Νέο "στόχο" στο πλαίσιο καινούργιου τύπου φαρμακευτικών θεραπειών του καρκίνου του μαστού ανακάλυψαν ερευνητές του Τμήματος Βιολογικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κύπρου (Π), σε συνεργασία με ερευνητές από το Boston University School of Medicine (BUSM).

Πρόκειται για γονιδιακό "στόχο" που δίνει ελπίδες για την κατασκευή πιο αποτελεσματικών φαρμάκων για την πρόληψη και θεραπεία της μετάστασης του καρκίνου του μαστού. Η σημαντική αυτή έρευνα έγινε στο Εργαστήριο Βιολογίας Καρκίνου και Χημειοπροφύλαξης (Cancer Biology and Chemoprevention Laboratory, CBC) του Τμήματος Βιολογικών Επιστημών του ΠΚ. Η έρευνα χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας, μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του Τμήματος Βιολογικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κύπρου ο καρκίνος του μαστού περιλαμβάνει διάφορους υπο - τύπους που χαρακτηρίζονται από διαφορετική μοριακή αιτιολογία και παρουσία διαφορετικών πρωτεϊνών - δεικτών. Για παράδειγμα, οι καρκίνοι που είναι θετικοί για την παρουσία των υποδοχέων οιστρογόνων και προγεστερόνης (ER+/PR+), ή του υποδοχέα HER2/Neu, μπορούν να αντιμετωπιστούν πιο εύκολα με υπάρχοντα στοχευμένα φάρμακα, όπως το «Τamoxifen» και το «Herceptin», αντίστοιχα.

Αντίθετα, ο καρκίνος του μαστού "βασικού" τύπου (basal-like breast cancer - BLBC), είναι μια από τις πιο επιθετικές μορφές της νόσου. Χαρακτηρίζεται και ως "τριπλά - αρνητική" (ER-/PR-/Her2-), που σημαίνει ότι δεν ανταποκρίνεται στα περισσότερα συμβατικά φάρμακα που είναι σήμερα διαθέσιμα. Η μορφή BLBC έχει περισσότερες πιθανότητες να κάνει μετάσταση, δηλαδή, να διαδοθεί και να εξαπλωθεί σε διαφορετικά σημεία του σώματος, πιο γρήγορα και νωρίς στην εξέλιξή της, και σχετίζεται με κακή πρόγνωση. Γυναίκες κάτω των 40 ετών έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν αυτό τον τύπο καρκίνου, όμως μέχρι στιγμής υπάρχουν περιορισμένες επιλογές για αντιμετώπισή του, ιδιαίτερα αφού έχει κάνει μετάσταση σε άλλα όργανα.

Η ανάπτυξη φαρμάκων ενάντια στη μορφή BLBC έχει παρεμποδιστεί διότι οι λόγοι για τους οποίους αυτή η μορφή καρκίνου είναι τόσο διεισδυτική και επιθετική παραμένουν άγνωστοι. Αυτή η μορφή καρκίνου μπορεί να επεκταθεί στους πνεύμονες και σε άλλους ιστούς πιο εύκολα από άλλες μορφές της νόσου.

Οι ερευνητές του Εργαστηρίου Βιολογίας Καρκίνου και Χημειοπροφύλαξης του ΠΚ, υπό την επιστημονική καθοδήγηση του καθηγητή, Ανδρέα Κωνσταντίνου, σύγκριναν τους δείκτες στην επιφάνεια των καρκινικών κυττάρων με το προφίλ της γενετικής έκφρασης όγκων μαστού και εντόπισαν ότι ο υποδοχέας α2 της ιντερλευκίνης 13 (IL13R alpha2) υπήρχε σε υψηλά επίπεδα σε μεταστατική, ή προχωρημένη μορφή της BLBC. Χρησιμοποιώντας βάσεις δεδομένων, οι ερευνητές μπόρεσαν, επίσης, να προβλέψουν την πιθανότητα της επιβίωσης των ασθενών, βάσει των επίπεδων έκφρασης του γονιδίου IL13RA2 στα καρκινικά κύτταρα. Η ερευνητική ομάδα ανακάλυψε, επίσης, ότι ένας υπο - τύπος της BLBC μορφής, που είχε την τάση να μεταδίδεται πιο γρήγορα στους πνεύμονες, είχε υψηλά επίπεδα IL13RA2.

Όταν οι ερευνητές μείωσαν (με γενετικές μεθόδους) τα επίπεδα της IL13RA2 πρωτεΐνης στα καρκινικά κύτταρα, βρήκαν ότι η ανάπτυξη των όγκων στα ζώα καθυστερεί. Επιπλέον, τα ζώα (ποντίκια) που δέχτηκαν τα τροποποιημένα κύτταρα είχαν μικρές, ή καθόλου μεταστάσεις στους πνεύμονες, κάτι που υποδεικνύει ότι η IL13RA2 πρωτεΐνη εμπλέκεται στην ανάπτυξη και εξάπλωση του καρκίνου.

Σύμφωνα με τους ερευνητές οι δυνατότητες αυτής της ανακάλυψης δεν περιορίζονται στον καρκίνο του μαστού. Άλλες θανατηφόρες μορφές καρκίνου, συμπεριλαμβανομένων αυτών του εγκεφάλου, παγκρέατος, ωοθηκών και παχέος εντέρου, παρουσιάζουν επίσης υψηλά επίπεδα της πρωτεΐνης IL13RA2.

Ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, δρ. Ανδρέας Κωνσταντίνου, τόνισε ότι "η ανακάλυψη ίσως στο μέλλον θα μεταφραστεί σε στοχευμένη φαρμακευτική αγωγή που θα δώσει ελπίδες επιβίωσης σε εκατομμύρια γυναίκες που αντιμετωπίζουν αυτή την επιθετική μορφή καρκίνου". Η έρευνα, η οποία διεξάγεται στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, έχει παγκόσμια απήχηση και η χρηματοδότηση της έρευνας στον τόπο μας αργά ή γρήγορα αποδίδει καρπούς, σημείωσε.

"Οι περαιτέρω μελέτες αυτoύ του καρκινικού «βιοδείκτη θα είναι μεγάλης σημασίας για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών με καρκίνο που φέρουν αυτή τη μοριακή ανωμαλία", ανέφερε ο κύριος ερευνητής, δρ. Πάνος Παπαγεώργης. Αν και αυτή η ανακάλυψη είναι ελπιδοφόρα για κάποιους ασθενείς, απαιτείται περισσότερη έρευνα για να κατανοηθεί ο ρόλος του υποδοχέα IL13RA2 και άλλων μορίων στον καρκίνο του μαστού που μπορεί να βοηθήσουν στη διάγνωση, πρόγνωση και εν τέλει στη θεραπεία της νόσου.

Η ανακάλυψη έγινε στο Εργαστήριο Βιολογίας Καρκίνου και Χημειοπροφύλαξης (Cancer Biology and Chemoprevention, CBC) του ΠΚ. Η έρευνα στο Εργαστήριο CBC εστιάζεται στην ανακάλυψη νέων χημειοθεραπευτικών και προληπτικών φαρμάκων ενάντια σε διάφορους τύπους καρκίνου. Πρόσφατα, ερευνητές του Εργαστηρίου CBC ανακάλυψαν ότι η επανέκφραση του ERβ υποδοχέα, με χρήση φαρμάκων που επηρεάζουν τη χρωματίνη, μπορεί να ευαισθητοποιήσει καρκινικά κύτταρα μαστού στο φάρμακο Tamoxifen.

Επίσης, σημαντικές δημοσιεύσεις του εργαστηρίου αφορούν τις αντικαρκινικές ιδιότητες φυσικών και συνθετικών μορφών της Βιταμίνης Ε στον καρκίνο του μαστού και του προστάτη. Ο επιβλέπων ερευνητής της σημαντικής αυτής ανακάλυψης, δρ. Ανδρέας Κωνσταντίνου, είναι καθηγητής Μοριακής Βιολογίας και ιδρυτικό μέλος του Τμήματος Βιολογικών Επιστημών του ΠΚ. Ο κύριος ερευνητής της μελέτης αυτής, δρ Πάνος Παπαγεώργης, ήταν μεταδιδακτορικός ερευνητής στο ΠΚ και εργάστηκε για τρία χρόνια υπό την επίβλεψη του δρα Κωνσταντίνου για τη διεξαγωγή της έρευνας.

Ο δρ. Παπαγεώργης σήμερα εργάζεται ως Επίκουρος Καθηγητής στο πρόγραμμα Βιολογικών Επιστημών του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου. Επίσης, από το εργαστήριο CBC, συμμετείχε στη διεξαγωγή της έρευνας η μεταδιδακτορική ερευνήτρια, δρ. Χριστιάνα Νεοφύτου.

e-typos.com

Μία μέχρι πρόσφατα άγνωστη θεραπευτική μέθοδος, η καλλιγραφοθεραπεία, "έρχεται" στην Ελλάδα και θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά στο 1ο Διεθνές Συμπόσιο Θεραπειών Μέσω Τέχνης, το οποίο θα πραγματοποιηθεί από 17-19 Σεπτεμβρίου, στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο της 5ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης.

Τα αποτελέσματα μελετών που έγιναν στην Ιαπωνία έδειξαν ότι η καλλιγραφία μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως διαγνωστικό αλλά και ως θεραπευτικό εργαλείο κατά του άγχους, αλλά και σε περιπτώσεις ψυχοσωματικών και συμπεριφορικών διαταραχών καθώς και για την αντιμετώπιση της υπέρτασης, του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 και της νόσου Alzheimer. Έχοντας τις ρίζες της στην Ιαπωνία και την Κίνα, η καλλιγραφοθεραπεία έφτασε στην Ευρώπη το 2008 και τώρα "εισάγεται" και στην Ελλάδα.

Στο πλαίσιο του Συμποσίου μια κλινική ψυχολόγος (Ντέπη Ρίζου), μία καλλιγράφος - μικρογράφος (Μαρία Γενιτσαρίου) και μία γραφολόγος (Ειρήνη Παλιούρα) θα παρουσιάσουν συνθετικά την καλλιγραφοθεραπεία, εστιάζοντας στην τεκμηριωμένη αγχολυτική/χαλαρωτική της δράση σε ενήλικες.

Ο όρος "καλλιγραφοθεραπεία" ή "καλλιγραφική ψυχοθεραπεία τέχνης" υπάρχει ήδη ως αυτόνομο είδος ψυχοθεραπείας τέχνης, που βασίζεται στη χρήση καλλιγραφικών ειδών και τεχνικών για ψυχοθεραπευτικούς σκοπούς" αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κλινική ψυχολόγος Ντέπη Ρίζου.

"Πολλές έρευνες, που πιστοποιούν τη θεραπευτική αποτελεσματικότητα της καλλιγραφίας, έχουν γίνει με την κινεζική καλλιγραφία. Εδώ βέβαια πρέπει να συμπεριλάβουμε την ιαπωνική, αραβική και εβραϊκή γλώσσα. Η διερεύνηση της καλλιγραφοθεραπείας για τις ευρωπαϊκές γλώσσες έχει σημείο αφετηρίας την Ρωσία. Σε πρόσφατες κλινικές μελέτες που έχουν γίνει στην Ιαπωνία έχει διαπιστωθεί ότι: η καλλιγραφία στη θεραπευτική της χρήση μπορεί να επιφέρει βελτίωση σε ψυχοσωματικές διαταραχές και διαταραχές συμπεριφοράς, δηλαδή σε μια εκτεταμένη γκάμα ασθενειών.

Έχει θεραπευτική δράση στην υπέρταση και τον διαβήτη τύπου 2. Ενισχύει την προσοχή και τη συγκέντρωση και βοηθά στη χαλάρωση και τη συναισθηματική εξισορρόπηση και ως εκ τούτου ενδείκνυται η χρήση της σε παιδιά με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητας ΔΕΠΥ. Επίσης σε ασθενείς με Alzheimer σημειώθηκε βελτίωση στην αίσθηση του χώρου και τον προσανατολισμό, την οπτική προσοχή και τη μνήμη εικόνων. Παρομοίως μπορούμε να ισχυριστούμε ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί προληπτικά για να καθυστερήσει την ήπια γνωστική έκπτωση ή και σαν εργαλείο ψυχοπαθολογικής διάγνωσης σε όλη την γκάμα των ηλικιών, με τη σύμπραξη των γνώσεων της γραφολογίας.

Επίσης θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σαν εργαλείο αυτογνωσίας και αυτοπαρατήρησης σε υγιείς ενήλικες" προσθέτει η κ. Ρίζου.

Ερευνητές στις ΗΠΑ κατάφεραν για πρώτη φορά, με τη βοήθεια της γενετικής τεχνολογίας, να μεταφέρουν τις θεραπευτικές ιδιότητες ενός σπάνιου φυτού σε ένα άλλο, πολύ πιο κοινό φυτό.

Με δεδομένο ότι πολλά φάρμακα βασίζονται σε φυτά, τα οποία δεν είναι πάντα εύκολο να βρεθούν και μάλιστα σε επαρκείς ποσότητες, το νέο βιοτεχνολογικό επίτευγμα προσφέρει πρωτοποριακές δυνατότητες για την αξιοποίηση των φυτών από τις φαρμακευτικές εταιρείες και τους επιστήμονες. Η ίδια τεχνική θα μπορούσε μελλοντικά να δοκιμαστει και σε άλλα θεραπευτικά φυτά, διασφαλίζοντας μια φθηνότερη και πιο σταθερή πηγή φαρμάκων.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής την επίκουρη καθηγήτρια χημικής μηχανικής Ελίζαμπεθ Σάτελι του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Science", απομόνωσαν τα γονίδια ενός απειλούμενου με εξαφάνιση φυτού των Ιμαλαϊων (mayapple ή Podophyllum hexandrum), το οποίο χρησιμοποιείται για την παραγωγή ενός κοινού φαρμάκου χημειοθεραπείας. Η κυτταροτοξική ουσία ποδοφυλοτοξίνη -μετά από μερικές εργαστηριακές παρεμβάσεις- αποτελεί τη βάση για το ευρέως χρησιμοποιούμενο αντικαρκινικό φάρμακο ετοποσίδη.

Στη συνέχεια, τα γονίδια που παράγουν την χρήσιμη χημική ουσία, εισήχθησαν σε ένα άλλο φυτό (Nicotiana benthamiana), συγγενικό του φυτού του καπνού, που εύκολα αναπτύσσεται στο εργαστήριο. Το γενετικά τροποποιημένο φυτό ήταν σε θέση πλέον να παράγει την ίδια χημική ουσία.

Πρόσφατα άλλοι επιστήμονες κατάφεραν να παράγουν οπιοειδή, τα οποία αποτελούν τη βάση των αναλγητικών φαρμάκων, όχι από την παπαρούνα του οπίου, αλλά από ένα κατάλληλα μεταλλαγμένο ζυμομύκητα. Η Σάτελι σκοπεύει επίσης να δοκιμάσει την παραγωγή ποδοφυλοτοξίνης από μύκητες πλέον (μετά την εισαγωγή σε αυτούς των κατάλληλων γονιδίων) και όχι από φυτά.

Εδώ και χιλιάδες χρόνια, οι άνθρωποι εξαρτώνται από τα φυτά για τα φάρμακά τους. Χάρη στη βιοτεχνολογία και στη συνθετική βιολογία, η παραγωγή φαρμάκων από τη γενετική τροποποίηση φυτών ή μυκήτων αναμένεται να αξιοποιηθεί δεόντως τα επόμενα χρόνια.

O Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ) έδωσε στην δημοσιότητα νέες κατευθυντήριες οδηγίες για τη θεραπεία στα εξωτερικά ιατρεία βρεφών με σοβαρές λοιμώξεις.

Ο ΠΟΥ συνιστά τα βρέφη μέχρι 2 μηνών με πιθανή σοβαρή βακτηριακή λοίμωξη να παραμένουν στο νοσοκομείο και να υποβάλλονται σε θεραπεία με δύο ενέσιμα αντιβιοτικά, πενικιλλίνη ή αμπικιλλίνη συν γενταμυκίνη για τουλάχιστον 7 ημέρες.

της Μαρίας Τσιλιμιγκάκη

Σε χώρες με περιορισμένους οικονομικούς πόρους, έως και το 60% των βρεφών με σημάδια σοβαρής βακτηριακής λοίμωξης δεν υποβάλλονται στην συνιστώμενη ενδονοσοκομειακή θεραπεία.

Σε περιπτώσεις όπου το νεαρό βρέφος δεν μπορεί να παραμείνει στο νοσοκομείο, ο Π.Ο.Υ έχει αναπτύξει νέα κατευθυντήρια οδηγία για εκπαιδευμένους επαγγελματίες υγείας ώστε να παράσχουν αποτελεσματική θεραπεία στα εξωτερικά ιατρεία.

Η νέα κατευθυντήρια οδηγία περιλαμβάνει προτάσεις για την αντιμετώπιση αυτών των λοιμώξεων στα βρέφη με ένα συνδυασμό ημερησίως ενδομυϊκής γενταμυκίνης (για 2 ή 7 ημέρες) και από του στόματος αμοξικιλλίνης (7 ημέρες).Τα βρέφη με γρήγορη αναπνοή (ηπιότερη ασθένεια) μπορούν να υποβληθούν σε θεραπεία με αμοξυκιλλίνη.

Το ιατρικό προσωπικό πρέπει να εκπαιδευτεί κατάλληλα και τα πρώτης γραμμής κέντρα θεραπείας πρέπει να είναι προσβάσιμα για τις οικογένειες.