Ένα από τα πρώτα ευρήματα του επίκουρου καθηγητή Προϊστορικής Αρχαιολογίας Ανδρέα Βλαχόπουλου στο Βαθύ, στη χερσόνησο του Πύργου, ήταν βραχογραφίες της 4ης- 3ης χιλιετίας π.Χ.
Το 2013 έφερε και άλλα, απρόσμενα ευρήματα, τα οποία δίνουν μια διάσταση «ιδιωτικού βίου» των αρχαίων κατοίκων κατά τον πρώιμο 6ο και τον ύστερο 5ο αι. π.Χ. Πρόκειται για δύο ερωτικές επιγραφές, στις οποίες αναφέρθηκε πρόσφατα ο γενικός γραμματέας της Αρχαιολογικής Εταιρείας, ακαδημαϊκός Βασίλειος Πετράκος.
«Εντοπίστηκε στην επίπεδη επιφάνεια μεγάλου βραχόλιθου αδρό, αλλά βαθύ χάραγμα δύο φαλλών, διατεταγμένων κατ' ορθή γωνία και με κυκλικό "κρίκο" ανάμεσά τους, που έφερε στιγμή στο κέντρο», είπε ο κ. Βλαχόπουλος.
Στην πλαϊνή, δυτική πλευρά του βράχου έχει λαξευτεί ανάστροφα και με γράμματα λοξά, που μειώνονται σε μέγεθος σταδιακά, η επιγραφή ΔΙΩΝ. Η υποψία Ι στο τέλος της επιγραφής καθιστά το όνομα στη δοτική, οπότε και «η σύνδεσή του με τα αμέσως υπερκείμενα ανδρικά μόρια εν στύσει καθίσταται ευλογότερη», όπως σημειώνει ο γνώστης των γραφών του Αιγαίου Αγγελος Ματθαίου.
Η επίπεδη «έδρα» του βράχου, όπου έχουν αποδοθεί οι φαλλοί, και η ανάστροφη χάραξη της επιγραφής δείχνουν κατά τον ανασκαφέα ότι ο απολαξευμένος ριζιμιός βραχόλιθος «υπήρξε ο ευρύχωρος τόπος των συναναστροφών του Δίωνος».
Νικασίτιμος και Τιμίονας
Σε άλλο σημείο της χερσονήσου «σε υψόμετρο 52 μ. επάνω από τη θάλασσα, βρέθηκε η δεύτερη επιγραφή. Είναι χαραγμένη βουστροφηδόν με μεγάλα γράμματα πλάτους 10 εκατ. Τον πρώτο στίχο καταλαμβάνει το όνομα του εραστή (Νικασίτιμος). Στον δεύτερο στίχο είναι χαραγμένα το ρήμα οιφε (συνουσιάζεται) και το όνομα τού ερωμένου Τιμίονα = Τιμίωνα» Νικασίτιμος οιφε Τιμίωνα».
Η περίοπτη θέση όπου σημαίνεται «το ερωτικό πάθος των δύο νέων της αρχαϊκής περιόδου και η πυκνότητα ανθρωπογενών εγκαταστάσεων πέριξ αυτής θα μπορούσαν να τη συνδέουν με κάποιο κτιριακό συγκρότημα (φρουρά ή γυμνάσιο), που να δικαιολογεί το "εγγράμματο" επίπεδο τουλάχιστον του ενός εραστή».
Ο κ. Βλαχόπουλος σημείωσε πως η δραστηριότητα ήταν πιθανώς εφηβική και στα πρότυπα των παιδευτικών και μυητικών θεσμών που οι δωρικές πόλεις εξασφάλιζαν στην ύπαιθρο για τους νέους τους (η Αστυπάλαια υπήρξε αποικία των Λακεδαιμονίων).
Το γεγονός ότι γειτνίαζαν με νεολιθικές βραχογραφίες, μάλλον δείχνει την πηγή έμπνευσής τους.
Την ανασκαφή ενισχύει η γενική γραμματεία Αιγαίου του υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου.
Μνημείο χαρακτηρίστηκε ομοφώνως από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, ο Πύργος του Ρολογιού της Ξάνθης.
Ο πύργος, που βρίσκεται στην κεντρική πλατεία της Ξάνθης, την πλατεία Δημοκρατίας, κατασκευάστηκε το 1859 από τον αριστοκράτη Χατζή Εμίν Αγά ως αφιέρωμα στην πόλη. Αποτελούσε τμήμα του κεντρικού τζαμιού της πόλης, γνωστού ως «Τέμενος της Αγοράς», που καταστράφηκε από εμπρησμό το 1941.
Μορφολογικά ο πύργος εμφανίζει εκλεκτικιστικά χαρακτηριστικά, ενώ εμφανής είναι και οι επιρροές από τη νεοβυζαντινή αρχιτεκτονική (τοξωτά διακοσμητικά, γραμμικές ταινίες, πεσσίσκοι κλπ). Ωστόσο, τα αρχιτεκτονικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά του πύργου στην πάροδο του χρόνου υπέστησαν χαρακτηριστικές μεταβολές.
Το αρχικό νεοκλασικό ύφος μεταβλήθηκε κατά την ανακαίνιση του 1938, οπότε αποκτά χαρακτήρα αρ ντεκό. Την ίδιο περίοδο αλλάζει και ο χαρακτήρας της πλατείας: από περιοχή εγκατάστασης της οθωμανικής διοίκησης γίνεται το κοινωνικό και πολεοδομικό κέντρο της σύγχρονης πόλης.
Σήμερα ο πύργος αποτελεί τοπόσημο και σημείο αναφοράς για τους κατοίκους και τους επισκέπτες.
Ο χαρακτηρισμός του πύργου ως μνημείου εστιάζεται στο γεγονός ότι αποτελεί ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική κατασκευή που συνδέεται με την ιστορία της εξέλιξης της αρχιτεκτονικής στην Ξάνθη.
Πηγή: ethnos.gr