Εμμεση μετατροπή του προσφυγικού προβλήματος από μείζον πολιτικό σε θέμα ανθρωπιστικής βοήθειας. Έκτακτα κονδύλια της ΕΕ, σε μια προσπάθεια να ανακοπεί πιθανό ελληνικό βέτο στη Σύνοδο Κορυφής. Η στήριξη της Μέρκελ και τα ερωτήματα.

Έτοιμη να στείλει έκτακτη βοήθεια στην Ελλάδα και κυρίως κοινοτικά κονδύλια από ήδη ενεργοποιημένο ταμείο είναι η Κομισιόν.

Σύμφωνα με υψηλά ιστάμενο αξιωματούχο της Κομισιόν, η Επιτροπή έχει ήδη αποφασίσει -θα συζητηθεί σε πιο επίσημη μορφή την Τετάρτη στο Κολέγιο των Επιτρόπων και θα ανακοινώσει τις λεπτομέρειες αυτή την εβδομάδα- να ενεργοποιήσει το «EU ECHO Fund» ένα ταμείο στο οποίο ήδη υπάρχουν χρήματα που προορίζονται για χώρες εκτός της ΕΕ. Η χρήση του θα τροποιηθεί, ώστε να μπορεί να αντλεί κονδύλια και για χώρες εντός της ΕΕ και σε πρώτο στάδιο για την Ελλάδα.

Στόχος, κατά τον αξιωματούχο, είναι να «έρθει άμεσα ρευστό στην Αθήνα, η οποία θα μπορεί να τραβάει χρήματα από το συγκεκριμένο εργαλείο που ήδη υπάρχει», καθώς η χώρα ήδη αντιμετωπίζει προβλήματα ρευστότητας από την καθυστέρηση της αξιολόγησης.

Το πρόγραμμα θα είναι υπό την επίβλεψη του Επιτρόπου για ανθρωπιστικές κρίσεις Χρίστου Στυλιανίδη και η απόφαση να ανακοινωθεί πριν την έκτακτη σύνοδο κορυφής της 7ης Μαρτίου έγκειται σε μια προσπάθεια να αποκλιμακωθεί η ένταση και να «πειστεί» η Αθήνα να μην προβάλει βέτο.

Το δημοσίευμα της WSJ την Παρασκευή, ότι υπάρχει σχέδιο Β που οδηγεί στη συγκέντρωση χιλιάδων μεταναστών στην Ελλάδα, ήρθε να ταράξει τα νερά, όμως κανείς δεν το διαψεύδει.

Οι κινήσεις της Κομισιόν που σε αυτή τη φάση φαίνεται πως αποσκοπούν στο να μετατρέψει το θέμα της μετανάστευσης στην Ελλάδα από μείζον πολιτικό σε θέμα ανθρωπιστικής κρίσης, «κρύβει», σύμφωνα με εκτιμήσεις ορισμένων κύκλων, το γεγονός ότι ακόμα και η Επιτροπή προετοιμαζόταν εδώ και καιρό για πιθανό ναυάγιο ή μη τήρησης των συμφωνηθέντων από συγκεκριμένες χώρες του Βαλκανικού μπλοκ και ιδιαίτερα από την Αυστρία.

Οι δηλώσεις της Γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελας Μέρκελ την Κυριακή ότι η Ελλάδα δεν πρέπει να αφεθεί μόνη της στο θέμα του προσφυγικού φαντάζουν «σταγόνα στον ωκεανό» καθώς η ίδια δεν φαίνεται διατεθειμένη να έρθει σε ευθεία αντιπαράθεση με τη Βιέννη, ούτε με τις ανατολικές χώρες που θεωρούνται δορυφόροι του Βερολίνου.

Και μπορεί η ενεργοποίηση των κονδυλίων από την Κομισιόν να φαίνεται ως άμεση απάντηση στο αίτημα της Αθήνας για έκτακτη βοήθεια, κρύβει όμως και τον κίνδυνο της de facto εφαρμογής του εφιαλτικού σεναρίου: χιλιάδες πρόσφυγες να παραμένουν στην Ελλάδα και ως αντάλλαγμα η Αθήνα να λαμβάνει βοήθεια.

Εκπρόσωπος Κομισιόν: εκπονούνται σχέδια έκτακτης ανάγκης

Τις κινήσεις της Κομισιόν για την εκπόνηση σχεδίου εκτάκτου ανάγκης επιβεβαίωσε η εκπρόσωπος της Κομισιόν στην ενημέρωση των συντακτών.

Σύμφωνα με τη Μίνα Αντρέεβα, η εκπόνηση ενός σχεδίου έκτακτης ανάγκης για το προσφυγικό στην Ελλάδα, ήταν αίτημα του Προέδρου της Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ προς τον Έλληνα πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, κατά τη συνάντησή τους στις Βρυξέλλες στις 17 Φεβρουαρίου.

Συνεχίζοντας, η κ. Αντρέεβα τόνισε ότι η καταγραφή των αναγκών για τους πρόσφυγες έχει ήδη ολοκληρωθεί από τις ελληνικές αρχές, με τη βοήθεια και τη συνεργασία της Επιτροπής. Όπως είπε, αυτή τη στιγμή η Επιτροπή παρακολουθεί στενά την κατάσταση και προετοιμάζει σχέδια έκτακτης ανάγκης για να βοηθήσει τόσο την Ελλάδα, όσο και τις άλλες χώρες του Βαλκανικού Διαδρόμου για να αποφευχθεί μια ανθρωπιστική κρίση. Πρόσθεσε ότι η Επιτροπή εξετάζει για τις χώρες αυτές τις τρέχουσες και μελλοντικές ανάγκες υποδοχής των προσφύγων, ανθρώπινου δυναμικού, χρηματοδότησης και υλική υποστήριξη.

euro2day.gr

Αντιμέτωπη με πρωτόγνωρες καταστάσεις βρίσκεται τόσο η Ελλάδα όσο και η ΕΕ με την τελευταία να εξετάζει για πρώτη φορά στην Ιστορία της να δώσει ανθρωπιστική βοήθεια σε χώρα, κράτος-μέλος της.

 Σύμφωνα με την «Καθημερινή» η ΕΕ εξετάζει τις τελευταίες ημέρες, λόγω των ανεξέλεγκτων διαστάσεων που λαμβάνει το πρόβλημα, να εφαρμόσει στη χώρα μας ένα από τα δυο βασικά σχέδια για την αντιμετώπιση ανθρωπιστικής κρίσης από αυξημένες προσφυγικές ροές που έχει χρησιμοποιήσει στο παρελθόν σε χώρες εκτός των ορίων της. 

Το πρώτο σχέδιο είναι αυτό που εφαρμόζεται σε μια σειρά από χώρες της Αφρικής, στο Λίβανο και την Ιορδανία. Εκεί η ΕΕ μέσω του αρμοδίου επιτρόπου για ανθρωπιστική βοήθεια και πολιτική προστασία, Χρήσου Στυλιανίδη, έχει συμβάλει με το να προσφέρει τη χρηματοδότηση σε ένα διεθνή οργανισμό για τη δημιουργία προσφυγικών καταυλισμών, δηλαδή στήσιμο σκηνών, παροχή τροφής, ύδρευσης, αποχέτευσης, φύλαξης, ιατρικής βοήθειας. Τέτοιοι οργανισμοί μπορεί να είναι ο Ερυθρός Σταυρός ή η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. 

Στα αρνητικά αυτού του σχεδίου είναι το γεγονός ότι σε μια τέτοια περίπτωση το «βάρος» του καταυλισμού το σηκώνει μια συγκεκριμένη περιοχή, κάτι που είναι πιθανό να δημιουργήσει αντιδράσεις από τους κατοίκους. 

Το δεύτερο σχέδιο, είναι αυτό που έχει εφαρμοστεί στο παρελθόν σε Σύρους πρόσφυγες στο Λίβανο, σε Τσετσένους πρόσφυγες στο Αζερμπαϊτζάν, αλλά και κατά διάρκεια του λιμού στη Σομαλία. Το εν λόγω σχέδιο περιλαμβάνει τη διανομή κουπονιών σε πρόσφυγες με τα οποία θα μπορούν να νοικιάσουν διαμερίσματα ή δωμάτια σε ξενοδοχεία, αλλά και να αγοράζουν τρόφιμα σε σούπερ μάρκετ και άλλα μαγαζιά. 

Στα θετικά αυτού του σχεδίου συγκαταλέγονται το γεγονός ότι ενισχύεται η τοπική οικονομία και αποφεύγεται η περιθωριοποίηση των προσφύγων. 

Θα εφαρμοστεί και αλλού

Η ΕΕ μελετά, πάντως, το πώς θα μπορούσε να εφαρμοστεί κάτι τέτοιο και σε άλλες χώρες, καθώς είναι πιθανό να ακολουθήσουν, μετά την Ελλάδα και άλλες χώρες στο Διάδρομο των Βαλκανίων.

Σύμφωνα με αποκλειστικές και απολύτως διασταυρωμένες πληροφορίες του iefimerida.gr, η Ελλάδα έστειλε στην Κομισιόν σχέδιο έκτακτης ανάγκης υπολογίζοντας να αντιμετωπίσει ροή επιπλέον  100.000 προσφύγων άμεσα και για 6 μήνες.

Σύμφωνα με το ελληνικό σχέδιο έκακτης ανάγκης, οι 50.000 εξ αυτών των προσφύγων θα μεταφερθούν σε νεα κέντρα φιλοξενίας και οι υπόλοιποι 50.000 θα φιλοξενηθούν σε ξενοδοχεία.

Η Ελλάδα κοστολογεί αυτή την επιβάρυνση με το ποσό των 450 εκατομμυρίων ευρώ τα οποία διεκδικεί από την ΕΕ προκειμένου να ανταπεξέλθει στην προσφυγική κρίση για το επόμενο 6μηνο.

Η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν έχει κάνει ακόμη την κοστολόγηση του έκτακτου σχεδίου, αλλά δεν αποκλείεται να μειωθούν οι προσδοκίες της ελληνικής πλευράς και το τελικό ποσό που θα δοθεί στη χώρα μας να είναι λιγότερο.

Τι προβλέπει το σχέδιο έκτακτης ανάγκης

 Το σενάριο βάσης του ελληνικού σχεδίου έκτακτης ανάγκης είναι το κλείσιμο των συνόρων με τα Σκόπια και η επιβολή περιορισμών διέλευσης και στις  βαλκανικές χώρες της διαδρομής των προσφύγων προς τη βόρεια Ευρώπη.

Οι χιλιάδες μετανάστες που θα εγκλωβιστούν στην Ελλάδα για τους επόμενους μήνες θα προκαλέσουν επείγουσα ανθρωπιστική κρίση και το γεγονός αυτό έχει γίνει πλέον αντιληπτό και αποδεκτό και από την ευρωπαϊκή ένωση.

Από την πλευρά της η Κομισιόν ήδη εκπονεί σχέδιο αντιμετώπισης της ανθρωπιστικής κρίσης και θέλει να καλύψει αποκλειστικά τις άμεσες ανάγκες του αριθμού των μεταναστών και προσφύγων, την διαμονή και φροντίδα τους και το προσωπικό που θα χρειαστεί.

Διαχείριση και στρατόπεδα

Η Ελλάδα, στο σχέδιο έκτακτης ανάγκης που έχει στείλει στην Κομισιόν προτείνει το μοντέλο Indirect management -απευθείας ανάθεση και διαχείριση από τους UN, IOM, EASO FRONTEX, καθώς και τον Ευρωπαϊκό μηχανισμό πολιτικής προστασίας, για άμεση και στοχευμένη δράση.

Στο σχέδιο αναφέρεται ότι οι χώροι υποδοχής που υπάρχουν ήδη στον Ελαιώνα, Ελληνικό, Σχιστό, Ειδομενή, Πολύκαστρο, Ορεστιάδα κλπ δεν αρκούν και θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν στρατόπεδα σε όλη την χώρα. Πιθανόν να χρειαστούν ακόμη και 150 στρατόπεδα σε όλη την επικράτεια.

Τι αναφέρεται για τους Αφγανούς μετανάστες

Αναφέρεται, επίσης, ως μεγάλο πρόβλημα για την Ελλάδα η παρουσία Αφγανών μεταναστών (αποτελούν το 30% του συνόλου, όπως αναφέρεται), οι οποίοι δεν θα μπορέσουν να εγκαταλείψουν τη χώρα μας, αφού τα σύνορα είναι στο εξής γι'αυτούς ερμητικά κλειστά στην Ευρώπη.

Κομισιόν: Αυτή τη στιγμή ετοιμάζουμε σχέδιο έκτακτης ανάγκης

«Αυτή τη στιγμή προετοιμάζουμε ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης, έναν μηχανισμό ανθρωπιστικής βοήθειας, ώστε να αποφευχθεί η ανθρωπιστική κρίση στην Ελλάδα» δήλωσε η αρμόδια για τα ζητήματα Μετανάστευσης εκπρόσωπος της Κομισιόν Νατάσα Μπερτό, την Παρασκευή 26 Φεβρουαρίου. 

Η Ελλάδα υπολογίζει πως αυτή τη στιγμή υπάρχουν 25.000 πρόσφυγες και μετανάστες στη χώρα, ενώ οι ημερήσιες αφίξεις κυμαίνονται μεταξύ 2.000-3.000, ανέφερε η Νατάσα Μπερτό.

Παράλληλα  χαιρέτισε τη δέσμευση του υπουργού Άμυνας ότι μέσα στο Σαββατοκύριακο θα είναι έτοιμες επιπλέον 20.000 θέσεις προσωρινής φιλοξενίας στη Βόρεια Ελλάδα.

Σχέδιο έκτακτης ανάγκης για ανθρωπιστική κρίση στην Ελλάδα με μαζική αποστολή βοήθειας έχει εκπονήσει η Κομισιόν όπως επιβεβαίωσε το μεσημέρι της Τρίτης η εκπρόσωπος του Ζαν. Κλοντ Γιούνκερ.

Δεδομένων των ελέγχων που γίνονται κατά μήκος της διαδρομής των Δυτικών Βαλκανίων, η Ν. Μπερτρό εξέφρασε την ανησυχία της Επιτροπής για ανθρωπιστική κρίση. Για το λόγο αυτό, είπε, οι προσπάθειες της Επιτροπής επικεντρώνονται σε σχέδιο έκτακτης ανάγκης, με προσωπικό της Επιτροπής να έχει σταλεί επί τόπου και κυρίως στην Ελλάδα, προκειμένου να εντοπιστούν οι ανάγκες.

Νωρίτερα , ρεπορτάζ της Deutsche Welle ανέφερε ότι «με δεδομένη την εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, η Κομισιόν προετοιμάζεται για τα χειρότερα, δηλαδή μια ανθρωπιστική κρίση στην Ευρώπη. Για το λόγο αυτό επεξεργάζεται σχέδιο αποστολής μαζικής ανθρωπιστικής βοήθειας για την περίπτωση που κλείσουν εντελώς τα σύνορα και οι πρόσφυγες εγκλωβιστούν, κυρίως στην Ελλάδα, αλλά και σε άλλες χώρες της περιοχής».

Αποστάσεις αλλά όχι και καταδίκη της πρωτοβουλίας της Αυστρίας

«H Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιθυμεί τη συνεργασία όλων των χωρών του Βαλκανικού Διαδρόμου», δήλωσε η εκπρόσωπος, αρμόδια για θέματα μετανάστευσης, Νατάσα Μπερτρό παίρνοντας αποστάσεις αλλά χωρίς να καταδικάζει τις πρωτοβουλίες της Αυστρίας να συγκαλέσει σήμερα σύσκεψη των χωρών του Βαλκανικού Διαδρόμου χωρίς την Ελλάδα.

Η Ν. Μπερτρό απάντησε ότι η Επιτροπή είναι ενήμερη για τη συνάντηση αυτή και περιορίστηκε να προσθέσει: «Η θέση της Επιτροπής είναι πάντα η ίδια. Θα θέλαμε όλες οι χώρες του Βαλκανικού Διαδρόμου να συνεργάζονται».

thetoc.gr

Τον περασμένο Σεπτέμβριο σε μια από τις Συνόδους των αρμόδιων υπουργών της ΕΕ για το προσφυγικό που διεξήχθη με προφανή καθυστέρηση δεδομένης της κατάστασης που επικρατούσε επί μήνες στη Μεσόγειο και το Αιγαίο, αποφασίστηκε η μετεγκατάσταση -βάσει ποσόστωσης- προσφύγων πρωτίστως από Ελλάδα και Ιταλία σε άλλα κράτη-μέλη.

Το πρόγραμμα αυτό αφορούσε 160.000 άτομα (αρχικά 40.000 και συνέχει προστέθηκαν 120.000) που δραπετεύουν από την εμπόλεμη Συρία και θεωρήθηκε όχι μόνο ως μια δίκαιη λύση, αφού μοιράζονται αναλογικά τα βάρη μεταξύ των χωρών αλλά παράλληλα και μια απόφαση που κινείται στο πλαίσιο της αλληλεγγύης μεταξύ ων χωρών που συνθέτουν την κοινότητα και αποτελεί – θεωρητικά τουλάχιστον- ζητούμενο για την Ευρώπη των «28».

Ακόμη περισσότερο όμως, η λύση αυτή χαρακτηρίστηκε ως ένα βήμα προς την δημιουργία μιας ολοκληρωμένης μεταναστευτικής πολιτικής σε μια περίοδο που το προσφυγικό αποτελούσε και αποτελεί μαζί με τις οικονομικές προκλήσεις, την μεγαλύτερη πρόκληση για την ΕΕ.

Αποτυγχάνει το πρόγραμμα μετεγκατάστασης

Τεσσερισήμισι μήνες μετά όμως, πόσο έχει προχωρήσει αυτό το πρόγραμμα μετεγκατάστασης και κατά πόσο οι εταίροι μας έχουν πειθαρχήσει στην δεσμευτική αυτή απόφαση, η οποία μάλιστα αποτελεί και μια λύση με χαρακτηριστικά ανθρωπισμού αφού γλιτώνει δεκάδες χιλιάδες ταλαιπωρημένων ανθρώπων από το ταξιδεύουν για ημέρες ή εβδομάδες από τα ελληνικά νησιά στη χώρα της ΕΕ που θέλουν να υποβάλλουν αίτηση ασύλου. Η απάντηση έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ιδιαίτερα αφού σε λίγο καιρό να λειτουργούν πλήρως στην Ελλάδα τα δύο κέντρα μετεγκατάστασης σε Αττική και Θεσσαλονίκη αλλά και με δεδομένη την κριτική που δέχεται η χώρα μας από χώρες όπως της ομάδας του Βίζενγκραντ- Πολωνία, Τσεχία, Σλοβακία, Ουγγαρία- και προσφάτως την Αυστρία, περί μη ανταπόκρισης στις υποχρεώσεις μας.

Το European Stability Initiative (Πρωτοβουλία για Σταθερότητα στην Ευρώπη), παρουσιάζει στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπό τον τίτλο μάλιστα «Relocation as EU humiliation» καθώς όπως φαίνεται ο αριθμός ατόμων που έχουν μετεγκατασταθεί απ' ευθείας από την Ελλάδα και την Ιταλία στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες είναι ιδιαίτερα χαμηλός.

Συγκεκριμένα από τις 160.000 διαθέσιμες θέσεις παραμένουν ανεκμετάλλευτες 97.691, δηλαδή πολύ περισσότερες από τις μισές. Aξιοσημείωτο δε είναι είναι πως το πρόγραμμα μετεγκατάστασης φαίνεται να αποτυγχάνει το ίδιο σχεδόν σε όλες τις χώρες αφού ο αριθμός ατόμων που έχουν δεχθεί με αυτή τη διαδικασία είναι εξαιρετικά μικρός όπως μπορείτε να δείτε και στον απλοποιημένο πίνακα που ESI που παρουσιάζει διαδοχικά την κάθε χώρα, τις θέσεις που είναι διαθέσιμες, τον αριθμό ατόμων που έχουν μετεγκατασταθεί απευθείας από την Ιταλία και την Ελλάδα και τον αριθμό των θέσεων που είναι διαθέσιμες ακόμη και σήμερα.

Δείτε τους πίνακες με τα αναλυτικά στοιχεία που δημοσιοποίησε η Κομισιόν

Μπορεί κάτι να αλλάξει;

Το ΕSI που προωθεί αυτό που το think tank αποκαλεί «Σχέδιο Μέρκελ», εκτιμά πως το πρόγραμμα μετεγκατάστασης αποτελεί μια ακόμη αποτυχία της ΕΕ και υπερθεματίζει: «Στην πραγματικότητα , οι ηγέτες της Ευρώπης έχουν κάθε δικαίωμα να είναι απαισιόδοξοι σχετικά με τις πολιτικές τους. Η «ναυαρχίδα» αυτής - η μετεγκατάσταση 160.000 αιτούντων άσυλο από την Ελλάδα και την Ιταλία σε άλλα κράτη - είναι μια ταπείνωση, και η αποτυχία της είναι οδυνηρά προφανής κάθε φορά που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσιεύει τα νέα στοιχεία (σ.σ. για την πορεία υλοποίησης του προγράμματος). Η μετεγκατάσταση αποτυγχάνει παντού: στην Ελλάδα , στην Ιταλία , στα κράτη υποδοχής» και καταλήγει: «Για εκείνους που τους αρέσει να παρουσιάζουν την ΕΕ ως ανίκανη και αυταρχική αυτό είναι ένα απροσδόκητο καλό νέο. Για όσους ενδιαφέρονται για μια φιλελεύθερη και ενωμένη Ευρώπη είναι ένας εφιάλτης . Λοιπόν, τι πρέπει να γίνει;».

Η απάντηση για το ESI είναι η - απλοποιημένη εδώ σε τρία βήματα- υλοποίηση τουαποκαλούμενου σχεδίου Μέρκελ: ανακήρυξη της Τουρκίας ως τρίτης ασφαλούς χώρας, επαναπροώθηση των προσφύγων σε αυτή και απευθείας μετεγκατάσταση από τη γείτονα.

Πέραν πάντως της συζήτησης για το εάν και κατά πόσο ακόμη και ένα τέτοιο πρόγραμμα θα μπορούσε να έχει κάποια - έστω σχετική επιτυχία- αυτό που σίγουρα μπορούμε να «κρατήσουμε» ως συμπέρασμα είναι πως τη στιγμή που γίνονται αυστηρές συστάσεις στην Ελλάδα για την φύλαξη των εξωτερικών συνόρων, την καθυστέρηση δημιουργίας των hot spots και των κέντρων μετεγκατάστασης- δεν υπάρχει καμία αναφορά στην μη εκπλήρωση των υποχρεώσεων των άλλων 26 κρατών- μελών και κυρίως εκείνων που όχι μόνο δεν «ανοίγουν» τις διαθέσιμες θέσεις αλλά παράλληλα απειλούν την Ελλάδα με αποκλεισμό από τη Ζώνη Σένγκεν και φυσικά δεν δέχονται ούτε τους πρόσφυγες που φθάνουν, με μεγάλο κόπο και τεράστιους κινδύνους, μέχρι την πόρτα τους, δηλαδή τα σύνορά τους.

huffingpost.gr