Απορία εκφράζουν πηγές της Κομισιόν που μίλησαν στο protothema.gr – «Το υπ. Οικονομικών δεν γνωρίζει τίποτα» απαντούν από την οδό Νίκης
Σαν «βόμβα» έσκασε στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης αλλά και στις Βρυξέλλες, η εξαγγελία Βίτσα χθες στη Βουλή, περί «χριστουγεννιάτικης» Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) για παράταση του χαμηλού ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου.

Αρμόδιες πηγές που ερωτήθηκαν σχετικά, απαντούσαν πως «το υπουργείο Οικονομικών δεν γνωρίζει τίποτα» για το θέμα αυτό! Αλλά και από την Κομισιόν, κοινοτικές πηγές που μίλησαν στο protothema.gr, εξέφραζαν την απορία τους για τις δηλώσεις του υπουργού.

Ωστόσο οι δηλώσεις Βίτσα μετατρέπουν το ζήτημα σε μείζον οικονομικό, πολιτικό και διπλωματικό θρίλερ. Και αυτό όχι μόνον γιατί δεν έκανε την εξαγγελία ο Πρωθυπουργός (από την ΔΕΘ τον Σεπτέμβριο ή προχθές έστω στη Βουλή) αφού ο ίδιος είχε αναλάβει προσωπικά την δέσμευση πριν 6 μήνες ότι δεν αυξηθεί ο ΦΠΑ. Ούτε επειδή ο αρμόδιος υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος δεν ανέφερε τίποτα στην (επί ένα μήνα σχεδόν) συζήτηση στη Βουλή του Προϋπολογισμού, ο οποίος προβλέπει ότι ο ΦΠΑ θα αυξηθεί. Αλλά κυρίως γιατί ο ίδιος ο κύριος Βίτσας αποκάλυψε ότι «είμαστε σε μια διαπραγμάτευση αυτή τη στιγμή», βάζοντας έτσι «στο παιχνίδι» και τους δανειστές.

«Άκυρη» εξαγγελία

Η εξαγγελία Βίτσα προέκυψε σαν απάντηση στην επιμονή βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας, να κάνει δεκτή τροπολογία τους σε νομοσχέδιο του υπουργείου του, για να μην αυξηθεί ο ΦΠΑ στα νησιά που έχουν οξύ πρόβλημα λόγω του μεταναστευτικού κύματος.

Ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής την απέρριψε, με το επιχείρημα ότι «σχετικά με την τροπολογία της Νέας Δημοκρατίας, θα έρθει με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, πριν το τέλος του χρόνου ο τρόπος, που θα παραταθεί στα 5 νησιά το χαμηλό ΦΠΑ. Δεν μπορώ να την πω, γιατί είμαστε σε μία διαπραγμάτευση αυτή τη στιγμή».

«Καραμπόλα» Βίτσα

Σε κάθε περίπτωση, η εξαγγελία Βίτσα ότι με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου –και πάλι- πρόκειται να ανασταλεί η αύξηση ΦΠΑ από 17% σε 24%, στα 5 νησιά του Αιγαίου (Σάμο, Λέσβο, Χίο, Κω και Λέρο) προκαλεί πολλαπλώς οικονομική και πολιτική αναστάτωση. Και αυτό γιατί:

1. Φορολογικά, οι τοπικές επιχειρήσεις δεν γνωρίζουν αν σε 10 μέρες θα ισχύει ΦΠΑ 24% και αν πρέπει να συνεχίσουν ή να σταματήσουν τις προετοιμασίες για μετάβαση στους νέους συντελεστές (προσαρμογή ταμειακών μηχανών, μηχανογραφικών συστημάτων κλπ). Ούτε ο κύριος Βίτσας αποκάλυψε αν η νέα παράταση θα ισχύσει για 6 μήνες ή παραπάνω, όπως προέβλεπε η τροπολογία που απέρριψε.

2. Οικονομικά, δεν πρόλαβε να στεγνώσει η μελάνη που τυπώθηκε ο νέος Προϋπολογισμός (πήρε ΦΕΚ μία ημέρα πριν) και η κυβέρνηση εμφανίζεται να «ξηλώνει το πουλόβερ», πριν καν ξεκινήσει το (προεκλογικό) έτος 2019.

3. Πολιτικά, ήταν «προσωπική υπόθεση» του Πρωθυπουργού να ξεκαθαρίσει το θέμα της «μη αύξησης» του ΦΠΑ στα νησιά που αντιμετωπίζουν πρόβλημα. Και έπρεπε να ήταν τελειωμένο ήδη, αφού το έχει πάρει πάνω του ο ο ίδιος όταν δεσμεύθηκε (στις 29 Ιουνίου 2018 και μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις Βρυξέλλες) λέγοντας τότε επί λέξει: «για όσο διαρκεί η προσφυγική κρίση στα πέντε αυτά νησιά, αλλά και σε ό,τι με αφορά, όσο είμαι εγώ στη θέση του Πρωθυπουργού, απ’ ό,τι φαίνεται και τα δύο θα διαρκέσουν πολύ, δεν θα υπάρξει άνοδος του ΦΠΑ στα πέντε νησιά». Ωστόσο ούτε στην ΔΕΘ, ούτε προχθές στη Βουλή κατά την ψήφιση του Προϋπολογισμού θέλησε να πει όσα είπε ο κύριος Βίτσας.

4. Διπλωματικά, και εφόσον «είμαστε σε μία διαπραγμάτευση αυτή τη στιγμή» -όπως κατά λέξη ανέφερε ο κύριος Βίτσας- το οικονομικό επιτελείο δεν θα ήθελε να το δημοσιοποιήσει, εάν το αποτέλεσμα δεν ήταν εξασφαλισμένο και θετικό για την κυβέρνηση. Γιατί αν υπάρχει ο κίνδυνος της απόρριψης, ακυρώνεται το επιχείρημα ότι βγήκαμε από τα Μνημόνια. Επιπλέον το θέμα «διεθνοποιείται» ξανά, όπως τον Ιούνιο που το Βερολίνο απαίτησε άμεσα ισοδύναμες περικοπές (κόπηκαν κονδύλια Άμυνας) και καθυστέρησε –τυπικά έστω- επί ένα μήνα για να εγκρίνει το τέλος της Αξιολόγησης και των Μνημονίων. Καθώς όμως και στην (πάντα φιλική) Κομισιόν δηλώνουν «απορία» για τις δηλώσεις του Υπουργού, δεν διαφαίνεται να επίκειται κάποιου είδους έγκριση ή συμφωνία στο θέμα αυτό. Αντιθέτως, στις Βρυξέλλες θεωρούν ότι το θέμα των μέτρων του 2019 (θετικών και αρνητικών) έχει κλείσει από τις 15 Οκτωβρίου ήδη, αλλά ιδίως μετά το Eurogroup της 5ης Νοεμβρίου που επικύρωσε τον προϋπολογισμό όλων των Κρατών (και της Ελλάδας που είναι σε αυξημένη εποπτεία) και μετά την ψήφισή του στη Βουλή των Ελλήνων τα μεσάνυχτα της Τετάρτης 19 Δεκεμβρίου.

ΠΝΠ μετά τα Μνημόνια

Και θεσμικά επίσης όμως, αν ισχύουν οι δηλώσεις Βίτσα περί επικείμενης ΠΝΠ, γεννάται ζήτημα σεβασμού στο Σύνταγμα και λειτουργίας του Πολιτεύματος. Και αυτό γιατί, για να μην κάνει δεκτή στον νόμο την τροπολογία της ΝΔ, υπόσχεται ότι θα «γίνει πράξη» με ΠΝΠ, βάζοντας στο «παιχνίδι» αυτό και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, που καλείται να την υπογράψει γιατί η Βουλή έκλεισε για τα Χριστούγεννα.

Ωστόσο το άρθρο 44 του Συντάγματος ορίζει ότι μόνον «σε έκτακτες περιπτώσεις εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί, ύστερα από πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου, να εκδίδει Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου». Το άρθρο αυτό ταλαιπωρήθηκε ιδιαίτερα στα χρόνια των Μνημονίων, αλλά από τον Αύγουστο ούτε τα Μνημόνια ισχύουν τυπικά για να δικαιολογούνται βιασύνες «μη χαθεί η δόση», ούτε η δημόσια δέσμευση του Πρωθυπουργού πριν από 6 μήνες συνιστά «απρόβλεπτη ανάγκη» και «έκτακτη» περίσταση για να κινηθεί τέτοια διαδικασία.

Και ενώ η κυβέρνηση προετοιμάζει και άλλη ΠΝΠ (για παράταση στο νόμο Κατσέλη) που ενδεχομένως δικαιολογείται γιατί –και επισήμως- γίνεται διαπραγμάτευση με τους θεσμούς, στο θέμα του ΦΠΑ δεν μπορεί να ισχύει το ίδιο γιατί η κυβέρνηση δεν το έθεσε σε καμία διαπραγμάτευση, ούτε τον Οκτώβριο (με την Κομισιόν), ούτε τον Νοέμβριο (στο Eurogroup) ούτε τον Δεκέμβριο με την ψήφιση του Προϋπολογισμού. Ή, και αν το έκανε ανεπίσημα, δεν εξασφάλισε την συμφωνία των θεσμών, για να μπορεί να επικαλείται ότι αυτή θα συμβεί τώρα που κλείνουν για τα Χριστούγεννα και οι υπηρεσίες της Κομισιόν στις Βρυξέλλες. Εκτός αν τυχόν σχεδιάζει να προβεί «εν κενώ» σε μονομερή ενέργεια, εκμεταλλευόμενη τον «νεκρό χρόνο» των αργιών, ανοίγοντας όμως νέα μέτωπα με το Eurogroup τον Ιανουάριο –καθώς από τις 15 του μηνός θα βρίσκονται ξανά κλιμάκια ελεγκτών στη χώρα μας- διακινδυνεύοντας όμως να υπάρξουν αντιδράσεις και εμπόδια αντί να προσπαθεί να διασφαλίσει την εθνική απόπειρα για μία νέα έξοδο της χώρας στις αγορές και οριστική έξοδο από τα Μνημόνια.

πηγή protothema.gr

Στα τέλη Δεκεμβρίου μπαίνει τέλος στο ευνοϊκό καθεστώς ΦΠΑ στα τελευταία 5 νησιά του Αιγαίου. Σήμερα είναι μειωμένος κατά 30%.

Λέρος, Λέσβος, Κως, Σάμος, Χίος από την Πρωτοχρονιά του 2019 χάνουν το ειδικό καθεστώς ΦΠΑ. Ο υψηλός συντελεστής ανεβαίνει από το 19% στο 24%, ο μεσαίος, που υπάγονται βασικά είδη διατροφής, σκαρφαλώνει από το 9% στο 13% κι ο χαμηλός αυξάνεται από το 4% στο 6%.

Πρόσφατα άλλωστε ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος έκανε λόγο για συνέχιση της μάχης του ΦΠΑ, ενώ ο υπουργός Ναυτιλίας Φώτης Κουβέλης μιλώντας σε εφημερίδα δήλωσε ότι «η προσπάθειά μας είναι να μην επιβαρυνθούν περαιτέρω τα νησιά μας με αυξημένο ΦΠΑ και πιστεύουμε ότι αυτή η προσπάθεια θα ευοδωθεί».

Όμως εάν δεν υπάρξει κάποια αλλαγή από την 1η Ιανουαρίου 2019, στα 5 νησιά:

Θα αυξηθεί από 5% σε 6% ο συντελεστής ΦΠΑ για τα φάρμακα, τα βιβλία, τα περιοδικά και τις εφημερίδες.
Θα αυξηθεί από 9% σε 13% ο συντελεστής ΦΠΑ για τα βασικά είδη διατροφής όπως νωπά κρέατα, ψάρια, γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα, λαχανικά και βρώσιμα φρούτα, τα δημητριακά, τα άμυλα και τα προϊόντα αλευροποιίας, το ελαιόλαδο, το ψωμί, τα ζυμαρικά κλπ.
Θα αυξηθεί από 17% σε 24% ο συντελεστής ΦΠΑ σε συσκευασμένα, μεταποιημένα και τυποποιημένα είδη διατροφής, ζάχαρη, λοιπές γλυκαντικές ουσίες, αλάτι, ξύδι, αναψυκτικά, χυμοί, και λοιπά μη αλκοολούχα ποτά, εκτός από τα μεταλλικά νερά, εστίαση – catering, αποχέτευση, εισιτήρια μέσων μαζικής μεταφοράς, κόμιστρα ταξί υπόλοιπες κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών, όπως νεόδμητα κτίσματα, αυτοκίνητα, δίκυκλα, φορτηγά, λεωφορεία και λοιπά οχήματα, καύσιμα τσιγάρα και λοιπά προϊόντα καπνού, οινοπνευματώδη ποτά, ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, είδη ένδυσης και υπόδησης, είδη οικιακού εξοπλισμού, όπως έπιπλα, υφάσματα κ.λπ., κοσμήματα, ρολόγια κ.λπ., τέλη σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, όλες οι παρεχόμενες υπηρεσίες από επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες.

Με πρωτοβουλία της Περιφερειακής Αρχής και μετά από εισήγηση της Περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου Χριστιάνας Καλογήρου, το Περιφερειακό Συμβούλιο κατά τη συνεδρίαση της 27ης Νοεμβρίου 2018, ενέκρινε ψήφισμα υπέρ της διατήρησης των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ, καθώς και της επαναφοράς τους στα νησιά που ήδη καταργήθηκαν. Επίσης, πρότεινε στην κυβέρνηση την εφαρμογή καθεστώτος μηδενικών συντελεστών ΦΠΑ για τα μικρά νησιά, δηλαδή τα νησιά με πληθυσμό μικρότερο των 1.500 κατοίκων.

Ακολουθεί το ψήφισμα του Περιφερειακού Συμβουλίου:

«Οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ δεν αποτελούν προνόμιο, αλλά βασική προϋπόθεση επιβίωσης και ανάπτυξης για τα νησιά μας

Ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας προσδιορίζει ανάλογα με τα ποσοστά στα οποία κυμαίνεται το κόστος από τις πιο μικρές αγορές αγαθών πρώτης ανάγκης, μέχρι και την υλοποίηση μεγάλων αναπτυξιακών έργων και η όποια αύξηση του δεν μπορεί να αντισταθμιστεί με κανένα μέτρο ή παροχή.

Έχει καταστεί σαφές από τους Ευρωπαϊκούς θεσμούς στο σύνολο τους ότι η άσκηση φορολογικής πολιτικής, μέρος της οποίας είναι ο καθορισμός των ποσοστών των συντελεστών ΦΠΑ, είναι ευθύνη των Ελληνικών Αρχών.

Δεν μπορεί κανείς και δεν δικαιούται να κλείνει τα μάτια μπροστά στη σημερινή πραγματικότητα που αποτυπώνεται τόσο στην καθημερινότητα και στις συνθήκες διαβίωσης των κατοίκων των νησιών, όσο και στο γενικότερο οικονομικό γίγνεσθαι όπως αυτό διαμορφώνεται από τις συνθήκες που η οικονομική κρίση έχει δημιουργήσει.

Υπό αυτά τα δεδομένα αποτελεί ελάχιστη υποχρέωση της Κυβέρνησης και της Πολιτείας προς τους νησιώτες η διατήρηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ όπου υπάρχει, καθώς και η επαναφορά των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά που ήδη καταργήθηκαν.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι τα Ευρωπαϊκά δεδομένα επιτρέπουν την θέσπιση και ειδικών φορολογικών καθεστώτων ακόμη και μηδενικών συντελεστών ΦΠΑ, θέτουμε και πάλι την πρόταση και ζητάμε από την κυβέρνηση την εφαρμογή καθεστώτος μηδενικών συντελεστών ΦΠΑ για τα μικρά νησιά, δηλαδή τα νησιά με πληθυσμό μικρότερο των 1.500 κατοίκων».

Με πόρους του ΕΣΠΑ ενισχύεται το δίκτυο κοινωνικών δομών στα νησιά

Μετά την ένταξη στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα “Νότιο Αιγαίο 2014- 2020” του Πολυδύναμου Κέντρου για την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων νήσου Ρόδου, με επιλέξιμη δημόσια δαπάνη ύψους 245.095 ευρώ, με απόφαση του Περιφερειάρχη εντάσσεται στο Ε.Π. και η Κινητή Μονάδα Αντιμετώπισης των εξαρτήσεων ν. Ρόδου, επιλέξιμης δημόσιας δαπάνης ύψους 244.615 €.

Η Κινητή Μονάδα έχει ως στόχο να παρέχει υπηρεσίες πρωτοβάθμιας υποστήριξης και βραχείας παρέμβασης σε άτομα που κάνουν χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών (παράνομων ή νόμιμων ) ή εμφανίζουν άλλου τύπου εξαρτητικές συμπεριφορές και δεν έχουν εύκολη πρόσβαση σε υπηρεσίες.

Η Κινητή Μονάδα που δημιουργείται από τη σύμπραξη ΚΕΘΕΑ – ΟΚΑΚΑ θα έχει την έδρα της στη Ρόδο και θα λειτουργεί συμπληρωματικά ως προς το Πολυδύναμο Κέντρο Ρόδου. Ως περιοχές χωροθέτησης καθορίζονται οι Περιφερειακές Ενότητες Ρόδου, Καλύμνου και Κω. Επιπλέον, περιοδικά προγραμματίζονται επισκέψεις ενημέρωσης της Κινητής Μονάδας και σε άλλες Περιφερειακές Ενότητες της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου.

Για την λειτουργία της μονάδας απαιτείται αγορά και διαμόρφωση οχήματος.

Προτείνεται η στελέχωσή της με συνολικό αριθμό 5 νέων μελών προσωπικού, ψυχολόγο, κοινωνιολόγο, κοινωνικό λειτουργό, ειδικό θεραπευτή και νοσηλευτή.

Ο αριθμός των ωφελουμένων ανέρχεται σε 300 άτομα.

Ως ημερομηνία έναρξης της Πράξης ορίζεται η 01/01/2019 και λήξης η 30/06/2021

Δικαιούχος της Κινητής Μονάδας για την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων νήσου Ρόδου, είναι το ΚΕΘΕΑ.

Ο προϋπολογισμός της Πράξης ανέρχεται σε 251.615 € και η επιλέξιμη δημόσια δαπάνη, σε 244.615 ευρώ και εντάσσεται στον Άξονα Προτεραιότητας «Προώθηση της Κοινωνικής Ένταξης – Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού», του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Νότιο Αιγαίο 2014 – 2020», που συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο.

Παράθυρο αποκατάστασης του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ, τουλάχιστον σε κάποια νησιά, επιχείρησε να αφήσει ανοικτό ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, ωστόσο με τα έως τώρα δεδομένα στις 31 Δεκεμβρίου πέφτουν τίτλοι τέλους στους χαμηλούς συντελεστές στα τελευταία πέντε νησιά του Αιγαίου. Κι αυτό, χωρίς να είναι ακόμα σαφές πώς θα λειτουργήσει το Μεταφορικό Ισοδύναμο και αν μπορεί να αναπληρώσει τις απώλειες των νησιωτών.

Λέρος, Λέσβος, Κως, Σάμος και Χίος, όπου τα κύματα των μεταναστών είναι έντονα, θα βρεθούν εν μία νυκτί με αυξήσεις συντελεστών ΦΠΑ. Ο υψηλός συντελεστής θα ανέβει από το 19% στο 24%, ο μεσαίος- όπου υπάγονται βασικά είδη διατροφής- από το 9% στο 13% κι ο χαμηλός από το 4% στο 6%. Ποιο είναι το δημοσιονομικό όφελος; Μόλις 25 εκατ. ευρώ, για τα οποία το Βερολίνο είχε κάνει καψώνι το καλοκαίρι στον Ευκλ. Τσακαλώτο, καλώντας τον να βρει ισοδύναμα για να παραταθεί ως το τέλος του έτους το ειδικό καθεστώς.

«Δώσαμε μεγάλη μάχη για τον ΦΠΑ στο νησί και θα συνεχίσουμε», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών μιλώντας στη Λέσβο, ωστόσο το εγχείρημα κρίνεται εξαιρετικά δύσκολο, αν όχι αδύνατο.

Αυτό που προκαλεί, ωστόσο, ερωτήματα είναι γιατί οι Βρυξέλλες επέμειναν στην κατάργηση του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ στο Αιγαίο, από τη στιγμή που παραμένουν ανάλογες περιπτώσεις σε άλλα κράτη- μέλη. Η Πορτογαλία, για παράδειγμα, που έχει συντελεστές ΦΠΑ 6% - 13% - 23%, εφαρμόζει ειδικούς συντελεστές στις Αζόρες (4% - 9% - 18%) και στη Μαδέιρα (5% - 12% - 22%), η Ισπανία εξαιρεί τελείως από το ΦΠΑ τα Κανάρια νησιά, η Γαλλία έχει σε ειδικό καθεστώς την Κορσική, η Φινλανδία εξαιρεί τελείως τα νησιά Άλαντ, ενώ ακόμα και η Γερμανία έχει προβλέπει καθεστώς εξαίρεσης για τη νήσο Ελιγολάνδη!

Πέρα από το θέμα των νησιών του Αιγαίου, ο βασικός συντελεστής 24% στην Ελλάδα παραμένει -μαζί με τη Φινλανδία- στο υψηλότερο σκαλοπάτι της Ευρωζώνης, καθώς παρά τα υπερπλεονάσματα των τελευταίων ετών, η άμεση μείωση των συντελεστών δεν συμπεριλήφθηκε στο σχεδιασμό της κυβέρνησης.

Το 2017 οι εισπράξεις από ΦΠΑ έφτασαν στα 16,659 δισ. ευρώ, το 2018 εκτιμάται ότι θα ανέβουν στα 17,043 δισ. ευρώ έναντι πρόβλεψης 16,431 δισ. ευρώ, ενώ για το 2019, αναμένεται να φτάσουν στα 17,210 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 565 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του Μεσοπρόθεσμου, κυρίως λόγω αύξησης της ιδιωτικής κατανάλωσης.

https://www.economistas.gr