Μεγάλη δοκιμασία περιμένει τις ελληνικές τράπεζες οι οποίες θα πρέπει να αντιμετωπίσουν και να αποφύγουν τον κανονισμό για το bail in δηλαδή για το κούρεμα καταθέσεων.

Αυτό αναφέρει το σημερινό δημοσίευμα της βρετανικής Telegraph και σημειώνει πως τη στιγμή που οι ψηφοφόροι θα προσέρχονται στις κάλπες, στην άκρη του μυαλού τους θα πρέπει να έχουν την ανησυχία ότι ενδέχεται να υποστούν ζημιές έτσι ώστε να σταθεί ξανά στα πόδια του τραπεζικό σύστημα της χώρας, που επλήγη καίρια τους τελευταίους μήνες.

Είναι γνωστό ότι μέρος της χρηματοδότησης από το τρίτο πακέτο στήριξης προς την Ελλάδα θα πάει στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Το πόσο φτάνει στα 25 δισεκατομμύρια ευρώ, αλλά άμεσα διαθέσιμα στην Αθήνα θα είναι μόνο τα 10 δισεκατομμύρια, σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας. Ωστόσο, η εξυγίανση των τραπεζών θα γίνει πιο περίπλοκη μετά την 1η Ιανουαρίου, όταν οι νέοι κανόνες της Ευρωζώνης θα αναγκάζουν τους καταθέτες να αντιμετωπίζουν κι αυτοί μέρος του κόστους των προγραμμάτων διάσωσης. Σύμφωνα με την οδηγία ΒRRD (ανάκαμψη και εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων) της ΕΕ, οι καταθέτες θα πρέπει να δεχθούν μια απώλεια της τάξης του 8% πριν οι δανειστές προχωρήσουν σε επίσημες τομεακές ενισχύσεις.

Οι κανόνες αυτοί σχεδιάστηκαν για να αποτρέψουν τυχόν νέα χρηματοπιστωτική κρίση, έτσι όπως εμφανίστηκε στο προσκήνιο στην Ισπανία και την Ιρλανδία. Οι καταθέτες κάτω από τις 100.000 ευρώ θα εξακολουθήσουν να προστατεύονται στο πλαίσιο του νέου καθεστώτος, αλλά η BRRD θα μπορούσε, κάλλιστα, να παραβιάζεται από τη στιγμή που θα τεθεί εν ισχύ από την 1η Ιανουαρίου.

Η αλήθεια είναι ότι οι δανειστές της Ελλάδας είναι απρόθυμοι να θέσουν τους Έλληνες καταθέτες στο στόχαστρο, καθώς φοβούνται ότι μια τέτοια κίνηση θα εμβαθύνει ακόμη περισσότερο την οικονομική ύφεση και την απώλεια χρημάτων από τις τράπεζες. Ο Νικολάς Βερόν του Bruegel αναφέρει πως η 31ή Δεκεμβρίου είναι μια πολιτική και όχι νομική προθεσμία. Οι αρχές θα μπορούσαν να επικαλεστούν μια διάταξη που θα προστατεύει τους καταθέτες μέσα στο 2016, «αλλά αυτό θα είναι πολιτικά δυσάρεστο για μερικά από τα ενδιαφερόμενα μέρη».

Φυσικά, όπως ήταν αναμενόμενο, πίσω από τους νέους κανόνες υπάρχει ο δάκτυλος του Βερολίνου που θεωρεί ότι η επιβολή τους είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση του ευρώ. Πριν από λίγο καιρό, σε μια άτυπη συνάντηση των ΥΠΟΙΚ της Ευρωζώνης, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε τόνισε πως η Γερμανία δεν προτίθεται να υποστηρίξει νέες διασώσεις που θα υποστηρίζονται από τους φορολογούμενους.

Από την άλλη, οι ελληνικές τράπεζες, σημειώνει η Telegraph, έχουν πληγεί από πρωτοφανή επίπεδα φυγής κεφαλαίων κάτι που οδήγησε στα γνωστά capital controls. Η ΕΚΤ, μέσω του Μάριο Ντράγκι, έχει αρνηθεί κάθε σενάριο για «κούρεμα» καταθέσεων, καθώς θεωρεί πως ένα τέτοιο μέτρο θα ήταν επιζήμιο για την ελληνική οικονομία και θα οδηγούσε σε περαιτέρω ύφεση. Το ίδιο σημειώνει και ο Γιοσού Φάμπο της Fitch Ratings, «μπορεί να κάνει καλό στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, αλλά θα προκαλέσει ζημιά στην οικονομία. Οπότε είναι ολότελα αντιπαραγωγικό», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Πάντως, ακόμη και αν οι καταθέτες, τελικά, τη γλυτώσουν, οι αρχές της ΕΕ θα μπορούσαν να δεχθούν νομικές προκλήσεις από τους ιδιώτες πιστωτές.

Η κρίση γεννάει ευκαιρίες, αλλά ταυτοχρόνως μπορεί και να τις θανατώσει. Εν μέσω σοβαρής οικονομικής ύφεσης που βιώνει η Ελλάδα, αρκετά προϊόντα της έχουν βρει το δρόμο του εξωτερικού. Τρανό παράδειγμα είναι η φέτα.

Η βρετανική Telegraph σημειώνει ότι ολοένα και περισσότερο οι Βρετανοί έρχονται σε επαφή με τις ελληνικές γεύσεις. Τις γνωρίζουν, γοητεύονται από αυτές και τις αναζητούν στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Ο Έλληνας επιχειρηματίας Πάνος Μανουηλίδης, που ζει στο Βόρειο Λονδίνο και διευθύνει την εταιρεία «Odysea» που ασχολείται με την προμήθεια τροφίμων (όπως φέτα και ελιές) στα αγγλικά σούπερ μάρκετ, έχει σφαιρική γνώση του θέματος.

Παραδέχεται στην εφημερίδα ότι υπάρχει έντονη ζήτηση από τους Βρετανούς για τα ελληνικά προϊόντα, αλλά τα προβλήματα της Ελλάδας δημιουργούν δυσκολίες στις εταιρείες που επιθυμούν να τα εξάγουν. Ο κ. Μανουηλίδης σημειώνει πως το τελευταίο διάστημα έχει αυξηθεί σημαντικά η δημοτικότητα των ελληνικών τυριών στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οι καταναλωτές τα αναζητούν και τελικά τα αγοράζουν. Οι προτιμήσεις τους εκτείνονται από τα συνήθη προϊόντα (π.χ. φέτα), έως τα λιγότερα διαδεδομένα (βλ. μελάσα).

Οι πρώτες προσπάθειες εισαγωγής ελληνικών προϊόντων στα βρετανικά σούπερ μάρκετ άρχισαν να γίνονται, δειλά-δειλά, στα τέλη της δεκαετίας του '70, τότε που ούτε καν οι Έλληνες δεν γνώριζαν κάποια προϊόντα. Η εταιρεία του κ. Μανουηλίδη, «Odysea», ιδρύθηκε το 1991 και το 2014 είχε κύκλο εργασιών που έφτασε τα 12 εκατομμύρια λίρες. Η δράση του δεν περιορίζεται μόνο στα σούπερ μάρκετ, αλλά επεκτείνεται και σε καλά εστιατόρια που κάνουν μαζικές παραγγελίες – κυρίως τυριών. Πολλά από αυτά τα εστιατόρια είναι προσανατολισμένα στην ελληνική κουζίνα: μια τάση που το τελευταίο διάστημα αποκτά ενδιαφέρουσες διαστάσεις στο Λονδίνο.

Και κάπου εδώ αρχίζουν τα προβλήματα: η συνεχιζόμενη ελληνική κρίση έχει δημιουργήσει πολλά προβλήματα στους προμηθευτές, που δεν είναι πάντα σε θέση να μεταφέρουν τα προϊόντα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ιδιαιτέρως από την επιβολή των capital controls και μετά, χάθηκε η σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα σε προμηθευτές, παραγωγούς και διεθνείς πελάτες.

Ο κ. Μανουηλίδης επισημαίνει: «Η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι ένα εχθρικό περιβάλλον για αυτούς έχουν επιχειρηματικές δραστηριότητες. Είναι το αποτέλεσμα πολλών ετών κακών πολιτικών και πολύ κακής οργάνωσης. Οι μικρές ελληνικές επιχειρήσεις αγωνίζονται να μεταφέρουν τα προϊόντα τους στο εξωτερικό. Δεν υπάρχουν πολλά διαθέσιμα κενά φορτηγά, ενώ οι τιμές των ναύλων θα αυξηθούν σημαντικά αν δεν αλλάξει η κατάσταση».

Ο δημοσιογράφος της Telegraph στο άρθρο του επικαλείται το μεγαλύτερο ταξιδιωτικό πρακτορείο στη Βρετανία, το οποίο ξεκίνησε τον προγραμματισμό των θερινών διακοπών για το 2016!

Κάνει αναφορά για την ύπαρξη πολυτελών θερέτρων στη Δομινικανή Δημοκρατία, στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στη Ρόδο και στη συνέχεια αναλύει τους λόγους για τους οποίους θα θέλανε οι ενδιαφερόμενοι να κλείσουν τις διακοπές τους έναν χρόνο νωρίτερα. Και αναφέρει την Ελλάδα.

Ωστόσο, αναφέρει και το ρίσκο για κάτι τέτοιο και αναφέρει και πάλι την Ελλάδα, συγκρίνοντάς τη σχεδόν με την Αίγυπτο και την Τυνησία και όχι για καλό λόγο.

Οι λόγοι για να περιμένεις και να μην κλείσει τις διακοπές

Ως δεύτερος λόγος, για να μην κλείσει κάποιος τις διακοπές του είναι το ρίσκο, το πολιτικό ρίσκο αλλά και οι χαμένες ευκαιρίες, όπως γράφει ο δημοσιογράφος Nick Trend.

Πιο συγκεκριμένα γράφει:

«Πάντα υπάρχει ένα ρίσκο στην μακροπρόθεσμη δέσμευση, Ειδικά για προορισμούς όπου η πολιτική κατάσταση είναι αβέβαιη -στην Ελλάδα για παράδειγμα, στην Αίγυπτο ή στην Τυνησία, είναι όλα μέρη όπου η κατάσταση για τους τουρίστες μπορεί να αλλάξει δραματικά τον επόμενο χρόνο. Αν αποφασίσεις να μην ταξιδέψεις, είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα χάσεις την προκαταβολής, η οποία είναι το 10% από το συνολικό κόστος. Ας πούμε ότι η Ελλάδα βγάινει το ευρώ τον επόμενο χρόνο. Οι διακοπές θα είναι πολύ πιο φθηνές εκεί. Ισως να μετανιώσετε το ότι έχετε κλείσει στην Ισπανία».