Οταν πριν από περίπου δυόμισι χρόνια εγκαινιαζόταν στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο η έκθεση «Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων: Το Πλοίο, οι Θησαυροί, ο Μηχανισμός» που ολοκληρώνεται την Κυριακή 29 Ιουνίου, λίγοι είχαν φανταστεί ότι η τεράστια απήχησή της θα έσπαγε τα σύνορα της Ελλάδας και θα δημιουργούσε τις προϋποθέσεις για την επιστροφή επιστημόνων και αρχαιολόγων στον τόπο, που βυθίστηκε το αρχαίο πλοίο.
 
Στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε χθες με αφορμή την επικείμενη λήξη της έκθεσης, στην οποία μίλησαν ο αναπληρωτής διευθυντής του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου Δρ Γεώργιος Κακαβάς, ο ακαδημαϊκός καθηγητής Θεοδόσιος Τάσιος, ο διευθυντής του Αρχαιολογικού Μουσείου της Βασιλείας Dr Andrea Bignasca καθώς η έκθεση θα ταξιδέψει στην Ελβετία το 2015, και ο υπεύθυνος ερευνητής του Ωκεανογραφικού Ινστιτούτου «Woods Hole», Dr. Brendan Foley, ανακοινώθηκε ότι θα γίνει μια σπουδαία επιστημονική αποστολή που θα διαρκέσει από τις 15 Σεπτεμβρίου ώς και τις 15 Οκτωβρίου και θα συγκεντρώσει στα Αντικύθηρα, Ελληνες και ξένους ειδικούς.
 
Με τη συνδρομή της τελευταίας λέξης της τεχνολογίας θα κατεβούν εκ νέου στον βυθό, με μεγάλες προσδοκίες.
 
Ποιες είναι αυτές; Να βρεθούν και άλλα αρχαιολογικά ευρήματα και υπολείμματα του μηχανισμού, καθώς η πρώτη έρευνα που είχαν κάνει οι Συμιακοί σφουγγαράδες το 1900-1901 με τη βοήθεια του τότε Βασιλικού Ναυτικού αλλά και εκείνη που έκανε ο Κουστώ το 1976 υπό την εποπτεία του ελληνικού κράτους επικεντρώθηκαν σε επιφανειακά ευρήματα του ρωμαϊκού ναυαγίου. Ομως σήμερα, έπειτα από νέες έρευνες που έγιναν το 2012 και το 2013 με τη βοήθεια του Woods Hole Oceanographic Institution και τη διεύθυνση της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων (της οποίας επικεφαλής είναι η δραστήρια Αγγελική Σίμωση), στην ευρύτερη περιοχή από τις χερσονήσους της Γραμβούσας και του Ροδωπού μέχρι τα Αντικύθηρα, έφερε στο φως νέα δεδομένα. Το εντυπωσιακότερο είναι η πιθανή ύπαρξη και δεύτερου ναυαγίου της ίδιας εποχής, που αν είναι αληθές ανατρέπει εντελώς τα μέχρι σήμερα στοιχεία. Ολα αυτά οδήγησαν την ελληνική πολιτεία αλλά και μια σειρά από διεθνείς φορείς να οργανώσουν μια νέα αποστολή, που θα μας φέρει τις απαντήσεις από τον βυθό. Αν η έκθεση που ολοκληρώνεται την Κυριακή φιλοξενεί 378 εκθέματα από το περίφημο ναυάγιο των Αντικυθήρων, τότε μπορεί τα επόμενα χρόνια να είμαστε στην ευχάριστη θέση να δούμε σε ένα αφιέρωμα, πολύ περισσότερα από αυτά.
 
Ειδική στολή
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι σφουγγαράδες είχαν καταφέρει να κατεβούν μέχρι τα 30 μέτρα (έφτασαν ώς τα 75 αλλά για ελάχιστο χρονικό διάστημα), ενώ σήμερα ξέρουμε πως αντικείμενα από το ναυάγιο βρίσκονται ακόμα και σε βάθος 150 μέτρων, καθώς μετά από 2.000 χρόνια έχει αλλάξει ο βυθός από σεισμούς. Η παρούσα ομάδα θα έχει στη διάθεσή της μια ειδική στολή που ονομάζεται exosuit και δίνει στον χρήστη τη δυνατότητα να κατέβει στα 300 μέτρα βάθος. Η πρώτη φορά που θα χρησιμοποιηθεί η στολή είναι τον Ιούλιο ανοιχτά του Ρόουντ Αϊλαντ στη Μασαχουσέτη όπου είναι και η έδρα του Woods Hole Oceanographic Institution. Eκεί οι επιστήμονες θα κάνουν μια έρευνα σε σχέση με πλάσματα της υποθαλάσσιας ζωής που ζουν σε μεγάλα βάθη, συνεισφέροντας με νέα γνώση στην έρευνα κατά του καρκίνου. Η ίδια μοναδική στολή θα ταξιδέψει στα Αντικύθηρα για να φορεθεί από αρχαιολόγους. Το μεγάλο της πλεονέκτημα είναι ότι είναι εύχρηστη ακόμα και από μη επαγγελματίες δύτες. Το όλο εγχείρημα που χρηματοδοτείται από Ελληνες, Ελβετούς (όπως η εταιρεία Hublot που συνέβαλε τα μάλα) και Αμερικανούς χρηματοδότες κοστίζει δύο με τρία εκατομμύρια δολάρια.
 
Mιλώντας στη χθεσινή εκδήλωση, η υφυπουργός Πολιτισμού, Αντζελα Γκερέκου υπογράμμισε το θέμα της εξωστρέφειας των ελληνικών μουσείων με τις εκθέσεις, που ταξιδεύουν σε πόλεις του εξωτερικού. Αλλωστε, υπήρξε μία εξαιρετικά επιτυχημένη έκθεση και στο εσωτερικό, η οποία αύξησε την επισκεψιμότητα του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου κατά 81%, έφερε έσοδα στα ταμεία και ανανέωσε το ενδιαφέρον των αρχαιολόγων και των επιστημόνων για το θέμα του μηχανισμού των Αντικυθήρων, που κρατά ακόμα πολλά από τα μυστικά του.
 
kathimerini.gr