Σε αναμονή βρίσκεται εδώ και δύο τουλάχιστον χρόνια, η τοπική κοινωνία και οι επιχειρηματίες του ιστορικού κέντρου της εγκατάστασης των εργοταξίων, για το ξεκίνημα των εργασιών αποκατάστασης των μνημείων της Κω, που υπέστησαν σοβαρές ζημιές από τον φονικό σεισμό του 2017.
Με την τουριστική περίοδο να έχει ήδη ανοίξει και τους “πύργους” του Κάστρου να επικρέμονται επικίνδυνα στην οδό Ιπποκράτους, καθώς η πρόχειρη υποστύλωση τους, σύμφωνα με δηλώσεις μηχανικών στην ΕΡΤ Ν. Αιγαίου, δεν προφυλάσσει τους διερχόμενους, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου προχωρά με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς τα έργα.
Παρά τις δηλώσεις της υπουργού Πολιτισμού, σε επίσκεψη της τον Οκτώβρη του 2020 στην Κω ,στην ΕΡΤ Ν. Αιγαίου ότι η δρομολόγηση των μελετών προχωρά ώστε να ξεκινήσουν τουλάχιστον το καλοκαίριτου 2021 τα έργα και να υπάρχουν εργοτάξια σε όλα τα μνημεία, πέντε χρόνια μετά τον καταστροφικό σεισμό και δυο χρόνια από τις δηλώσεις της Λ. Μενδώνη και ούτε πέτρα δεν σηκώθηκε στο ιστορικό Κάστρο της Νερατζιάς και στην Πύλη του Φόρου από όπου καθημερινά περνούν χιλιάδες τουρίστες
Σύμφωνα με δηλώσεις της υπουργού Πολιτισμού στη Ρόδο, πριν λίγες ημέρες, με αφορμή τη Προγραμματική Σύμβαση για την Ανάδειξη της Μεσαιωνικής Πόλης Ρόδου, “το σύνολο των σεισμόπληκτων μνημείων της Κω έχουν βρει χρηματοδότηση από ταμείο ανάκαμψης, έχουν τελειώσει μελέτες, σε κάποια έχουν ξεκινήσει έργα με αυτεπιστασία’’.
Δηλώσεις τις οποίες υποστήριξε ο Περιφερειάρχης Ν. Αιγαίου Γ. Χατζημάρκος, επιρρίπτοντας μάλιστα ευθύνες στη προηγούμενη πολιτική ηγεσία μιλώντας για κουκουλοφόρους και συκοφάντες λέγοντας χαρακτηριστικά, ‘’ντροπή αυτοί που υπηρέτησαν να αφήσουν τα μνημεία με μηδέν ευρώ.’’
Να σημειωθεί ότι επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ διατέθηκε 1.200.000 ευρώ από τις δημόσιες επενδύσεις για τα μνημεία, συντάχθηκαν τεχνικά δελτία για έγκριση μελετών,έγιναν προσλήψεις μηχανικών και προσωπικού και δόθηκε για τα μνημεία το μεγαλύτερο ποσό από τα 2 εκατομμύρια που ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Ένωση για την αποκατάσταση των ζημιών.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ της ΕΡΤ Ν. Αιγαίου δημοσιοποιήθηκαν τις προηγούμενες μέρες οι προσωρινοί πίνακες της προκήρυξης για πρόσληψη τριών εργατών, με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου, για τις ανάγκες αποκατάστασης από τον σεισμό των μνημείων της Κω και συγκεκριμένα σε Προμαχώνα, Μεσαιωνικές οχυρώσεις και Κάστρο.
Ωστόσο άγνωστο παραμένει πότε θα ολοκληρωθεί η διαδικασία πρόσληψης των τριών εργατών και ο χρόνος έναρξης των εργασιών στα μνημεία προκειμένου να αναστηλωθούν και καταστούν επισκέψιμα.
“Είναι δυνατόν να έχουμε ακόμα γκρεμισμένα τα μνημεία μας δυο χρόνια από τις υποσχέσεις της υπουργού όταν καταθέσαμε και τις απόψεις μας τον Οκτώβρη του 2020 εκεί στη Πύλη του Φόρου για το χρόνο εκτέλεσης εργασιών, προκειμένου να μην επηρεαστεί η λειτουργία των κατοίκων μας”, διερωτήθηκαν επιχειρηματίες της αρχαίας αγοράς μιλώντας στην ΕΡΤ Ν. Αιγαίου.
Αυτοψία στα μνημεία της Κω, τα οποία επλήγησαν από το σεισμό, τον Ιούλιο του 2017, πραγματοποίησε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, την Παρασκευή 2 Οκτωβρίου. Η Λίνα Μενδώνη με τον Γ.Γ. Πολιτισμού Γιώργο Διδασκάλου, την Έφορο Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου Μάνια Μιχαηλίδου, τον προϊστάμενο της Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων Γιώργο Καρυδάκη, τους αρμόδιους Διευθυντές των Κεντρικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, Ελενα Κουντούρη, Ιουλία Παπαγεωργίου, Θεμιστοκλή Βλαχούλη, και κλιμάκιο υπηρεσιακών παραγόντων του ΥΠΠΟΑ, περπάτησε ένα προς ένα τα πληγέντα μνημεία του νησιού, τα οποία παραμένουν για περισσότερα από τρία χρόνια υποστηλωμένα.
Με έκπληξη διαπιστώθηκε ότι τρία γλυπτά, που την ώρα του σεισμού έπεσαν από τα βάθρα τους, δεν έχουν αποκατασταθεί. Η Υπουργός έδωσε κατευθύνσεις και οδηγίες ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για τις μελέτες και να ξεκινήσουν, επιτέλους, τα έργα αποκατάστασης. Στις αυτοψίες τη συνόδευαν και ο βουλευτής Γιάννης Παππάς, ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου Γιώργος Χατζημάρκος, ο έπαρχος Κω Γιάννης Καμπανής, ο δήμαρχος Θεοδόσης Νικηταράς, ενώ στις επισκέψεις στα μουσουλμανικά τεμένη παρούσα ήταν και η πρόεδρος του Βακούφ Κω Ελβάν Κοτζαογλάν. Τα πληγέντα μνημεία, στα οποία έγινε η αυτοψία, είναι η Πύλη του Φόρου, οι Μεσαιωνικές οχυρώσεις, το Κάστρο Νερατζιάς, το Νότιο τμήμα της Αρχαίας Αγοράς, ο Δυτικός Αρχαιολογικός Χώρος και το Παλαιοχριστιανικό συγκρότημα του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου («Επτά Βήματα»), καθώς και τα οθωμανικά τεμένη Ντεφτερντάρ, Γαζή Χασάν στη Λότζια και Γαζή Χασάν, στο Πλατάνι. Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνα Μενδώνη: «Έχουμε τεράστια υποχρέωση να αποκαταστήσουμε τα μνημεία που επλήγησαν από το σεισμό. Τρεισήμισι χρόνια μετά, θλίβομαι για την κατάσταση της απόλυτης απραξίας που αντικρύζουμε. Από τον Ιούλιο του 2017 που συνέβη ο σεισμός έως τον Ιούλιο 2019 δεν είχε δοθεί καμία κατεύθυνση στις αρμόδιες υπηρεσίες για συγκεκριμένες μελέτες αποκατάστασης. Ουσιαστικά, όλα ξεκίνησαν το Μάρτιο 2020, όταν με εντολή μου ο Γενικός Γραμματέας Πολιτισμού και υπηρεσιακά στελέχη του ΥΠΠΟΑ ήρθαν στη Κω και αποτίμησαν την κατάσταση. Δρομολογήθηκαν οι μελέτες, οι οποίες τώρα ωριμάζουν. Είμαστε εδώ για να επιταχύνουμε τις διαδικασίες, να βάλουμε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, προκειμένου το καλοκαίρι ´21 να αρχίσει η αποκατάσταση των πληγέντων μνημείων. Σήμερα τα φθαρμένα ξύλα των υποστηλωμάτων και τα σκουριασμένα σίδερα της στήριξής τους λειτουργούν εις βάρος τους. Προχωρήσαμε σε κατανομή εργασιών ανάμεσα στις κεντρικές υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού, ιδιαίτερα τη Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων, και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου, ως προς τις συμπληρωματικές μελέτες που πρέπει άμεσα να γίνουν. Οι πόροι χρηματοδότησής τους είναι απολύτως εξασφαλισμένοι. Επομένως, είναι θέμα διαδικασιών και αποφασιστικὠν ενεργειών. Στόχος και επιθυμία μας είναι το καλοκαίρι να έχουμε εργοτάξια στα περισσότερα από τα πληγέντα μνημεία». Την Τετάρτη 7 Οκτωβρίου με απόφαση της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα ευρεία σύσκεψη υπό τον Γενικό Γραμματέα Πολιτισμού, προκειμένου να εξεταστούν και να ελεγχθούν οι μελέτες των έργων αποκατάστασης, να συμπληρωθεί όπου απαιτείται το αντικείμενό τους και να αποσαφηνιστούν τυχόν τεχνικά ζητήματα που έχουν προκύψει. Θα συμμετάσχουν η Έφορος Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου με τους συνεργάτες της, οι Διευθυντές των κεντρικών υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ, ο Δήμαρχος Κω, η πρόεδρος του Βακούφ, καθώς και ο μελετητής, στον οποίο το Βακούφ Κω έχει αναθέσει την αποκατάσταση των οθωμανικών Τεμένων. Η τεχνική σύσκεψη κρίθηκε αναγκαία, προκειμένου να επιλυθούν κάποια θέματα, ώστε το σύνολο των ωρίμων μελετών να εισαχθεί, για την κατά νόμο γνωμοδότηση, στην τελευταία συνεδρίαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου τον Οκτώβριο. Παράλληλα, θα καθοριστεί το φυσικό αντικείμενο της Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και του Δήμου Κω για έργα καθαρισμών και αποκαταστάσεων σε μνημεία –εκτός των σεισμοπλήκτων- εντός της πόλης της Κω.
Το απόγευμα της Παρασκευής στο Δημαρχείο Κω πραγματοποιήθηκε ευρεία σύσκεψη υπό την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού όπου συζητήθηκαν ένα προς ένα τα έργα αποκατάστασης, καθώς και οι συμπληρωματικές μελέτες που τις επόμενες ημέρες πρέπει να αναθέσει η αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου. Συγκεκριμένα, επείγει η ανάθεση μελέτης εφαρμογής για την αποκατάσταση της Πύλης του Φόρου, της μνημειακής εισόδου στην ανατολική πλευρά του περιμετρικού τείχους της Χώρας. Μέχρι το τέλος του χρόνου θα πρέπει να ολοκληρωθεί και εγκριθεί η μελέτη, προκειμένου να δημοπρατηθεί το έργο, αρχές του 2021. Οι επαγγελματίες της περιοχής έθεσαν στην Υπουργό τον προβληματισμό τους για την ύπαρξη εργοταξίων κατά τη θερινή περίοδο.
«Το θέμα αυτό θα το αντιμετωπίσουμε με τον προσφορότερο τρόπο. Μας ενδιαφέρει μέχρι τον Ιούνιο του 2021 να έχουμε ανάδοχο για την Πύλη του Φόρου. Την έναρξη των εργασιών θα την δρομολογήσομε έτσι, ώστε να μην δημιουργείται πρόβλημα στην λειτουργία των επιχειρήσεων» απάντησε η κ. Μενδώνη. Στις 14 Οκτωβρίου αναδεικνύεται ο ανάδοχος της μελέτης αποκατάστασης των ετοιμορροπιών στο Κάστρο Νερατζιάς. Το Κάστρο κτίστηκε από τους ιππότες του Τάγματος του Αγίου Ιωάννου της Ιερουσαλήμ μεταξύ του 14ου και του 16ου αιώνα. Το εμβληματικό τοπόσημο της Κω, το οποίο αποτελεί προορισμό για χιλιάδες επισκέπτες, παραμένει κλειστό από το καλοκαίρι του 2017. Η Λίνα Μενδώνη ζήτησε, την 1η Απριλίου 2021, να ανοίξει το Κάστρο στο κοινό. Η Εφορεία ανέλαβε να ορίσει τις ασφαλείς διαδρομές για τους επισκέπτες. Παράλληλα έλαβε οδηγία να εκπονήσει τις αναγκαίες μελέτες, ώστε οι αποθήκες μαζί με τους ημιυπαίθριους χώρους, όπου βρίσκονται γλυπτά, βωμοί και επιγραφές να είναι επισκέψιμα για το κοινό. Η αποκατάσταση του κτηρίου των αποθηκών ξεκινά τις επόμενες εβδομάδες. Η Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων ανέλαβε την εκπόνηση των αναστηλωτικών επεμβάσεων στο Κάστρο Νερατζιάς.
Για την αποκατάσταση του ανατολικού προμαχώνα των μεσαιωνικών οχυρώσεων η μελέτη ολοκληρώνεται. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου έλαβε οδηγία να αναθέσει άμεσα τη στατική και την αρχιτεκτονική μελέτη και για το υπόλοιπο τμήμα των οχυρώσεων το οποίο δεν έχει συμπεριληφθεί στην υπό εκπόνηση μελέτη. Η Λίνα Μενδώνη ζήτησε να γίνει άμεσα η επικαιροποίηση της υφιστάμενης μελέτης για το Ναό του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου. Την επικαιροποίηση ανέλαβε η Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων. Συγχρόνως, η Εφορεία ανέλαβε την επικαιροποίηση της μελέτης συντήρησης. Κρίσιμη θεωρείται η τεκμηρίωση του μοναδικού αυτού μνημείου του 5ου-6ου αιώνα.
Στη σύσκεψη της Τετάρτης θα συζητηθεί και η μελέτη αποκατάστασης του Νοτίου τμήματος της Αρχαίας Αγοράς Κω, ενώ για το Δυτικό Αρχαιολογικό Χώρο απαιτείται στρατηγικό σχέδιο. Αποφασίστηκε η σύσταση επιστημονικής ομάδας εργασίας με τη συμμετοχή του Πανεπιστημίου του Μπάρι, το οποίο ενεργοποιείται επιστημονικά στο χώρο καθώς και μελετητών που ειδικεύονται σε αναστηλώσεις μνημείων. Να θυμίσουμε ότι έχουν πέσει από το σεισμό τρία από τα τέσσερα συνολικά τμήματα κιονοστοιχιών, ενώ ο χώρος παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα αναγνωρισιμότητας. Το Τέμενος Χασάν Πασσά στο Πλατάνι, προϋπολογισμού 275.000 ευρώ, δημοπρατείται από τις υπηρεσίες της Περιφέρειας ως το τέλος Οκτωβρίου με ορίζοντα ολοκλήρωσης το φθινόπωρο του 2021. Η αποκατάσταση του Τεμένους Γαζή Χασάν στην Λότζια, είναι ένα από τα θέματα που θα απασχολήσουν την σύσκεψη της Τετάρτης στην Αθήνα. Θα συμμετάσχει και ο μελετητής του έργου προκειμένου να αποσαφηνιστούν τεχνικά θέματα. Δεδομένου ότι το συγκεκριμένο τέμενος μετά την αποκατάστασή του θα λειτουργήσει ως επισκέψιμο μνημείο, ενώ οι ισόγειοι χώροι του, που μέχρι τον σεισμό στέγαζαν εμπορικές χρήσεις, προβλέπεται να φιλοξενήσουν αρχαιολογικές εκθέσεις, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου ανέλαβε να εκπονήσει τη μελέτη συντήρησης του διακόσμου του τεμένους, και τις αναγκαίες μουσειολογικές και μουσειογραφικές μελέτες.
Πηγή: in.gr
Στην τελική ευθεία προς την επίλυσή του φαίνεται ότι οδεύει το θέμα της μεταβίβασης των 2.330 επίμαχων ακινήτων του Υπουργείου Πολιτισμού στην «Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου ΑΕ», μετά την απόφαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ) που δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ στις 21 Ιανουαρίου.
Με τον τρόπο αυτό, η κυβέρνηση επιχειρεί να διορθώσει την προηγούμενη απόφασή της, με την οποία μεταβίβασε σημαντικά μνημεία και αρχαιολογικούς τόπους. Μεταξύ αυτών, η Κνωσός, οι τάφοι της Βεργίνας, ο Λευκός Πύργος και σχεδόν όλα τα ιστορικού ενδιαφέροντος μνημεία στα Χανιά.
Όπως αναφέρει το ΦΕΚ, το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής, που συνεδρίασε στις 17 Ιανουαρίου 2019, αποφάσισε να εξουσιοδοτήσει τον Υπουργό Οικονομικών προκειμένου να ανακαλέσει την απόφασή του ως προς τη μεταβίβαση των 2.330 ακινήτων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού στην ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε.»
Η απόφαση φέρει την υπογραφή του προέδρου του ΚΥΣΟΙΠ, Δημήτρη Λιάκου καθώς και των υπουργών Ευκλείδη Τσακαλώτου, Αλέκου Φλαμπουράρη, Γιάννη ∆ραγασάκη, Χριστόφορου Βερναρδάκη και Έφης Αχτσιόγλου.
Με βάση το ΦΕΚ, τα παραπάνω ακίνητα «εκ του συνόλου των δέκα χιλιάδων εκατόν δέκα εννέα (10.119) ακινήτων, τα οποία μεταβιβάσθηκαν στην ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε.» με την απόφαση του υπουργού Οικονομικών με αριθμ. ΥΠΟΙΚ 0004586 ΕΞ 2018/19.06.2018 (2320 Β’) εμπίπτουν στις εξαιρέσεις του άρθρου 196 του ν. 4389/2016, όπως αυτός ισχύει».
πηγή reporter.gr