Παρά τις φήμες για άγαλμα της θεάς Νίκης, ο τάφος δεν επεφύλασσε καμία τέτοια έκπληξη.

 

"Τα ευρεθέντα τμήματα επιτρέπουν την πλήρη αποκατάστασή του", ανακοίνωσε με υπερηφάνεια το υπουργείο Πολιτισμού, αλλά από το σκάμμα του λόφου Καστά έχει αρχίσει τις τελευταίες ημέρες να αναδύεται βαριά ατμόσφαιρα απογοήτευσης, όπως αναφέρει η "Εφημερίδα των Συντακτών", καθώς έχουν κατέβει τα χώματα στο μισό μέτρο από την επιφάνεια του δαπέδου του τρίτου θαλάμου και ο νεκρός είναι άφαντος.

 

Το θύρωμα πλάτους 96 εκατοστών τελικά δεν κρύβει τέταρτο θάλαμο, οπότε επιβεβαιώνεται η άποψη της επικεφαλής των ανασκαφών, Κατερίνας Περιστέρη, ότι ο τρίτος θάλαμος είναι και ο ταφικός, είναι δηλαδή ο τελευταίος.

 

Όσο υποχωρούν τα χώματα, όμως, δεν παρουσιάζεται κάτι άξιο λόγου. Δεν υπάρχει νεκρική κλίνη, δεν υπάρχει σαρκοφάγος, δεν υπάρχει μαρμάρινος θρόνος και έτσι δεν υπάρχουν -συνολικά- τα στοιχεία εκείνα που θα δώσουν ταυτότητα στο μνημείο.

 

Όσο για το θύρωμα, η επίσημη θέση του υπουργείου Πολιτισμού είναι: "Η υπόθεση εργασίας που είχε λεχθεί, βάσει γεωλογικής και σπηλαιολογικής έρευνας, ότι υπάρχει πιθανόν θύρωμα εντός του τρίτου θαλάμου 0,96 πλάτους, δεν επιβεβαιώνεται από την ανασκαφική εργασία. Η λαθεμένη εντύπωση δόθηκε καθώς στο σημείο αυτό έχει αφαιρεθεί μαρμάρινος ορθοστάτης".

news.gr

Σε πυρετώδεις ρυθμούς συνεχίζουν οι ανασκαφές στον τύμβο Καστά από την Κατερίνα Περιστέρη και τους συνεργάτες της. Δεν αποκλείεται μάλιστα να έχουμε νέες ανακοινώσεις ακόμα και μέσα στο Σαββατοκύριακο.
 
Τη στιγμή που όλο το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στο παιχνίδι πιθανοτήτων για το ποιος είναι ο ένοικος του τάφου, ουσιαστικά η διεπιστημονική ομάδα Περιστέρη, έχει στρέψει την προσοχή της στον τέταρτο θάλαμο.
 
Ακόμα πάντως δεν έχει διαπιστωθεί αν πρόκειται για κύριο δωμάτιο ή απλά για προθάλαμο.

 

Το αργότερο στα μέσα της εβδομάδας θα έχει ανοιχτεί η μικρή πύλη που οδηγεί προς τα έγκατα του τάφου, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αρχαιολόγων.

Χωροταξικά η απόσταση αυτή εκτιμάται στο ένα μέτρο και τα περισσότερα στοιχεία συγκλίνουν στo γεγονός ότι πρόκειται για κλίμακα παρά για κεκλιμένη επιφάνεια.

Ο τρίτος θάλαμος έχει δάπεδο κατηφορικό και μέσα στην επόμενη εβδομάδα θα έχει απελευθερωθεί από το χώμα, ενώ οι ανασκαφείς περιμένουν να δουν αν υπάρχει ράμπα ή σκάλα.

 

Επειδή η πόρτα στον τέταρτο διαφραγματικό τοίχο είναι έκκεντρη, οι μηχανικοί περιμένουν σκάλα με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως να είναι κατά κάποια έννοια στριφογυριστή.

 

Από την άλλη οι γεωλόγοι περιμένουν ο τάφος να είναι μέσα σε βράχο με οροφή καμαρωτή για λόγους στατικότητας.

Για αυτό ακριβώς το λόγο οι εργασίες γίνονται με λίγα άτομα να βρίσκονται εντός του συγκεκριμένου χώρου, η ομάδα εργάζεται σε «συνθήκες σπηλαίου», όπως χαρακτηριστικά είχε δηλώσει η κ. Περιστέρη.

 

Γεωλόγοι, πιστεύουν πως - για λόγους στατικότητας - ο τέταρτος θάλαμος θα πρέπει να έχει κατασκευαστεί σε φυσικό βράχο, στον οποίο έχει σκαφτεί ακόμα και η οροφή του, η οποία ίσως έχει σχήμα καμάρας, ενώ δίνουν αρκετές πιθανότητες στην άποψη που αναφέρει ότι από το συγκεκριμένο σημείο ξεκίνησε να κατασκευάζεται το μνημείο.

 

Πάντως ο συνδυασμός της σπασμένης μαρμάρινης θύρας και του μικρού ανοίγματος ψηλά στον τέταρτο διαφραγματικό τοίχο, ενισχύει το ενδεχόμενο των διαδοχικών τυμβωρυχιών, χωρίς όμως και αυτό να είναι δεδομένο καθώς υπάρχει το ενδεχόμενο οι διάφορες ζημιές να προήλθαν τόσο από σεισμούς που έπληξαν την περιοχή όσο και σε οβίδες του βουλγαρικού στρατού, μία μονάδα του οποίου βρισκόταν στην περιοχή το 1913.

news.gr

Το θέμα αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς, όπως έχει ανακοινωθεί από την ανασκαφική ομάδα, η είσοδος στον τρίτο θάλαμο θα γίνει μέσω του θυρώματος που υπάρχει στον τρίτο διαφραγματικό τοίχο. Αυτό το θύρωμα αποκαλύπτεται σιγά σιγά και όλοι ελπίζουν ότι από σήμερα, ή το αργότερο από αύριο, θα είναι δυνατές οι εργασίες στον επόμενο θάλαμο.

 

Μέσα στο Σαββατοκύριακο το ύψος των χωμάτων που βρίσκονται μπροστά από τον διαφραγματικό τοίχο κατέβηκε αρκετά. Στόχος ήταν να φτάσει στο μισό. Εκεί θα πρέπει να σταματήσει η αποχωμάτωση, γιατί προκειμένου να συνεχιστεί πρέπει να ξεκινήσουν οι αποχωματώσεις στον επόμενο θάλαμο, ώστε να μοιραστούν τα φορτία και να μην έχουμε καταρρεύσεις. Εφόσον η δίοδος ελευθερωθεί αρκετά, θα ξεκινήσουν οι υποστυλώσεις στον τρίτο θάλαμο, στον οποίο πρέπει να τοποθετηθούν πρώτα τα υλικά για τις σκαλωσιές και τα πατάρια, δηλαδή σωλήνες και μαδέρια.

 

Εν τω μεταξύ, έχει απελευθερωθεί από τα χώματα ολόκληρος ο πρώτος θάλαμος, που βρίσκεται ακριβώς πίσω από τα ανάγλυφα των σφιγγών. Το μαρμαροθετημένο δάπεδο που αποκαλύφθηκε έχει καλυφθεί, όπως έγραψε το «Εθνος», με ειδικό υλικό για να μη φθείρεται από τα πατήματα των μελών του συνεργείου και από το χώμα που μεταφέρεται. Θα μείνει καλυμμένο μέχρι το τέλος της ανασκαφής, αφού προς το παρόν δεν έχει κάποιο μυστικό να αποκαλύψει στους αρχαιολόγους - κάποιες φορές τα δάπεδα έχουν σκηνές από ψηφιδωτά, οι οποίες μπορεί να παρουσιάζουν κάτι σχετικό με τη ζωή του νεκρού.

Με την αποκάλυψη του βάθρου των καρυατίδων οι επιστήμονες δεν έμαθαν κάτι καινούργιο, καθώς δεν εντοπίστηκαν στοιχεία που να βοηθούν στη χρονολόγηση
Με την αποκάλυψη του βάθρου των καρυατίδων οι επιστήμονες δεν έμαθαν κάτι καινούργιο, καθώς δεν εντοπίστηκαν στοιχεία που να βοηθούν στη χρονολόγηση

Με την αποκάλυψη και του βάθρου των καρυατίδων οι επιστήμονες δεν έμαθαν κάτι καινούργιο. Επιβεβαίωσαν τα όσα ήδη γνώριζαν, ότι για την κατασκευή του τάφου έχει χρησιμοποιηθεί εξαιρετικής ποιότητας μάρμαρο, όμως δεν εντόπισαν κάποιο στοιχείο που θα τους βοηθούσε περαιτέρω στη χρονολόγηση, όπως ανάγλυφη παράσταση ή κυμάτιο.

Το θύρωμα του τρίτου θαλάμου έχει αρχίσει να ξεπροβάλλει. Είναι κι αυτό καμωμένο από εξαιρετικό υλικό, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει φανεί ότι έχει κάποιο ανάγλυφο διακοσμητικό στοιχείο επάνω του. Χωρίς παραστάσεις φαίνεται πως είναι και οι επενδυμένοι με μάρμαρο τοίχοι του δευτέρου θαλάμου.

 

Ολοι ελπίζουν πως αν τις επόμενες ημέρες εξασφαλιστεί η σωστή υποστύλωση του τρίτου θαλάμου, του οποίου ο θόλος είναι «σε κατάσταση οριακής ισορροπίας» σύμφωνα με το υπουργείο Πολιτισμού, θα ανιχνευθούν σύντομα τα βασικά χαρακτηριστικά του τρίτου θαλάμου. Οι ανασκαφείς θα δουν τι έχει τελικά προς την πλευρά του τέταρτου θυρώματος, αν είναι σκάλα ή ράμπα.

 

Σε φυσικό βράχο
Σύμφωνα με γνώστες των μακεδονικών τάφων, το ύψος του συγκεκριμένου θυρώματος θα πρέπει να φτάνει περίπου τα δύο μέτρα, να είναι δηλαδή το μισό από τα όσα βρέθηκαν μέχρι τώρα και περίπου το διπλάσιο από το άνοιγμα, όπως συμβαίνει με αυτού του είδους τα μνημεία. Επίσης, το γεγονός ότι το τελευταίο αυτό θύρωμα είναι έκκεντρο, ίσως δείχνει πως ο επόμενος θάλαμος είναι σκαμμένος σε φυσικό βράχο. Αυτό συνέβαινε συχνά κατά την αρχαιότητα, κυρίως για στατικούς λόγους. Σε αυτήν την περίπτωση ο σπηλαιολόγος, που έχει κληθεί να βοηθήσει στην Αμφίπολη, θα μπορέσει να κάνει σωστή εκτίμηση της κατάστασης.

 

Μέχρι στιγμής δεν έχει εντοπιστεί το παραμικρό κινητό εύρημα, κάτι που σίγουρα δεν είναι συνηθισμένο. Ωστόσο, τα χώματα της ανασκαφής κοσκινίζονται και εφόσον βρεθεί κάποιο που να είναι από οργανικά υλικά, θα σταλεί για χρονολόγηση στο εξωτερικό. Υπενθυμίζουμε πως τα νομίσματα και τα κεραμικά αγγεία είναι όσα κατ' εξοχήν βοηθούν στη χρονολόγηση. Μέχρι στιγμής τίποτα από τα δύο δεν έχει βρεθεί μέσα στον τάφο, ώστε να θεωρηθεί ότι εντοπίστηκε σε κλειστό και αδιατάρακτο σύνολο και να ληφθεί υπόψη στη χρονολόγηση

 

 

- Δεν μοιάζει με κανέναν άλλο γνωστό τάφο αυτός στην Αμφίπολη λένε οι επιστήμονεςΕίναι δεδομένο πλέον πως όποιος διατυπώνει άποψη για το τι και το πως σε ό,τι αφορά στον τάφο της Αμφίπολης έχει πολύ μεγάλες πιθανότητες να εκτεθεί.

 

Ανά ημέρα σχεδόν τα δεδομένα αλλάζουν με τους αρχαιολόγους να πέφτουν από την μια έκπληξη στην άλλη.

Μετά τις Σφίγγες, περάσαμε στις μοναδικής ομορφιάς “Καρυάτιδες”, αλλά και πάλι το μνημείο δεν είχε αποκαλύψει όλα του τα μυστικά. Αντίθετα ούτε ο επόμενος θάλαμος ήταν ο νεκρικός.

 

Ήδη έχουν αποκαλυφθεί σχεδόν ολοκληρωτικά τρεις θάλαμοι αλλά οι αρχαιολόγοι να και είναι βέβαιοι ότι πρόκειται για μακεδονικού τύπου τάφο του 4ου π.Χ. αιώνα ακόμη δεν έχουν βρεθεί μπροστά στη μεγαλοπρεπή είσοδο του νεκρικού θαλάμου.

 

Αυτή τη φορά η έκπληξη ήρθε από τους κατασκευαστές του τάφου που στον τέταρτο κατά σειρά τοίχο του τάφου επέλεξαν να μην βάλουν μια μεγαλοπρεπή είσοδο όπως έκαναν με τις σφίγγες ή τις Καρυάτιδες. Αντίθετα όχι στο κέντρο του θαλάμου, αλλά κάπως πιο αριστερά έφτιαξαν μια ταπεινή κοντή είσοδο χωρίς αγάλματα ή άλλα εντυπωσιακά διακοσμητικά στοιχεία.

 

Μάλιστα αυτή η τέταρτη κατά σειρά πύλη έχει το σχεδόν το μισό ύψος απ' όλες τις προηγούμενες, λίγο κάτω από ένα μέτρο, ενώ όλες οι άλλες είναι 1,68μ.

Ακόμη τα χώματα δεν έχουν αφαιρεθεί. Η πύλη καλύπτεται όπως φαίνεται και στις φωτογραφίες σχεδόν ως πάνω.

 

Μπορεί να οδηγεί είτε σε τέταρτο θάλαμο, μπορεί όμως να είναι και η αρχή ενός κατηφορικού διαδρόμου.

 

Να είναι επί της ουσίας μια ακόμη είσοδος αυτή τη φορά προς ένα υπόσκαφο τμήμα του τάφου.

 

Οι αρχαιολόγοι κρατούν την ανάσα τους.

 

Περιμένουν να αποκαλύψουν εκατοστό το εκατοστό την αλήθεια.

 

Ακόμη δεν μπορούν να πουν ότι είναι κοντά στον επιφανή νεκρό που τάφηκε με αυτές τις μοναδικές τιμές.

 

Για να βεβαιωθούν, εάν πρόκειται για μακεδονικού τύπου ταφή, θα πρέπει να βρεθούν μπροστά σε ια πύλη. Μια βαριά μαρμάρινη πόρτα που θα οδηγεί στον προθάλαμο και τον νεκρικό θάλαμο όπως σε εκατοντάδες άλλους μακεδονικούς τάφους που έχουν εντοπιστεί και έχουν ανασκαφεί.

Θα γίνει έτσι;

 

Κανείς δεν γνωρίζει. Ο τάφος της Αμφίπολης συνεχώς μας εκπλήσσει, τα στοιχεία του είναι μοναδικά και δεν έχουν αντίστοιχο σε κανένα άλλο μνημείο.

Νewsit.gr