Δύο σημαντικές έρευνες στη Λακωνία, στο Ξηροκάμπι και στις Αμύκλες έκλεισαν για φέτος, έχοντας δώσει εξαιρετικής σημασίας ευρήματα. 

Χωρίς επιχορηγήσεις, χωρίς πόρους, χωρίς βοήθεια, οι Ελληνες αρχαιολόγοι συνεχίζουν με επιμονή, επιστημοσύνη και αγάπη, μέσω των συστηματικών ανασκαφών που διεξάγουν, να φέρνουν στο φως σημαντικά στοιχεία για το παρελθόν και την Ιστορία της χώρας μας.

Στην πεδιάδα της Σπάρτης, στον λόφο του Αγίου Βασιλείου, κοντά στο χωριό Ξηροκάμπι, ανασκάπτεται από την επίτιμη έφορο Αδαμαντία Βασιλογάμβρου και τους συνεργάτες της ένα νέο μυκηναϊκό ανάκτορο, το μοναδικό που έχει εντοπιστεί στη Λακωνία. Στις έρευνες, που ξεκίνησαν το 2009, έχουν εντοπισθεί πολλές πινακίδες της Γραμμικής Β', στην οποία πρώτα καταγράφηκε η ελληνική γλώσσα. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι η συγκεκριμένη ανασκαφή χαρακτηρίζεται μία από τις πιο σπουδαίες συστηματικές στον τομέα της ελληνικής προϊστορίας.

Η ανασκαφή του Ιερού του Αμυκλαίου Απόλλωνα διεξάγεται υπό τη διεύθυνση του ομότιμου καθηγητή Αγγελου Δεληβορριά, με τη συνεργασία του Σταύρου Βλίζου. Εκεί αποκαλύπτεται ένα από τα σημαντικότερα ελληνικά ιερά με έναρξη ζωής στα γεωμετρικά χρόνια.

Ο ναός

Πλαστικό ρυτό σε σχήμα κεφαλής ταύρου
 

Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στον ναό του Απόλλωνα, τον ξεχωριστό Θρόνο, που είναι έργο επώνυμου αρχιτέκτονα, του Βαθυκλή. Το Ιερό έχει υποστεί εκτεταμένη καταστροφή κατά το παρελθόν.

Στο Ξηροκάμπι, με την εφαρμογή μεθόδων γεωφυσικής διασκόπησης, έχουν εντοπιστεί θαμμένα οικοδομικά κατάλοιπα σε έκταση τουλάχιστον 35 στρεμμάτων. Η πρώτη εγκατάσταση έγινε κατά τον 17ο- 16ο αι. π.Χ. και έζησε μια καταστροφή, πιθανόν από πυρκαγιά, τέλη 15ου-αρχές 14ου αι. π.Χ.

Σφραγιδόλιθος με απεικόνιση ναυτίλου
 

Στη συνέχεια, ιδρύονται νέα ισχυρά και εκτεταμένα ανακτορικά κτίρια. Αναπτύσσονται περιμετρικά μιας μεγάλης κεντρικής αυλής, στις δύο πλευρές της οποίας (νότια και δυτική) έχει αποκαλυφθεί στοά επί πεσσοκιονοστοιχίας.

Σε δωμάτιο του ορόφου της Δυτικής Στοάς φυλασσόταν ένα αρχείο του ανακτόρου, η ανασκαφή του οποίου βρίσκεται σε εξέλιξη.

Οι ωμές πήλινες πινακίδες, στις οποίες με χαραγμένα τα κείμενα σε Γραμμική Β' γραφή, διατηρήθηκαν χάρη σε πυρκαγιά που επίσης κατέστρεψε τα νέα ανακτορικά κτίρια κατά την ΥΕ ΙΙΙ Α περίοδο (14ος αι. π.Χ.).

Το δάπεδο του δωματίου όπου βρίσκονται το αρχείο και τα σπασμένα πιθάρια, όπως έχει καταρρεύσει μετά την καταστροφή

Το αρχείο περιλαμβάνει πινακίδες όλων των γνωστών από τα άλλα ανακτορικά κέντρα τύπων, φυλλόσχημες και σελιδόσχημες, καθώς και ετικέτες και πήλινα σφραγίσματα.

Στα κείμενα αναφέρονται παροχές αγαθών σε ιερό ή ιερά, ανδρικά και γυναικεία ονόματα, τοπωνύμια και ο τίτλος άναξ, στη γενική πτώση άνακτος.

Οπως η σημειώνει η κ. Βασιλογάμβρου, η κεραμεική και οι επιγραφές θα πρέπει να μελετηθούν επισταμένως.

Κάτι που γίνεται καθ' όλη τη διάρκεια του έτους που η αρχαιολόγος δεν είναι στην ανασκαφή.

Η ίδια δεν αναφέρει ονόματα, ούτε πρώιμα συμπεράσματα.

Λεπτομέρεια από τον χώρο του αρχείου
 

Τονίζει μονάχα πως χρειάζεται «πολλή δουλειά και μελέτη».

Με λατρευτικές - θρησκευτικές πρακτικές συνδέεται ένα από τα κτίρια που ανασκάπτονται ανατολικά της αυλής, το Κτίριο Α. Η φωτιά έψησε και διατήρησε σε ικανό ύψος την ωμοπλινθοδομή και την πηλοκονία των εσωτερικών διαχωριστικών τοίχων του, στο οποίο έχουν μέχρι στιγμής ερευνηθεί δέκα δωμάτια.

Περιείχαν πολλά χαρακτηριστικά λατρευτικά αντικείμενα και σκεύη, όπως πήλινα ειδώλια βοοειδών και ελεφαντοστέινο ειδώλιο ανδρικής μορφής που κρατάει νεαρό μοσχαράκι ή ταύρο, μεγάλο πήλινο ρυτό σε σχήμα κεφαλής ταύρου, λίθινη πρόχους με διπλό χείλος, δύο μεγάλοι τρίτωνες κ.ά.

Λαιμός λίθινης τελετουργικής πρόχου

Εκτός αυτών βρέθηκαν πολλά μικρά διακοσμητικά αντικείμενα καθώς και σφραγιδόλιθοι, αιγυπτιακοί σκαραβαίοι κ.ά. Σε ένα δωμάτιο φυλάσσονταν, πιθανόν τακτοποιημένα σε κιβώτιο από οργανικό υλικό, είκοσι ένα χάλκινα ξίφη, ενώ κάτω από το δάπεδο ενός άλλου, βρέθηκε πυκνό στρώμα από οστά ζώων, αγγεία και πολύτιμα μικροαντικείμενα.

Τοιχογραφίες
Μεγάλη ποσότητα θραυσμάτων τοιχογραφιών με χαρακτηριστικά μυκηναϊκά θέματα που βρέθηκαν στην επίχωση ενός δεύτερου κτιρίου (Κτίριο Β) και σε χώρο απόθεσης απορριμμάτων σε αδόμητη περιοχή, τεκμηριώνει την ύπαρξη τοιχογραφικού διακόσμου στα ανακτορικά οικοδομήματα.

Το αρχαιολογικό ερευνητικό πρόγραμμα του Αγίου Βασιλείου εντάσσεται στα προγράμματα της Αρχαιολογικής Εταιρείας. Η ανασκαφική ομάδα λαμβάνει τώρα μέτρα προστασίας και ετοιμάζεται για τη μελέτη του υλικού.

ΣΤΟΝ ΛΟΦΟ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
Νέα κομμάτια από τον Θρόνο του Αμυκλαίου Απόλλωνα

Διπλασιάζεται ο αρχαιολογικός χώρος με τα αποτελέσματα της φετινής ανασκαφής, καθώς, όπως λέει στο «Εθνος» ο καθηγητής αρχαιολογίας Σταύρος Βλίζος, αποκαλύφθηκε η συνέχεια του περιβόλου στη δυτική σειρά του λόφου της Αγίας Κυριακής, όπου βρίσκεται το ιερό του Αμυκλαίου Απόλλωνα (5 χιλιόμετρα από τη Σπάρτη). Εντοπίζεται επίσης κατοίκηση εξωτερικά του τείχους και -πολύ σημαντικό- σπόλια (τμήματα από αρχιτεκτονικά μέλη) του Θρόνου.

Με τις έρευνες προηγούμενων ετών είχαν εντοπιστεί στην κορυφή του λόφου λείψανα του πρωτοελλαδικού - μεσοελλαδικού οικισμού και προσδιορίστηκε η πρώτη μνημειακή φάση του ιερού στα υστερογεωμετρικά χρόνια.

Κατά τις φετινές εργασίες ανατράπηκαν οι γνώσεις και για τη μορφή του περιβόλου που θεωρούνταν ότι ήταν πεταλόσχημος. Διατρέχει ολόκληρη τη δυτική κλιτύ του λόφου σε συνολικό μήκος περίπου 50 μ. και, κατά τόπους, σε μέγιστο σωζόμενο ύψος 1,20 μ. Σε όλο του το μήκος το τείχος εδράζεται επάνω στον φυσικό πορώδη βράχο του λόφου, ο οποίος έχει λαξευτεί δημιουργώντας δύο άνδηρα συνολικού πλάτους 2,50 μ.

Υποθεμελίωση
Στο μεγαλύτερο τμήμα της πορείας του τείχους σώζεται η υποθεμελίωση από αδρούς λίθους μεγάλου μεγέθους και, ενίοτε, η εσωτερική τειχοδομία από μεγάλου μεγέθους επεξεργασμένους κροκαλοπαγείς λίθους, ασβεστόλιθους και πωρόλιθους σε σειρές. Η κατασκευή δεν μπορεί ακόμη να χρονολογηθεί με ασφάλεια λόγω της διαταραχής, όμως είναι βέβαιο ότι το τείχος δέχθηκε επεμβάσεις στην εξωτερική του πλευρά κατά την ύστερη αρχαιότητα και τα πρωτοχριστιανικά χρόνια.

Στο βορειοδυτικό τμήμα του τείχους, κοντά στη μνημειακή είσοδο προς το ιερό, εντοπίσθηκε ρωμαϊκή δεξαμενή διαστάσεων 4 επί 4 μ. Στο κέντρο της υπήρχε ένα ακέραιο δωρικό κιονόκρανο με υποτραχήλιο. Λόγω της ιδιαίτερης τυπολογίας του μπορεί να αποδοθεί με βεβαιότητα στον ναό του Απόλλωνα, αφού συμπληρώνει ένα παρόμοιο στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Σπάρτης που είχε βρεθεί στο ιερό.

Του χρόνου θα ξεκινήσουν και οι εργασίες ανάδειξης του χώρου σύμφωνα με πενταετές πρόγραμμα της ομάδας. Ο χώρος θα παραδοθεί στο κοινό το 2019.

Πηγή: Εθνος

Σε ύφεση βρίσκονται τα πύρινα μέτωπα της Πελοποννήσου σε Νεάπολη, Σπαθοβούνη Κορινθίας και Ίρια Αργολίδας και είναι πολύ βελτιωμένη σε σχέση με το βράδυ η κατάσταση που επικρατεί σήμερα το πρωί, σύμφωνα με την Πυροσβεστική Υπηρεσία.

Σημαντικό είναι ότι δεν υπάρχει αυτή την στιγμή ενεργό μέτωπο, αλλά πάμπολλες μικρές εστίες όπου ισχυρές πυροσβεστικές δυνάμεις επιχειρούν να θέσουν τις φωτιές υπό έλεγχο.

Στη μεγάλη φωτιά της Νεάπολης ολονύχτια μάχη με τις φλόγες έδωσαν οι πυροσβέστες στο μέτωπο της φωτιάς που εκτεινόταν στη βουνοπλαγιά και την κορυφογραμμή πάνω από το χωριό Κάμπος και σε πάρα πολλά σημεία σε όλη την έκταση του καμένου προκειμένου να σβήσουν μικροεστίες που ήταν ενεργές.

Το μεγάλο στοίχημα των δυνάμεων κατάσβεσης είναι να θέσουν υπό έλεγχο το σύνολο του πύρινου μετώπου πριν ενισχυθούν οι άνεμοι και δυσκολέψουν την κατάσταση.

Εκεί που εστιάζεται το πρόβλημα τούτη την ώρα είναι στην αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης στην Νεάπολη και τα γύρω χωριά καθώς και στο δυτικό τμήμα των Κυθήρων.

Χωρίς νερό βρίσκεται από χθες ο Κάμπος επειδή κάηκαν τα μηχανήματα της δεξαμενής του αντλιοστασίου από την οποία υδρεύεται το χωριό.

Η Νεάπολη έμοιαζε με νεκρή πολιτεία χθες βράδυ, ενώ μόνο ένα καφενείο ήταν ανοικτό και από την μακρά διακοπή ρεύματος μεγάλες είναι και οι ζημιές των καταστημάτων που έχουν ευπαθή προϊόντα.

Παράλληλα οι ζημιές σε καλλιέργειες και την κτηνοτροφία είναι πολύ μεγάλες κι ακόμα δεν έχει ξεκινήσει η καταγραφή.

Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ

Μάχη με τις φλόγες δίνουν οι πυροσβεστικές δυνάμεις στη Νεάπολη Λακωνίας, προκειμένου να θέσουν υπό έλεγχο την πυρκαγιά που ξέσπασε τα ξημερώματα σε δασική βλάστηση και έχει πάρει πλέον μεγάλες διαστάσεις. Η πυρκαγιά εκτείνεται σε μεγάλο μέτωπο κι έχει φτάσει ως τις παρυφές της Νεάπολης, μόλις 500 μέτρα από το Ναυτικό Μουσείο, ενώ, απειλεί και το χωριό Καστανιά.

Ήδη, σύμφωνα με την Πυροσβεστική έχουν εκκενωθεί τα χωριά Φαρακλό και Λάχι, ενώ όπως δήλωσε στο ΑΜΠΕ η πρόεδρος του Νομικού Προσώπου Μονεμβασιάς, Παναγιώτα Αλειφέρη, εκκενώθηκαν και τα χωριά Άγιος Νικόλαος, Μεσοχώρι.

Η πυρκαγιά έχει προκαλέσει ζημιές σε σπίτια, χωρίς ωστόσο να έχει διευκρινιστεί ο αριθμός τους.

Λόγω των διαστάσεων που έχει πάρει το πύρινο μέτωπο, οι δυνάμεις της Πυροσβεστικής που μετέχουν στις επιχειρήσεις κατάσβεσης έχουν ενισχυθεί. Συγκεκριμένα, στην περιοχή βρίσκονται 120 πυροσβέστες με 50 οχήματα και 29 άτομα πεζοπόρο, ενώ από αέρος επιχειρούν τέσσερα αεροσκάφη και δυο ελικόπτερα. Το έργο της κατάσβεσης δυσχεραίνουν οι ισχυροί άνεμοι, εντάσεως έως 7 μποφόφ, που πνέουν στην περιοχή

Το πύρινο μέτωπο έχει πλευρίσει από τα ανατολικά την Νεάπολη, ενώ μπήκε μέσα στο χωριό Άγιος Νικόλαος και έφτασε έως τη θάλασσα, όπου ακόμα και με καΐκια απομακρύνθηκαν οι κάτοικοι για να σωθούν.

Σε εξέλιξη βρίσκεται μεγάλη φωτιά που εκδηλώθηκε περίπου στις 03:45 τα ξημερώματα, από άγνωστη αιτία, σε αγροτοδασική έκταση στο Φαρακλό Λακωνίας, στο βουνό πάνω από τη Νεάπολη Βοιών.

Η φωτιά λόγω των ισχυρών ανέμων που πνέουν έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις καίγοντας δασική έκταση με χαμηλή βλάστηση, ενώ ζημιές έχει προκαλέσει και σε σπίτια.

Οι άνεμοι αγγίζουν τα 8 μποφόρ και η φωτιά βρίσκεται σε απόσταση 300 μέτρων από την πόλη της Νεάπολης και το νεκροταφείο της πόλης, όπου αρχίζουν και τα πρώτα σπίτια. Η ατμόσφαιρα μέσα στην πόλη, όπως μαρτυρούν και οι επόμενες φωτογραφίες είναι αποπνικτική...



Μεγάλη δύναμη της Πυροσβεστικής υπηρεσίας από νωρίς με 35 οχήματα και ογδόντα περίπου πυροσβέστες δίνει πραγματική μάχη με τις φλόγες, για να ελέγξουν το πύρινο μέτωπο, ενώ με το πρώτο φως της ημέρας ρίψεις νερού κάνουν και δύο αεροσκάφη καναντέρ.

Το έργο της κατάσβεσης, συντονίζει ο περιφερειάρχης Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Πελοποννήσου αρχιπύραρχος Κωνσταντίνος Γιόβας. Το έργο των πυροσβεστών είναι εξαιρετικά δύσκολο γιατί πέραν του δύσβατου σημείου που καίει η φωτιά, πνέουν ισχυρότατοι άνεμοι