Α. Τον Ιούλιο φέτος συμπληρώνονται 70 χρόνια από την αναγκαστική αποστολή του συνόλου της Εβραϊκής κοινότητας Κω (104 ψυχές) στο Άουσβιτς, Ιούλιος 1944, λίγο πριν την ήττα των δυνάμεων του Γερμανικού φασισμού, γεγονός που οδήγησε στην εξαφάνιση της μικρής αλλά δραστήριας και οικονομικά εύρωστης Ιουδαϊκής κοινότητας της πολυ-πολιτισμικής Κω. Για τα ιστορικά γεγονότα έχουν γραφτεί αρκετά και βρίσκονται εύκολα στο διαδίκτυο.
Προγραμματίζονται εκδηλώσεις στην Ρόδο, όπου έχει απομείνει μια μικρή κοινότητα Εβραίων-Ελλήνων πολιτών, που θα μεταφερθούν και στην πόλη μας.  Γι αυτό εδώ και καιρό προσπαθούν να περιποιηθούν το Εβραϊκό νεκροταφείο. Επισκευάστηκαν μερικά ταφικά μνημεία και προγραμματίζεται η κατασκευή ενός οβελίσκου στην μνήμη της τοπικής κοινότητας.  Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 παρακολουθήσαμε την τελευταία εβραϊκή ταφική διαδικασία του Μισέλ Μενασσέ, απόγονου μιας μεγάλης οικογενείας και η φθορά του χρόνου και η απουσίας της τοπικής Εβραϊκής κοινότητας είναι χαραγμένη για τα τελευταία ίχνη της.
 
---Τα ηλίθια φασιστικά συνθήματα που κατά καιρούς γράφτηκαν στους τοίχους του νεκροταφείου και η κατάσταση κατεδάφισης και αποδιοργάνωσης των πετρόχτιστων τοίχων και των ορθομαρμαρώσεων μερικών τάφων, δημιουργούν την εντύπωση ακραίων αντισημιτικών συμπεριφορών, και δυστυχώς χρεώνονται συνολικά στην πολιτιστική ανωριμότητα της κοινωνίας μας.
 
---Η κατάσταση εγκατάλειψης της Εβραϊκής Συναγωγής, οι αποτυχημένες εσωτερικές παρεμβάσεις και η ελάχιστη ένταξη της στην ζωή της πόλης μας, χρεώνονται στις δημοτικές αρχές, οι οποίες δεν σεβάστηκαν τους όρους του συμβολαίου παραχώρησης της στον Δήμο μας.
 
Β. Τελευταία η δημοτική αρχή κάνει κάποιες προσπάθειες βελτίωσης της κινητικότητας της. Θα μπορούσε ερχόμενη σε συνεννόηση με την Εβραϊκή κοινότητα και την αρχαιολογική υπηρεσία να βοηθήσει με την συμμετοχή στις προγραμματισμένες εκδηλώσεις διαπολιτισμικού και διεθνιστικού ενδιαφέροντος. Μα, αν αυτό δεν μπορεί να γίνει για διαφόρους λόγους, έχει καθήκον να επισκευάσει τους σοβάδες, τις σιδεριές, τον περιβάλλοντα χώρο και το εσωτερικό  της Συναγωγής, ευπρεπίζοντας τον, ώστε να δεχτεί με τον αρμόζοντα σεβασμό τους απογόνους των θυμάτων-δημοτών του και τους συγγενείς τους.
 
Γ. Ο απόστολος Παύλος, σήμερα, σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον σύγχυσης και την απουσίας προοπτικής, μας ξανά είπε: ‘’οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος οὐδὲ Ἕλλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδὲ ἐλεύθερος, οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ  θῆλυ πάντες γὰρ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ ‘’ απορρίπτοντας κάθε δυσμενή διάκριση με κριτήρια τις φυσικές διαφορετικότητες όπως αυτή του γένους και του έθνους. Με την ανάκαμψη των φασιστικών ιδεών στην Ευρώπη και την στροφή σημαντικού ποσοστού της τοπικής κοινωνίας προς την Χρυσή Αυγή, οι εκδηλώσεις μνήμης του τοπικού ‘’ολοκαυτώματος’’ πρέπει να πάρουν διεθνιστική και πατριωτική δημοκρατική διάσταση.
 
Η φιλοπαλαιστινιακή συνείδηση και ο ισραηλινός σκεπτικισμός της ελληνικής κοινωνίας εδράζεται στον δικαιολογημένο ιστορικά αντιαμερικανισμό μας, αλλά και τον σημιτισμό της σημερινής ηγεσίας του κράτους του Ισραήλ, που πρόσφατα μάλιστα, επέλεξε ως πρόεδρο του τον ακροδεξιό πολιτικό Ρεουβέν Ρίβλιν, ο οποίος αναδείχθηκε πολιτικά ως εθνικιστής που απορρίπτει  την δημιουργία ‘’οποιουδήποτε παλαιστινιακού κράτους’’!
 
Άλλο όμως το σημερινό κράτος του Ισραήλ και άλλο ο πολύπαθος Εβραϊκός Λαός και το παγκόσμιο Εβραϊκό έθνος που τόσα πολλά έχει προσφέρει στην ανθρωπότητα!
 
Η κοινωνία του νησιού μας θα καλωσορίσει τις εκδηλώσεις της Εβραϊκής Κοινότητας με την σκέψη: ’’ποτέ πια φασισμός’’.
 
Ν. Μυλωνάς