Το ελαιόλαδο, βασικό συστατικό της μεσογειακής διατροφής, έχει δει μια δραματική αύξηση της τιμής του τα τελευταία χρόνια.

Οι παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτή την αλματώδη άνοδο περιλαμβάνουν την κλιματική αλλαγή, την ξηρασία, τις αυξημένες δαπάνες παραγωγής και τη σταθερή ζήτηση. Η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία, από τις μεγαλύτερες παραγωγούς χώρες, έχουν επηρεαστεί σημαντικά ενώ το μέσο νοικοκυριό στενάζει αν δεν έχει την δική του παραγωγή.

Η ξηρασία που έπληξε την Ευρώπη από το 2022 είχε καταστροφικές συνέπειες για την παραγωγή ελαιολάδου. Η Ισπανία, η μεγαλύτερη παραγωγός χώρα παγκοσμίως, έχασε σχεδόν το 90% της παραγωγής της, μειώνοντας τη σοδειά της από 1,49 εκατ. τόνους το 2021-2022 στους 780.000 τόνους το 2022-2023​​​​. Στον αντίποδα, η Ελλάδα κατάφερε να αυξήσει την παραγωγή της κατά 50%, φτάνοντας τους 350.000 τόνους την περίοδο 2022-2023​​. Ωστόσο, η επόμενη καλλιεργητική περίοδος 2023-2024 ήταν δύσκολη για την Ελλάδα λόγω λειψυδρίας, με την παραγωγή να περιορίζεται στους 130.000 τόνους.

 

Αύξηση Τιμών: Η τιμή του ελαιολάδου στο ράφι αυξήθηκε σταδιακά, φτάνοντας από τα 8,61 ευρώ τον Ιούνιο του 2022 στα 13,22 ευρώ τον Φεβρουάριο του 2024. Η ξηρασία, η μειωμένη παραγωγή και η υψηλή ζήτηση συνέβαλαν σε αυτήν την αύξηση​​​​. Παράλληλα, οι παραγωγοί διατήρησαν υψηλές τιμές λόγω των αποθεμάτων τους, επιδεινώνοντας την κατάσταση​​​​.

Κερδοσκοπία και Βιομηχανία: Εκπρόσωποι του πρωτογενούς τομέα καταγγέλλουν κερδοσκοπικά παιχνίδια από κάποιες βιομηχανίες, με το κόστος από το χωράφι στο ράφι να φτάνει τα 5-6 ευρώ το κιλό​​. Παράγοντες της βιομηχανίας ισχυρίζονται ότι η τιμή στο ράφι δεν ακολουθεί πάντα την τιμή παραγωγού λόγω της συμπίεσης των περιθωρίων κέρδους τους.

Προοπτικές για το Μέλλον: Οι προοπτικές για αποκλιμάκωση των τιμών εξαρτώνται από την αύξηση της παραγωγής την περίοδο 2024-2025. Εκτιμήσεις κάνουν λόγο για αύξηση παραγωγής σε Ελλάδα και Ισπανία, που θα μπορούσαν να μειώσουν τις τιμές παραγωγού στα 7-8 ευρώ το κιλό​​​​. Ωστόσο, οι κλιματικές συνθήκες παραμένουν αβέβαιες, και η βελτίωση των αποδόσεων δεν είναι εγγυημένη.

Οι παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτή την αλματώδη άνοδο περιλαμβάνουν την κλιματική αλλαγή, την ξηρασία, τις αυξημένες δαπάνες παραγωγής και τη σταθερή ζήτηση. Η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία, από τις μεγαλύτερες παραγωγούς χώρες, έχουν επηρεαστεί σημαντικά ενώ το μέσο νοικοκυριό στενάζει αν δεν έχει την δική του παραγωγή.

Η ξηρασία που έπληξε την Ευρώπη από το 2022 είχε καταστροφικές συνέπειες για την παραγωγή ελαιολάδου. Η Ισπανία, η μεγαλύτερη παραγωγός χώρα παγκοσμίως, έχασε σχεδόν το 90% της παραγωγής της, μειώνοντας τη σοδειά της από 1,49 εκατ. τόνους το 2021-2022 στους 780.000 τόνους το 2022-2023​​​​. Στον αντίποδα, η Ελλάδα κατάφερε να αυξήσει την παραγωγή της κατά 50%, φτάνοντας τους 350.000 τόνους την περίοδο 2022-2023​​. Ωστόσο, η επόμενη καλλιεργητική περίοδος 2023-2024 ήταν δύσκολη για την Ελλάδα λόγω λειψυδρίας, με την παραγωγή να περιορίζεται στους 130.000 τόνους.

 

Αύξηση Τιμών: Η τιμή του ελαιολάδου στο ράφι αυξήθηκε σταδιακά, φτάνοντας από τα 8,61 ευρώ τον Ιούνιο του 2022 στα 13,22 ευρώ τον Φεβρουάριο του 2024. Η ξηρασία, η μειωμένη παραγωγή και η υψηλή ζήτηση συνέβαλαν σε αυτήν την αύξηση​​​​. Παράλληλα, οι παραγωγοί διατήρησαν υψηλές τιμές λόγω των αποθεμάτων τους, επιδεινώνοντας την κατάσταση​​​​.

Κερδοσκοπία και Βιομηχανία: Εκπρόσωποι του πρωτογενούς τομέα καταγγέλλουν κερδοσκοπικά παιχνίδια από κάποιες βιομηχανίες, με το κόστος από το χωράφι στο ράφι να φτάνει τα 5-6 ευρώ το κιλό​​. Παράγοντες της βιομηχανίας ισχυρίζονται ότι η τιμή στο ράφι δεν ακολουθεί πάντα την τιμή παραγωγού λόγω της συμπίεσης των περιθωρίων κέρδους τους.

Προοπτικές για το Μέλλον: Οι προοπτικές για αποκλιμάκωση των τιμών εξαρτώνται από την αύξηση της παραγωγής την περίοδο 2024-2025. Εκτιμήσεις κάνουν λόγο για αύξηση παραγωγής σε Ελλάδα και Ισπανία, που θα μπορούσαν να μειώσουν τις τιμές παραγωγού στα 7-8 ευρώ το κιλό​​​​. Ωστόσο, οι κλιματικές συνθήκες παραμένουν αβέβαιες, και η βελτίωση των αποδόσεων δεν είναι εγγυημένη.../onlinepress.gr

Οι Έλληνες πάντως λόγω των υψηλών τιμών έχουν μειώσει την αγορά και κατανάλωση ελαιόλαδου κατά 40%

Αισιόδοξες είναι οι εκτιμήσεις μέχρι στιγμής για τη φετινή παραγωγή ελαιολάδου στη χώρα μας, ωστόσο οι τιμές του ελαιόλαδου στο ράφι... παραμένουν απλησίαστες.

Πιο συγκεκριμένα, η τιμή στο ελαιόλαδο σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΑΣΤΑΤ, αυξήθηκε κατά 63,7% τον Απρίλιο σε ετήσια βάση. Σε σουπερμάρκετ η τιμή του ξεκινά από 10,90 ευρώ και φτάνει μέχρι τα 18 ευρώ ανά λίτρο, ενώ το βιολογικό έχει εκτοξευθεί στα 22,60 ευρώ ανά λίτρο. Μάλιστα, μόλις 100ml ελαιόλαδου σε σπρέι πωλείται 3,98 ευρώ, με την τιμή του λίτρου να αγγίζει δηλαδή τα 39,80 ευρώ.

Η τιμή του παραγωγού μπορεί να είχε εκτοξευθεί μέχρι και στα 9,5 ευρώ ανά λίτρο πέρυσί, το τελευταίο διάστημα όμως καταγράφεται μια σταδιακή και σημαντική αποκλιμάκωση, λόγω των αισιόδοξων προβλέψεων για την φετινή σοδειά.

Οι Έλληνες πάντως λόγω των υψηλών τιμών έχουν μειώσει την αγορά και κατανάλωση ελαιόλαδου κατά 40%. Επομένως μεγάλο μέρος των αποθεμάτων που είχαν αγοραστεί σε υψηλότερη τιμή παραμένει απούλητο και οι τιμές μένουν… στα ύψη.

Αξίζει να σημειωθεί πως μείωση τιμών κατά 16,6% έχει παρατηρηθεί στα υπόλοιπα έλαια.
 

Η  Ελλάδα υποχώρησε στη δεύτερη θέση της ανά κεφαλήν κατανάλωσης ελαιολάδου με 10,3 κιλά τον χρόνο, με την Ισπανία να μπαίνει στην πρώτη θέση με 11,4 κιλά.

Στα υψηλότερα επίπεδα παρά ποτέ έχει ανέβει η τιμή του ελαιολάδου σε διεθνές επίπεδο λόγω της σημαντικά μειωμένης παραγωγής του.

Σε απελπισία βρίσκονται οι καταναλωτές, που αδυνατώντας να ανταπεξέλθουν στο κόστος καταφεύγουν στο ηλιέλαιο.

 

"Ανακατεύω το λάδι με σπορέλαιο" λέει μία γυναίκα μιλώντας στην κάμερα του ΑΝΤ1. Άλλος καταναλωτής λέει ότι καταφεύγει σε... ψεκαστήρι, ώστε να μειώσει την ποσότητα.

Τα τελευταία δύο χρόνια η τιμή του ελαιολάδου στα ράφια των σούπερ μάρκετ έχει αυξηθεί κατά 92,7%, ενώ αναμένονται και νέες ανατιμήσεις

Χαρακτηριστικό της κατάστασης είναι ότι η Ελλάδα υποχώρησε στη δεύτερη θέση της ανά κεφαλήν κατανάλωσης με 10,3 κιλά τον χρόνο, με την Ισπανία να μπαίνει στην πρώτη θέση με 11,4 κιλά.

Ελαιόλαδο: Οι αιτίες των αυξήσεων

Η τιμή του ελαιολάδου αυξάνεται λόγω:

  • κλιματικής αλλαγής και μειωμένης παραγωγής
  • μεγάλης πτώσης της πρώτης σε παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου Ισπανίας ( ξηρασίας)
  • ζήτησης για εξαγωγές που έχει χτυπήσει κόκκινο
  • Οι κακές καιρικές συνθήκες και οι παγετοί στα τέλη Μαρτίου προκάλεσαν μεγάλη ζημιά στα άνθη της ελιάς και στη συνέχεια στην παραγωγή.

    Σε ερωτηματολόγιο που στάλθηκε σε 4.487 παραγωγούς σε 34 χώρες, οι ερωτηθέντες έδωσαν στη συγκομιδή του 2023 συνολική βαθμολογία 51 στα 100, τη χαμηλότερη βαθμολογία από το 2018 .

Οι ανατιμήσεις

Προ των πυλών φαίνεται να είναι ανατιμήσεις στην τιμή του ελαιολάδου. Αυτή τη στιγμή οι τιμές του στα ελαιοτριβεία φτάνουν στα μέγιστα επίπεδα.

Αίσθηση έχει προκαλέσει παγκοσμίως η εκτίναξή του κατά 46% σε σχέση με πέρυσι, με την κατάσταση να έχει τάσεις περαιτέρω ανόδου λόγω της ξηρασίας και των ελλείψεων που αποτυπώνονται. Όπως εκτιμάται, η κλιματική αλλαγή αναμένεται να δυσκολέψει την καλλιέργεια των ελαιώνων σε πολλές από τις παραδοσιακά γονιμότερες περιοχές του πλανήτη

 

Άρθρο για την κρίση του ελαιολάδου, τις ευκαιρίες αλλά και τις προκλήσεις των Ελλήνων παραγωγών φιλοξενούν οι Financial Times.

Η επίδραση της υπερθέρμανσης του πλανήτη στο ελαιόλαδο, βασικό στοιχείο της ελληνικής ζωής από τα αρχαία χρόνια, ειναι εμφανής. Οι αποδόσεις των καλλιεργειών έχουν μειωθεί σε ολόκληρη την περιοχή της Μεσογείου τα τελευταία δύο χρόνια λόγω των καιρικών συνθηκών, ενώ οι αγρότες στο νησί της Ρόδου επλήγησαν από την καταστροφή περίπου 50.000 ελαιόδεντρων σε δασικές πυρκαγιές κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Οι τιμές του χύμα ελαιολάδου —που περιγράφεται από τον Όμηρο ως «υγρός χρυσός» έχουν εκτοξευθεί ως αποτέλεσμα με αποτέλεσμα να διπλασιαστούν σε ένα χρόνο σε περίπου 9.000 ευρώ ανά τόνο.

Αυτό με τη σειρά του έχει ωθήσει τις τιμές λιανικής και έχει προκαλέσει αύξηση στις κλοπές ελιάς και ελαιολάδου, μαζί με περιστατικά νοθείας με φθηνότερα προϊόντα. Αλλά η κρίση έχει και μια θετική πλευρά για την Ελλάδα, καθώς η αυξανόμενη αξία του ελαιολάδου τους ωθεί τους επιχειρηματίες να το διαθέσουν ως προϊόν πολυτελείας στις ξένες αγορές αντί να αφήσουν γνωστές ισπανικές και ιταλικές μάρκες να επωφεληθούν από τις μεγάλες αγορές του υψηλής ποιότητας λαδιού.

Οι ελιές έχουν βαθιές ρίζες στην ελληνική ιστορία και μυθολογία. Ο θρύλος λέει ότι η Αθήνα ονομάστηκε έτσι επειδή όταν ο Ποσειδώνας και η Αθηνά ανταγωνίζονταν για την εύνοια της πόλης, η προσφορά μιας ελιάς για την Ακρόπολη από τη θεά της σοφίας λέγεται ότι επικράτησε στην πηγή αλμυρού νερού που πρόσφερε ο θεός της θάλασσας.

Η πρόσφατη άνοδος των τιμών, ωστόσο, αρχίζει να διαταράσσει το εμπόριο της ελιάς στο κέντρο της ελληνικής ζωής. Ο Μητσέας είπε ότι του έκλεψαν το μύλο - οι κλέφτες πήραν 100 λίτρα λάδι αξίας εκατοντάδων ευρώ - για πρώτη φορά στην καριέρα του.
Μερικοί αγρότες έχουν προμηθευτεί GPS κρυμμένα σε πλαστικές ελιές για να παρακολουθούν κλοπές των καλλιεργειών τους και τα σούπερ μάρκετ έχουν αρχίσει να τοποθετούν αντικλεπτικούς μηχανισμούς σε δοχεία ελαιολάδου σαν να ήταν μπουκάλια ουίσκι ή ακριβό κρασί.

Μέχρι πέρυσι, οι αρχές δεν διατηρούσαν καν ξεχωριστά στοιχεία για κλοπές ελαιολάδου γιατί ήταν τόσο σπάνιες. «Τώρα, γίνονται τρία ή τέσσερα περιστατικά την εβδομάδα», είπε η Κωνσταντίνα Δημογλίδου, εκπρόσωπος της ελληνικής αστυνομίας. «Δεν έχουμε ξαναδεί τέτοια περιστατικά κλοπής». 

Ο αντίκτυπος του κλίματος και η άνοδος των τιμών έχουν ωθήσει ωστόσο τους Έλληνες να σκεφτούν πώς θα αντλήσουν περισσότερη αξία από μια καλλιέργεια που εδώ και καιρό θεωρείται δεδομένη, μια ευκαιρία που ενισχύθηκε από τη σχετικά καλή σοδειά της Ελλάδας την προηγούμενη σεζόν.

Η Ελλάδα, ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός στον κόσμο, παραδοσιακά πουλάει χύμα ελαιόλαδο υψηλής ποιότητας στους μεγαλύτερους ανταγωνιστές της Ισπανία και Ιταλία, οι οποίοι το εμφιαλώνουν και το πωλούν στους καταναλωτές παγκοσμίως. Και στο εσωτερικό, οι Έλληνες αποκτούν το μεγαλύτερο μέρος του δικού τους οικιακού ελαιολάδου από μια αφορολόγητη άτυπη αγορά αξίας 500 εκατομμυρίων ευρώ. Το κρίσιμο συστατικό της ελληνικής κουζίνας συνοδεύεται συνήθως με περιορισμένο ποιοτικό έλεγχο σε μπουκάλια χωρίς ετικέτα, κονσέρβες ή πλαστικά δοχεία από συγγενείς ή φίλους με ελαιώνα. Τέτοιες πωλήσεις αποτελούν πλέον αντικείμενο διαπραγμάτευσης μέσω πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης.

Ο Εμμανουήλ Γιαννούλης, πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ελαιολάδου, είπε ότι ποσότητα ελαιολάδου ήταν νοθευμένη με άλλα προϊόντα - ένα πρόβλημα που μπορεί να επιδεινωθεί καθώς αυξάνονται οι τιμές και περισσότερα από τα δύο τρίτα του τυχαίου δείγματος λαδιού δεν πληρούν τα ελληνικά πρότυπα ποιότητας.

Περίπου το 82% των 300.000 τόνων τυπικής ετήσιας παραγωγής λαδιού της Ελλάδας είναι ωστόσο εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο υψηλής ποιότητας, το οποίο χρησιμοποιείται σε μεγάλο βαθμό όχι για επώνυμες ελληνικές εξαγωγές αλλά από Ιταλούς και Ισπανούς παραγωγούς για να δώσουν γεύση στο δικό τους λάδι, σύμφωνα με τον Γιώργο Οικονόμου, γενικός διευθυντής του Sevitel, ενός ομίλου εταιρειών ελαιολάδου με έδρα την Αθήνα. «Ας μην κατηγορούμε τους κακούς Ισπανούς και Ιταλούς, αλλά τη δική μας αδυναμία να προσθέσουμε αξία στο ελληνικό ελαιόλαδο και να το πουλήσουμε», είπε.

Μεταξύ εκείνων που έχουν παρατηρήσει τις αναξιοποίητες εμπορικές δυνατότητες του ελληνικού ελαιολάδου είναι ο Γιάννης Βαρδής, ένας δικηγόρος ακινήτων με έδρα τη Νέα Υόρκη που άρχισε να το εισάγει στις ΗΠΑ. «Ήθελα να δώσω στο ελληνικό ελαιόλαδο την αξία που του αναλογεί γιατί είδα πώς άλλοι εκμεταλλεύονταν αυτό το μοναδικό προϊόν», είπε. Το 2018 επέστρεψε στη Σπάρτη, τη γενέτειρά του, για να φτιάξει το μεγαλύτερο εργοστάσιο της περιοχής και μια μάρκα που ονομάζεται Sparta Gourmet, που εξάγει ελαιόλαδο και επεξεργάζεται ελιές Καλαμών για κατανάλωση.

«Όταν οι τιμές κορυφώθηκαν πέρυσι, οι Ιταλοί ομόλογοί μου με παρότρυναν να τους πουλήσω χύμα για να αυξήσω τα κέρδη μου», είπε ο Bardis. «Αντίθετα, επέλεξα να διατηρήσω τις τιμές μου ανταγωνιστικές και να βγω σε νέες αγορές για να διατηρήσω το λακωνικό [σπαρτιατικό] λάδι ως εμφιαλωμένο προϊόν».

Η Χριστίνα Στριμπάκου, ιδιοκτήτρια του LIÁ, ενός βραβευμένου ελαιολάδου υψηλής ποιότητας, είναι άλλη μια επιχειρηματίας που θέλει να δει ελληνικά προϊόντα σε καταστήματα τροφίμων στο εξωτερικό. Επίσης λυπάται για την ελληνική τάση εξαγωγής χύμα ελαιολάδου, ειδικά πέρυσι, όταν η ισπανική και η ιταλική παραγωγή μειώθηκε κατά 40% λόγω ακραίων ξηρασιών, ενώ η Ελλάδα είχε μια καλή χρονιά με 350.000 τόνους παραγωγής.

«Αντί να εκμεταλλευτούμε την έλλειψη ιταλικών και ισπανικών προϊόντων και να τοποθετήσουμε το ελληνικό μας ελαιόλαδο στα ράφια των διεθνών σούπερ μάρκετ, απλώς τους βοηθάμε να διατηρήσουν τη θέση τους πουλώντας τους χύμα», είπε η Στριμπάκου. Μετά από χρόνια σκληρής δουλειάς με μια οικογενειακή επιχείρηση 2.500 ελαιόδεντρων, κατάφερε να τοποθετήσει το λάδι της ως επώνυμο προϊόν στα ράφια κορυφαίων καταστημάτων όπως το Waitrose του Ηνωμένου Βασιλείου. «Οι Έλληνες παραγωγοί δίνουν προτεραιότητα στα άμεσα κέρδη χωρίς να επενδύσουν στο μέλλον», παραπονέθηκε.

Ακόμη και όταν οι τιμές είναι υψηλές, ωστόσο, δεν είναι εύκολο να ιδρύσεις μια εξαγωγική επιχείρηση. Ο Σπύρος Παπαδάτος, πρώην διεθνής διαιτητής ποδοσφαίρου που κάποτε επέβλεπε αστέρια όπως ο Ντέιβιντ Μπέκαμ, άλλαξε καριέρα για να επιστρέψει στη Σπάρτη και να επιβλέπει τον ελαιώνα του πατέρα του, αλλά είπε ότι είχε αποθαρρυνθεί να επενδύσει στην εμφιάλωση και την εξαγωγή λαδιού λόγω της αύξησης του κόστους εργασίας, καυσίμων και λιπασμάτων.

Ο Φίλιππος Παπαστράτος, ένας άλλος παραγωγός που κάποτε έφτιαχνε και εξήγαγε πετρέλαιο από το νησί της Αίγινας, νότια της Αθήνας, είπε ότι έπρεπε να κλείσει την επιχείρησή του φέτος λόγω των αυξανόμενων δαπανών. Παρά την εξέχουσα θέση του στην καθημερινή ζωή, το ελαιόλαδο δεν τυγχάνει της προσοχής που του αξίζει από τους Έλληνες, είπε ο Οικονόμου. «Είναι λυπηρό γιατί επί δεκαετίες συζητούσαμε τα ίδια προβλήματα και τώρα επιδεινώνονται από τον αυξανόμενο αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής».

 

Εκτενές άρθρο για το ελαιόλαδο και την τιμή που συνεχώς καταγράφει άνοδο δημοσίευσε το CNN το οποίο τονίζει ότι η αγορά ελαιόλαδου εκτιμάται σε 22,3 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022 και αναμένεται να αυξηθεί εκθετικά κατά την επόμενη δεκαετία, καθώς αποτελεί βασικό συστατικό της μεσογειακής διατροφής και κουλτούρας εδώ και χιλιετίες.

Απάτες στην πώληση του «υγρού χρυσού»

Όπως σημειώνει το CNN, πίσω από τα πιο δημοφιλή εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα στον κόσμο -που παράγονται στην Ιταλία, την Ισπανία και την Ελλάδα- υπάρχουν εξίσου επικερδείς εγκληματικές επιχειρήσεις που εξαργυρώνουν τη χρυσοθηρία, πουλώντας ψεύτικο υγρό χρυσό που χρησιμοποιεί ηλιέλαιο, λάδι κανόλα ή ακόμη και λαμπέλαιο για να δημιουργήσει ένα προϊόν που μπορεί να πωλείται στη λιανική έως και 30 δολάρια το λίτρο στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Στα τέλη Νοεμβρίου, οι αρχές της Ισπανίας και της Ιταλίας που συνεργάζονται με την Europol της ΕΕ δήλωσαν ότι συνέλαβαν 11 άτομα που συνδέονται με μια τέτοια εγκληματική συμμορία, δεσμεύοντας 12 βαρέλια που περιείχαν περίπου 260.000 λίτρα νοθευμένου, ή μη παρθένου ή εξαιρετικά παρθένου ελαιόλαδου.

Κατάσχεσαν επίσης επιπλέον 5.200 λίτρα ελαιόλαδου ποιότητας που ήταν έτοιμο για εξαγωγή. Οι αρχές δήλωσαν ότι ήταν «ακατάλληλο για κατανάλωση», παρά την ψευδή επισήμανση που ισχυριζόταν ότι το λάδι ήταν 100% ιταλικό ή ισπανικό.

Οι αρχές βρήκαν επίσης 91.000 ευρώ (σχεδόν 100.000 δολάρια) σε μετρητά, τέσσερα πολυτελή οχήματα, παραποιημένες ετικέτες και έγγραφα που ανέφεραν ότι το λάδι ήταν ισπανικής και ιταλικής παραγωγής, ενώ οι δοκιμές δειγμάτων αποκάλυψαν ότι ήταν πιο πιθανό να παρασκευάζεται από την ανάμειξη υποπροϊόντων ελαιολάδου με άλλα είδη λαδιού.

Οι λόγοι που οδηγούν στις απάτες

«Ένα μείγμα διαφόρων παραγόντων, όπως ο γενικός πληθωρισμός των τιμών, η μειωμένη παραγωγή ελαιόλαδου και η αυξανόμενη ζήτηση, δημιούργησαν το τέλειο έδαφος για τους δόλιους παραγωγούς», σύμφωνα με ανακοίνωση της Europol.

«Δυστυχώς, η πλαστογράφηση του έξτρα παρθένου ελαιόλαδου είναι μια συνήθης πρακτική, γι' αυτό και η καταπολέμησή της αποτελεί προτεραιότητα για την επιβολή του νόμου - ιδίως στις χώρες παραγωγής», πρόσθεσε η υπηρεσία επιβολής του νόμου.

Η μέθοδος των απατεώνων

Η πρόσμιξη ελαιόλαδου υψηλής ποιότητας με προϊόντα χαμηλότερης ποιότητας έχει γίνει κοινή πρακτική, καθώς η αυξανόμενη ζήτηση για εξαγωγές ελαιόλαδου από τη Μεσόγειο αντισταθμίζεται από τα χαμηλότερα ποσοστά παραγωγής που οδηγούνται από τις όλο και πιο σκληρές καιρικές συνθήκες, αναφέρει η Coldiretti, η κύρια αγροτική οργάνωση της Ιταλίας.

Οι απατεώνες χρησιμοποιούν επίσης όλο και περισσότερο χλωροφύλλη ή β-καροτίνη για να χρωματίσουν το λάδι με τις χαρακτηριστικές πράσινες ή βουτυρένιες κίτρινες αποχρώσεις του.

Το 2023, η παραγωγή ελαιόλαδου στη Μεσόγειο μειώθηκε κατά 41%, δήλωσε ο Coldiretti. Μια εξαιρετικά υγρή άνοιξη σήμαινε ότι τα ελαιόδεντρα άνθισαν λιγότερο και η ζέστη ρεκόρ το καλοκαίρι συρρίκνωσε τις ελιές που αναπτύχθηκαν.

Αυτό άφησε τους παραγωγούς να μην μπορούν να ανταποκριθούν στη ζήτηση της αγοράς.

Η «αγροτική μαφία»

Η λεγόμενη «αγροτική μαφία» στις ελαιοπαραγωγικές περιοχές της Μεσογείου έχει κινηθεί για να καλύψει τα κενά στην προσφορά, αναπτύσσοντας τις ψεύτικες επιχειρήσεις έξτρα παρθένου ελαιόλαδου.

«Η ανάμειξη ελαιόλαδου ποιότητας καταναλωτή με εναλλακτικά προϊόντα χαμηλότερης ποιότητας επέτρεψε στους εγκληματίες να προσφέρουν ανταγωνιστικές τιμές, ενώ εισέρχονταν σε νόμιμες αλυσίδες εφοδιασμού», αναφέρει η Europol.

«Αυτή η παράνομη πρακτική μπορεί όχι μόνο να προκαλέσει κίνδυνο για τη δημόσια υγεία, αλλά και να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και να έχει έτσι περαιτέρω οικονομικές επιπτώσεις», προειδοποιεί η ανακοίνωση.

Έξαρση των περαστικών κλοπής ελιών

Αν και τα παραποιημένα προϊόντα τους απέχουν πολύ από το να είναι αυθεντικά, οι εγκληματικές συμμορίες χρειάζονται ποιοτικές ελιές για το βασικό λάδι που χρησιμοποιείται για τη δημιουργία των μειγμάτων τους.

Αυτό έχει οδηγήσει σε έξαρση της κλοπής ολόκληρων ελαιόδεντρων ή παραγωγικών κλαδιών. Στην Ελλάδα και την Ιταλία, οι κλέφτες παίρνουν τακτικά αλυσοπρίονα σε αρχαία δέντρα για να κλέψουν κλαδιά γεμάτα ελιές.

 

Η συγκομιδή της ελιάς είναι μια ευαίσθητη διαδικασία, οπότε η κλοπή ολόκληρων δέντρων ή κλαδιών είναι ευκολότερη από το μάζεμα του καρπού, παρόλο που συχνά αφήνει τα δέντρα βαριά κατεστραμμένα.

Οι αρχές στην Ελλάδα, την Ισπανία και την Ιταλία ανέφεραν επίσης αυξημένα περιστατικά διαρρήξεων αποθηκών ελιάς και καταστροφής εξοπλισμού συγκομιδής σε μια προσπάθεια να καθυστερήσει η συγκομιδή ώστε οι κλέφτες να πάρουν τις ελιές αντί για αυτές.

Οι ισπανικές και ιταλικές αρχές που έκαναν τις πρωτοποριακές συλλήψεις τον Νοέμβριο δήλωσαν ότι οι έρευνες ξεκίνησαν μετά τον εντοπισμό «ανωμαλιών». Σε αυτές περιλαμβανόταν μια αναφορά για την είσοδο ενός φορτηγού με ελαιόλαδο κατώτερης ποιότητας σε μια μονάδα παραγωγής όπου παράγονταν λάδι που προοριζόταν για εξαγωγή.

Το ελαιόλαδο είναι ένα από τα τρόφιμα με τις περισσότερες παραπλανητικές ετικέτες στην Ευρώπη και ένα από τα πιο συχνά ερευνώμενα, σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2022.

Η απάτη με το ψεύτικο ελαιόλαδο καθοδηγείται από τη ζήτηση, λέει ο Coldiretti.

Οι τιμές του έξτρα παρθένου ελαιολάδου δεν είναι πιθανό να πέσουν σύντομα, παρά την κακή συγκομιδή του 2023. Μετά από μια ισπανική ξηρασία το 2022, οι τιμές του ελαιολάδου από την Ισπανία (ο μεγαλύτερος παραγωγός έξτρα παρθένου ελαιολάδου στον κόσμο) αυξήθηκαν κατά περισσότερο από 80%, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η τιμή του ιταλικού ελαιολάδου αυξήθηκε κατά 66%, παρόλο που η περσινή συγκομιδή δεν ήταν κάτω του μέσου όρου.

Φέτος και οι δύο χώρες υπέστησαν σοβαρές ελλείψεις στην παραγωγή, γεγονός που σημαίνει ότι οι τιμές για την εξαγωγική περίοδο του 2024 αναμένεται να αυξηθούν ακόμη περισσότερο, καθιστώντας την αγορά ακόμη πιο ελκυστική για τους εγκληματίες.

https://www.ethnos.gr/World/article/292678/mastigaseolhthneyrophoiapatesstoelaioladoposhagrotikhmafiaexapatakatanaloteskaiparagogoys

 

ferriesingreece2

kalimnos

sportpanic03

 

 

eshopkos-foot kalymnosinfo-foot kalymnosinfo-foot nisyrosinfo-footer lerosinfo-footer mykonos-footer santorini-footer kosinfo-foot expo-foot