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι.
Στην Εσθονία, σημειώθηκε αύξηση 22% στο ποσοστό των οδηγών που υπερέβησαν το όριο ταχύτητας στους κύριους επαρχιακούς δρόμους σε σύγκριση με το μέσο όρο του Απριλίου 2018 - 2019.
Στην Ισπανία, οι παραβιάσεις του ορίου ταχύτητας που εντοπίστηκαν σε ένα δείγμα που ελήφθη από σταθερές κάμερες ασφαλείας, ήταν αυξημένες κατά 39% σε δρόμους εκτός πόλης, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το 2019.
Ασφαλιστική εταιρεία στο Ηνωμένο Βασίλειο που χρησιμοποιεί την τηλεματική για την παρακολούθηση νέων ασφαλισμένων, ανέφερε αύξηση 15% στις προειδοποιήσεις για ταχύτητα που στάλθηκαν σε οδηγούς που υπερέβησαν τα όρια ταχύτητας.
Μέτρα και δράσεις δεσμευτικού χαρακτήρα για την οδική ασφάλεια, που θα αναληφθούν σε εθνικό επίπεδο από όλους τους αρμόδιους φορείς για την επίτευξη του στόχου της μείωσης κατά 50% των νεκρών, αλλά και των σοβαρά τραυματιών, με έτος αναφοράς το 2020, περιλαμβάνει το Στρατηγικό Σχέδιο, που καταρτίζει το υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών.
Η υλοποίηση του στρατηγικού σχεδίου περιλαμβάνει μέτρα θεσμικού χαρακτήρα, όπως η αναθεώρηση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, ο οποίος θα προβλέπει μεταξύ άλλων: υποχρεωτική χρήση κράνους για χρήστες ποδηλάτου ηλικίας έως 12 ετών, δυνατότητα online ενημέρωσης των οδηγών για τους βαθμούς τους στο point system και δυνατότητα ηλεκτρονικής πληρωμής των προστίμων μέσω e banking ή ATM.
Οι σημαντικότερες παρεμβάσεις
Οι σημαντικότερες παρεμβάσεις στον ΚΟΚ αφορούν:
Την κατηγοριοποίηση των παραβάσεων του ΚΟΚ ανά βαθμό επικινδυνότητας με έμφαση στις παραβάσεις που αυξάνουν την πιθανότητα θανατηφόρου τροχαίου ατυχήματος.
Τον διαχωρισμό των κυρώσεων με βασικό κριτήριο την οδηγική συμπεριφορά και την ασφάλεια του οχήματος.
Τη μείωση της μέσης ταχύτητας κίνησης στις κατοικημένες περιοχές.
Την ενσωμάτωση νέων κατηγοριών οχημάτων όπως αυτό της μικροκινητικότητας. Ρυθμίζουμε το πλαίσιο ασφαλούς κυκλοφορίας για τα πατίνια, τα αυτοπροωθούμενα οχήματα τύπου Segway ή τα ηλεκτρικά ποδήλατα.
Την υποχρεωτική χρήση προστατευτικού κράνους για χρήστες ποδηλάτου ηλικίας έως 12 ετών.
Η ευθύνη για παράβαση που επιβάλλεται απουσία του οδηγού (κάμερες, ραντάρ) να αποδίδεται στον ιδιοκτήτη του οχήματος.
Επίσης, τα βασικά σημεία παρέμβασης του νέου ΚΟΚ θα προβλέπουν:
-Βεβαίωση και καταχώρηση των παραβάσεων του ΚΟΚ με ηλεκτρονικά μέσα.
-Ενημέρωση του παραβάτη-οδηγού με ηλεκτρονικά μέσα για την τέλεση της παράβασης, ιδίως εάν ο οδηγός δεν ήταν παρών (π.χ παράβαση παράνομης στάθμευσης, υπερβολική ταχύτητα).
– Δυνατότητα ηλεκτρονικής πληρωμής της παράβασης μέσω e banking ή ATM.
Επιδιωκόμενοι στόχοι
Επιδιωκόμενοι στόχοι είναι:
-Κάθε παραβάτης του ΚΟΚ πρέπει να γνωρίζει ότι θα καταβάλει το προβλεπόμενο πρόστιμο από την παράβαση που έχει τελέσει.
– Ο παραβάτης που δεν καταβάλει το πρόστιμο εμπροθέσμως, θα το βλέπει να βεβαιώνεται στο TAXIS.
– Η εγκαθίδρυση μηχανισμού ώστε τα πρόστιμα να επενδύονται σε έργα ενίσχυσης του επιπέδου οδικής ασφάλειας, στον ίδιο Δήμο μέσω ενός Ταμείου Οδικής Ασφάλειας. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί να αξιοποιήσει αυτούς τους πόρους και μέσα από τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας.
Eπίσης, το υπουργείο Μεταφορών σε συνεργασία με το Ψηφιακής Διακυβέρνησης καθιερώνει ηλεκτρονικές διαδικασίες ελέγχου των παραβάσεων του ΚΟΚ και της οδικής συμπεριφοράς των καθ΄ έξιν παραβατών οδηγών.
Τα βασικά σημεία της συνεργασίας με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, προβλέπουν:
-Τη δυνατότητα online ενημέρωσης των πολιτών για τους βαθμούς τους στο point system.
– Εξοπλισμό των υπηρεσιών τροχονομικού ελέγχου με συσκευές για την επί τόπου παρακολούθηση της υποτροπής των οδηγών.
-Δημιουργία εθνικού μητρώου οδηγών/παραβατών.
– Εξοικονόμηση ανθρώπινου δυναμικού / πόρων μέσω διαλειτουργικότητας όλων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών σε πραγματικό χρόνο.
Με τις παρεμβάσεις αυτές:
-Ο παραβάτης θα γνωρίζει ότι οι πόντοι θα καταγράφονται μέσα σε εύλογο χρόνο.
-Θα επιτρέπεται η άμεση online ενημέρωση των οδηγών για τις παραβάσεις και τους πόντους που έχουν στο point system.
– Το νέο point system θα αποτελεί μέρος του ευρύτερου μηχανισμού αντιμετώπισης των παραβατών οδηγών, με διαδικασίες επαναξιολόγησης της ικανότητας οδήγησης, εναλλακτικές μορφές κυρώσεων: υποχρεωτική παρακολούθηση μαθημάτων οδήγησης κ.λπ.)
Τους κεντρικούς άξονες του σχεδίου, έχει ήδη παρουσιάσει ο υφυπουργός Μεταφορών Γιάννης Κεφαλογιάννης, σε εκδήλωση για το ευρωπαϊκό ερευνητικό έργο ΗΟRΙΖΟΝ 2020 «SAFE STRIP – Safe and green Sensor Technologies for self-explaining and forgiving Road Interactive».
Τι είναι το Safe Strip
Πρόκειται για μια ελληνική ευρεσιτεχνία, η οποία μεταδίδει σε πραγματικό χρόνο δυναμικές πληροφορίες που αφορούν τον δρόμο και τις περιβαλλοντικές και κυκλοφοριακές συνθήκες στα οχήματα, μέσω ειδικής εφαρμογής.
Συγκεκριμένα, θα παρέχει πληροφορίες για τα δεδομένα κυκλοφορίας στους χρήστες σε πραγματικό χρόνο. Το νέο ευφυές σύστημα μεταφοράς, θα δίνει πληροφορίες στον χρήστη μέσω του κινητού του τηλεφώνου ή απευθείας στο όχημα όταν υπάρχει η ανάλογη τεχνολογία.
Ο κ. Κεφαλογιάννης είχε την ευκαιρία να διαπιστώσει τις δυνατότητες της εφαρμογής από τη θέση του οδηγού, σύμφωνα με το newsauto.gr, τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι: «Το έργο SAFE STRIP είναι μια εξαιρετική αφορμή για να επιβεβαιώσουμε τη σημασία της τεχνολογίας στην προώθηση της οδικής ασφάλειας, αλλά και να επαινέσουμε την προσπάθεια που κάνουν Έλληνες επιστήμονες σε έναν απαιτητικό τομέα, όπως η νανοτεχνολογία. Η δική μας προσπάθεια στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών είναι να ενεργοποιήσουμε τους αισθητήρες της πολιτείας στην οδική ασφάλεια, ένα ζήτημα εθνικής προτεραιότητας.
Το 2019 η Ελλάδα θρήνησε 699 νεκρούς στην άσφαλτο. Οι αριθμοί δείχνουν μείωση των θυμάτων κατά 45% σε σχέση με το 2010, κυρίως λόγω της οικονομικής κρίσης. Σε κάθε περίπτωση, κανείς δεν μπορεί να δηλώνει ευχαριστημένος με εκατοντάδες νεκρούς κάθε χρόνο σε τροχαία.
Ρόλος της πολιτείας είναι να κατανοήσει όλες τις παραμέτρους που συμβάλλουν σε ένα ατύχημα, προτείνοντας μέτρα που θα μπορούσαν να το έχουν αποτρέψει και κατ΄ επέκταση, να προλάβουν το επόμενο. Το λάθος είναι εγγενές στοιχείο της ανθρώπινης φύσης και οι φυσικές αντοχές του σώματος πεπερασμένες.
Έτσι, η οδική ασφάλεια συνεπάγεται την ανάληψη κοινής ευθύνης όλων των εμπλεκομένων μερών στον σχεδιασμό και τη λειτουργία ενός οδικού συστήματος. Η ευθύνη, λοιπόν, δεν βαρύνει μόνο τον χρήστη. Αυτή είναι μια βασική παραδοχή για να υιοθετήσουμε την προσέγγιση «Vision Zero», τον στόχο για μηδενικό αριθμό νεκρών και σοβαρά τραυματισμένων από τροχαία ατυχήματα.
Ακούγεται ουτόπικο, αλλά όσο εργάζεται κανείς με αυτή τη στοχοπροσήλωση, αναπόφευκτα, βελτιώνει τα δεδομένα. Προϋπόθεση για την επίτευξη αυτού του οράματος είναι η καλή ανάλυση των δεδομένων και η εφαρμογή εργαλείων και καλών πρακτικών που εκπληρώνουν αυτές τις αρχές.
Η διαμόρφωση της δημόσιας πολιτικής για την οδική ασφάλεια απαιτεί μια αξιόπιστη βάση δεδομένων, εξαρτάται, δηλαδή, από την ορθή πληροφόρηση. Ακριβώς για να διασφαλιστεί ότι οι δράσεις θα επικεντρωθούν στους παράγοντες που συμβάλλουν στα θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα.
Για τη συλλογή και την έρευνα ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων, καθώς και την παρακολούθηση βασικών δεικτών απόδοσης (KPI) για την οδική ασφάλεια, η Ελλάδα, μέσω του υπουργείου, συμμετέχει σε μια κοινοπραξία είκοσι ευρωπαϊκών χωρών για τη λήψη χρηματοδότησης από την ΕΕ στη συλλογή αυτών των δεικτών».